Αμυντικοί μηχανισμοί: Εσείς ποιον χρησιμοποιείτε για το άγχος και το συναισθηματικό πόνο;

Το ένστικτό μας, σαν ανθρώπινα όντα, μας ωθεί πάντα να προστατεύουμε τον εαυτό μας και κάπου εδώ είναι που μπαίνουν στο παιχνίδι οι αμυντικοί μηχανισμοί.

Συνήθως, κατά τη διάρκεια των αναπτυξιακών μας χρόνων, τείνουμε να δημιουργούμε ατομικούς αμυντικούς μηχανισμούς ως τρόπο καταπολέμησης του άγχους και του συναισθηματικού πόνου.

Ποιοι τύποι αμυντικών μηχανισμών υπάρχουν;

Υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί άμυνας, που για τον κάθε άνθρωπο είναι διαφορετικοί. Κάθε άτομο αντιμετωπίζει τον πόνο και το άγχος του με τον δικό του μοναδικό τρόπο και αυτό περιλαμβάνει τη διαμόρφωση μοναδικών αμυντικών μηχανισμών. (Mηχανισμός άμυνας: Τι είναι η μετατόπιση και πώς λειτουργεί;)

Παρόλα αυτά, υπάρχουν κάποιοι κοινοί αμυντικοί μηχανισμοί, που αν και μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, ακολουθούν την ίδια φόρμουλα. Αυτοί οι αμυντικοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν:

• Άρνηση: Άρνηση αποδοχής της πραγματικότητας.
• Καταστολή: Έλεγχος ενοχλητικών ή απειλητικών σκέψεων από το να γίνουν συνειδητές.
• Προβολή: Προβολή σκέψεων και πεποιθήσεων σε άλλα άτομα.
• Μετατόπιση: Ανακατεύθυνση μιας σκέψης σε έναν άλλο εναλλακτικό στόχο.
• Παλινδρόμηση: Επιστροφή σε προγενέστερο στάδιο ανάπτυξης.
• Εξάχνωση: Διοχέτευση προσβλητικών συναισθημάτων σε παραγωγικές και κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές.
• Εξορθολογισμός: Δημιουργία ενός λιγότερο απειλητικού γεγονότος ή παρόρμησης, μετά από εξέταση των γεγονότων.
• Σχηματισμός αντίδρασης: Συμπεριφορά με τρόπο αντίθετο από τον τρόπο που σκέφτεται ή αισθάνεται το άτομο.
• Εισαγωγή: Αντιγραφή των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας κάποιου άλλου.
• Ταύτιση με τον επιτιθέμενο: Υιοθέτηση παρόμοιας συμπεριφοράς με ένα άτομο που είναι πιο ισχυρό ή εχθρικό.
• Χιούμορ: Συμπεριλαμβανομένου του αυτό-υποτιμητικού ή του σκοτεινού χιούμορ που αναδεικνύει μια κατά τα άλλα σκοτεινή κατάσταση.
• Παθητική-επιθετικότητα: Έμμεση έκφραση θυμού, μέσω της σιωπηλής αντιμετώπισης, για παράδειγμα.
• Φαντασία: Διείσδυση σε φανταστικές (μη πραγματικές) σκέψεις, για αποφυγή πραγματικών αγχωτικών καταστάσεων.
• Αναίρεση: Μια καλή πράξη για κάποιον που προηγουμένως έχετε προσβάλει, για μείωση του άγχους και των τύψεων.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των αμυντικών μηχανισμών;

Αν και δεν θεωρούνται όλοι οι αμυντικοί μηχανισμοί υγιείς, ορισμένοι είναι καλύτεροι από άλλους σε ότι αφορά την ψυχική υγεία.

Για παράδειγμα, το να βγάλει ένας άνθρωπος τον θυμό και τα αρνητικά συναισθήματα σε ένα άψυχο αντικείμενο, είναι καλύτερο από το να ξεσπάσει σε έναν άνθρωπο ή σε ένα ζώο. Εναλλακτικά, το να ουρλιάξει κάποιος σε ένα μαξιλάρι είναι καλύτερο από το να τρυπήσει, για παράδειγμα, έναν τοίχο ή να πετάξει μια λάμπα στον τοίχο. (Θυμός: Πρέπει να τον εκφράζετε για να είναι αποτελεσματικός)

Με τον ίδιο τρόπο, ένα άτομο για να ξεπεράσει τις επιθετικές του σκέψεις, αντί να θυμώσει και να ξεσπάσει σε ένα αντικείμενο ή έναν άνθρωπο, μπορεί να βγάλει την ενέργειά του σε κάτι όμορφο, όπως η τέχνη, η μουσική και ο αθλητισμός, που ευνοεί την ευτυχία.

Ποια τα μειονεκτήματα των αμυντικών μηχανισμών;

Πολλές φορές, οι αμυντικοί μηχανισμοί μπορούν να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Ενώ αυτές οι στρατηγικές μπορούν πολλές φορές να προσφέρουν άμεση ανακούφιση από μια κατά τα άλλα στρεσογόνο κατάσταση, οι αμυντικοί μηχανισμοί μπορούν ταυτόχρονα να εμποδίσουν ένα άτομο από το να φτάσει σε ένα βαθύτερο συναισθηματικό επίπεδο, περιορίζοντας τον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων. Οι αμυντικοί μηχανισμοί μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τις σχέσεις με άλλα άτομα.

Ως αποτέλεσμα, ενώ ορισμένοι αμυντικοί μηχανισμοί πρέπει να υιοθετούνται δια βίου, αυτοί που χρησιμοποιούνται για να προστατεύσουν τους ανθρώπους από άσχημα συναισθήματα ή τραυματικές εμπειρίες είναι καλύτερο να μένουν πίσω. Και παρόλο που ο αποχωρισμός τους συνεπάγεται την απώλεια του ελέγχου μιας κατάστασης, το άτομο θα κάνει ένα βήμα πιο κοντά στο να μάθει να ζει με τα συναισθήματά του. (Γιατί δυσκολευόμαστε τόσο να βγούμε απο την Comfort Zone μας;)