4 μύθοι για τη διπολική διαταραχή: Τι επισημαίνουν οι θεραπευτές;

Οι περισσότεροι άνθρωποι, από το όνομα και μόνο της διπολικής διαταραχής, αντιλαμβάνονται την γενική της έννοια. Ωστόσο, η υπεραπλούστευση αυτής της έννοιας και η κατανόηση της ασθένειας απλά ως δύο ακραίες και αντίθετες συμπεριφορές σε ένα άτομο, δημιουργεί πολλούς μύθους που προκαλούν σύγχυση και διαιωνίζουν τον στιγματισμό των ασθενών.

Τέσσερις λοιπόν επαγγελματίες ψυχικής υγείας, αναφέρουν τους πιο συνηθισμένους μύθους που πλαισιώνουν τη διπολική διαταραχή, τους οποίους θα αναφέρουμε και θα ξεκαθαρίσουμε πιο κάτω.

Ποιοι είναι οι πιο κοινοί μύθοι για τη διπολική διαταραχή;

Μύθος 1: Διπολική διαταραχή σημαίνει μεταβολή της διάθεσης

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που είναι από τη φύση τους κυκλοθυμικοί, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι πάσχουν από διπολική διαταραχή. Σύμφωνα με τον καθηγητή κλινικής ψυχολογίας Mitchell Hicks, «είναι φυσιολογικό να βιώνει κάποιος αλλαγές στη διάθεση του κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά αυτές οι αλλαγές δεν έχουν καμία σχέση με τις αλλαγές που βιώνει ένα άτομο με διπολική διαταραχή». Όπως εξηγεί, η διπολική διαταραχή περιλαμβάνει την εναλλαγή ανάμεσα σε ακραία επίπεδα ενέργειας και διάθεσης, που φτάνουν είτε σε επίπεδα μανίας, είτε σε επίπεδα κατάθλιψης.

Μύθος 2: Οι αλλαγές στη διάθεση είναι συνεχόμενες

Η διάθεση που αλλάζει συνεχώς κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν έχει καμία σχέση με τη διπολική διαταραχή, υπογραμμίζει η ψυχίατρος Patricia Celan που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Dalhousie του Καναδά. Όπως εξηγεί, όταν κάποιος έχει διπολική διαταραχή, η διάθεση του είναι πολύ ανεβασμένη ή πολύ πεσμένη για αρκετές ημέρες ή εβδομάδες. «Δεν πρόκειται να δείτε κάποιον με διπολική διαταραχή να αλλάζει συνεχώς διάθεση» επισημαίνει η Δρ. Celan, διευκρινίζοντας ότι ουσιαστικά, για να διαγνωστεί κάποιος με μανιακό επεισόδιο, πρέπει να έχει ανεβασμένη διάθεση και έντονα επίπεδα ενέργειας για τουλάχιστον 7 συνεχόμενες ημέρες, ενώ για να διαγνωστεί με καταθλιπτικό επεισόδιο, πρέπει να έχει πολύ πεσμένη διάθεση για τουλάχιστον 14 συνεχόμενες ημέρες.

Μύθος 3: Η διάθεση των ασθενών κυμαίνεται μόνο στα δύο άκρα

Σύμφωνα με τον οικογενειακό θεραπευτή Paul Hokemeyer, η διπολική διαταραχή λειτουργεί όπως ακριβώς οι άλλες ψυχικές καταστάσεις και κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή. Αυτό σημαίνει ότι οι αλλαγές στην διάθεση μπορεί να είναι ήπιες έως σοβαρές και όχι μόνο σοβαρές. Όπως εξηγεί, υπάρχουν πολλοί τύποι διπολικής διαταραχής, όπως η διπολική διαταραχή ΙΙ, η οποία χαρακτηρίζεται από υπομανία και όχι από έντονα μανιακά επεισόδια, που σημαίνει ότι οι αλλαγές στη διάθεση του ασθενή είναι λιγότερο έντονες  και τείνουν να ερμηνεύονται ως παρορμητικές. Άρα η διάθεση των ασθενών με διπολική διαταραχή δεν τοποθετείται μόνο στα δύο άκρα.

Μύθος 4: Μανία σημαίνει έντονη ψυχική ευφορία

Τα μανιακά επεισόδια που χαρακτηρίζουν τη διπολική διαταραχή, είναι ένα από τα πιο παρεξηγημένα κομμάτια του διπολικού παζλ. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι μανία σημαίνει έκρηξη χαράς, αλλά η ενέργεια που χαρακτηρίζει τα μανιακά επεισόδια εκδηλώνεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με την προσωπικότητα του ατόμου. Όπως εξηγεί ο ψυχίατρος και διευθυντής του Rudolph Bolling Psychiatry, Δρ. Brandi Rudolph Bolling, οι ασθενείς που βιώνουν μανιακά επεισόδια γίνονται πιο ευερέθιστοι διότι η ενέργεια που τους χαρακτηρίζει δεν συμβαδίζει με την ενέργεια των γύρω τους. Αυτό μπορεί να τους προκαλέσει θυμό, με αποτέλεσμα να πυροδοτούνται έντονοι τσακωμοί, χωρίς ουσιαστικό λόγο. Αποδεδειγμένα λοιπόν, μανιακό επεισόδιο δεν σημαίνει αποκλειστικά έντονη ψυχική ευφορία.

Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής;

• Σύγχυση και αγωνία
• Αγχωτικές σκέψεις
• Γρήγορη ομιλία
• Απώλεια όρεξης
• Μειωμένη ανάγκη για ύπνο
• Ταυτόχρονη ανάληψη πολλών καθηκόντων
• Επικίνδυνη συμπεριφορά

Σημειώνεται ότι η διπολική διαταραχή, ανεξαρτήτως συμπτωμάτων, μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία.