6 βασικά θρεπτικά συστατικά που βελτιώνουν την υγεία των ματιών

Οι οφθαλμικές παθήσεις που σχετίζονται με την ηλικία, είναι η κύρια αιτία κακής όρασης και τύφλωσης στους ηλικιωμένους. Τέτοιες παθήσεις είναι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ο καταρράκτης, το γλαύκωμα και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.

Διαβάστε επίσης: Πρόληψη της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας με…αλγορίθμους!

Υπάρχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά σε τρόφιμα ή συμπληρώματα, που βελτιώνουν την υγεία των ματιών, τα οποία θα δούμε αναλυτικά πιο κάτω.

Διαβάστε επίσης: Οφθαλμολογική εξέταση: Ποιες άλλες ασθένειες, που δεν σχετίζονται με την όραση, μπορεί να εντοπιστούν από τα μάτια σας;

Ποια θρεπτικά συστατικά βελτιώνουν την υγεία των ματιών;

Σύμφωνα με την υπάρχουσα έρευνα, υπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά που βελτιώνουν την υγεία των ματιών και λειτουργούν είτε θεραπευτικά, είτε προληπτικά ενάντια σε οφθαλμικές παθήσεις. Τέτοια θρεπτικά συστατικά είναι τα ακόλουθα:

Βήτα Καροτίνη

Η βήτα καροτίνη είναι ένα από τα λίγα καροτονοειδή της προβιταμίνης Α που εξασφαλίζεται από φυτικές πηγές. Το εν λόγω θρεπτικό συστατικό μετατρέπεται στο ανθρώπινο σώμα σε βιταμίνη Α.

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνη Α: Ποια είναι τα οφέλη της και σε ποιες τροφές βρίσκεται;

Βήτα καροτίνη περιέχουν τα ακόλουθα τρόφιμα:

• Γλυκοπατάτες
• Σπανάκι
• Κολοκύθι
• Καρότα
• Πεπόνι
• Κόκκινες πιπεριές

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης AREDS, τα άτομα με ενδιάμεση εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που έπαιρναν συμπληρώματα με βήτα καροτίνη, διέτρεχαν κατά 25% μικρότερο κίνδυνο επιδείνωσης της κατάστασής τους. Με βάση αυτό, η λήψη βήτα καροτίνης, συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο εξέλιξης της όψιμης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας σε πιο σοβαρή.

Διαβάστε επίσης: Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας: Ποια συμπληρώματα την επιβραδύνουν;

Βιταμίνη C

Η βιταμίνη C είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη με αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Πρόκειται για ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό, το οποίο το σώμα δεν μπορεί να δημιουργήσει από μόνο του, οπότε επιβάλλεται η εξασφάλιση του μέσω διατροφικών προϊόντων ή συμπληρωμάτων.

Διαβάστε επίσης: 10 τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C για να εντάξεις στη διατροφή σου!

Διατροφικά προϊόντα που περιέχουν βιταμίνη C είναι τα ακόλουθα:

• Πιπεριές
• Πορτοκάλια
• Χυμός πορτοκαλιού
• Ακτινίδια
• Μπρόκολο
• Φράουλες

Τα συμπληρώματα που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη AREDS περιείχαν 500 mg βιταμίνης C, ποσοστά τα οποία ξεπερνούν τη συνιστώμενη καθημερινή δόση, αλλά δεν υπερβαίνουν το ανεκτό όριο του σώματος. Τα ευρήματα της μελέτης AREDS σε σχέση με την πρόληψη του καταρράκτη ήταν μικτά, με τους ερευνητές να καταλήγουν τελικά στο συμπέρασμα ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης C δεν αποτρέπουν, ούτε επιβραδύνουν την εξέλιξη του καταρράκτη.

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνη C: Η κατανάλωση μόλις 2 ακτινιδίων την ημέρα μπορεί να αντικαταστήσει τα συμπληρώματα

Βιταμίνη Ε

Η βιταμίνη Ε είναι μια διαλυτή βιταμίνη που υπάρχει φυσικά σε ορισμένα τρόφιμα ή προστίθεται σε άλλα. Επίσης, διατίθεται και σε μορφή συμπληρωμάτων.

Διαβάστε επίσης: Οι 15 καλύτερες πολυβιταμίνες για άνδρες

Η βιταμίνη Ε λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό στο σώμα και παίζει σημαντικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα. Τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη Ε είναι τα ακόλουθα:

• Ξηροί καρποί (αμύγδαλα και φιστίκια)
• Σπόροι (ηλιόσποροι)
• Ηλιέλαιο και καρθαμέλαιο
• Φιστικοβούτυρο

Διαβάστε επίσης: Τι προσφέρει η βιταμίνη Ε στον ανθρώπινο οργανισμό;

Η αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης Ε μέσω διατροφικών πηγών, έχει συσχετιστεί από μελέτες με 20% μειωμένο κίνδυνο εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Ωστόσο, κλινικές μελέτες στις οποίες συγκρίθηκαν συμπληρώματα βιταμίνης Ε με εικονικά φάρμακα, διαπίστωσαν ότι η συγκεκριμένη βιταμίνη δεν λειτουργεί προληπτικά ενάντια στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Τα συμπληρώματα που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη AREDS περιείχαν 400 διεθνείς μονάδες (IU), ή 268 mg, άλφα-τοκοφερυλίου (τύπος βιταμίνης Ε), μια ποσότητα που υπερβαίνει σημαντικά τις ημερήσιες ανάγκες του σώματος, όμως δεν αναφέρθηκαν παρενέργειες.

Διαβάστε επίσης: Γυαλιά ηλίου: Πώς θα καταλάβετε αν προστατεύουν πραγματικά τα μάτια σας;

Σημειώνεται ότι οι άνδρες θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους σχετικά με τη συγκεκριμένη δοσολογία, διότι η αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης Ε, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Η μελέτη AREDS δεν διαπίστωσε ότι η υψηλή δόση βιταμίνης Ε αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, ενώ μια πρόσφατη ανάλυση μελετών, κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι η λήψη βιταμίνης Ε δεν επηρεάζει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.

Διευκρινίζεται επίσης ότι η βιταμίνη Ε μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα, επομένως, πριν τη λήψη της επιβάλλεται η ενημέρωση και η συμβουλή γιατρού.

Διαβάστε επίσης: Καρκίνος προστάτη: Δείτε ποιοι άνδρες ανταποκρίνονται καλύτερα στη θεραπεία

Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος είναι ένα απαραίτητο μέταλλο που υπάρχει σε διάφορα τρόφιμα, αλλά διατίθεται και σε μορφή συμπληρωμάτων. Τρόφιμα που περιέχουν ψευδάργυρο είναι τα ακόλουθα:

• Στρείδια και καβούρια
• Εμπλουτισμένα δημητριακά
• Βοδινό κρέας
• Χοιρινό

Η ποσότητα ψευδαργύρου στο συμπλήρωμα της μελέτης AREDS ήταν 80 mg, ένα ποσοστό που υπερβαίνει το ανεκτό ανώτατο όριο του σώματος για τον ψευδάργυρο. Στη μελέτη AREDS2 το συμπλήρωμα που χρησιμοποιήθηκε περιείχε  25 mg ψευδαργύρου, παρέχοντας τα ίδια προστατευτικά αποτελέσματα στην υγεία των ματιών.

Διαβάστε επίσης: Ψευδάργυρος: Ποια είναι η σημασία του για την υγεία του ανθρώπινου οργανισμού;

Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι πολυακόρεστα λίπαρά. Ωμέγα -3 είναι το άλφα-λινολενικό οξύ (ALA), το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) και το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA).

Καλές διατροφικές πηγές ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι οι ακόλουθες:

• Ψάρια (σολομός και ρέγγα)
• Σπόροι (λιναρόσπορος και σπόροι chia)
• Καρύδια

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης AREDS, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχουν προστατευτικά αποτελέσματα στον αμφιβληστροειδή. Τα άτομα που καταναλώνουν λιπαρά ψάρια μια φορά την εβδομάδα τουλάχιστον, διατρέχουν 53% μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Η μελέτη AREDS2 διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που περιέχουν 350 mg DHA και 650 mg EPA, λειτουργούν προστατευτικά ενάντια στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Ωστόσο, μια άλλη ανασκόπηση διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων δεν μειώνουν τον κίνδυνο εξέλιξης της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας στα άτομα με ήδη υπάρχουσα νόσο. 

Διαβάστε επίσης: Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Γιατί είναι σημαντικά για τον οργανισμό; Ποια τρόφιμα είναι πλούσια σε αυτά;

Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι δύο τύποι καροτενοειδών που σχετίζονται με τη βήτα καροτίνη και τη βιταμίνη Α. Τόσο η λουτεΐνη, όσο και η ζεαξανθίνη υπάρχουν στο ανθρώπινο μάτι και συγκεκριμένα υπάρχουν στην ωχρά κηλίδα και τον φακό του ματιού.

Καλές διατροφικές πηγές λουτεΐνης και ζεαξανθίνης είναι οι ακόλουθες:

• Λάχανο
• Σπανάκι
• Λάχανο
• Μπρόκολο
• Αρακάς
• Αυγά
• Καλαμπόκι

Το συμπλήρωμα που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη AREDS2 περιείχε 10 mg λουτεΐνης και 2 mg ζεαξανθίνης, με τους ερευνητές να διαπιστώνουν ότι η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα αξιοπρεπές υποκατάστατο της βήτα καροτίνης με όλες τις ευεργετικές ιδιότητες που αναφέρονται πιο πάνω. 

Διαβάστε επίσης: Λουτεΐνη: Τι είναι και πώς μπορεί να ευνοήσει την υγεία των ματιών;