6 εκπληκτικά γεγονότα που σχετίζονται με τον ύπνο REM

Αν και για πολλούς ανθρώπους μπορεί να μην έχει σημασία τι σημαίνουν τα όνειρα, οι περισσότεροι βιώνουν αυτό το «παράξενο» φαινόμενο κάθε βράδυ ενώ κοιμούνται. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι ονειρεύονται σε ένα στάδιο του ύπνου που ονομάζεται «ύπνος REM».

Ποια είναι τα στάδια του ύπνου;

Τα στάδια του ύπνου, σύμφωνα με τους ειδικούς είναι τέσσερα. Τα στάδια 1, 2 και 3 και ακολούθως ο ύπνος REM. Οι άνθρωποι περιηγούνται σε όλα τα στάδια αρκετές φορές κάθε βράδυ, ενώ οι περίοδοι του ύπνου REM κοντά στις πρωινές ώρες, είναι βαθύτερες. Πιο κάτω περιγράφεται το τι συμβαίνει σε κάθε στάδιο του ύπνου:

Το στάδιο 1 είναι η μετάβαση από την ξύπνια κατάσταση στον ύπνο. Ο ύπνος σε αυτό το στάδιο είναι ελαφρύς, ενώ ο καρδιακός ρυθμός, η αναπνοή, οι κινήσεις των ματιών και τα εγκεφαλικά κύματα αρχίζουν να επιβραδύνονται.
Στο στάδιο 2 ο ύπνος είναι επίσης ελαφρύς και συμβαίνει λίγο πριν εισέλθετε στον βαθύ ύπνο. Σε αυτό το στάδιο η δραστηριότητα του εγκεφάλου συνεχίζει να επιβραδύνεται, αλλά χαρακτηρίζεται από σύντομες εκρήξεις ηλεκτρικής δραστηριότητας.
Στο στάδιο 3 ο ύπνος είναι βαθύς και απαραίτητος για να νιώσετε αναζωογονημένοι την επόμενη ημέρα. Σε αυτό το στάδιο οι σωματικές σας λειτουργίες είναι πιο αργές και οι μυς σας πολύ χαλαροί.
Ο ύπνος REM συμβαίνει περίπου σε 90 λεπτά από τη στιγμή που θα πέσετε για ύπνο και αντιστοιχεί περίπου στο 25% του χρόνου που κοιμάστε. Το όνομα του οφείλεται στις γρήγορες κινήσεις που κάνουν τα μάτια από την μια πλευρά του ματιού στην άλλη. Σε αυτό το στάδιο, σωματικές λειτουργίες, όπως ο καρδιακός ρυθμός, η αναπνοή και τα εγκεφαλικά κύματα αυξάνονται, πλησιάζοντας τον βαθμό που βρίσκονται όταν είστε ξύπνιοι.

Γιατί είναι σημαντικός ο ύπνος REM;

Όλα τα στάδια του ύπνου είναι σημαντικά για τη βέλτιστη υγεία, αλλά ο ύπνος REM είναι κάτι πολύ περισσότερο από τις γρήγορες κινήσεις των ματιών. Πιο κάτω αναφέρονται μερικά γεγονότα που σχετίζονται με αυτό το στάδιο του ύπνου:

Τα όνειρα είναι πιο ζωντανά στον ύπνο REM. Περνάτε περίπου δύο ώρες που ονειρεύεστε κάθε βράδυ, αλλά μπορεί να μην θυμάστε τα περισσότερα από αυτά που ονειρεύεστε. Τα όνειρα παρατηρούνται σε όλα τα στάδια του ύπνου, αλλά είναι πολύ πιο διαυγή κατά τη διάρκεια του ύπνου REM.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο εγκέφαλος σας μπορεί ακόμα να «δει». Όταν μετακινείτε τα μάτια σας κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ενδέχεται να εξακολουθούν να σχηματίζονται νέες εικόνες στο μυαλό σας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications. Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλος σας, μπορεί ακόμα να επεξεργαστεί την κίνηση των ματιών σας, σαν να βλέπει κάτι, όπως κάνει όταν είστε ξύπνιοι. Άρα στην ουσία, ο εγκέφαλος σας αντιλαμβάνεται το τι βλέπετε στα όνειρα σας και δημιουργεί νέες εικόνες, όπως όταν είστε σε ξύπνια κατάσταση.
Τα χέρια και τα πόδια σας «παραλύουν» κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. Σε αυτό το στάδιο, τα όνειρα είναι τόσο ζωντανά, που θα θέλατε να κάνετε κάποιες κινήσεις που να αντιστοιχούν σε αυτά που βλέπετε. Η παράλυση χεριών και ποδιών εμποδίζει τις αντιδράσεις σας στα όνειρα.
Το αλκοόλ σας στερεί τον ύπνο REM. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι το αλκοόλ τους κάνει να κοιμούνται ευκολότερα. Αυτό όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας μύθος. Στην πραγματικότητα, ο ύπνος αρχικά είναι πιο γρήγορος, αλλά δεν είναι ξεκούραστος και μάλιστα ο ύπνος REM παραλείπεται. Ο λόγος λοιπόν, που νιώθετε κουρασμένοι την επόμενη ημέρα, είναι επειδή το αλκοόλ, σας έχει στερήσει τον ύπνο REM, ο οποίος, μαζί με τον βαθύ ύπνο θεωρείται στάδιο αποκατάστασης.
Ο ύπνος REM μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση προβλημάτων. Σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στην Ιατρική σχολή του Σαν Ντιέγκο, ο ύπνος REM ενισχύει την ικανότητα του ανθρώπου να επιλύει προβλήματα. Μάλιστα, οι ερευνητές του UCSD, διαπίστωσαν ότι για υπάρχοντα προβλήματα, ο ύπνος REM βοηθά τον εγκέφαλο να κάνει νέες και χρήσιμες συσχετίσεις μεταξύ άσχετων ιδεών, που δεν έκανε όταν ήταν ξύπνιος.
Τα άτομα με ναρκοληψία βιώνουν πτυχές του ύπνου REM όταν ξυπνούν. Η ναρκοληψία, είναι εν ολίγοις η ανεξέλεγκτη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτή η κατάσταση είναι κάτι πολύ περισσότερο από το απλό χασμουρητό που βιώνουμε οι περισσότεροι την επόμενη μέρα αν το βράδυ δεν κοιμηθούμε καλά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα άτομα με ναρκοληψία, όταν βιώσουν ένα έντονο συναίσθημα, όπως για παράδειγμα το έντονο γέλιο, μπορεί να καταρρεύσουν και να παραλύσουν τα χέρια και τα ποδιά τους όπως ακριβώς συμβαίνει στο στάδιο του ύπνου REM, ενώ μπορεί να βιώνουν ψευδαισθήσεις όπως εκείνες που βιώνουμε όλοι όταν ονειρευόμαστε, με την διαφορά ότι τα άτομα αυτά είναι ξύπνια.