Βιοηθική

Χάπι επόμενης μέρας: Μπορεί να αποτρέψει τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;

Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια στον κόσμο, γεγονός που οδηγεί σε επείγουσα αναζήτηση λύσεων. Νέα έρευνα δείχνει ότι ένα ευρέως διαθέσιμο αντιβιοτικό, που λαμβάνεται μετά το σεξ, μπορεί να βοηθήσει στην αναχαίτιση του κύματος.

Μια εφάπαξ δόση δοξυκυκλίνης (χάπι της επόμενης μέρας) που λαμβάνεται εντός 72 ωρών από το σεξ χωρίς προφυλάξεις μειώνει δραματικά τον κίνδυνο βακτηριακού Σ.Μ.Ν., σύμφωνα με μελέτες. Η προσέγγιση φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματική για την πρόληψη των χλαμυδίων και της σύφιλης και ελαφρώς λιγότερο για την πρόληψη της γονόρροιας.

Η στρατηγική έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί μεταξύ των τρανς γυναικών και των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες, οι οποίοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για την απόκτηση ΣΜΝ. Αλλά τα χάπια δεν έχουν δείξει όφελος στις γυναίκες .

Με την επανεμφάνιση των ΣΜΝ, οι ερευνητές επιθυμούν να βρουν νέες στρατηγικές πρόληψης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ένα εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας μείωσε στο μισό τη συχνότητα εμφάνισης της γονόρροιας. Οι δύο ασθένειες προκαλούνται από στενά συνδεδεμένα βακτήρια.

Ενώ τα προφυλακτικά λειτουργούν πολύ καλά όταν τα χρησιμοποιούν οι άνθρωποι, δεν είναι πάντα προσιτά στους ανθρώπους που βρίσκονται σε σχέση. Πρέπει να υπάρχουν λύσεις πέρα από αυτό.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων δεν συνιστούν ακόμη το χάπι της επόμενης μέρας για την πρόληψη των ΣΜΝ. Αλλά με βάση τη δύναμη των νέων στοιχείων, ορισμένες πόλεις στις ΗΠΑ προσφέρουν ήδη το αντιβιοτικό σε όσους διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από χλαμύδια, σύφιλη και γονόρροια. Οι πάροχοι υγείας το αποκαλούν “doxy-PEP“.

Μεταξύ του 2017 και του 2021, τα κρούσματα σύφιλης εκτινάχθηκαν κατά 68% και τα κρούσματα γονόρροιας κατά 25%. Περίπου οι μισές από αυτές τις νέες μολύνσεις αφορούσαν εφήβους και νεαρούς ενήλικες.

Η συχνότητα των ΣΜΝ αυξήθηκε επίσης στις γυναίκες, και ιδιαίτερα στις έγχρωμες γυναίκες. Τα ποσοστά της συγγενούς σύφιλης, που αποκτάται κατά τη διάρκεια της κύησης από μολυσμένη μητέρα, αυξήθηκαν κατά σχεδόν 200 τοις εκατό κατά την περίοδο αυτή.

Παρόλο που πολλές λοιμώξεις αντιμετωπίζονται εύκολα με αντιβιοτικά, πολλοί άνθρωποι παραμένουν αδιάγνωστοι επειδή μπορεί να μην έχουν συμπτώματα ή να έχουν κακή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.

Αν δεν αντιμετωπιστεί, η σύφιλη μπορεί να βλάψει το αναπαραγωγικό σύστημα, τον εγκέφαλο, την καρδιά και άλλα όργανα. Η συγγενής σύφιλη μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο– σχεδόν το 7% των βρεφών με σύφιλη το 2020 δεν επέζησαν.

Οι νέες μελέτες εξέτασαν κυρίως τη χρήση του χαπιού της επόμενης μέρας σε άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40 τοις εκατό των ΣΜΝ. Γενικά, στους συμμετέχοντες δόθηκε μια προμήθεια του αντιβιοτικού και τους είπαν να πάρουν δύο χάπια εντός τριών ημερών από μια πιθανή έκθεση σε ΣΜΝ.

Μια μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι η δοξυκυκλίνη μετά το σεξ μείωσε απότομα το ποσοστό των χλαμυδίων και της σύφιλης, αλλά όχι της γονόρροιας, σε αυτή την ομάδα.

Τα αποτελέσματα ενισχύθηκαν από εκείνα μιας άλλης μελέτης, η οποία παρουσιάστηκε σε ένα συνέδριο για τον ιό HIV. Εκείνη η δοκιμή διαπίστωσε ότι η δοξυκυκλίνη μετά το σεξ μείωσε τη συχνότητα εμφάνισης της σύφιλης και των χλαμυδίων μεταξύ των συμμετεχόντων περισσότερο από 80 τοις εκατό και εκείνη της γονόρροιας περίπου 55 τοις εκατό.

Η προσέγγιση φάνηκε τόσο αποτελεσματική ώστε μια επιτροπή παρακολούθησης της ασφάλειας των δεδομένων συμβούλεψε τους ερευνητές να σταματήσουν τη δοκιμή και να προσφέρουν δοξυκυκλίνη σε όλους τους συμμετέχοντες.

Οι τελευταίες μελέτες επιβεβαίωσαν σε μεγάλο βαθμό αυτά τα υποσχόμενα αποτελέσματα. Σε μία από αυτές, οι ερευνητές δοκίμασαν τη δοξυκυκλίνη σε 232 άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες, οι οποίοι είχαν ήδη εγγραφεί σε μια μεγαλύτερη μελέτη για την πρόληψη της HIV.

Οι άνδρες που έλαβαν δοξυκυκλίνη μετά το σεξ είχαν 84% λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από χλαμύδια ή σύφιλη και περίπου τις μισές πιθανότητες να προσβληθούν από γονόρροια, σε σύγκριση με εκείνους που δεν έλαβαν το αντιβιοτικό.

Σε ένα ξεχωριστό σκέλος της εν λόγω δοκιμής διαπιστώθηκε ότι οι άνδρες που έλαβαν το 4CMenB, ένα εμβόλιο κατά της βακτηριακής μηνιγγίτιδας, είχαν τις μισές πιθανότητες να προσβληθούν από γονόρροια. Δεν είναι σαφές πόσο μπορεί να διαρκέσει η προστασία και το εμβόλιο δεν έχει εγκριθεί για τον σκοπό αυτό.

Όμως το εμβόλιο θεωρείται ασφαλές και αποτελεσματικό και προσφέρεται συχνά σε ταξιδιώτες, νεαρούς ενήλικες και νεοσύλλεκτους στρατιωτικούς. Υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός στους πληθυσμούς υψηλού κινδύνου για να λάβουν περισσότερα δεδομένα και να αρχίσουν να χρησιμοποιούν το εμβόλιο κατά του μηνιγγίτιδας Β.

Αν και οι μελέτες αυτές περιλάμβαναν μόνο άνδρες που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες, οι ερευνητές δήλωσαν ότι αναμένουν τα αποτελέσματα να είναι εφαρμόσιμα σε άνδρες οποιουδήποτε σεξουαλικού προσανατολισμού.

Όμως το αντιβιοτικό δεν απέτρεψε τα ΣΜΝ στις γυναίκες, τουλάχιστον στην Κένυα.

Μια έρευνα συμπεριέλαβε 449 νεαρές γυναίκες στο Kisumu , οι οποίες έπαιρναν καθημερινά χάπια για την πρόληψη του ιού του AIDS και τις εξέταζαν για ΣΜΝ κάθε τρεις μήνες. Ο αριθμός των λοιμώξεων μεταξύ εκείνων που έλαβαν δοξυκυκλίνη ήταν περίπου ο ίδιος με εκείνων που δεν έλαβαν το φάρμακο.

Τα αποτελέσματα ήταν “μια τεράστια απογοήτευση”, όπως δήλωσαν. Οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να κατανοήσουν γιατί οι γυναίκες δεν επωφελήθηκαν. Μπορεί να οφείλεται σε ανατομικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο μεταβολίζεται το φάρμακο ή στον υψηλό επιπολασμό βακτηρίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά στην Κένυα.

Η ιδέα ότι η δοξυκυκλίνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ευρέως για την πρόληψη των ΣΜΝ έχει προκαλέσει κάποια ανησυχία για την αντοχή στα αντιβιοτικά. Το φάρμακο χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες για τη θεραπεία των χλαμυδίων και της σύφιλης χωρίς την εμφάνιση ανθεκτικών στελεχών, αλλά η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά για τη γονόρροια αποτελεί ήδη σοβαρή ανησυχία σε πολλά μέρη του κόσμου.

Στη Γαλλία, όπου διεξήχθησαν ορισμένες από τις μελέτες, περίπου το 65% των λοιμώξεων είναι ανθεκτικές στις τετρακυκλίνες, μια κατηγορία αντιβιοτικών που περιλαμβάνει τη δοξυκυκλίνη. Στην Κένυα, κάθε βακτηριακό δείγμα από τον μικρό αριθμό μολυσμένων γυναικών που συμμετείχαν στη δοκιμή αποδείχθηκε ανθεκτικό.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου το 26 τοις εκατό των κρουσμάτων γονόρροιας το 2018 ήταν ανθεκτικά στις τετρακυκλίνες. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, η χρήση της δοξυκυκλίνης για την πρόληψη των ΣΜΝ δεν φαίνεται να συμβάλλει στην ανθεκτικότητα στα φάρμακα.

Η δοξυκυκλίνη χρησιμοποιείται ήδη ευρέως για την πρόληψη της ελονοσίας και για τη θεραπεία της ακμής και της ροδόχρου ακμής. Θα μπορούσε να συνιστάται για την πρόληψη των ΣΜΝ μόνο σε εκείνους που μπορεί ούτως ή άλλως να λαμβάνουν συχνά αντιβιοτικά για τη θεραπεία λοιμώξεων.

Πρόκειται για μια ομάδα πολύ υψηλού κινδύνου – το 30% ανά τρίμηνο είχε ένα ή περισσότερα ΣΜΝ. Αυτός δεν είναι ο γενικός πληθυσμός.

Το C.D.C. επανεξετάζει τα τελευταία δεδομένα και αναμένεται να προβεί σε νέες συστάσεις σχετικά με τη χρήση της δοξυκυκλίνης μετά την σεξουαλική πράξη. Εν τω μεταξύ, ο οργανισμός έχει συμβουλεύσει τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να προσφέρουν μόνο δοξυκυκλίνη, όχι άλλα αντιβιοτικά, για πρόληψη, και μόνο σε ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες και γυναίκες τρανσέξουαλ, για τους οποίους υπάρχουν στοιχεία αποτελεσματικότητας.

Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για πιθανές παρενέργειες, όπως γαστρεντερικά προβλήματα και ευαισθησία στο φως.


+ 8 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

Primary Prevention Methods https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/clinical-primary.htm#CautionsForDoxyPEP

Response to New STI Prevention Tools & Approaches Research at CROI 2023 https://www.cdc.gov/nchhstp/newsroom/2023/croi-statement.html

Addressing the Threat of Drug-Resistant Gonorrhea https://www.cdc.gov/nchhstp/newsroom/docs/factsheets/drug-resistant-gonorrhea.pdf

DOXYCYCLINE POSTEXPOSURE PROPHYLAXIS FOR PREVENTION OF STIs AMONG CISGENDER WOMEN https://www.natap.org/2023/CROI/croi_04.htm

Doxycycline post-exposure prophylaxis for STI prevention among MSM and transgender women on HIV PrEP or living with HIV: high efficacy to reduce incident STI's in a randomized trial https://programme.aids2022.org/Abstract/Abstract/?abstractid=13231

Post-exposure prophylaxis with doxycycline to prevent sexually transmitted infections in men who have sex with men: an open-label randomised substudy of the ANRS IPERGAY trial https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29229440/

Preliminary data show 2.5 million reported cases of chlamydia, gonorrhea, and syphilis in 2021. https://www.cdc.gov/std/statistics/2021/default.htm

1 in 5 people in the U.S. have a sexually transmitted infection https://www.cdc.gov/nchhstp/newsroom/2021/2018-STI-incidence-prevalence-estimates.html