Χρένο: Η κατανάλωσή του επηρεάζει τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου;

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) είναι η πιο διαδεδομένη γαστρεντερική πάθηση, καθώς επηρεάζει έως και το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού. Χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως:

• το κοιλιακό άλγος
• η δυσφορία
• οι κράμπες
• τα αέρια
• το φούσκωμα

Αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει πως τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου συνδέονται με τη διατροφή. Συγκεκριμένα, μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε πως ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων (έως 86%) με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να βρουν ανακούφιση των συμπτωμάτων τους με την εφαρμογή μιας δίαιτας χαμηλής σε FODMAP.

Μια δίαιτα χαμηλή σε FODMAP (fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides, and polyols) περιλαμβάνει την αφαίρεση τροφών που περιέχουν ζυμώσιμους ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες από τη διατροφή. Αυτές οι ενώσεις βρίσκονται σε μια μεγάλη ποικιλία τροφών που περιέχουν υδατάνθρακες.

Τι είναι το χρένο;

Το χρένο (Armoracia rusticana) είναι ένα πολυετές βότανο της οικογένειας Brassicaceae, που χρησιμοποιείται ευρέως στη μαγειρική και την παραδοσιακή ιατρική. Είναι ένα σταυρανθές λαχανικό, το οποίο ανήκει στην ίδια οικογένεια με το wasabi, το λάχανο, το μπρόκολο, κλπ.

Η ρίζα του φυτού είναι γνωστή για την πικάντικη γεύση και τη χαρακτηριστική μυρωδιά της, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται συχνά σε μικρές ποσότητες ως μπαχαρικό και καρύκευμα σε πιάτα με κρέας ή θαλασσινά.

Η άθικτη ρίζα του χρένου έχει ελάχιστο άρωμα, αλλά όταν κόβεται ή τρίβεται, τα ένζυμα μέσα στα φυτικά κύτταρα αφομοιώνουν τη σινιγκρίνη για να παράγουν ισοθειοκυανικό αλλύλιο, μια ουσία που ερεθίζει τους βλεννογόνους της ρινικής κοιλότητας και των ματιών. Όταν εκτίθεται στον αέρα ή στη θερμότητα, το χρένο χάνει την πικάντικη γεύση του, σκουραίνει το χρώμα του και αναπτύσσει μια πικρή γεύση.

Υπάρχει σχέση μεταξύ του χρένου και του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου;

Παρόλο που έχει αποδειχθεί πως το χρένο περιέχει ενώσεις, όπως οι γλυκοζινολικές, οι οποίες προάγουν την υγεία, η υπερβολική κατανάλωσή του μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια με αυτά του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου σε μερικούς ανθρώπους.

Ωστόσο, σύμφωνα με τη δίαιτα χαμηλή σε FODMAP, τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορούν να καταναλώνουν με ασφάλεια μικρές ποσότητες χρένου, χωρίς να υπάρξει πρόβλημα.

Ποια τρόφιμα πρέπει να αποφεύγει ένα άτομο με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου;

Μερικά από τα τρόφιμα που περιέχουν FODMAPs, δηλαδή ζυμώσιμους ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες, είναι τα εξής:

• Φρούτα
• Λαχανικά
• Όσπρια
• Γαλακτοκομικά προϊόντα
• Γλυκαντικά, συμπεριλαμβανομένου του μελιού
• Σιτηρά

Τα τρόφιμα με FODMAP είναι σε γενικές γραμμές άπεπτες τροφές με υδατάνθρακες, οι οποίες προκαλούν εντερικά συμπτώματα σε άτομα με σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. Ωστόσο, σύμφωνα με μελέτες, δεν προκαλούν όλα τα τρόφιμα που περιέχουν FODMAP συμπτώματα σε άτομα με ευερέθιστο έντερο.

Ορισμένα τρόφιμα που περιέχουν FODMAP είναι ασφαλή για κατανάλωση σε μικρές ποσότητες, αλλά σε μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα. Επομένως, τα μεγέθη των μερίδων παίζουν σημαντικό ρόλο.

Για παράδειγμα, οι 2 κουταλιές παρασκευασμένου χρένου θεωρούνται τροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP και είναι καλά ανεκτή από άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Αντιθέτως, οι 4,5 και παραπάνω κουταλιές παρασκευασμένου χρένου θεωρούνται τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε FODMAP.

Συνεπώς, συνιστάται η αποφυγή των μεγάλων μερίδων τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε FODMAP στο ίδιο γεύμα και τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου πρέπει να συμβουλευτούν κάποιον εγγεγραμμένο διαιτολόγιο για να καθορίσουν τις μερίδες που ταιριάζουν καλύτερα σε αυτούς.