Αυτοάνοση ηπατίτιδα: Τι είναι και πώς διαφέρει από άλλες μορφές;

Πόσο σπάνια είναι η αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Πιστεύεται ότι περίπου 1.000.000 άτομα στην Ευρώπη ζουν με αυτοάνοση ηπατίτιδα. Αυτό αποτελεί ένα μικρό ποσοστό των ατόμων που ζουν με έναν τύπο ηπατίτιδας – όπου το συκώτι φλεγμαίνει (διογκώνεται) με κίνδυνο περαιτέρω ηπατικής βλάβης και σοβαρών επιπλοκών. Ο τύπος ηπατίτιδας σχετίζεται με το τι προκάλεσε αυτή τη φλεγμονή του ήπατος.
Όλες αυτές αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο και εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες:

• Ιογενής ηπατίτιδα (περιλαμβάνει τις ηπατίτιδες A, B, C, D και E) – κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε έναν συγκεκριμένο ιό που μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο, προκαλώντας λοιμώξεις που οδηγούν σε ηπατίτιδα
• Τοξική ηπατίτιδα – οι πιθανές τοξίνες (ουσίες που μπορεί να είναι επιβλαβείς για τον οργανισμό σας) περιλαμβάνουν το αλκοόλ (αλκοολική ηπατίτιδα) και τις χημικές ουσίες ή ναρκωτικά. Αυτό περιέχει ορισμένα φάρμακα τα οποία είναι γνωστό ότι προκαλούν τοξικές αντιδράσεις σε ορισμένους ανθρώπους
• Μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος – περιγράφει μια σειρά καταστάσεων που προκαλούνται από τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ
• Αυτοάνοση ηπατίτιδα – μια κατάσταση κατά την οποία το ανοσοποιητικό σας σύστημα επιτίθεται και προκαλεί βλάβη στο συκώτι σας

Τι είναι η αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Η αυτοάνοση ηπατίτιδα είναι μια αυτοάνοση ασθένεια– αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα για να επιτεθεί στα ηπατικά σας κύτταρα, θεωρώντας τα λανθασμένα ως ξένα κύτταρα που θα μπορούσαν να σας προκαλέσουν βλάβη. Οι ειδικοί έχουν εντοπίσει δύο τύπους αυτοάνοσης ηπατίτιδας: τον τύπο 1 και τον τύπο 2. Το σώμα σας παράγει διαφορετικά αντισώματα σε κάθε τύπο.

Αυτή η εσωτερική επίθεση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και ηπατική βλάβη. Οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι γιατί αυτό συμβαίνει σε μερικούς ανθρώπους και όχι σε άλλους, αλλά υπάρχουν μερικά πιθανά εναύσματα.

Είναι η αυτοάνοση ηπατίτιδα κληρονομική;

Μπορεί να έχετε γενετική προδιάθεση για αυτοάνοση ηπατίτιδα. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένα γονίδια που σας μεταβιβάζονται από την οικογένειά σας θα μπορούσαν να κάνουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα πιο πιθανό να στραφεί εναντίον των δικών του κυττάρων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το 30-50% των ατόμων με αυτοάνοση ηπατίτιδα έχουν και άλλες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως διαβήτη τύπου 1 και θυρεοειδοπάθεια.

Μπορούν ορισμένες ουσίες να προκαλέσουν αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Ακριβώς όπως και η τοξική ηπατίτιδα, ορισμένες επιβλαβείς ουσίες, όπως φάρμακα και χημικές ουσίες, μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στο συκώτι σας. Ενώ στην τοξική ηπατίτιδα είναι οι ίδιες αυτές οι τοξίνες που προκαλούν τη βλάβη, στην αυτοάνοση ηπατίτιδα είναι η αμυντική αντίδραση του οργανισμού σας που προκαλεί τη βλάβη.

Μπορεί το στρες να προκαλέσει αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Η σχέση μεταξύ στρες και αυτοάνοσων νοσημάτων έχει ενοχοποιηθεί σε πολλές μελέτες. Μια μελέτη διαπίστωσε σημαντικά υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο λύκος, μεταξύ των ατόμων που είχαν διαγνωστεί προηγουμένως με ασθένειες που σχετίζονται με το στρες.

Μια άλλη μελέτη που επικεντρώθηκε ειδικά σε άτομα που ζουν με αυτοάνοση ηπατίτιδα διαπίστωσε ότι όσοι είχαν άγχος είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποτροπιάσουν (να επιστρέψουν τα συμπτώματά τους μετά τη θεραπεία).

Πώς μπορείτε να εξετάσετε για αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Τα συμπτώματα της αυτοάνοσης ηπατίτιδας μπορεί να κυμαίνονται από ανύπαρκτα ή ήπια (π.χ. αίσθημα κόπωσης, αδιαθεσίας ή πόνου) έως σοβαρά (π.χ. κίτρινο δέρμα, σκούρα ούρα ή μη φυσιολογικά αιμοφόρα αγγεία).

Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι δεν έχουν κανένα σύμπτωμα για αρκετό καιρό, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότεροι θα διαγνωστούν μόνο όταν εξεταστούν για μια άσχετη πάθηση.

Όταν τα συμπτώματά σας υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχετε ηπατίτιδα, ο γιατρός σας μπορεί να κάνει τις ακόλουθες εξετάσεις:

• Αιματολογικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων των εξετάσεων ηπατικής λειτουργίας και άλλων εξετάσεων αίματος που μετρούν τα αντισώματα που απαντώνται σε αυτοάνοσα νοσήματα
• Μια υπερηχογραφική εξέταση του ήπατος
• Ένα μικρό δείγμα του ήπατος μπορεί να ληφθεί και να μελετηθεί στο μικροσκόπιο (βιοψία ήπατος)

Μπορεί να θεραπευτεί η αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Ενώ ορισμένα είδη ηπατίτιδας είναι βραχυπρόθεσμα, η αυτοάνοση ηπατίτιδα είναι μια χρόνια (διαρκεί περισσότερο από έξι μήνες) και συχνά σας συνοδεύει για όλη σας τη ζωή. Καθώς η φλεγμονή καταστρέφει σταδιακά τα ηπατικά σας κύτταρα, υπάρχει κίνδυνος σοβαρών και ακόμη και απειλητικών για τη ζωή επιπλοκών.

Αυτές περιλαμβάνουν:

• Ουλές στο ήπαρ (κίρρωση)
• Ηπατική ανεπάρκεια
• Καρκίνος του ήπατος

Τα καλά νέα είναι ότι η θεραπεία μπορεί να βελτιώσει πολύ την κατάσταση σας. Αυτή έρχεται με τη μορφή διαφόρων φαρμάκων που βελτιώνουν τα συμπτώματά σας και μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης αυτών των επιπλοκών.

Πόσο καιρό μπορείτε να ζήσετε με αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Μέσα σε 10 χρόνια από την ανάπτυξη αυτοάνοσης ηπατίτιδας, πιστεύεται ότι οι πιθανότητες να πεθάνετε είναι διπλάσιες από εκείνες που έχει κάποιος χωρίς αυτοάνοση ηπατίτιδα.

Ωστόσο, τα φάρμακα αλλάζουν δραματικά την πορεία της νόσου και δίνουν ελπίδα:

• Χωρίς θεραπεία – περίπου το 40-50% των ατόμων με σοβαρή αυτοάνοση ηπατίτιδα πεθαίνουν εντός έξι μηνών έως πέντε ετών
• Με τη θεραπεία – περίπου 84-94% των ατόμων ζουν πέρα από τα 10 έτη και έχουν φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής

Μπορείτε να ζήσετε μια φυσιολογική ζωή με αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Χάρη στη θεραπεία, οι περισσότεροι άνθρωποι με αυτοάνοση ηπατίτιδα αισθάνονται καλά τις περισσότερες φορές. Είναι σύνηθες να λαμβάνετε θεραπεία κατά τη διάρκεια της ζωής σας, καθώς τα συμπτώματα της αυτοάνοσης ηπατίτιδας συχνά επιστρέφουν.

Η γενική συμβουλή είναι να ακολουθείτε μια υγιεινή διατροφή, καθώς αυτό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών.

Μπορείτε να πίνετε αλκοόλ με αυτοάνοση ηπατίτιδα;

Καθώς όλα τα αλκοολούχα ποτά μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω βλάβη στο συκώτι σας, ιδανικά θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να πίνετε μόνο σε πολύ μικρές ποσότητες. Το αλκοόλ προκαλεί φλεγμονή και μπορεί να αποτελέσει αποκλειστική αιτία της αλκοολικής ηπατίτιδας. Εάν υπάρχει ήδη φλεγμονή στο συκώτι σας, η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιταχύνει την ηπατική βλάβη που οδηγεί σε σοβαρή ασθένεια.