Δηλητηρίαση

10 από τα πιο γνωστά δηλητηριώδη φυτά του κόσμου

Αρκετά φυτά που συναντώνται σε κήπους μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες και σοβαρές παρενέργειες άμα καταναλωθούν από τους ανθρώπους αλλά και τα ζώα. Η τοξικότητά αυτών οφείλεται συνήθως σε χημικά συστατικά που αυτά περιέχουν, όπως αλκαλοειδή, γλυκοσίδες, αμινοξέα, κλπ.

Η κατανάλωση ορισμένων τοξικών φυτών μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά γαστρεντερικά και καρδιακά προβλήματα, όπως επίσης και προβλήματα στο νευρικό σύστημα. Συχνή είναι επίσης η εμφάνιση δερματικού εξανθήματος ύστερα από άγγιγμα των φύλλων, μίσχων ή χυμού ορισμένων φυτών.

Παρόλο που στις περισσότερες περιπτώσεις οι παρενέργειες αντιμετωπίζονται εύκολα, η κατάποση ακόμη και πολύ μικρών ποσοτήτων ορισμένων δηλητηριωδών φυτών μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο. Για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική η αναγνώριση αυτών και αποφυγή τους.

Ποια είναι τα πιο γνωστά δηλητηριώδη φυτά;

  1. Δηλητηριώδης κισσός

Ο δηλητηριώδης κισσός είναι ένα από τα πιο γνωστά φυτά που προκαλούν εξανθήματα στο δέρμα και φαγούρα, όταν κάποιος έρθει σε επαφή μαζί τους.

Είναι ένα αναρριχώμενο φυτό που αναπτύσσεται τόσο σε δασικές εκτάσεις όσο και σε αυλές σπιτιών, πάνω σε φράχτες, τοίχους και δέντρα. Βασικό χαρακτηριστικό είναι τα φύλλα του, τα οποία όταν είναι νεαρά έχουν κόκκινο χρώμα και διατάσσονται σε τριάδες. Επιπλέον, ο κισσός εμφανίζει λευκά μούρα.

Το πρήξιμο, η φαγούρα και οι κοκκινίλες που εμφανίζονται στο δέρμα μετά από επαφή με τα φύλλα, το μίσχο, τις ρίζες, τα άνθη και τους καρπούς του δηλητηριώδους κισσού οφείλονται στην ουρουσιόλη, που αυτά περιέχουν.

Η ουρουσιόλη είναι μια τοξική ρητίνη που περιέχει ο χυμός του δηλητηριώδους κισσού, ο οποίος βγαίνει στην επιφάνεια του φυτού ύστερα από τραυματισμό του ή κατά το φθινόπωρο.

  1. Δηλητηριώδης βελανιδιά

Η δηλητηριώδης βελανιδιά μοιάζει εμφανισιακά με το δηλητηριώδη κισσό, αλλά τα φύλλα της θυμίζουν περισσότερο αυτά της κανονικής βελανιδιάς.

Όπως και ο δηλητηριώδης κισσός, η επαφή μαζί της δημιουργεί ερεθισμό και φαγούρα στο δέρμα, η οποία οφείλεται επίσης στην ουρουσιόλη.

  1. Δηλητηριώδες σουμάκ

Το σουμάκ είναι ένας ξυλώδης θάμνος που αναπτύσσεται σε υγρές και βαλτώδεις περιοχές, κυρίως στις ΗΠΑ. Κάθε στέλεχος του έχει 7 έως 13 φύλλα και συστάδες πράσινων μούρων, που το φθινόπωρο ασπρίζουν.

Το δηλητηριώδες σουμάκ περιέχει επίσης αλλεργιογόνο ουρουσιόλη, με αποτέλεσμα η επαφή μαζί του να είναι εξίσου επικίνδυνη με αυτή του δηλητηριώδους κισσού και της βελανιδιάς, προκαλώντας έτσι δερματικά εξανθήματα.

  1. Ηράκλειο το σφονδύλιο

Το ηράκλειο το σφονδύλιο είναι ένα δέντρο που μπορεί να φτάσει μέχρι και τέσσερα μέτρα σε ύψος και αναπτύσσεται κυρίως σε δροσερές περιοχές με υγρασία. Εμφανίζει λευκά άνθη, τα οποία βρίσκονται σε συστάδες στην κορυφή του στελέχους, το οποίο είναι παχύ, τριχωτό και πράσινο με μωβ κηλίδες.

Ο χυμός του ηράκλειου είναι τοξικός και όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα προκαλεί μεγαλύτερη ευαισθησία αυτού στο ηλιακό φως, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση φουσκαλών και καψίματος. Η επαφή του χυμού με τα ματιά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προσωρινή ή μόνιμη τύφλωση.

  1. Νάρκισσος

Ο νάρκισσος αποτελείται από μακριά πράσινα φύλλα και ένα ψηλό στέλεχος στην κορυφή του οποίου εμφανίζονται τα κιτρινοπράσινα μπουμπούκια του. Τα άνθη έχουν έξι πέταλα, τα οποία περιλάβουν ένα κομμάτι που μοιάζει με τρομπέτα.

Ο νάρκισσος περιλαμβάνει μια τοξική ουσία, γνωστή ως λυκορίνη, η οποία βρίσκεται σε μεγάλη συγκέντρωση στο βολβό. Η κατανάλωση του βολβού, αλλά και οποιουδήποτε άλλου μέρους του νάρκισσου μπορεί να προκαλέσει έμετο, ναυτία, διάρροια, πόνο στην κοιλιά και ερεθισμό στο στόμα.

Τα συμπτώματα στην περίπτωση του νάρκισσου δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρά και υποχωρούν μέσα σε διάστημα 3 ωρών.

  1. Κώνειο

Το κώνειο έχει φύλλα που μοιάζουν με αυτά της φτέρης, πράσινους μίσχους με μωβ κηλίδες και μικρά λευκά άνθη, τα οποία βρίσκονται σε συστάδες με σχήμα ομπρέλας. Ο καρπός του έχει σχήμα αυγού και κυματιστές νευρώσεις στην επιφάνειά του. Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό του κώνειου είναι η μυρωδιά μούχλας που αυτό συνήθως έχει.

Όλα τα μέρη του φυτού είναι δηλητηριώδη και αν καταναλωθούν μπορεί να επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό, να βλάψουν τα νεφρά και να επηρεάσουν το νευρικό σύστημα, προκαλώντας μυϊκές βλάβες και τρεμούλιασμα. Επομένως, σε τέτοια περίπτωση απαιτείται άμεση επικοινωνία με το γιατρό.

  1. Ρίκινος

Ο ρίκινος είναι ένα δέντρο με μεγάλα φύλλα σε σχήμα αστεριού, κόκκινα άνθη και κόκκινους ακανθώδεις καρπούς, απ’ όπου προκύπτει το καστορέλαιο.

Όλα τα μέρη του φυτού είναι τοξικά με βασικότερο απ’ όλα τους σπόρους. Οι σπόροι περιέχουν ρικίνη, μια τοξική ουσία, η οποία απελευθερώνεται όταν αυτοί μασηθούν. Η ρικίνη έχει την ικανότητα να αναστέλλει την παραγωγή πρωτεϊνών στον οργανισμό, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη ζωή, με αποτέλεσμα η κατάποσή της να είναι μοιραία.

  1. Manchineel

Το manchineel είναι ένα δέντρο με λεία πράσινα φύλλα, κιτρινοπράσινα άνθη και καρπό που μοιάζει με μικρό μήλο. Αναπτύσσεται κυρίως σε τροπικά κλίματα και όλα τα μέρη του είναι τοξικά για τον άνθρωπο.

Ιδιαίτερα ο χυμός του manchineel μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα εξ επαφής, η οποία χαρακτηρίζεται από κάψιμο, πρήξιμο και φουσκάλες στην περιοχή επαφής.

  1. Πικροδάφνη

Η πικροδάφνη είναι ένας θάμνος με πυκνό, σκούρο πράσινο φύλλωμα και αρωματικά άνθη σε αποχρώσεις του κόκκινου, ροζ, κίτρινου και λευκού.

Όλα τα μέρη της πικροδάφνης είναι τοξικά για τον άνθρωπο, λόγω της ολεανδρίνης που αυτά περιέχουν. Η ολεανδρίνη είναι ένα εκχύλισμα του φυτού, το οποίο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη λειτουργία της καρδιάς και να οδηγήσει στο θάνατο, άμα ληφθεί σε λάθος δόση.

  1. Στραμώνιο

Το στραμώνιο ή αλλιώς διαβολόχορτο είναι ένα ζιζάνιο, το οποίο αναπτύσσεται σε θερμά κλίματα και έχει ωοειδή φύλλα με οδοντωτές άκρες και λευκά ή μωβ άνθη σε σχήμα τρομπέτας.

Η κατανάλωση του στραμώνιου μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση παραισθήσεων, επιθετικής ή ασυνήθιστης συμπεριφοράς, σπασμών, απώλειας συνείδησης, αποπροσανατολισμού, ζάλης, διάρροιας, ναυτίας και έμετου, ενώ σε υψηλές δόσεις η κατανάλωσή του μπορεί να είναι και θανατηφόρα.

Τι πρέπει να κάνει κάποιος άμα έρθει σε επαφή με κάποιο δηλητηριώδες φυτό;

Σε πρώτο στάδιο άμα κάποιος έρθει σε επαφή με ένα δηλητηριώδες φυτό και παρουσιάσει συμπτώματα, θα πρέπει να ξεπλύνει την περιοχή του δέρματος, όπου πραγματοποιήθηκε η επαφή, με άφθονο νερό και άμα υπάρχει δυνατότητα να εφαρμόσει κάποιο καταπραϋντικό μέσο (πχ. κρέμα υδροκορτιζόνης). Άμα η τοξική ουσία έχει έρθει σε επαφή με τα μάτια, χρειάζεται άμεσο ξέπλυμα αυτών για τουλάχιστον 15-20 λεπτά.

Άμα κάποιος καταναλώσει ένα τοξικό φυτό και νιώσει συμπτώματα, όπως κάψιμο και ερεθισμός, χωρίς να έχει χάσει τις αισθήσεις του, τότε συνιστάται η αρχική λήψη μικρής ποσότητας νερού ή γάλακτος.

Στη συνέχεια, σε κάθε περίπτωση, συνιστάται η επικοινωνία με το Κέντρο Ελέγχου Δηλητηριάσεων στο 210 7793777, για την λήψη περαιτέρω πληροφοριών και βοήθειας.