10 τρόποι να βοηθήσετε το αυτιστικό παιδί σας με τη διατροφή του!

Οι διατροφικές προκλήσεις είναι από τα πιο συνηθισμένα θέματα που υπάρχει για τα παιδιά με αυτισμό και τους γονείς τους.

Φυσικά, η διατροφή και η συμπεριφορά των παιδιών κατά τη διάρκεια του γεύματος είναι κοινά θέματα για όλους τους γονείς. Τα παιδιά με αυτισμό είναι πολύ πιο πιθανό να είναι υπερβολικά επιλεκτικά στο τι θα φάνε και τι όχι. Ως αποτέλεσμα, πολλά από αυτά έχουν λιγότερη διατροφική ποικιλία στη διατροφή τους από ό,τι τα αδέρφια και οι φίλοι τους με τυπική ανάπτυξη. Ο φόβος για τα νέα τρόφιμα και η απόλυτη άρνηση φαγητού είναι από τις πιο συνηθισμένες ανησυχίες των γονέων.

Ποιες στρατηγικές θα σας βοηθήσουν με τις διατροφικές συνήθειες του παιδιού σας;

1. Αποκλείστε τα σωματικά προβλήματα

Δεν είναι ασυνήθιστο για τα παιδιά με αυτισμό να έχουν ιατρικά προβλήματα που κάνουν το φαγητό δυσάρεστο. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν οδοντικές κοιλότητες, σωματική δυσκολία στη μάσηση και επώδυνη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Βεβαιωθείτε λοιπόν ότι ο γιατρός του παιδιού σας εξετάζει και αντιμετωπίζει τυχόν τέτοια ζητήματα πριν προχωρήσετε.

2. Εύκολη εισαγωγή στο γεύμα

Πολλά παιδιά που έχουν αυτισμό βιώνουν μεγάλο άγχος καθώς πλησιάζει η ώρα του φαγητού. Οι υποκείμενοι λόγοι μπορεί να περιλαμβάνουν αισθητηριακές αποστροφές και φόβο για άγνωστα τρόφιμα. Άθελά τους, οι οικογένειες μπορεί να επιδεινώσουν το άγχος προσπαθώντας να πιέσουν το παιδί να φάει, δημιουργώντας ένα μοτίβο άγχους κατά τη διάρκεια του γεύματος. Ο φόβος και το άγχος μπορούν να κλείσουν την πείνα με ισχυρό τρόπο, θέτοντας το σώμα του παιδιού σε κατάσταση “μάχης ή φυγής”.

Για να αντιστρέψετε αυτό το μοτίβο, πρέπει οι γονείς και οι φροντιστές να αφιερώστε λίγα λεπτά βοηθώντας το παιδί να χαλαρώσει πριν από το γεύμα. Ένας τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να περάσετε πέντε λεπτά εξασκώντας μαζί βαθιές αναπνοές. Αυτό μπορεί να είναι τόσο απλό όσο η αργή και βαθιά εισπνοή για τέσσερις φορές και στη συνέχεια η αργή και πλήρης εκπνοή για επτά ή οκτώ φορές. Εναλλακτικά, οι δυο σας μπορείτε να φυσήξετε καρφίτσες, φυσαλίδες ή ακόμη και ένα πνευστό όργανο, όπως φλογέρα ή φυσαρμόνικα.

Ή, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτά τα πέντε λεπτά κάνοντας αυτό που ονομάζουμε “άσκηση αφής με βαθιά πίεση“. Απλές ασκήσεις , όπως να σπρώχνετε τα χέρια στον τοίχο ή να βάζετε το παιδί σας να σπρώχνει τις παλάμες των χεριών του πάνω στις δικές σας.

3. Καθίστε μαζί σε ένα τραπέζι για τα γεύματα

Δεν φαντάζεστε πόσο σημαντικό είναι για μια οικογένεια να τρώει μαζί ως θέμα ρουτίνας. Οι περιβαλλοντικές υποδείξεις βοηθούν όλα τα παιδιά – και ιδιαίτερα εκείνα που έχουν αυτισμό – να μάθουν τι πρέπει να κάνουν. Για παράδειγμα, το κρεβάτι ενός παιδιού είναι ένα περιβαλλοντικό σύνθημα για τον ύπνο. Ομοίως, το οικογενειακό τραπέζι πρέπει να είναι για το φαγητό.

Επιπλέον, το να τρώτε μαζί βοηθά το παιδί σας να μάθει μέσω της μίμησης. Τα παιδιά είναι προγραμματισμένα για να αντιγράφουν τους άλλους. Και ένα παιδί θα είναι πιο πιθανό να βάλει ένα νέο φαγητό στο στόμα του αφού σας δει να το κάνετε.

Συχνά, το πρώτο βήμα είναι να αναιρέσετε συνήθειες όπως το να τρώτε μπροστά στην τηλεόραση, ενώ κάθεστε στην αγκαλιά του γονέα κ.λπ. Ξεκινήστε με το να βάλετε το παιδί σας να καθίσει στο τραπέζι μαζί σας ή με κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας – έστω και για ένα λεπτό για αρχή. Με επαίνους και μικρές επιβραβεύσεις, αυξήστε σταδιακά το χρόνο στο τραπέζι σε περίπου 20 λεπτά. Στην αρχή, καθησυχάστε το παιδί σας ότι το φαγητό δεν είναι απαραίτητο. Απλώς κρατήστε το φαγητό σε απόσταση αναπνοής από το παιδί σας, ενώ οι υπόλοιποι τρώτε. Η ιδέα εδώ είναι απλώς να αυξήσετε την άνεση με τη ρουτίνα του γεύματος.

Χρησιμοποιείτε το ίδιο τραπέζι για όλα τα γεύματα και να βάζετε τα μέλη της οικογένειας να κάθονται στις ίδιες καρέκλες για να υποδείξετε περαιτέρω στο παιδί σας πού να κάθεται και τι να περιμένει.

4. Υποστηρίξτε τη στάση του σώματος του παιδιού σας

Πολλά παιδιά με αυτισμό έχουν αδυναμία στους βασικούς μύες του στομάχου και της πλάτης. Άλλα έχουν κακή επίγνωση του σώματος. Δηλαδή δεν αντιλαμβάνονται ακριβώς πού βρίσκεται το σώμα τους στο χώρο. Οποιοδήποτε από αυτά τα προβλήματα μπορεί να προκαλέσει κακή στάση του σώματος, σπαρταρίσματα και δυσφορία ενώ κάθεται στο τραπέζι του γεύματος. Παρέχοντας υποστήριξη, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να επικεντρωθεί περισσότερο στο φαγητό παρά στο να κρατήσει το σώμα του στην καρέκλα.

Αν βλέπετε το παιδί σας να καμπουριάζει, να γέρνει ή να σπαρταράει στο τραπέζι, δοκιμάστε να τοποθετήσετε τυλιγμένες πετσέτες γύρω από την πλάτη και τους γοφούς για να του παρέχετε πρόσθετη στήριξη. Βεβαιωθείτε επίσης ότι τα πόδια έχουν στήριξη. Αν δεν φτάνουν μέχρι το πάτωμα, δοκιμάστε να τοποθετήσετε ένα σκαμπό μπροστά από την καρέκλα και κάτω από το τραπέζι.

5. Δημιουργήστε αποδοχή στα νέα τρόφιμα μέσω σταδιακής έκθεσης

Είναι σημαντικό να εκτιμήσουμε και να κατανοήσουμε ότι οι φόβοι των παιδιών είτε για το χρώμα είτε για την υφή και το σχήμα των τροφών είναι εξίσου ισχυροί όπως, ας πούμε, ο φόβος για τα φίδια ή τις μεγάλες αράχνες. Έχοντας αυτό κατά νου, πρέπει να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε  τις αρχές της σταδιακής έκθεσης για να τα βοηθήσετε να μάθουν να ελέγχουν και τελικά να απαλλαγούν από αυτούς τους φόβους.

6. Βάλτε καθορισμένες ώρες για τα γεύματα και τηρήστε τις

Είναι πολύ σημαντικό να τρώτε με πρόγραμμα. Διαχωρίστε τα γεύματα και τα σνακ ανά δυόμισι με τρεις ώρες μέσα στην ημέρα. Εξαλείψτε τα ενδιάμεσα σνακ – συμπεριλαμβανομένου του γάλακτος και του χυμού -. Η ιδέα είναι να εκπαιδεύσετε τα εσωτερικά σήματα πείνας του παιδιού σας σε συγκεκριμένες ώρες φαγητού. Αυτό βοηθά το σώμα του παιδιού σας να περιμένει φαγητό και να δέχεται φαγητό σε καθορισμένες ώρες.

7. Επεκτείνετε αυτά που τρώει ήδη το παιδί σας

Ας πούμε ότι το  αγαπημένο φαγητό ενός παιδιού είναι τα μακαρόνια χωρίς σάλτσα. Μπορείτε να αρχίσετε να “τεντώνετε” την αποδοχή του φαγητού του προσφέροντας, ας πούμε, μια διαφορετική μάρκα μακαρονιών και στη συνέχεια δοκιμάζοντας καστανό ρύζι ή άλλο είδος μακαρονιών. Τελικά, προχωράτε σε μακαρόνια με λίγο βούτυρο, μετά με λευκή σάλτσα κ.λπ. Η ιδέα είναι να προσφέρετε μια τροφή που παραμένει οικεία με εμφάνιση, ενώ παράλληλα χτίζετε ανοχή σε μικρές και σταδιακές αλλαγές. Μια αλλαγή από τα μακαρόνια σε πένες, για παράδειγμα, μπορεί να είναι υπερβολική για να την αντιμετωπίσετε απλώς και μόνο επειδή φαίνεται πολύ διαφορετική.

8. Βγάλτε τα τρόφιμα από τα επώνυμα κουτιά ή δοχεία τους

Συμβαίνει συχνά τα παιδιά να τρώνε μόνο μια συγκεκριμένη μάρκα ενός συγκεκριμένου τροφίμου. Πολλοί γονείς ξοδεύουν υπερβολικά πολύ χρόνο για να αναζητήσουν συγκεκριμένες μάρκες επειδή τα παιδιά τους αρνούνται οτιδήποτε άλλο. Οι οικογένειές λοιπόν πρέπει να αποφεύγουν εντελώς αυτό το ζήτημα, βγάζοντας τα τρόφιμα από τα κουτιά αμέσως μόλις ξεπακετάρουν τα ψώνια. Βάλτε τα τρόφιμα σε διαφανή δοχεία. Να εναλλάσσετε τις μάρκες όσο το δυνατόν περισσότερο, ώστε το παιδί σας να έχει λιγότερες πιθανότητες να “κολλήσει” σε μια πολύ συγκεκριμένη γεύση, εμφάνιση και υφή.

9. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να εξερευνά, να παίζει και να λερώνετε από τα τρόφιμα

Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από το παιχνίδι, και αυτό περιλαμβάνει το παιχνίδι με τα τρόφιμα. Αυτό συνδυάζεται όμορφα με την αρχή της “σταδιακής έκθεσης” που περιγράψαμε παραπάνω. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αλληλεπιδρά με τα τρόφιμα μέσω των αισθήσεών του. Μιλήστε για την εμφάνιση και την αίσθηση των τροφίμων. Φτιάξτε ενδιαφέροντα σχήματα με κόφτες μπισκότων κ.λπ.

Σκεφτείτε το ως “σχολείο τροφίμων” και αφιερώστε λίγο χρόνο κάθε εβδομάδα για να ασχοληθείτε με την εκμάθηση τροφίμων μέσα από το παιχνίδι. Το παιδί σας μπορεί να τρώει ή να μην τρώει τις τροφές που εξερευνά. Η ιδέα είναι να οικοδομήσετε μια βάση που θα επιτρέπει μεγαλύτερη άνεση με τα τρόφιμα.

10. Επικεντρωθείτε στο φαγητό και όχι στη συμπεριφορά του παιδιού σας

Προσπαθήστε όσο το δυνατόν περισσότερο να αγνοείτε τις προκλητικές συμπεριφορές στο τραπέζι. Πολλά παιδιά μαθαίνουν να ξεφεύγουν από το οικογενειακό γεύμα επιδιδόμενα σε φτύσιμο, γκρίνια, χτυπήματα στο τραπέζι και άλλα παρόμοια. Προτείνεται να αποσπάσετε την προσοχή από την αρνητική συμπεριφορά με μια συζήτηση για το φαγητό.