Άνοια: Βοηθητική για τον εγκέφαλο η επαναλαμβανόμενη ακρόαση μουσικής

Μια πρόσφατη πιλοτική μελέτη διαπίστωσε ότι η επανειλημμένη ακρόαση μουσικής, μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση ή πρώιμη νόσο του Alzheimer.

Η επαναλαμβανόμενη ακρόαση μουσικής μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με άνοια;

Η νέα έρευνα ήταν προκαταρκτική και περιελάμβανε μόλις 14 συμμετέχοντες, έξι από τους οποίους ήταν επαγγελματίες μουσικοί. Ωστόσο, παρά το μικρό δείγμα της μελέτης, τα ευρήματά της έρχονται να προσθέσουν σε ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που υποδηλώνουν ότι η έκθεση στην οικεία και αγαπημένη μουσική μπορεί να ωφελήσει τα άτομα με άνοια.

Η μελέτη, η οποία διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο σε συνεργασία με το Unity Health Toronto, πραγματοποιήθηκε από τον Michael Thaut, PhD, ο οποίος είναι καθηγητής τόσο στην Μουσική Σχολή, όσο και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Τορόντο και διευθυντής του Music and Health. Σύμφωνα με τον ίδιο, η μεγάλη έκπληξη που προκάλεσαν τα ευρήματα της μελέτης, ήταν οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων μετά την επαναλαμβανόμενη ακρόαση μουσικής, οι οποίες δεν ήταν αναμενόμενες. Οι αλλαγές αυτές αφορούσαν τις νευρικές οδούς του εγκεφάλου, σε περιοχές που συσχετίζονται με την απόδοση της μνήμης. Σημειώνεται ότι στη μελέτη, χρησιμοποιήθηκε διαφορετική μουσική για κάθε συμμετέχοντα και συγκεκριμένα ο καθένας άκουγε την μουσική της αρεσκείας του, που ταυτόχρονα σχετιζόταν με κάποια σημαντική του ανάμνηση.

Ο Vijay Ramanan, MD, PhD , ανώτερος αναπληρωτής σύμβουλος και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Neurology and Division of Behavioral Neurology στην Mayo Clinic, που δεν συμμετείχε στη μελέτη, σχολιάζοντας τα ευρήματα τόνισε ότι η μελέτη είναι πολύ ενδιαφέρουσα, διότι συμπληρώνει τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία της σχετικής βιβλιογραφίας, που υποδηλώνουν ότι η μουσική μπορεί να αποτελέσει θετική επιρροή για την γνωστική λειτουργία των ατόμων με άνοια.

Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι η ακρόαση μουσικής μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και να μειώσει το άγχος σε ασθενείς με ήπια άνοια ή πρώιμη νόσο του Alzheimer (Η άνοια σχετίζεται με τη λήψη στατινών;).  Τότε όμως, δεν ήταν ξεκάθαρο το κατά πόσο η λειτουργία του εγκεφάλου θα μπορούσε να βελτιωθεί από την ακρόαση μουσικής.

Η ερευνητική ομάδα, για να απαντήσει στο πιο πάνω ερώτημα, πραγματοποίησε μια πιλοτική μελέτη με σκοπό να εξετάσει τα αποτελέσματα των τραγουδιών και των μελωδιών στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν ασθενείς με κλινικές διαταραχές μνήμης από το St. Michael’s Hospital. Συνολικά συμμετείχαν 14 άτομα. Από αυτούς, οι έξι ήταν μουσικοί ή είχαν μουσική εκπαίδευση. Αρχικά, οι συμμετέχοντες έδωσαν μια συνέντευξη κατά την οποία τους ζητήθηκε να προσδιορίσουν την οργανική ή την φωνητική μουσική που γνώριζαν για τουλάχιστον 20 χρόνια, η οποία είχε ιδιαίτερη σημασία για αυτούς. Με βάση τις απαντήσεις τους, οι ερευνητές δημιούργησαν μια εξατομικευμένη λίστα αναπαραγωγής για τον κάθε συμμετέχοντα, η οποία διαρκούσε περίπου μια ώρα.

Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να ακούνε τη λίστα αναπαραγωγής που τους δόθηκε, μία ώρα την ημέρα, για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες. Πριν και μετά τις 3 εβδομάδες της μελέτης, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα γνωστικό τεστ και υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου.

Μετά τη μελέτη, τα γνωστικά τεστ των συμμετεχόντων έδειξαν σημαντική βελτίωση στη μνήμη τους, την ίδια ώρα που οι μαγνητικές τομογραφίες, έδειξαν αλλαγές στα τμήματα της λευκής ουσίας του εγκεφάλου. Οι αλλαγές στον εγκέφαλο των μουσικών ήταν μικρότερες από αυτές των ατόμων που δεν ήταν μουσικοί, κάτι που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι οι μουσικοί έχουν ήδη ένα πιο αποτελεσματικό δίκτυο μνήμης, συγκριτικά με όσους δεν είναι μουσικοί (Δείτε για ποιους λόγους ξεχνάμε)

Περαιτέρω έρευνα

Η προκαταρκτική πιλοτική μελέτη περιελάμβανε μόνο 14 συμμετέχοντες και ως εκ τούτου για να επιβεβαιωθεί ότι η μουσική βελτιώνει τον εγκέφαλο (την μνήμη) των ατόμων με άνοια, χρειάζονται περεταίρω μελέτες που να καταλήγουν στα ίδια αποτελέσματα.