Αισθάνεστε δυστυχισμένοι και μελαγχολικοί; Πώς μπορείτε να το αλλάξετε αυτό;

Τι είναι η Διαλεκτική Θεραπεία Συμπεριφοράς (DBT);

Διαλεκτική σημαίνει “η ύπαρξη των αντιθέτων“. Στη διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς, οι άνθρωποι διδάσκονται δύο φαινομενικά αντίθετες στρατηγικές: την αποδοχή (δηλαδή ότι οι εμπειρίες και οι συμπεριφορές τους είναι έγκυρες) και την αλλαγή (δηλαδή ότι πρέπει να κάνουν θετικές αλλαγές για να διαχειριστούν τα συναισθήματα και να προχωρήσουν μπροστά).

Ποια είναι τα στάδια της διαλεκτικής συμπεριφορικής θεραπείας;

Η διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς χωρίζεται σε τέσσερα στάδια θεραπείας. Τα στάδια ορίζονται ανάλογα με το πόσο σοβαρές είναι οι συμπεριφορές ενός ατόμου.

Πιο αναλυτικά:

• Στο στάδιο 1, το άτομο είναι συχνά δυστυχισμένο και η συμπεριφορά του είναι εκτός ελέγχου. Ο στόχος είναι το άτομο να μετακινηθεί από το να είναι εκτός ελέγχου στο να επιτύχει τον έλεγχο της συμπεριφοράς
• Στο Στάδιο 2, το άτομο μπορεί να αισθάνεται ότι ζει μια ζωή ήρεμης απελπισίας: η απειλητική για τη ζωή του συμπεριφορά είναι υπό έλεγχο, αλλά συνεχίζει να υποφέρει. Ο στόχος είναι να βοηθηθεί το άτομο να μετακινηθεί από τη σιωπηλή απελπισία στην πλήρη συναισθηματική βίωση
• Στο Στάδιο 3, η πρόκληση είναι να μάθει να ζει: να καθορίσει τους στόχους ζωής, να οικοδομήσει τον αυτοσεβασμό και να βρει την ειρήνη και την ευτυχία. Ο στόχος είναι το άτομο να ζήσει μια ζωή συνηθισμένης ευτυχίας και δυστυχίας
• Για ορισμένους ανθρώπους, απαιτείται το Στάδιο 4. Ο στόχος είναι να βρει ένα βαθύτερο νόημα μέσα από μια πνευματική ύπαρξη

Πώς λειτουργεί η Διαλεκτική Θεραπεία Συμπεριφοράς ;

Ένα τυπικό πρόγραμμα διαλεκτικής θεραπείας συμπεριφοράς απαιτεί δέσμευση ενός έτους. Τα πιο σύντομα προγράμματα, που μερικές φορές ονομάζονται “προγράμματα με βάση τη διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς “, χρησιμοποιούν κάποιες μεθόδους ή τη δομή της διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς που μπορεί να είναι πολύ χρήσιμα για ορισμένους ανθρώπους.

Ένα τυπικό πρόγραμμα διαλεκτικής θεραπείας συμπεριφοράς έχει συνήθως τέσσερα στοιχεία, καθένα από τα οποία εξυπηρετεί μια συγκεκριμένη λειτουργία:

1. Μια ομάδα κατάρτισης δεξιοτήτων διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς αποτελείται από έναν θεραπευτή δεξιοτήτων σε μια ομάδας που μοιάζει με τάξη. Παρέχονται εργασίες για να εξασκηθούν οι άνθρωποι μεταξύ των συνεδριών. Ο σκοπός είναι να βοηθηθούν οι άνθρωποι να εισάγουν αποτελεσματικές και πρακτικές δεξιότητες στη ζωή τους, τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιούν όταν είναι στεναχωρημένοι. Οι δεξιότητες αυτές έχουν σκοπό να αντικαταστήσουν άλλες ανθυγιεινές και αρνητικές συμπεριφορές. Το μάθημα συναντάται συνήθως μία φορά την εβδομάδα για 2,5 ώρες. Χρειάζονται 24 εβδομάδες για να διανύσει κανείς το πλήρες πρόγραμμα δεξιοτήτων, το οποίο συχνά επαναλαμβάνεται για να δημιουργηθεί ένα ετήσιο πρόγραμμα. Στην τάξη διδάσκονται τέσσερις δεξιότητες:
2. Ενσυνειδητότητα: η πρακτική του να βρίσκεσαι στο παρόν και να αναγνωρίζεις τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές όπως συμβαίνουν, χωρίς να προσπαθείς να τα ελέγξεις
3. Ανοχή στη δυσφορία: η διαδικασία εκμάθησης του τρόπου αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, ιδίως όταν είναι αδύνατο να αλλάξει, και η αποδοχή μιας κατάστασης όπως είναι και όχι όπως θα έπρεπε να είναι
4. Διαπροσωπική αποτελεσματικότητα: η ικανότητα να ζητά κανείς αυτό που χρειάζεται και να λέει όχι όταν χρειάζεται, διατηρώντας παράλληλα τον αυτοσεβασμό και τις σχέσεις με τους άλλους
5. Ρύθμιση των συναισθημάτων: η ικανότητα διαχείρισης των συναισθημάτων ώστε να μην ελέγχουν τις σκέψεις και τις συμπεριφορές

• Η ατομική ψυχοθεραπεία επικεντρώνεται στην ενίσχυση των κινήτρων και στη βοήθεια των ατόμων να εφαρμόσουν τις δεξιότητες σε συγκεκριμένες προκλήσεις και γεγονότα της ζωής τους. Οι συνεδρίες αυτές παρέχουν ευκαιρίες στο άτομο και τον θεραπευτή να έρθουν κοντά και να συζητήσουν τους ατομικούς τους στόχους. Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται συνήθως σε εβδομαδιαία βάση για 60 έως 90 λεπτά
• Το in-the-moment coaching χρησιμοποιεί τηλεφωνική καθοδήγηση και άλλη καθοδήγηση στην πραγματική ζωή για την παροχή υποστήριξης στη στιγμή. Ο θεραπευτής θα καθοδηγήσει ένα άτομο μέσω ενός αγχωτικού γεγονότος και θα το ενθαρρύνει να χρησιμοποιήσει τις δεξιότητες της διαλεκτικής θεραπείας συμπεριφοράς του. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι δεξιότητες γενικεύονται και εφαρμόζονται στην καθημερινή ζωή του ατόμου
• Οι στρατηγικές διαχείρισης περιπτώσεων ενδυναμώνουν το άτομο να αναλάβει τον έλεγχο της ζωής και της φροντίδας του. Ο θεραπευτής εφαρμόζει τις στρατηγικές που έμαθε για να διδάξει στο άτομο πώς να είναι αυτόνομο και πώς να γίνει ο ίδιος διαχειριστής μιας περίπτωσης

Στόχος όλων αυτών των στοιχείων είναι να βοηθηθεί το άτομο να χτίσει μια ζωή που νιώθει ότι αξίζει να ζει.

Ποιος μπορεί να ωφεληθεί από τη Διαλεκτική Θεραπεία Συμπεριφοράς (DBT);

Η DBT αναπτύχθηκε για άτομα με οριακή διαταραχή προσωπικότητας. Μπορεί όμως να βοηθήσει άτομα με άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως αυτοκτονική συμπεριφορά, αυτοτραυματισμό, χρήση ουσιών, διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), κατάθλιψη και διατροφικές διαταραχές.

Σε τι διαφέρει η διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς από τη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT);

Τόσο η DBT όσο και η CBT αποτελούν μορφές ψυχοθεραπείας. Σε αυτές τις θεραπείες, ένα άτομο μιλάει σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για τις προκλήσεις του και μαθαίνει δεξιότητες που θα το βοηθήσουν να τις αντιμετωπίσει. Ωστόσο, η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία επικεντρώνεται κυρίως στην εκμάθηση τρόπων αλλαγής μη βοηθητικών σκέψεων και συμπεριφορών. Η διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς διδάσκει στους ανθρώπους να αποδέχονται τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές τους, καθώς και τις τεχνικές για την αλλαγή τους. Στη DBT δεν διδάσκονται μόνο προσωπικές δεξιότητες, αλλά δίνεται επίσης έμφαση στις δεξιότητες για τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Η διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς βασίζεται στη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, αλλά εστιάζει περισσότερο στις συναισθηματικές και κοινωνικές πτυχές της ζωής. Στην πραγματικότητα, η διαλεκτική θεραπεία συμπεριφοράς δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν τα έντονα συναισθήματά τους.