Υγεία Πεπτικού Συστήματος

Απίστευτο! Το μικροβίωμα έχει επίδραση στη συμπεριφορά μας;

Όταν σκεφτόμαστε τα μικρόβια που ζουν μέσα και πάνω στο σώμα μας, συχνά τα συνδέουμε με ασθένειες και αρρώστιες. Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι αυτοί οι μικροσκοπικοί οργανισμοί παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της συνολικής μας υγείας και ευεξίας. Συγκεκριμένα, τα μικρόβια που ζουν στο έντερό μας, γνωστά ως μικροβίωμα του εντέρου, έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζουν όχι μόνο τη σωματική μας υγεία αλλά και τη συμπεριφορά και την ψυχική μας υγεία. Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τη σχέση μεταξύ των μικροβίων του εντέρου μας και της συμπεριφοράς και θα συζητήσουμε τις συνέπειες αυτής της έρευνας για την κατανόηση της ανθρώπινης υγείας.

Τι είναι ο εντεροεγκεφαλικός άξονας και ποια είναι η λειτουργία του;

Ο άξονας έντερο-εγκέφαλος είναι ένα δίκτυο επικοινωνίας που συνδέει το έντερο και τον εγκέφαλο. Αυτός ο άξονας επιτρέπει την αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ των δύο οργάνων, με τα σήματα να ταξιδεύουν από το έντερο στον εγκέφαλο και αντίστροφα. Το μικροβίωμα του εντέρου παίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτόν τον άξονα, με τα μικρόβια που ζουν στο έντερο να παράγουν χημικές ουσίες που μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο.

Πώς επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου την συμπεριφορά μας;

Ένας από τους τρόπους με τους οποίους το μικροβίωμα του εντέρου επηρεάζει τη συμπεριφορά είναι μέσω της παραγωγής νευροδιαβιβαστών. Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικοί αγγελιοφόροι που επιτρέπουν στους νευρώνες να επικοινωνούν μεταξύ τους. Πολλοί νευροδιαβιβαστές, συμπεριλαμβανομένης της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης, παράγονται στο έντερο από τα μικρόβια που ζουν εκεί. Αυτοί οι νευροδιαβιβαστές μπορούν στη συνέχεια να ταξιδέψουν μέσω του άξονα έντερο-εγκέφαλος για να επηρεάσουν τη λειτουργία και τη συμπεριφορά του εγκεφάλου.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των ζώων. Για παράδειγμα, ποντίκια που μεγάλωσαν σε περιβάλλον χωρίς μικρόβια, χωρίς κανένα μικρόβιο, παρουσίασαν διαφορές στη συμπεριφορά σε σύγκριση με ποντίκια που μεγάλωσαν σε φυσιολογικό περιβάλλον. Αυτά τα ποντίκια χωρίς μικρόβια παρουσίασαν αυξημένη συμπεριφορά που έμοιαζε με άγχος και μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση. Όταν τα ποντίκια χωρίς μικρόβια ήρθαν σε επαφή με μικρόβια, η συμπεριφορά τους επανήλθε στο φυσιολογικό, γεγονός που υποδηλώνει ότι το μικροβίωμα του εντέρου παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της συμπεριφοράς.


Ποιες είναι οι επιπτώσεις του μικροβιώματος του εντέρου στην συνολική υγεία του ατόμου;

  1. Ψυχική υγεία

Η σύνδεση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και της συμπεριφοράς έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κατανόηση της ψυχικής υγείας. Η έρευνα έχει δείξει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση και τη συμπεριφορά στον άνθρωπο. Για παράδειγμα, μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα με κατάθλιψη και άγχος έχουν διαφορετικό εντερικό μικροβίωμα σε σύγκριση με τα υγιή άτομα.

Σε μια μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μεταμόσχευση κοπράνων από καταθλιπτικούς ασθενείς σε ποντίκια προκάλεσε στα ποντίκια συμπεριφορά που έμοιαζε με κατάθλιψη. Η μελέτη αυτή υποδηλώνει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κατάθλιψης και ότι η αλλαγή του μικροβιώματος του εντέρου μπορεί να αποτελέσει μια πιθανή θεραπεία για τη διαταραχή.

Ομοίως, έρευνες έχουν δείξει ότι τα προβιοτικά, τα οποία είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που μπορούν να καταναλωθούν ως τρόφιμα ή συμπληρώματα, μπορούν να έχουν ευεργετικές επιδράσεις στην ψυχική υγεία. Μια συστηματική ανασκόπηση μελετών σχετικά με τα προβιοτικά και την ψυχική υγεία διαπίστωσε ότι τα προβιοτικά σχετίζονται με βελτιωμένη διάθεση και μειωμένα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους.

Η σύνδεση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και της ψυχικής υγείας οδήγησε επίσης στην ανάπτυξη ενός νέου ερευνητικού πεδίου που ονομάζεται ψυχοβιοτικά. Τα ψυχοβιοτικά είναι προβιοτικά που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να επηρεάζουν τον άξονα έντερο-εγκέφαλος και να βελτιώνουν την ψυχική υγεία. Αν και η έρευνα σε αυτόν τον τομέα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, υπόσχεται την ανάπτυξη νέων θεραπειών για τις διαταραχές της ψυχικής υγείας.

  1. Κίνητρα για άσκηση

Υπάρχουν ενδείξεις ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει το κίνητρο ενός ζώου για άσκηση, αλλά το αν αυτό ισχύει και στον άνθρωπο είναι ακόμη ένα ανοιχτό ερώτημα που απαιτεί περαιτέρω έρευνα.

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου μπορεί να επηρεάσει το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας ενός ζώου. Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι ποντίκια με έναν συγκεκριμένο τύπο βακτηρίων του εντέρου έτρεχαν σε τροχό για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα από ποντίκια χωρίς αυτά τα βακτήρια. Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι όταν βακτήρια του εντέρου από δραστήρια ποντίκια μεταμοσχεύθηκαν σε καθιστικά ποντίκια, τα μη δραστήρια ποντίκια έγιναν πιο δραστήρια.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να παίζει ρόλο στη ρύθμιση του κινήτρου ενός ζώου για άσκηση. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές αν το ίδιο ισχύει και στους ανθρώπους. Ενώ ορισμένες μελέτες έχουν βρει συσχέτιση μεταξύ της σύνθεσης του εντερικού μικροβιώματος και των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας στους ανθρώπους, άλλες μελέτες δεν έχουν βρει σημαντική συσχέτιση.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν το κίνητρο ενός ατόμου για άσκηση, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής, του περιβάλλοντος και των ψυχολογικών παραγόντων. Ενώ το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να είναι ένας από αυτούς τους παράγοντες, είναι πιθανό να αποτελεί μόνο ένα κομμάτι του παζλ.

Συνοψίζοντας, ενώ υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει το κίνητρο άσκησης ενός ζώου, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί αν αυτό ισχύει και στον άνθρωπο. Ανεξάρτητα από αυτό, η διατήρηση ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής και άσκησης είναι σημαντική για τη συνολική υγεία και ευεξία.

Το μικροβίωμα αποτελείται από διάφορους μικροοργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων βακτηρίων, ιών και μυκήτων, που κατοικούν στο δέρμα μας, στο στόμα μας και κυρίως στο έντερό μας. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα γονίδια αυτών των μικροβίων παράγουν χημικές ουσίες που επηρεάζουν τον οργανισμό μας και μπορεί να επηρεάσουν την ευαισθησία μας σε διάφορες ασθένειες, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η κατάθλιψη, το άγχος και οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες.

  1. Νευροεκφυλιστικές νόσοι

Εκτός από τις διαταραχές της ψυχικής υγείας και το κίνητρο για άσκηση, οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου έχουν επίσης ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Αλτσχάιμερ. Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα με αυτές τις ασθένειες έχουν διαφορετικό εντερικό μικροβίωμα σε σύγκριση με τα υγιή άτομα.

Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ποντίκια με νόσο του Πάρκινσον είχαν διαφορετικό εντερικό μικροβίωμα σε σύγκριση με υγιή ποντίκια. Όταν μεταμοσχεύθηκαν τα μικροβιώματα των δύο ομάδων, τα υγιή ποντίκια εμφάνισαν συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου.

Ομοίως, μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη και την εξέλιξη της νόσου του Alzheimer. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ποντίκια με νόσο Αλτσχάιμερ είχαν αλλοιωμένο μικροβίωμα του εντέρου σε σύγκριση με υγιή ποντίκια. Όταν μεταμοσχεύθηκαν τα μικροβιώματα των δύο ομάδων, τα υγιή ποντίκια εμφάνισαν συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου.

Αν και οι ακριβείς μηχανισμοί με τους οποίους το μικροβίωμα του εντέρου επηρεάζει τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες εξακολουθούν να μελετώνται, τα ευρήματα αυτά έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τις ασθένειες αυτές. Στοχεύοντας στο μικροβίωμα του εντέρου, οι ερευνητές μπορεί να είναι σε θέση να επιβραδύνουν την εξέλιξη αυτών των ασθενειών ή ακόμη και να αποτρέψουν την ανάπτυξή τους.

Μπορεί η μόλυνση από το Toxoplasma gondii να μεταβάλλει τη συμπεριφορά του ανθρώπου;

Το Toxoplasma gondii είναι ένα παράσιτο που ανήκει στα πρωτόζωα και μπορεί να μολύνει τα περισσότερα ζώα, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν τα ζώα, όπως οι αρουραίοι ή τα ποντίκια, μολύνονται από αυτό το παράσιτο, παρουσιάζουν τροποποιημένη συμπεριφορά που τα καθιστά πιο πιθανό να εμπλακούν σε επικίνδυνες συμπεριφορές. Ωστόσο, οι επιπτώσεις του Toxoplasma gondii στον άνθρωπο είναι λιγότερο σαφείς.

Στους ανθρώπους, η λοίμωξη από Toxoplasma gond ii είναι συνήθως ασυμπτωματική, αν και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, ιδίως σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από το παράσιτο δεν παρουσιάζουν αξιοσημείωτες αλλαγές στη συμπεριφορά. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει ότι η λοίμωξη από Toxoplasma gondii μπορεί να σχετίζεται με αυξημένη συμπεριφορά ανάληψης κινδύνου στους ανθρώπους.

Για παράδειγμα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B διαπίστωσε ότι τα άτομα που είχαν μολυνθεί με Toxoplasma gondii είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε τροχαία ατυχήματα από ό,τι τα μη μολυσμένα άτομα. Η μελέτη ανέλυσε τα ιατρικά αρχεία σχεδόν 45.000 ατόμων και διαπίστωσε ότι τα άτομα με ιστορικό λοίμωξης από Toxoplasma gondii είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να εμπλακούν σε τροχαίο ατύχημα σε σχέση με τα άτομα χωρίς τη λοίμωξη.

Άλλες μελέτες έχουν υποδείξει ότι η λοίμωξη από Toxoplasma gondii μπορεί να σχετίζεται με άλλες αλλαγές στη συμπεριφορά των ανθρώπων, όπως η αυξημένη επιθετικότητα και η μειωμένη αποστροφή του κινδύνου. Ωστόσο, τα ευρήματα αυτά δεν είναι συνεπή σε όλες τις μελέτες και απαιτούνται περισσότερες έρευνες για την καλύτερη κατανόηση της σχέσης μεταξύ της λοίμωξης από Toxoplasma gondii και της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Οι ακριβείς μηχανισμοί με τους οποίους το Toxoplasma gondii μπορεί να μεταβάλλει τη συμπεριφορά δεν είναι επίσης καλά κατανοητοί. Ορισμένοι ερευνητές έχουν προτείνει ότι το παράσιτο μπορεί να παρεμβαίνει στον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη, ο οποίος είναι γνωστό ότι παίζει ρόλο στα κίνητρα και στη συμπεριφορά που αναζητά ανταμοιβή. Το Toxoplasma gondii έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης στους εγκεφάλους των μολυσμένων ζώων, γεγονός που μπορεί να συμβάλλει στην τροποποιημένη συμπεριφορά τους.

Συνολικά, ενώ οι επιπτώσεις του Toxoplasma gondii στην ανθρώπινη συμπεριφορά δεν είναι καλά κατανοητές, ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι το παράσιτο μπορεί να σχετίζεται με αυξημένη συμπεριφορά ανάληψης κινδύνου. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους το παράσιτο μπορεί να μεταβάλλει τη συμπεριφορά, καθώς και των πιθανών επιπτώσεων αυτών των αλλαγών στην υγεία.

Συνοψίζοντας, η σύνδεση μεταξύ του εντερικού μικροβιώματος και της συμπεριφοράς μας είναι ένα αναδυόμενο πεδίο έρευνας με σημαντικές επιπτώσεις στην κατανόηση της ανθρώπινης υγείας. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά, τη διάθεση και την ανάπτυξη διαταραχών της ψυχικής υγείας και νευροεκφυλιστικών ασθενειών.

Αν και η έρευνα σε αυτόν τον τομέα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, οι δυνατότητες για νέες θεραπείες για αυτές τις ασθένειες είναι πολλά υποσχόμενες. Στοχεύοντας στο μικροβίωμα του εντέρου, οι ερευνητές μπορεί να είναι σε θέση να αναπτύξουν νέες θεραπείες για τις διαταραχές της ψυχικής υγείας , τα κίνητρα και τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι η διατήρηση ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική υγεία και ευεξία. Η κατανάλωση μιας υγιεινής διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες και προβιοτικά τρόφιμα, όπως το γιαούρτι και το κεφίρ, μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος. Επιπλέον, η αποφυγή αντιβιοτικών εκτός αν είναι απαραίτητο και η μείωση του στρες μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη διατήρηση ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος.

Τέλος, το μικροβιακό μυαλό είναι ένας συναρπαστικός και αναδυόμενος τομέας έρευνας με σημαντικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Με την κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ του εντερικού μικροβιώματος και της συμπεριφοράς μας, ίσως μπορέσουμε να αναπτύξουμε νέες θεραπείες και να βελτιώσουμε τη συνολική υγεία και ευημερία.


+ 9 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

Microbes and the gut-brain axis https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22404222/

Gut–brain axis: how the microbiome influences anxiety and depression. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23384445/

Mood disorders and the microbiome: an exploratory investigation https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165032722011855

Serotonin, tryptophan metabolism and the brain-gut-microbiome axis https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25078296/

Gut microbiome remodeling induces depressive-like behaviors through a pathway mediated by the host’s metabolism. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27067014/

What’s bugging your teen? The microbiota and adolescent mental health. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27287940/

Role of gut microbiota and nutrients in amyloid formation and pathogenesis of Alzheimer disease https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27634977/

Gut microbiota alteration after long-term consumption of probiotics in the elderly https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29520675/

Do our microbes affect our behavior? https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/do-our-microbes-affect-our-behavior?utm_source=delivra&utm_medium=email&utm_campaign=WR20230421-SensitiveGut&utm_id=5189933&dlv-emuid=19cc996c-9f1e-467b-a562-6c7fb7019994&dlv-mlid=5189933