Αντιγήρανση: Η αποφυγή των γευμάτων αργά το βράδυ μπορεί να έχει τρομερά οφέλη

Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε σκουλήκια, μύγες, τρωκτικά και πιθήκους έχουν αποδείξει ότι δίαιτες που περιορίζουν σημαντικά τη συνολική πρόσληψη θερμίδων, παρέχοντας παράλληλα όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, παρατείνουν τη μέση διάρκεια ζωής.

Η έρευνα δείχνει ότι σε όλους αυτούς τους οργανισμούς, η έλλειψη τροφής προκαλεί φυσιολογικές αλλαγές που προάγουν τη μακροζωία και καθυστερούν την εμφάνιση ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.

Οι δίαιτες με περιορισμένες θερμίδες στον άνθρωπο, οι οποίες περιλαμβάνουν τη μείωση της μέσης πρόσληψης θερμίδων κατά περίπου ένα τρίτο, μπορεί επίσης να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής του ανθρώπου, αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία.

Μελέτες σε ζώα έχουν αποκαλύψει ότι ο συγχρονισμός του περιορισμού των θερμίδων μπορεί να έχει επίδραση λόγω του κιρκάδιου συστήματος, το οποίο ελέγχει τους ημερήσιους κύκλους της φυσιολογίας, του μεταβολισμού και συμπεριφορών όπως η κατανάλωση τροφής. Αυτό έχει επίσης συνδεθεί με τη γήρανση.

Συμβάλλει ο χρόνος των γευμάτων στις επιδράσεις του περιορισμού των θερμίδων που παρατείνουν τη ζωή;

Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι ο περιορισμός των θερμίδων αυξάνει τη μέση διάρκεια ζωής των ποντικιών. Όμως οι περισσότερες από αυτές τις έρευνες αφορούσαν επιστήμονες που έκαναν δίαιτα περιορισμένων θερμίδων σε εργαστηριακά ποντίκια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Να σημειωθεί ότι τα ποντίκια έχουν εξελιχθεί να τρώνε την νύχτα ,επειδή είναι νυχτόβια σε αντίθεση με τους ανθρώπους.

Γι’ αυτό το λόγο, για τη μελέτη τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτόματους τροφοδότες για να διασφαλίσουν ότι μερικά από τα ποντίκια έτρωγαν μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Για να διαπιστώσουν αν ο χρόνος των γευμάτων είχε επίδραση στη διάρκεια ζωής – ανεξάρτητα από τον περιορισμό των θερμίδων και τη νηστεία – χώρισαν τα ζώα σε 6 ομάδες.

Σε μια ομάδα, η οποία χρησίμευσε ως ομάδα ελέγχου, τα ζώα μπορούσαν να τρώνε ad libitum (όσο ήθελαν, όποτε ήθελαν).

Οι υπόλοιπες 5 ομάδες έκαναν  δίαιτα περιορισμένων θερμίδων (30-40% λιγότερες θερμίδες) με την ίδια συνολική πρόσληψη θερμίδων αλλά με διαφορετικά προγράμματα σίτισης.

Τα ποντίκια ελέγχου που έτρωγαν ad libitum είχαν μέση διάρκεια ζωής 800 ημέρες, ενώ τα ποντίκια που ακολουθούσαν τη δίαιτα περιορισμένων θερμίδων με τροφή διαθέσιμη όλο το εικοσιτετράωρο έζησαν 875 ημέρες, δηλαδή 10% περισσότερο.

Τα ποντίκια που ακολουθούσαν δίαιτα περιορισμένων θερμίδων και έτρωγαν μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας (την ανενεργή φάση του κιρκάδιου κύκλου τους) και έμεναν νηστικά για 12 ώρες τη νύχτα, έζησαν 959 ημέρες. Με άλλα λόγια, έζησαν σχεδόν 20% περισσότερο από την ομάδα ελέγχου.

Αλλά τα ποντίκια με περιορισμένες θερμίδες που έτρωγαν μόνο κατά τη διάρκεια της ενεργού φάσης τους και στη συνέχεια έμειναν νηστικά για τις υπόλοιπες 12 ώρες, έζησαν περισσότερο. Τα ζώα αυτά σημείωσαν κατά μέσο όρο 1.068 ημέρες ζωής, δηλαδή σχεδόν 35% περισσότερο από τα ζώα ελέγχου.

“Ανακαλύψαμε μια νέα πτυχή του θερμιδικού περιορισμού που παρατείνει δραματικά τη διάρκεια ζωής στα πειραματόζωα”, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας Dr Takahashi, ερευνητής του Ιατρικού Ινστιτούτου Howard Hughes και πρόεδρος νευροεπιστημών στο Ιατρικό Κέντρο UT Southwestern.

Αν αυτά τα ευρήματα ισχύουν στους ανθρώπους, ίσως θα πρέπει να ξανασκεφτούμε αν θέλουμε πραγματικά εκείνο το μεταμεσονύκτιο σνακ.

Διαπίστωσαν επίσης ότι οι δίαιτες με περιορισμένες θερμίδες βελτίωσαν τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης και την ευαισθησία στην ινσουλίνη των ζώων, αλλά οι βελτιώσεις ήταν μεγαλύτερες για τα ποντίκια που έτρωγαν μόνο τη νύχτα (την ενεργό φάση τους).

Αυτό υποδηλώνει ότι τα ποντίκια ήταν πιο υγιή και γερνούσαν πιο αργά, δήλωσε ο Dr. Takahashi .

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, σε όλα τα ποντίκια, η γήρανση αύξησε τη δραστηριότητα των γονιδίων που εμπλέκονται στη φλεγμονή και μείωσε τη δραστηριότητα των γονιδίων που εμπλέκονται στο μεταβολισμό και τους κιρκάδιους ρυθμούς.

Ο περιορισμός των θερμίδων επιβράδυνε αυτές τις αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση, αλλά τα ποντίκια που έτρωγαν μόνο τη νύχτα αποκόμισαν τα μεγαλύτερα οφέλη.

Δεδομένου ότι η γήρανση μπορεί να θεωρηθεί μια προοδευτική αύξηση της φλεγμονής, ο περιορισμός των θερμίδων καθυστερεί αυτή την αύξηση της φλεγμονής που σχετίζεται με την ηλικία, γεγονός που συνάδει επίσης με την καθυστέρηση της διαδικασίας γήρανσης.

Πώς ο περιορισμός των θερμίδων βοηθάει στις διαταραχές του ύπνου;

Οι συγγραφείς σημειώνουν ορισμένους περιορισμούς της μελέτης τους.

Συγκεκριμένα, γράφουν ότι η διαταραχή του ύπνου στα ποντίκια που έτρωγαν κατά τη διάρκεια της ημέρας (κατά τη διάρκεια της ανενεργής τους φάσης) μπορεί να συνέβαλε στη μικρότερη διάρκεια ζωής τους.

Επιπλέον, όλα τα ποντίκια της μελέτης ήταν αρσενικά. Οι συγγραφείς γράφουν ότι στα θηλυκά, οι ωοθηκικές ορμόνες μπορεί να παρέχουν κάποια προστασία από τις διαταραχές των κιρκάδιων ρυθμών.

Όπως συμβαίνει με όλες τις έρευνες που περιλαμβάνουν ζωικά μοντέλα, τα αποτελέσματα της μελέτης μπορεί να μην μεταφέρονται καλά στον άνθρωπο.

Εάν τα ευρήματα ισχύουν για τους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν την αντίθετη ενεργό φάση από τα ποντίκια, οι επιστήμονες προτείνουν ότι το να τρώτε νωρίς το βράδυ είναι καλύτερο για την υγιή γήρανση.

Κάποια μέρα ίσως είναι ακόμη δυνατό να αναπτυχθούν φάρμακα που θα στοχεύουν τα κιρκαδιανά γονίδια ή τις πρωτεΐνες που αυτά παράγουν, προκειμένου να μιμηθούν τα αντιγηραντικά οφέλη της κατανάλωσης τροφής μόνο κατά την ενεργό φάση.

“Δουλεύουμε πάνω σε αυτή την ιδέα και αναζητούμε φάρμακα που μπορούν να ενισχύσουν την κιρκαδιανή ευθυγράμμιση”, δήλωσε ο Dr. Takahashi.

Πώς το θερμιδικό έλλειμμα επηρεάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα;

Η κατανάλωση τροφής αργά το βράδυ παρεμβαίνει στην ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε υγιή επίπεδα.

Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα άτομα με μια συγκεκριμένη παραλλαγή του γονιδίου για τον υποδοχέα της μελατονίνης.

Μια ορμόνη που βοηθάει τη ρύθμιση του κύκλου ύπνου-αφύπνισης είναι η μελατονίνη. Καθώς τα επίπεδά της αυξάνονται το βράδυ, αυτό όχι μόνο προκαλεί υπνηλία, αλλά και εξασθενεί την έκκριση ινσουλίνης.

Ως αποτέλεσμα, το σώμα δυσκολεύεται περισσότερο να ελέγξει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μετά από γεύματα κοντά στην ώρα του ύπνου.

“Δεδομένου ότι πολλοί άνθρωποι επιλέγουν σνακ πλούσια σε υδατάνθρακες αργά το βράδυ, όπως τσιπς, μπισκότα, καραμέλες ή ποπ κορν, αυτά τα σνακ είναι πιο πιθανό να επηρεάσουν τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και να αυξήσουν τον κίνδυνο για προδιαβήτη και διαβήτη“, δήλωσε η Mariam Eid, R.D., L.D., διαιτολόγος και ιδρύτρια του A Happy AOneC.

Ως εκ τούτου, η κατανάλωση γευμάτων και σνακ πλούσιων σε υδατάνθρακες νωρίτερα μέσα στην ημέρα προάγει την καλύτερη ισορροπία του σακχάρου στο αίμα και υποστηρίζει την πρόληψη του προδιαβήτη και του διαβήτη.