Αμοιβαίες υποστηρικτικές σχέσεις: Με ποιο τρόπο βελτιώνουν την ανθρώπινη υγεία;

Ευρήματα νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Behavior and Immunity, έδειξαν ότι η παροχή υποστήριξης σε σημαντικούς ανθρώπους της ζωής μας, σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής στο αίμα. (Πώς θα μειώσετε τη φλεγμονή του σώματός σας;)

Ποια η σχέση ανάμεσα στο δόσιμο, τη λήψη αγάπης και τη φλεγμονή;

Προηγούμενη έρευνα έδειξε ότι οι θετικές κοινωνικές σχέσεις είναι ευεργετικές για την ανθρώπινη υγεία. Ουσιαστικά, διαπιστώθηκε ότι η έλλειψη κοινωνικών σχέσεων σχετίζεται με 50% αύξηση των πιθανοτήτων θανάτου, η οποία είναι συγκρίσιμη με άλλους παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα και η παχυσαρκία.

Δεν είναι σαφές το γιατί οι κοινωνικές σχέσεις έχουν τέτοιο αντίκτυπο στη σωματική υγεία, αν και οι επιστήμονες προσπαθούν να βρουν τον υποκείμενο σύνδεσμο. Ορισμένες έρευνες έχουν επικεντρωθεί στη φλεγμονή. Η φλεγμονή είναι η αμυντική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε επιβλαβή ερεθίσματα, μέσω της οποίας δρα για να τα απομακρύνει και να υποκινήσει τη διαδικασία της επούλωσης. Αυτά τα επιβλαβή ερεθίσματα μπορεί να είναι ένας τραυματισμός ή μια μόλυνση. Παρόλα αυτά, φλεγμονή μπορεί να προκληθεί και εξαιτίας ψυχοκοινωνικών στρεσογόνων παραγόντων. Οι χρόνιοι ψυχοκοινωνικοί στρεσογόνοι παράγοντες μπορούν να ενισχύσουν τη χρόνια συστημική φλεγμονή, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και καρκίνου.

Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, «οι θετικές κοινωνικές σχέσεις μπορούν να μειώσουν το ψυχοκοινωνικό στρες, γεγονός που με τη σειρά του μειώνει τη χρόνια συστημική φλεγμονή και βελτιώνει τη σωματική υγεία». (Τί πρέπει να γνωρίζετε για τη φλεγμονή;)

Πώς οι αμοιβαίες υποστηρικτικές σχέσεις υποστηρίζουν την ανθρώπινη υγεία;

Ο Tao Jiang, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα ψυχολογίας στο The Ohio State University, μαζί με τους συναδέλφους του, εξέτασαν το κατά πόσο η σχέση μεταξύ φλεγμονής και κοινωνικών σχέσεων (δηλαδή, οι σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους και τους συζύγους) μπορεί να μετριαστεί από την παροχή και την λήψη υποστήριξης. Σημειώνεται ότι αυτό είναι διαφορετικό από την προηγούμενη έρευνα που επικεντρώθηκε μόνο στην παροχή υποστήριξης και διαφορετικό από την έρευνα για τον αλτρουισμό, που εξετάζει τα οφέλη της αδιάκριτης προσφοράς.

Σύμφωνα με τον Jiang, ο εθελοντισμός, ο αλτρουισμός και η βοήθεια αγνώστων είναι πολύ σημαντικά στοιχεία για την κοινωνία μας, ωστόσο, η βοήθεια από και προς άτομα που περνούν μαζί τον περισσότερο χρόνο της ημέρας τους, θεωρείται ακόμη σημαντικότερη. Αυτός ο κύκλος ανθρώπων αποτελεί τις πιο σημαντικές κοινωνικές σχέσεις που έχει ένας άνθρωπος στη ζωή του. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές θέλησαν να εξετάσουν το πώς αυτές οι αλληλεπιδράσεις και τα συναισθήματα που προκαλούν, μπορούν να υποστηρίξουν την ανθρώπινη υγεία.

Για να απαντήσουν στο πιο πάνω ερώτημα, ο Jiang και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν δεδομένα υγιών ενηλίκων από την Εθνική Έρευνα για την Ανάπτυξη της μέσης ηλικίας. Στο πλαίσιο της έρευνας, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγια που αφορούσαν συμπεριφορικούς, κοινωνικούς και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες που σχετίζονται με τη σωματική και ψυχική υγεία. Περίπου δύο χρόνια αργότερα, ένα μέρος των συμμετεχόντων αξιολογήθηκε σε συγκεκριμένους βιοδείκτες και κλήθηκε να απαντήσει επιπλέον ερωτηματολόγια.

Ένας από αυτούς τους βιοδείκτες ήταν η ιντερλευκίνη-6 (IL-6), ένας δείκτης που υποδηλώνει συστηματική φλεγμονή. Τα υψηλότερα επίπεδα IL-6 σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για πολλές ασθένειες, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και ο διαβήτης. (Πώς θα καταπολεμήσετε τη χρόνια φλεγμονή;)

Η ερευνητική ομάδα λοιπόν, διαπίστωσε ότι η αντιληπτή παροχή υποστήριξης σε οικεία πρόσωπα μετριάζει τη σχέση ανάμεσα στη φλεγμονή και τους άλλους κοινωνικούς δείκτες. Με άλλα λόγια, φάνηκε ότι οι ισχυρές προσωπικές σχέσεις συνδέονται με χαμηλότερη φλεγμονή στο αίμα, αλλά μόνο για τα άτομα που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως ικανό να συνεισφέρει σε αυτές τις σχέσεις με θετικό τρόπο. Σημειώνεται ότι το πιο πάνω αποτέλεσμα ήταν ίδιο σε όλες τις μεταβλητές που εξετάστηκαν, ανάμεσα τους η ηλικία, ο δείκτης μάζας του σώματος, το κάπνισμα, η άσκηση και ορισμένες χρόνιες παθήσεις, όπως η καρδιακή προσβολή, ο καρκίνος και η κατάθλιψη. (Πώς θα διαχειριστείτε αποτελεσματικά την κατάθλιψη;)

Οι ερευνητές εικάζουν ότι όταν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να προσφέρουν περισσότερη υποστήριξη σε πολύ κοντινά τους άτομα, δημιουργείται μια αμοιβαία υποστηρικτική σχέση, η οποία ανακουφίζει το άγχος, πράγμα που με τη σειρά του μειώνει τη φλεγμονή και βελτιώνει την ανθρώπινη υγεία.