Ανατροφή παιδιών: Τα αρνητικά ερεθίσματα που καθορίζουν την ενήλικη ζωή μας

Πολλές μελέτες αναφέρουν ότι οι άσχημες εμπειρίες της παιδικής ηλικίας είναι υπαίτιες για τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει το παιδί ως ενήλικας.

Τα παιδιά που έχουν κάποιες αρνητικές εμπειρίες έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από κατάθλιψη στην ενήλικη ζωή τους και μάλιστα η ανάρρωσή τους θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη και χρονοβόρα. Οι εμπειρίες αυτές δεν επηρεάζουν μόνο την ψυχική και την συναισθηματική υγεία αλλά και την σωματική υγεία. Υπάρχουν μελέτες που το αποδεικνύουν, πιο συγκεκριμένα αν παρατηρήσουμε το οικογενειακό περιβάλλον ενός παιδιού τεσσάρων ετών μπορεί να μας πληροφορήσει εάν ο ενήλικας σε μεγάλη ηλικία θα ταλαιπωρηθεί με πόνους στην πλάτη.
Οι ψυχοθεραπευτές δίνουν προσοχή στην κατάσταση που βιώνει ένας θεραπευόμενος την παρούσα χρονική στιγμή. Παράλληλα όμως ερευνούν τα επαναλαμβανόμενα εμπόδια του θεραπευόμενου και προσπαθεί να αντιληφθεί τον λόγο των σταθερών μοτίβων συμπεριφοράς. Για να υπάρξει εξέλιξη πρέπει πρώτα να γίνει κατανοητό το γεγονός ότι η ενήλικη ζωή είναι άρρητα συνδεδεμένη με την παιδική ηλικία.

Πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιόνται για πιο λόγο βιώνουν μια προβληματική κατάσταση για πάρα πολύ καιρό. Η αυστηρή κριτική που ασκεί ο καθένας στον εαυτό του, τον κάνει να απαιτεί από αυτόν να ξεπεράσει άμεσα την δυσκολίες. Το ρητό ο «χρόνος είναι γιατρός» στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι αποτελεσματικό, διότι ο χρόνος από μόνος του δεν είναι αρκετός για μειωθούν οι επιρροές της παιδικής ηλικίας , αντιθέτως όσο περισσότερο χρόνο χάνουμε τόσο πιο δύσκολα θα βγούμε από τα προβλήματά μας. Οι παρακάτω παράγοντες θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε γιατί τα άσχημα γεγονότα μας επηρεάζουν ακόμα στην ενήλικη ζωή.

Προσωπικότητα

Η προσωπικότητά μας αποτελείται από τον τρόπο που σκεφτόμαστε, την συμπεριφορά και τα συναισθήματά μας ως αντίφωνο στις αντιδράσεις του περιβάλλοντος. Πιο συγκεκριμένα οι οικογενειακές εμπειρίες συμβάλουν στην δημιουργία της προσωπικότητας και των σχέσεών μας. Το είδος των οικογενειακών σχέσεων είναι ένας σημαντικός προγνωστικός δείκτης ικανοποίηση από τις άλλες ανθρώπινες σχέσεις που έχουμε.
Οι εμπειρίες αυτές, λοιπόν, επηρεάζουν στην ενήλικη ζωή, τις σχέσεις και την προσωπικότητά μας. Οι ενήλικες, με δύσκολες οικογενειακές καταστάσεις, συνήθως είναι πιο νευρικοί ή έχουν πολλά αρνητικά συναισθήματα. Η νευρικότητα που προαναφέραμε έχει ως ακόλουθο τη χαμηλή ποιότητα στις προσωπικές σχέσεις. Επομένως, η οικογένεια εκτός από συναισθηματικά επηρεάζεται και γενετικά, καθώς είναι μεγάλο το ποσοστό των γενετικών παραγόντων που προκαλούν διαμόρφωση στη προσωπικότητας.

Επανάληψη στα μοτίβα συμπεριφοράς

Η συνήθεια είναι πολύ δυνατή , το ίδιο ισχύει και για την συμπεριφορά, όσο περισσότερο αντιδρούμε με μια συγκεκριμένη συμπεριφορά τόσο την συνηθίζουμε και είναι δύσκολο να την αποχωριστούμε. Όσο είμαστε μικροί έχουμε πολλές ευκαιρίες να εκπαιδευτούμε σε διάφορες συνήθειες.
Για παράδειγμα, σκεφτείτε ένα παιδί να αισθάνεται ντροπή για ότι λάθος κάνει, επομένως η αντίδραση του είναι να κρύβει τα λάθη του, ότι κόστος κι αν έχει αυτό, για να αποφευχθεί έτσι η τιμωρία. Ως ενήλικος είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει να προστατεύει τον εαυτό του από τις καταστάσεις που θα τον φέρουν αντιμέτωπο με κάποια κατάσταση ντροπής ή κριτικής.
Για να αλλάξει μια συνήθεια χρειάζεται πολλή προσοχή και χρόνος. Είναι πιθανό, ακόμα κι αν ξέρουμε τι θέλουμε να αλλάξουμε στη ζωή μας , ασυναίσθητα να υποπέσουμε σε κάποια συνήθεια.

Και με την ενημέρωση τι συμβαίνει;

Πολλές φορές αγνοούμε το παρελθόν και συγκεκριμένα την παιδική ηλικία και τις επιδράσεις της στο σήμερα , υποθέτοντας ότι ό,τι συμβαίνει τώρα είναι κάτι που αφορά μόνο το παρόν. Ίσως να μην σας είναι γνωστό ότι υπάρχουν διάφορες επιλογές που μπορείτε να διαχειριστείτε τις καταστάσεις. Ίσως να μην διανοείστε τις πολύ βαθιές πεποιθήσεις που έχουν δημιουργήσει τις απόψεις σας.
Σίγουρα θα έχει συμβεί σε κάποιον από σας ένας φίλος να σας παρομοιάσει με τους γονείς σας – «ίδια η μητέρα σου είσαι»- κι η απάντηση να μην αποτελεί μια ευχάριστη για σας αποκάλυψη. Με τα χρόνια θα καταλάβετε ότι αυτό που σας είπε εκείνη/ος ο φίλος είναι γεγονός. Οι αντιδράσεις μας είναι ενα κράμα του παρόντος και του παρελθόντος. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα βιώματα μας στην πραγματικότητα μοιάζουν πολύ με εκείνα του παρελθόντος απλά έχουν διαφορά, λόγω της ηλικίας.

Ταυτότητα

Οι αμετάβλητες σχέσεις, στην πρώιμη ηλικία, μας ενθαρρύνουν να δημιουργήσουμε μια αίσθηση για το ποιόν μας. Οι αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους , οι καλές και οι αναμενόμενες σχέσεις θα μας δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον για να αναπτυχθεί η ταυτότητα μας.
Πρόσφατη έρευνα αναφέρει ότι οι άσχημες εμπειρίες κατά την παιδική ηλικία έχουν συνδεθεί με την λανθασμένη εικόνα του εαυτού μας , η οποία μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη ,απομόνωση και άγχος. Γενικότερα η μειωμένη αντίληψη του εαυτού μας μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικά προβλήματα, αντιθέτως αν έχουμε μια πλήρη εικόνα για μας είναι εύκολο να αποφευχθούν πολλές ψυχικές παθήσεις.

Σύνδεση με άλλους

Οι αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους που έχουμε επαφές επαναφέρουν πολλά από τα μοτίβα συμπεριφοράς που έχουν δημιουργηθεί κατά την παιδική ηλικία και τροφοδοτήθηκαν ως ενήλικες. Οι σχέσεις με τους φροντιστές μας (γονείς) αποτελούν κύριο ρόλο στο αίσθημα της ασφάλειας ή του άγχους που νιώθουμε στις σχέσεις μας.
Ένας ενήλικας με αγχώδη τρόπο προσκόλλησης πολύ δύσκολα θα εισπράξει αγάπη και στοργή από τη σχέσεις του, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα τις επαναλαμβανόμενες προσπάθειες για να μην εγκαταλειφθεί από τον σύντροφό του . Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να προκαλέσει στη σχέση του την ανάγκη να απομακρυνθεί , αυτό όμως θα ενίσχυε τον φόβο για εγκατάλειψη και θα «ανάγκαζε» το άτομο αυτό να επαναλάβει την ίδια κατάσταση.
Άτομα που έχουν κακοποιηθεί ή έχουν νιώσει εγκατάλειψη στην περίοδο της ανατροφή τους αναπτύσσουν έναν αγχώδες πρότυπο προσκόλλησης , που αργότερα θα οδηγήσει στην κατάθλιψη, στο στρες και στην μειωμένη αυτοεκτίμηση.

Η γνώση είναι το πάν. Με την αποδοχή του παρελθόντος μπορούμε να αντιληφθούμε τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς. Πολλοί άνθρωποι μπορεί να διαλέγουν να αφήσουν το παρελθόν τους και να το κρύψουν, και είναι προφανώς ελεύθεροι να το πραγματοποιήσουν αν το θέλουν.