Δυνατά οστά: Η βιταμίνη Κ είναι το μυστικό τους;

Όταν μιλάμε για δυνατά οστά, συνήθως στο μυαλό μας έρχεται το γάλα που είναι μια πλούσια πηγή θρεπτικών συστατικών, όπως το ασβέστιο και η βιταμίνη D, που προωθούν την οστική πυκνότητα. Παραβλέπουμε ωστόσο, ή μπορεί και να μην το γνωρίζουμε καν, ένα άλλο βασικό θρεπτικό συστατικό που συντίθεται στο έντερο μας από τα βακτήρια Escherichia coli, που συμβιώνουν μαζί μας και δεν είναι άλλο από την βιταμίνη Κ.

Η βιταμίνη Κ ενισχύει επίσης τα οστά, σύμφωνα με την Kyla Shea που εργάζεται στο εργαστήριο για την βιταμίνη Κ στο Κέντρο Έρευνας για τη Γήρανση και την Ανθρώπινη Διατροφή (HNRCA) στο Πανεπιστήμιο Tufts και τον Chris Hernandez από την Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών και Αεροδιαστημικής του Πανεπιστημίου Cornel.

Ο Hernandez, σε μελέτες που διεξήγαγε σε ζωικά μοντέλα, διαπίστωσε ότι υπήρχαν ποντίκια που είχαν μειωμένη αντοχή στα οστά τους, αλλά η οστική τους πυκνότητα ήταν αμετάβλητη. Παρατήρησε επίσης ότι τα ποντίκια αυτά, είχαν τροποποιημένο μικροβίωμα  του εντέρου. Ψάχνοντας, λοιπόν, στη βιβλιογραφία σχετικά με την αντοχή των οστών και για να εντοπίσει την θρεπτική ουσία που μπορεί να είχε χαθεί, διαπίστωσε ότι η βιταμίνη Κ είχε συσχετιστεί πολλές φορές με τον κίνδυνο κατάγματος, αλλά όχι με την οστική πυκνότητα. Έτσι αποφάσισε να συνεργαστεί με το εργαστήριο βιταμίνης Κ, με επικεφαλής τη διευθύντρια της HNRCA, Sarah Booth, για να διερευνήσει περισσότερο το θέμα.

Πως επηρεάζει τα οστά η βιταμίνη Κ;

Το μεγαλύτερο μέρος της βιταμίνης Κ το λαμβάνουμε μέσω της διατροφής και συγκεκριμένα από τα λαχανικά, ωστόσο, τα βακτήρια του εντέρου είναι σε θέση να συνθέσουν μια διαφορετική μορφή της βιταμίνης αυτής. Αυτή η μορφή, σύμφωνα με τη Shea, μπορεί να επηρεάσει την αντοχή των οστών, αν και ο ακριβής μηχανισμός που βρίσκεται πίσω από αυτό το αποτέλεσμα δεν έχει ακόμη καθοριστεί.

Σύμφωνα με την ίδια, υπάρχουν πολλές κλινικές μελέτες που μετρούν τα αποτελέσματα της οστικής πυκνότητας με τη βιταμίνη Κ, ωστόσο, υπογράμμισε ότι μπορεί να υπάρχει και κάποια σχέση της βιταμίνης Κ με την αντοχή των οστών, ανεξάρτητα από την πυκνότητα. Όπως εξήγησε, η βιταμίνη Κ είναι ένας ενζυματικός συμπαράγοντας, που απαιτείται για τη λειτουργία ορισμένων πρωτεϊνών και μια από αυτές τις πρωτεΐνες είναι η οστεοκαλσίνη, που είναι η κυρίαρχη μη κολλαγόνος πρωτεΐνη στα οστά.  Η οστεοκαλσίνη σχηματίζει έναν μαλακό ιστό σαν κορδόνι, μέσα στο ορυκτοποιημένο τμήμα του οστού που μπορεί να βοηθά στην ενδυνάμωση της μήτρας του οστού.

Ο Hernandez, από την πλευρά του, τόνισε ότι σήμερα υπάρχουν πολλές θεραπείες για την οστεοπόρωση που επικεντρώνονται στη βελτίωση της οστικής πυκνότητας, αλλά δεν υπάρχουν πολλοί τρόποι για τη βελτίωση της ποιότητας της μήτρας των οστών. Διερωτήθηκε επίσης τι θα γινόταν αν μπορούσαμε να αλλάξουμε το μικροβίωμα του εντέρου, ώστε να παράγει περισσότερη βιταμίνη Κ, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει στους ανθρώπους οστική πυκνότητα και οστική αντοχή, χωρίς να χρειάζεται να τρώνε περισσότερο λάχανο ή να παίρνουν συμπληρώματα βιταμινών, κάτι που προτίθεται να διερευνήσει μελλοντικά. Προς το παρόν, για να καταφέρουν κάτι τέτοιο, ο Hernandez και Shea, πρέπει να προχωρήσουν τις μελέτες τους για να επιβεβαιώσουν ότι η βιταμίνη Κ είναι πράγματι υπεύθυνη για τις οστικές αλλαγές που ανακάλυψαν στα ποντίκια που είχαν τροποποιημένη τη μικροχλωρίδα του εντέρου.