Αγριοκαστανιά: Το βότανο που βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος!

Η αγριοκαστανιά (Aesculus hippocastanum) ή αλλιώς ιπποκαστανιά, που προέρχεται από τη Βαλκανική Χερσόνησο, χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην παραδοσιακή ιατρική για τις ευεργετικές ιδιότητες που φέρει. Οι καρποί της αγριοκαστανιάς περιέχουν σπόρους, οι οποίοι μοιάζουν εμφανισιακά με τα γλυκά κάστανα, αλλά έχουν πικρή γεύση. Παραδοσιακά, το εκχύλισμα από τους σπόρους της αγριοκαστανιάς χρησιμοποιούταν από παλιά για τον πόνο στις αρθρώσεις, προβλήματα της ουροδόχου κύστης και του γαστρεντερικού συστήματος, τον πυρετό, τις κράμπες στα πόδια και άλλες παθήσεις.

Εργαστηριακές μελέτες υποδεικνύουν πως η κύρια δραστική ένωση του αγριοκάστανου, η εσκίνη, έχει αντιφλεγμονώδη, νευροπροστατευτική και αντικαρκινική δράση, ενώ μπορεί επίσης να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της γεμσιταβίνης (αντικαρκινικό φάρμακο). Μια άλλη ένωση που περιέχει το αγριοκάστανο, η αισκουλετίνη, φαίνεται πως μπορεί να δράσει ως αντιπηκτικό και αραιωτικό του αίματος και για το λόγο αυτό συνήθως απομακρύνεται από τα μη συνταγογραφούμενα προϊόντα αγριοκαστανιάς.

Στις μέρες μας, το εκχύλισμα σπόρων αγριοκαστανιάς προωθείται για το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, την ανδρική στειρότητα, τη χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (CVI), η οποία οφείλεται στην κακή κυκλοφορία του αίματος στις φλέβες των ποδιών και μπορεί να οδηγήσει σε πόνο και πρήξιμο στα πόδια, κλπ.

Σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ωφέλιμο το αγριοκάστανο;

• Βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος

Η εσκίνη, ένα μείγμα φυσικών τριτερπενοειδών σαπωνινών, που περιέχει το αγριοκάστανο, έχει αναγνωριστεί ως το πιο δραστικό συστατικό του, το οποίο φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος.

Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (CVI) είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από κακή ροή του αίματος στις φλέβες των ποδιών και στην οποία η εσκίνη φαίνεται να δρα ευεργετικά μειώνοντας τα συμπτώματα. Ένας από τους πιθανούς μηχανισμούς που αυτό συμβαίνει είναι μέσω της αναστολής της ελαστάσης και της υαλουρονιδάσης, οι οποίες εμπλέκονται στην αποικοδόμηση της πρωτεογλυκάνης, που είναι μέρος του τριχοειδούς ενδοθηλίου και κύριο συστατικό της εξωκυτταρικής μήτρας του μικροαγγειακού συστήματος.

Εκτός από την δια του στόματος χορήγηση εκχυλίσματος σπόρων αγριοκαστανιάς για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ως προς την αποτελεσματικότητα, παρουσιάζει και η τοπική χρήση τζελ που περιέχει εσκίνη για την αντιμετώπιση καταστάσεων, όπως η φλεβίτιδα, οι κιρσοί και το μεταθρομβωτικό σύνδρομο.

• Ανακούφιση από τις αιμορροΐδες

Η αντιφλεγμονώδης δράση της εσκίνης, που περιέχει το εκχύλισμα σπόρων αγριοκάστανου, θεωρείται πως μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων που οφείλονται στις αιμορροΐδες, μέσω μείωσης της φλεγμονής και του πρηξίματος στις φλέβες της περιπρωκτικής περιοχής. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα από μελέτες που να επιβεβαιώνουν την ευεργετική αυτή δράση.

• Αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας

Ελάχιστες μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με το πώς το εκχύλισμα σπόρων αγριοκαστανιάς δρα ευεργετικά στην περίπτωση της ανδρικής υπογονιμότητας που σχετίζεται με τη κιρσοκήλη (πρήξιμο των φλεβών κοντά στους όρχεις), αλλά φαίνεται πως οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της εσκίνης μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο.

Συγκεκριμένα, σε μια μελέτη διάρκειας 2 μηνών στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 100 άνδρες με υπογονιμότητα που οφείλεται στην κιρσοκήλη, παρατηρήθηκε ότι η λήψη 30mg εσκίνης κάθε 12 ώρες, βελτίωσε την ποιότητα, πυκνότητα και κινητικότητα του σπέρματος, αλλά και την κιρσοκήλη.

Είναι ασφαλής η χρήση του αγριοκάστανου;

Οι ακατέργαστοι σπόροι, ο φλοιός, τα άνθη και τα φύλλα της αγριοκαστανιάς δεν είναι ασφαλή για χρήση, καθώς περιέχουν ένα συστατικό που παρουσιάζει αυξημένη τοξικότητα. Αντιθέτως, τα τυποποιημένα εκχυλίσματα σπόρων αγριοκαστανιάς, από τα οποία έχει αφαιρεθεί το τοξικό αυτό συστατικό, φαίνεται να είναι ασφαλή για βραχυπρόθεσμη χρήση. Ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν από την κατανάλωση εκχυλίσματος σπόρων αγριοκαστανιάς, περιλαμβάνουν τη ζάλη, τη ναυτία και τις πεπτικές διαταραχές.

Η κατανάλωση μεγάλων δόσεων αγριοκάστανου μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση, η οποία εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως η διάρροια, οι μυϊκές συσπάσεις, οι διεσταλμένες κόρες των ματιών, η κατάθλιψη, η παράλυση αλλά μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο.

Η κατανάλωση εκχυλίσματος σπόρων αγριοκάστανου πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή από τις γυναίκες που βρίσκονται σε περίοδο εγκυμοσύνης ή θηλασμού, όπως επίσης και άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα. Η επικοινωνία με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης κρίνεται απαραίτητη σε αυτές τις περιπτώσεις.