Αποθηλασμός: 4 βήματα για την ομαλή διακοπή του μητρικού γάλακτος

Όταν πρόκειται για τον αποθηλασμό, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες θέλουν να σταματήσουν την παραγωγή μητρικού γάλακτος γρήγορα και ανώδυνα. Για παράδειγμα, ορισμένες γυναίκες επιλέγουν να μη θηλάσουν και θέλουν να καταστείλουν τη γαλουχία από την αρχή, ενώ άλλες θηλάζουν για αρκετό καιρό και είναι έτοιμες να απογαλακτιστούν.

Η διαδικασία του αποθηλασμού μπορεί να διαρκέσει από ημέρες έως εβδομάδες και διαφέρει από άτομο σε άτομο. Το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί εξαρτάται από το πόσο καιρό ο οργανισμός σας παράγει γάλα.

Γενικά, όσο περισσότερο καιρό θηλάζετε, τόσο περισσότερο χρόνο θα χρειαστεί για να σταματήσετε το γάλα σας. Στην πραγματικότητα, ορισμένες μητέρες αναφέρουν ότι είναι σε θέση να αφαιρούν μικρές ποσότητες μητρικού γάλακτος πολύ καιρό αφότου το παιδί τους έχει σταματήσει να θηλάζει.

Όποιοι και αν είναι οι λόγοι που σας ωθούν στην καταστολή της γαλουχίας, υπάρχουν τρόποι για να «στεγνώσετε» αποτελεσματικά και με ασφάλεια το μητρικό σας γάλα χωρίς να διακινδυνεύσετε να πάθετε κάποια μόλυνση ή διόγκωση. Ακολουθούν όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον αποθηλασμό του μητρικού σας γάλακτος.

Πώς ξεκινάει η παραγωγή του μητρικού γάλακτος;

Θα αρχίσετε να παράγετε μια μικρή ποσότητα μητρικού γάλακτος όσο είστε έγκυος. Αφού γεννηθεί το μωρό σας, η παραγωγή μητρικού γάλακτος αυξάνεται. Μέχρι την τρίτη ή τέταρτη ημέρα μετά τον τοκετό, το γάλα σας θα ρέει. Το πιο πιθανό είναι να το νιώσετε αυτό στο στήθος σας.

Θα συνεχίσετε να παράγετε μητρικό γάλα για τουλάχιστον μερικές εβδομάδες μετά τη γέννηση του μωρού σας. Εάν δεν αντλήσετε ή δεν θηλάσετε, το σώμα σας θα σταματήσει τελικά να παράγει γάλα, αλλά αυτό δεν θα συμβεί αμέσως.

Εάν έχετε επιλέξει να μην θηλάσετε, ίσως αναρωτηθείτε εάν υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε για να αποτρέψετε τη γαλουχία. Όταν είστε έγκυος, θα βιώσετε τις ίδιες ορμονικές αλλαγές (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διεγείρουν την παραγωγή γάλακτος) είτε αποφασίσετε να θηλάσετε είτε όχι. Δεν υπάρχει τρόπος να σταματήσετε αυτές τις διαδικασίες.

Για αυτό τον λόγο, μετά τον τοκετό το μητρικό σας γάλα θα στερέψει αν δεν χρησιμοποιηθεί. Αυτό σημαίνει ότι όσο λιγότερο διεγείρετε τις θηλές ή το στήθος σας μετά τον τοκετό, τόσο πιο γρήγορα θα στερέψει η προσφορά γάλακτος.

Πότε πρέπει να αρχίσετε την καταστολή της γαλουχίας;

Οι μητέρες που επιλέγουν να μην θηλάσουν θα σταματήσουν το μητρικό τους γάλα τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό. Ορισμένες επιλέγουν να αντλήσουν και να δωρίσουν το μητρικό γάλα που παράγουν, αλλά δεν σκοπεύουν να το χρησιμοποιήσουν οι ίδιες. Οι μητέρες που βιώνουν την απώλεια ενός μωρού μπορεί να θέλουν να σταματήσουν να παράγουν γάλα το συντομότερο δυνατό. Άλλες μητέρες πρέπει να σταματήσουν να παράγουν γάλα για ιατρικούς λόγους, αν και ο απογαλακτισμός μπορεί να είναι μόνο προσωρινός. Η λήψη απόφασης σχετικά με τον απογαλακτισμό εξαρτάται από εσάς και τη συγκεκριμένη κατάστασή σας. Μπορεί να σας βοηθήσει να συζητήσετε το χρονοδιάγραμμα με τον γιατρό σας. Αφού πάρετε την απόφαση να απογαλακτιστείτε, αποφασίστε ποια προσέγγιση θα ακολουθήσετε. Έχετε περισσότερες από μία επιλογές για να διαλέξετε.

Ποιες είναι οι προσεγγίσεις για τον αποθηλασμό;

Ορισμένες μητέρες αποφασίζουν να ακολουθήσουν μια πιο φυσική προσέγγιση και να αφήσουν το γάλα τους να σταματήσει από μόνο του. Άλλες γυναίκες επιλέγουν να χρησιμοποιούν φάρμακα για να βοηθήσουν στην καταστολή της γαλουχίας τους. Επιλέξτε τη μέθοδο που λειτουργεί καλύτερα για εσάς, αλλά φροντίστε να ρωτήσετε τον ιατρό σας πριν πάρετε φάρμακα ή βότανα για να βοηθήσετε στον αποθηλασμό σας.

Ποιες είναι οι επιλογές της φαρμακευτικής αγωγής για την διακοπή του μητρικού σας γάλακτος;

Ορισμένα φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται όσο θηλάζετε, επειδή είναι γνωστό ότι μειώνουν την προσφορά μητρικού γάλακτος. Γι’ αυτό εάν προσπαθείτε να μειώσετε την προσφορά γάλακτος, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει τη λήψη αυτών των φαρμάκων για να βοηθήσει τη διαδικασία.

1. Αντισυλληπτικό χάπι

Το πρώτο φάρμακο που μπορούν να δοκιμάσουν οι μητέρες για να βοηθήσουν στην διακοπή της προσφοράς γάλακτος είναι ένα συνδυαστικό αντισυλληπτικό χάπι. Αυτή η επιλογή απαιτεί ιατρική συνταγή.

Σε αντίθεση με το μίνι χάπι -το οποίο είναι εγκεκριμένο για τις θηλάζουσες μητέρες και περιέχει μόνο προγεστερόνη- τα συνδυαστικά χάπια περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη. Τα οιστρογόνα στο χάπι είναι αυτά που εμποδίζουν την παραγωγή της προσφοράς γάλακτος.

Λάβετε υπόψη ότι αυτό το φάρμακο είναι αντισυλληπτικό. Εάν σκοπεύετε να μείνετε ξανά έγκυος σύντομα, μπορεί να μην είναι η καλύτερη μέθοδος για εσάς.

2. Αποσυμφορητικά

Μια άλλη κατηγορία φαρμάκων που συνιστάται μερικές φορές για να βοηθήσει στη μείωση της προσφοράς μητρικού γάλακτος είναι τα αποσυμφορητικά. Αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται συνήθως όταν κάποιος έχει κρυολόγημα, αλλά μια πιθανή παρενέργεια είναι η μειωμένη παραγωγή μητρικού γάλακτος.

Η ψευδοεφεδρίνη, που συνήθως πωλείται με την εμπορική ονομασία Sudafed, αντιμετωπίζει τα συμπτώματα του κρυολογήματος επειδή μειώνει τις εκκρίσεις -συμπεριλαμβανομένου του μητρικού γάλακτος. Σε μια μελέτη, μια δόση ψευδοεφεδρίνης 60 χιλιοστογραμμαρίων μείωσε την προσφορά γάλακτος κατά 24%.

Το φάρμακο είναι συνήθως διαθέσιμο χωρίς συνταγή. Ακόμη και όταν χρησιμοποιείται σωστά, η ψευδοεφεδρίνη μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες. Μιλήστε με το γιατρό σας προτού δοκιμάσετε ένα αποσυμφορητικό χωρίς συνταγή για να βοηθήσετε στον αποθηλασμό σας.

3. Φυσικές επιλογές

Αν αναζητάτε μια πιο φυσική προσέγγιση για να διακόψετε το γάλα σας, υπάρχουν διάφορα βότανα που χρησιμοποιούνται από διάφορους πολιτισμούς εδώ και αιώνες. Να θυμάστε, όμως, ότι τα βότανα μπορεί να δρουν όπως τα φάρμακα, δηλαδή έχουν κινδύνους και παρενέργειες. Είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας πριν δοκιμάσετε οποιοδήποτε φυτικό συμπλήρωμα ή θεραπεία.

Το φασκόμηλο και η μέντα συνιστώνται συχνά για να βοηθήσουν στη μείωση της παραγωγής μητρικού γάλακτος. Το φασκόμηλο μπορείτε να το βρείτε στα καταστήματα υγιεινής διατροφής σε μορφή βάμματος, χαπιού ή τσαγιού.

Οι βοτανολόγοι συχνά συνιστούν να πίνετε αρκετά φλιτζάνια τσάι βοτάνων κατά τη διάρκεια της ημέρας για να βοηθήσετε στην διακοπή του μητρικού γάλακτος.

Πότε χρειάζεται να γίνει προσωρινός απογαλακτισμός;

Αν σας έχουν πει ότι θα πρέπει να απογαλακτίσετε προσωρινά το μωρό σας από το μητρικό γάλα, θα πρέπει να καταλάβετε γιατί ο απογαλακτισμός είναι απαραίτητος πριν επιλέξετε μια μέθοδο για να διακόψετε το γάλα σας (έστω και προσωρινά).

Για παράδειγμα, αν πρόκειται να υποβληθείτε σε μια ιατρική διαδικασία που απαιτεί να πάρετε κάποιο φάρμακο, μπορεί να χρειαστεί να απομακρυνθεί από το μητρικό γάλα σας πριν μπορέσετε να ταΐσετε το μωρό σας. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να ακολουθήσετε διαφορετικές διαδικασίες από ό,τι αν το μωρό σας χρειάζεται απλώς να μείνει χωρίς μητρικό γάλα για σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να κάνει μια ιατρική εξέταση.

Το κλειδί για τον προσωρινό απογαλακτισμό είναι η διατήρηση της προσφοράς μητρικού γάλακτος. Μπορείτε να μιλήσετε με έναν γιατρό σας για τη διατήρηση της προσφοράς, καθώς υπάρχουν διαφορετικές στρατηγικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Πιθανόν να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε θήλαστρο για να μιμηθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο το φυσικό πρόγραμμα σίτισης του μωρού σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να προετοιμαστείτε για να επιστρέψετε στο τάισμα του μωρού σας στο στήθος.

Εάν ο λόγος του προσωρινού απογαλακτισμού δεν περιλαμβάνει τη μετάβαση φαρμάκων στο μητρικό γάλα, ρωτήστε αν μπορείτε να αποθηκεύσετε κατάλληλα το μητρικό γάλα για να το χρησιμοποιήσετε αργότερα.

Ποια είναι τα βήματα για την καταστολή της γαλουχίας;

Η σημασία του θηλασμού και του μητρικού γάλακτος είναι συχνά στο επίκεντρο της εκπαίδευσης των νέων γονέων, αλλά τα βασικά στοιχεία του απογαλακτισμού είναι επίσης σημαντικά. Η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της διαδικασίας θα σας βοηθήσει να διασφαλίσετε ότι θα κυλήσουν όλα ομαλά για εσάς.

Το μητρικό γάλα παράγεται σύμφωνα με ένα σύστημα “προσφοράς και ζήτησης“. Για να μειώσετε την προσφορά γάλακτος, πρέπει να μειώσετε τη ζήτηση. Αυτό σημαίνει ότι θα θέλετε να παράγετε το μητρικό σας γάλα όσο το δυνατόν λιγότερο.

1. Μειώστε τους θηλασμούς και την άντληση

Εάν προηγουμένως ταΐζατε το μωρό σας ή κάνατε άντληση, η αργή μείωση των ταϊσμών ή των συνεδριών άντλησης θα σας προκαλέσει τον λιγότερο πόνο. Εάν δεν βγάζετε μητρικό γάλα, αποφύγετε την άντληση για άνεση και κάθε διέγερση της θηλής (που περιλαμβάνει και τη σεξουαλική διέγερση).

2. Μην πιέζετε τις θηλές

Αντισταθείτε στον πειρασμό να πιέζετε τις θηλές σας για να δείτε αν παράγετε ακόμα μητρικό γάλα. Η διέγερση του στήθους ή των θηλών σας ενώ είστε στην διαδικασία του αποθηλασμού μπορεί να οδηγήσει στη συνέχιση της παραγωγής μικρής ποσότητας μητρικού γάλακτος, γεγονός που παρατείνει τη διαδικασία.

3. Αποφύγετε τα πολύ ζεστά ντους

Ορισμένες γυναίκες διαπιστώνουν ότι ένα ζεστό ντους μπορεί να προκαλέσει το αντανακλαστικό εκτίναξης του γάλακτος (που μερικές φορές αποκαλείται “άφεση“). Το να στέκεστε με την πλάτη σας στο νερό μπορεί να αποτρέψει αυτό το φαινόμενο. Εάν πρέπει να κοιτάξετε προς το ντους, δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε μια πετσέτα που θα απλώνετε πάνω από το στήθος σας.

4. Δώστε προσοχή στη διατροφή

Ορισμένες τροφές ,γνωστές ως γαλακτογόνες τροφές, μπορούν να κάνουν το σώμα σας να παράγει περισσότερο μητρικό γάλα. Εάν προσπαθείτε να διακόψετε την προσφορά μητρικού γάλακτος, αποφύγετε την κατανάλωση γαλακτογόνων τροφών όπως η βρώμη και η μαγιά μπύρας.

Πώς να ελαχιστοποιήσετε την δυσφορία και τον πόνο του αποθηλασμού;

Μπορεί να νιώσετε κάποια δυσφορία κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απογαλακτισμού. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για να ελαχιστοποιήσετε τον πόνο που σχετίζεται με την διακοπή της προσφοράς γάλακτος:

• Βεβαιωθείτε ότι το σουτιέν σας εφαρμόζει σωστά. Ένα σουτιέν που είναι ελαφρώς στενό μπορεί να προκαλέσει πόνο και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φραγμένων γαλακτοφόρων πόρων ή μαστίτιδας
• Πάρτε ένα παυσίπονο χωρίς συνταγή για να βοηθήσετε στον πόνο και την πίεση που νιώθετε
• Οι κρύες κομπρέσες μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και επίσης να μειώσουν το πρήξιμο
• Αποφύγετε τα ζεστά ντους και μη χρησιμοποιείτε ζεστές κομπρέσες στο στήθος σας. Η ζέστη ή το ζεστό νερό μπορεί να διεγείρει την παραγωγή μητρικού γάλακτος
• Τα στήθη σας μπορεί να διαρρέουν μητρικό γάλα όταν γεμίζουν ή όταν σκέφτεστε το μωρό σας ή όταν το ακούτε να κλαίει. Φορώντας επιθέματα στήθους μέσα στο σουτιέν σας μπορείτε να απορροφήσετε τις απρόσμενες διαρροές
• Εάν πονάτε υπερβολικά, μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσετε λίγο γάλα από το στήθος σας για να νιώσετε άνετα. Μην αδειάζετε ολόκληρο το στήθος. Η άντληση λίγης ποσότητας ή το πλήρες άδειασμα του στήθους δίνουν σήμα στο σώμα σας να συνεχίσει να παράγει γάλα.

Πώς ο απογαλακτισμός συνδέεται με τον κίνδυνο μαστίτιδας;

Εάν προσπαθήσετε να σταματήσετε να παράγετε μητρικό γάλα πολύ απότομα, μπορεί να διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για μια λοίμωξη που ονομάζεται μαστίτιδα. Επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας εάν έχετε οποιοδήποτε σύμπτωμα λοίμωξης του μαστού, όπως:

• Στήθη που είναι ζεστά στην αφή
• Ρίγη
• Πυρετός
• Συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη
• Σκληρά εξογκώματα στο στήθος σας (μαζί με άλλα συμπτώματα)
• Κόκκινες ραβδώσεις στο στήθος σας
• Ιδρώτας

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν ότι έχετε λοίμωξη του μαστού. Αν και ο αργός απογαλακτισμός θα βοηθήσει στην πρόληψη της λοίμωξης, εάν αναπτυχθεί μία, χρειάζεστε άμεση θεραπεία.

Ο αποθηλασμός σας είναι μια διαδικασία που μπορεί να πάρει χρόνο. Είτε έχετε θηλάσει στο παρελθόν είτε όχι, η υπομονή, η φαρμακευτική αγωγή και μερικά κόλπα μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε την προσφορά γάλακτος με λιγότερο πόνο. Θα σας βοηθήσει επίσης να αποτρέψετε μολύνσεις του μαστού όπως η μαστίτιδα.

Μη διστάσετε ποτέ να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία ιατρό αν έχετε ερωτήσεις ή ανησυχίες σχετικά με τον απογαλακτισμό.

Το να ζητήσετε βοήθεια θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν χρειαστεί να μειώσετε προσωρινά την προσφορά γάλακτος για ιατρικούς λόγους, όπως η λήψη ενός φαρμάκου που πρέπει να καθαρίσει το μητρικό σας γάλα, ή αν το μωρό σας πρέπει να σταματήσει να τρέφεται για να κάνει μια ιατρική εξέταση.