Αντισυλληπτικά με προγεστίνη αυξάνουν ελαφρώς τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού

Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι τα αντισυλληπτικά που περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, μπορούν να αυξήσουν σε κάποιο βαθμό τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Σήμερα, έχει διαπιστωθεί ότι και τα αντισυλληπτικά που περιέχουν μόνο προγεστίνη, αυξάνουν ελαφρώς τον ίδιο κίνδυνο. (Αντισύλληψη και καρκίνος του μαστού: Ποια είναι η σχέση μεταξύ τους;)

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τον καρκίνο του μαστού και ποια συμπτώματα προκαλεί;

Ο καρκίνος του μαστού είναι αποτέλεσμα ανεξέλεγκτης ανάπτυξης των κυττάρων του μαστού. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου του μαστού, ανάλογα με τον τύπο των κυττάρων που επηρεάζονται. Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να επηρεάσει όλα τα μέρη του μαστού (λοβούς, πόρους και συνδετικό ιστό) και να εξαπλωθεί και σε άλλα μέρη του σώματος, μέσω των αιμοφόρων αγγείων και των λεμφαδένων. (Αντισυλληπτικά: Επηρεάζουν τον εγκέφαλο και τη διάθεση των έφηβων κοριτσιών;)

Τα συμπτώματα του καρκίνου του μαστού είναι πολλά με το πρώτο πρώτο να είναι ένα εξόγκωμα στον ιστό του μαστού. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα εξογκώματα στον μαστό, καρκίνος. Σε κάθε περίπτωση όμως, κάθε εξόγκωμα στον μαστό θα πρέπει να ελέγχεται από κάποιον ειδικό. (Καρκίνος μαστού: Πώς θα καταλάβετε ποια είναι η καλύτερη θεραπεία για εσάς;)

Η επίσκεψη στον γιατρό επιβάλλεται όταν υπάρχουν:

• Αλλαγές στο μέγεθος του μαστού
• Πόνος στο στήθος
• Λακκάκια στον μαστό
• Εκκρίσεις από τη θηλή
• Εξόγκωμα στις μασχάλες
• Αλλαγές στο σχήμα του μαστού
• Εξανθήματα στη θηλή ή κοντά στη θηλή
• Αλλαγή στην εμφάνιση της θηλής

Τα αντισυλληπτικά αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού;

Μια νέα μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια με προγεστίνη, διατρέχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Μάλιστα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος αυτός, είναι υπαρκτός και για όσες έχουν ενδομήτρια συσκευή (IUDs) ή λαμβάνουν αντισυλληπτικά με προγεστίνη σε ενέσιμη μορφή. (Αντισυλληπτικά: Επηρεάζουν τον εγκέφαλο και τη διάθεση των έφηβων κοριτσιών;)

Συγκεκριμένα, η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS Medicine, διαπίστωσε ότι η βραχυπρόθεσμη χρήση συνδυαστικών αντισυλληπτικών (οιστρογόνα και προγεστερόνη) και η χρήση αντισυλληπτικών μόνο με προγεστίνη, αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού για τις γυναίκες 50 ετών και άνω, κατά 0,5%. Για τις πιο νεαρές γυναίκες, ο κίνδυνος αυτός είναι μικρότερος. (Καρκίνος μαστού: 5 αλλαγές που συμβαίνουν στο δέρμα του μαστού)

Να υπενθυμίσουμε ότι προγεστίνη ονομάζεται η συνθετική μορφή της προγεστερόνης (ανθρώπινη ορμόνη-παράγεται από το σώμα). Τόσο η προγεστίνη, όσο και τα οιστρογόνα, χρησιμοποιούνται στις συνθέσεις των αντισυλληπτικών χαπιών, με στόχο την πύκνωση της τραχηλικής βλέννας και την αποτροπή της απελευθέρωσης ωαρίου από την ωοθήκη, για αποφυγή της εγκυμοσύνης. Δυστυχώς όμως, οι συγκεκριμένες ορμόνες εμπλέκονται και στην ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων και κατά συνέπεια στον καρκίνο του μαστού.

Σύμφωνα με μελέτη του 1996, ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού, αυξάνεται με τη χρήση συνδυαστικών αντισυλληπτικών χαπιών και με βάση αυτόν τον κίνδυνο, οι επιστήμονες άρχισαν να αναπτύσσουν αντισυλληπτικά χάπια μόνο με προγεστίνη, τα οποία, αφού διατέθηκαν στην αγορά, άρχισαν να γίνονται πιο δημοφιλή από τα συνδυαστικά αντισυλληπτικά. (Χάπι επόμενης μέρας: Πώς λειτουργεί το χάπι Ella ως μέσο επείγουσας αντισύλληψης;)

Όπως εξήγησε η Kirstin Pirie, MSc, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, οι επιστήμονες γνωρίζουν τους κινδύνους των συνδυαστικών αντισυλληπτικών χαπιών, αλλά παρόλο που στράφηκαν προς τα αντισυλληπτικά μόνο με προγεστίνη για να μειωθεί αυτός ο κίνδυνος, τα τελευταία δεν έχουν μελετηθεί εκτενώς. (Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του μαστού;)

Για να διαπιστωθεί λοιπόν, αν τα αντισυλληπτικά μόνο με προγεστίνη αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από το 1996 έως το 2017, τα οποία εξασφάλισαν μέσω μιας μεγάλης βάσης δεδομένων πρωτοβάθμιας περίθαλψης του Ηνωμένου Βασίλειου. Δεδομένα από 9.498 γυναίκες με διηθητικό καρκίνο του μαστού, συγκρίθηκαν με μια ομάδα 18.000 γυναικών, με παρόμοια δημογραφικά χαρακτηριστικά, που δεν είχαν καρκίνο. (Εμμηνόπαυση και καρκίνος του μαστού: Ποια είναι η σχέση μεταξύ τους;)

Μετά την ανάλυση των δεδομένων τους, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι:

• Το 44% των ασθενών με καρκίνο, λάμβανε αντισυλληπτικά για διάστημα τριών χρόνων πριν τη διάγνωση (κατά μέσο όρο)
• Το 39% των γυναικών χωρίς καρκίνο, λάμβανε αντισυλληπτικά για διάστημα περίπου 3ων χρόνων (κατά μέσο όρο)

Με βάση την πιο πάνω διαπίστωση, οι ερευνητές υπογράμμισαν ότι η αύξηση καρκίνου του μαστού ανάμεσα στις γυναίκες που λάμβαναν αντισυλληπτικά, συγκριτικά με τις γυναίκες που δεν λάμβαναν αντισυλληπτικά, δεν ήταν σημαντική, δεδομένου ότι: 

• Για κάθε 100.000 γυναίκες 16-20 ετών, που δεν έπαιρναν αντισυλληπτικά, οι 8 θα μπορούσαν να νοσήσουν έτσι και αλλιώς με καρκίνο του μαστού
• Για κάθε 100.000 γυναίκες 35-39 ετών, που δεν έπαιρναν αντισυλληπτικά, θα μπορούσαν να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού οι 265.

Σύμφωνα με την Pirie, ο καρκίνος του μαστού είναι πιο κοινός με την ηλικία, επομένως πάντα αναμένεται ότι θα υπάρξουν περιπτώσεις καρκίνου του μαστού σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες, παρά σε νεότερες, είτε οι γυναίκες αυτές παίρνουν αντισυλληπτικά, είτε όχι. (Αντισυλληπτικά χάπια: Μάθε τα υπέρ και τα κατά τους)

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι δεν υπάρχει καμία ουσιαστική διαφορά στον κίνδυνο καρκίνου του μαστού ανάμεσα στις γυναίκες που λαμβάνουν συνδυαστικά αντισυλληπτικά ή αντισυλληπτικά μόνο με προγεστίνη. Ωστόσο, οι επιστήμονες υπογράμμισαν ότι το μόνο σίγουρο είναι ότι υπάρχει κάποια σύνδεση ανάμεσα στην προγεστίνη και τον καρκίνο του μαστού, όμως τα στοιχεία δεν είναι τόσο ισχυρά ώστε να επιβάλλουν την διακοπή της χρήσης τους. (Καρκίνος μαστού: Πολλές γυναίκες επιζούν από αυτόν, αλλά πεθαίνουν από άλλες παθήσεις)

“Είναι πολύ σημαντικό”, υπογράμμισε ο Miraj Shah-Khan, MD, ιατρικός διευθυντής του Προγράμματος Υγείας του Μαστού στο Northwestern Medicine Palos Hospital, που δεν συμμετείχε στη μελέτη, “να γίνει κατανοητός ο πραγματικός κίνδυνος που ενέχουν τα αντισυλληπτικά σε σχέση με τον καρκίνο, σε αντιπαραβολή με τα οφέλη τους, τα οποία τείνουν να υπερτερούν κατά πολύ”. (Αντισυλληπτικά: Μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδη νόσο του εντέρου;)

Συμπερασματικά

Οι γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη λάμβαναν μόνο για 3 χρόνια, κατά μέσο όρο, αντισυλληπτικά, οπότε δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμα δεδομένα για τη χρήση τους, παρά μόνο βραχυπρόθεσμα. Μάλιστα, οι επιστήμονες δεν έχουν σαφή στοιχεία για το πώς ακριβώς η προγεστίνη αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. (Αντισύλληψη: Εγκρίθηκε νέος τύπος αντισυλληπτικού τζελ)

Σε κάθε περίπτωση, η παρούσα μελέτη είναι πολύ σημαντική, διότι φέρνει στο φως στοιχεία που συνδέουν την προγεστίνη με τον καρκίνο του μαστού, τα οποία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης. (Μεταστατικός καρκίνος μαστού; Τι είναι, πώς θεραπεύεται και πόσο επικίνδυνος είναι;)

Να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, όπως:

• Ηλικία (ο κίνδυνος αυξάνεται καθώς μια γυναίκα μεγαλώνει)
• Οικογενειακό ιστορικό
• Προηγούμενη διάγνωση καρκίνου του μαστού
• Προηγούμενη διάγνωση καλοήθη καρκίνου του μαστού
• Παχυσαρκία
• Ύψος (οι πιο ψηλές γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού)
• Υπερκατανάλωση αλκοόλ