Αποφρακτική άπνοια ύπνου: Αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, άνοιας και θρόμβων

Τα άτομα που έχουν αποφρακτική άπνοια ύπνου, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο, άνοια και επικίνδυνους θρόμβους αίματος, σύμφωνα με νέες μελέτες που παρουσιάστηκαν στο Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Εταιρείας για το 2022 στη Βαρκελώνη. (8 τρόποι με τους οποίους η υπνική άπνοια βλάπτει την υγεία)

Οι ασθενείς με αποφρακτική άπνοια ύπνου, έχουν αποκλεισμένο μέρος ή το σύνολο των αεραγωγών τους κατά τη διάρκεια του ύπνου τους, γεγονός που διακόπτει την αναπνοή τους πολλές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αυτή η πραγματικότητα, προκαλεί δυνατό ροχαλητό τη νύχτα, λαχάνιασμα και κόπωση την επόμενη μέρα. (Ροχαλητό: Πόσο επικίνδυνο είναι;)

Η αποφρακτική άπνοια ύπνου επηρεάζει το 7% – 13% των ανθρώπων, με τον μεγαλύτερο κίνδυνο να παρατηρείται ανάμεσα στους παχύσαρκους, τα άτομα με διαβήτη, τους καπνιστές και όσους καταναλώνουν πολύ αλκοόλ.

Η αποφρακτική άπνοια ύπνου συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, άνοιας και θρόμβων αίματος;

Σύμφωνα με τον Andreas Palm, MD, ερευνητή και ανώτερο σύμβουλο στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία, ο οποίος παρουσίασε μία από τις μελέτες του συνεδρίου, είναι ήδη γνωστό ότι οι ασθενείς με αποφρακτική άπνοια ύπνου, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, αλλά δεν έχει γίνει σαφές εάν αυτό οφείλεται στην ίδια την αποφρακτική άπνοια ύπνου ή σε σχετικούς παράγοντες κινδύνου για καρκίνο, όπως η παχυσαρκία, η καρδιομεταβολική νόσος και παράγοντες του τρόπου ζωής.

Ο Palm και οι συνεργάτες του, εξέτασαν δεδομένα από σχεδόν 63.000 ασθενείς, περίπου 5 χρόνια πριν ξεκινήσουν θεραπεία για αποφρακτική άπνοια ύπνου στη Σουηδία. Από το 2010 μέχρι το 2018, οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία με συνεχή θετική πίεση αεραγωγών, η οποία κρατά τους αεραγωγούς ανοιχτούς κατά τη διάρκεια του ύπνου. Οι ερευνητές συνέδεσαν αυτές τις πληροφορίες με δεδομένα από το Σουηδικό Εθνικό Μητρώο Καρκίνου και κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα από τη Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας. (Πώς αντιμετωπίζεται η ήπια αποφρακτική άπνοια ύπνου;)

Η ερευνητική ομάδα συνέκρινε περίπου 2.000 ασθενείς με άπνοια ύπνου και διάγνωση καρκίνου, με μια ομάδα ελέγχου 2.000 ασθενών με υπνική άπνοια, αλλά όχι καρκίνο, διαπιστώνοντας ότι οι ασθενείς με καρκίνο είχαν πιο σοβαρή άπνοια ύπνου και ότι τα επίπεδα του οξυγόνου ήταν χαμηλότερα στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, καρκίνο του προστάτη και μελάνωμα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα της μελέτης τους, υπογραμμίζουν την ανάγκη να συμπεριληφθεί η άπνοια ύπνου που δεν τυγχάνει θεραπείας, στους παράγοντες κινδύνου για καρκίνο και την ανάγκη οι γιατροί να γνωρίζουν την πιθανότητα καρκίνου σε άτομα με αποφρακτική άπνοια ύπνου. (Πώς συνδέεται ο ύπνος με τον καρκίνο του πνεύμονα;)

Σε μια άλλη μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο, η αποφρακτική άπνοια ύπνου συνδέθηκε με μεγαλύτερη μείωση των νοητικών δυνατοτήτων, ιδιαίτερα των ανδρών και των ατόμων 74 ετών και άνω. Ερευνητές στην Ελβετία, μελέτησαν 350 άτομα 65 ετών και άνω, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε τεστ ύπνου μεταξύ του 2003 και του 2008 και παρακολουθούνταν κάθε 5 χρόνια. Οι γνωστικές αξιολογήσεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ του 2009 και του 2013, καθώς και 5 χρόνια αργότερα, κατά τις οποίες εξετάστηκε η εγκεφαλική λειτουργία, η ταχύτητα επεξεργασίας, η εκτελεστική λειτουργία, η λεκτική μνήμη, η γλώσσα και η οπτική αντίληψη των χωρικών σχέσεων μεταξύ των αντικειμένων.

Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η αποφρακτική άπνοια ύπνου, έχει άμεση σχέση με αυξημένη μείωση της εγκεφαλικής λειτουργίας, της ταχύτητας επεξεργασίας, της εκτελεστικής λειτουργίας και της λεκτικής μνήμης. Μάλιστα, τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου κατά τη διάρκεια του ύπνου, είχαν τα πιο αρνητικά αποτελέσματα. (Ποιες είναι οι αιτίες των προβλημάτων του ύπνου σας;)

Σύμφωνα με τον Nicola Marchi, MD, ερευνητής στο Κέντρο Έρευνας για τον ύπνο στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης στην Ελβετία, η συγκεκριμένη μελέτη δείχνει ότι η σοβαρότητα της υπνικής άπνοιας και η νυχτερινή στέρηση οξυγόνου, συμβάλλουν στη γνωστική μείωση της τρίτης ηλικίας.

Σε μια τρίτη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς με σοβαρή αποφρακτική άπνοια ύπνου είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν φλεβική θρομβοεμβολή ή επικίνδυνους θρόμβους αίματος στο κάτω πόδι, τον μηρό ή τη λεκάνη, οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικό επεισόδιο. 

Οι ερευνητές μελέτησαν 7.355 ασθενείς που παρακολουθήθηκαν για περισσότερα από 6 χρόνια, συμπεριλαμβανομένων 104 ατόμων που εμφάνισαν θρόμβους. Όσοι περνούσαν περισσότερο από το 6% του χρόνου του ύπνου τους με επίπεδα οξυγόνου κάτω από 90%, είχαν 2 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν θρόμβους αίματος, σε σύγκριση με τα άτομα που δεν είχαν χαμηλά επίπεδα οξυγόνου. (Θρόμβοι στο πόδι: Πώς να τους προλάβουμε!)

Σύμφωνα με τον Winfried Randerath, MD, επικεφαλής της Ομάδας Διαταραχών Αναπνοής στον Ύπνο, της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Εταιρείας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας στη Γερμανία, αυτές οι τρεις μελέτες δείχνουν ανησυχητικές συσχετίσεις μεταξύ της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου και σοβαρών ασθενειών που επηρεάζουν την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Ως εκ τούτου, ο πληθυσμός θα πρέπει να ενημερωθεί για αυτούς τους δεσμούς και να προσπαθήσει να κάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής του, προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο αποφρακτικής άπνοιας ύπνου,  διατηρώντας για παράδειγμα το σωματικό του βάρος σε υγιή επίπεδα.