Εμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε!

Ποιοι είναι οι τύποι του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου;

Το εμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι ένας τύπος ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου που συμβαίνει όταν διακόπτεται η ροή του αίματος σε μια αρτηρία του εγκεφάλου. Η έλλειψη παροχής αίματος προκαλεί σοβαρή βλάβη στα κοντινά εγκεφαλικά κύτταρα. Περισσότερο από το 85% των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι ισχαιμικά.

Ένα εμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν ένα έμβολο (ένας θρόμβος αίματος που αποσπάται από έναν μεγαλύτερο θρόμβο αίματος) ταξιδεύει από μια περιοχή του σώματος (όπως η καρδιά) σε μια αρτηρία του εγκεφάλου. Ο άλλος τύπος ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου είναι το θρομβωτικό εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αίματος σχηματίζεται μέσα σε μια αρτηρία του εγκεφάλου και εμποδίζει τη ροή του αίματος.

Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Μπορεί να προκαλέσει θάνατο και βαθιά αναπηρία. Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η πέμπτη κύρια αιτία θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες και η κύρια αιτία αναπηρίας.

Ποια είναι τα συμπτώματα ενός ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου;

Είτε πρόκειται για εμβολικό είτε για θρομβωτικό εγκεφαλικό επεισόδιο, τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια έχουν γενικά τα ίδια συμπτώματα. Πιο συγκεκριμένα:

• Μούδιασμα ή αδυναμία στη μία πλευρά του σώματος
• Δυσκολία στο περπάτημα, προβλήματα συντονισμού και ισορροπίας
• Ζάλη, ίλιγγος
• Συγκεχυμένη ομιλία
• Δυσκολία στη χρήση των σωστών λέξεων και στην κατανόηση της γλώσσας
• Ναυτία, έμετος
• Ξαφνικός πονοκέφαλος χωρίς συγκεκριμένη αιτία
• Μειωμένη όραση
• Διπλή όραση

Ποιες είναι οι αιτίες του εμβολικού εγκεφαλικού επεισοδίου;

Η κολπική μαρμαρυγή, αποτελεί κύρια αιτία εμβολικών εγκεφαλικών επεισοδίων. Αυτός ο τύπος ακανόνιστου καρδιακού ρυθμού μπορεί να προκαλέσει συγκέντρωση, πύκνωση και θρόμβωση του αίματος στην καρδιά ή σε αρτηρίες κοντά σε αυτήν. Κομμάτια αυτών των θρόμβων μπορούν να ταξιδέψουν στον εγκέφαλο. Η κολπική μαρμαρυγή ευθύνεται για περίπου το 15% των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Άλλες, λιγότερο συχνές αιτίες εμβολικών εγκεφαλικών επεισοδίων περιλαμβάνουν:

• Καρυοτιδική αρτηριοπάθεια: Ένα κομμάτι από έναν θρόμβο αίματος σε αυτή τη μεγάλη αρτηρία στον λαιμό μπορεί να ταξιδέψει σε μια μικρή αρτηρία στον εγκέφαλο και να την αποφράξει.
• Λοίμωξη: Ορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν σε θρόμβους αίματος. Αυτό ονομάζεται επίσης σηπτική εμβολή.
• Καρδιακοί όγκοι: Το μύξωμα είναι ένας μη καρκινικός όγκος της καρδιάς. Κομμάτια του όγκου μπορεί να αποσπαστούν (εμβολικό μύξωμα) και να ταξιδέψουν σε μια αρτηρία του εγκεφάλου.
• Αέρας στην κυκλοφορία του αίματος: Μια εμβολή αέρα μπορεί να συμβεί μετά από μια ένεση, μια χειρουργική επέμβαση ή ένα τραύμα στον πνεύμονα.

Πώς γίνεται η διάγνωση του εμβολικού εγκεφαλικού επεισοδίου;

Η διάγνωση του εγκεφαλικού επεισοδίου αρχίζει με μια φυσική και νευρολογική εξέταση. Εκτός από τον έλεγχο των ζωτικών σας σημείων (όπως η αρτηριακή πίεση), ένας γιατρός θα ελέγξει τα αντανακλαστικά σας και θα ελέγξει τη δύναμη, την αίσθηση και την όρασή σας.

Εάν ο γιατρός σας υποπτεύεται ότι έχετε υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, θα επιβεβαιώσει τη διάγνωσή σας με άλλες εξετάσεις, όπως:

• Αξονική τομογραφία (CT)
• Μαγνητική τομογραφία (MRI)
• Αγγειογραφία υπολογιστικής τομογραφίας (CTA)
• Μαγνητική αγγειογραφία (MRA)

Ποια είναι η θεραπεία του εμβολικού εγκεφαλικού επεισοδίου;

Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι επείγον ιατρικό περιστατικό. Πρέπει να αντιμετωπιστεί το συντομότερο δυνατό για να ελαχιστοποιηθεί η βλάβη στον εγκεφαλικό ιστό και να αποτραπούν ή να περιοριστούν τυχόν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.

Ορισμένες φορές η θεραπεία για ένα ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο αποσκοπεί στον καθαρισμό της απόφραξης. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις, αυτό περιλαμβάνει τη χρήση ενδοφλέβιου ενεργοποιητή ιστικού πλασμινογόνου ή tPA. Αυτό το φάρμακο είναι πιο αποτελεσματικό εάν χορηγηθεί εντός τριών ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της απόφραξης. Αυτή η διαδικασία, που ονομάζεται θρομβεκτομή, περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός καθετήρα στην αρτηρία για την απομάκρυνσή της. Η επέμβαση αυτή μπορεί να γίνει εντός 24 ωρών από τα αρχικά συμπτώματα, αλλά είναι πιο αποτελεσματική εάν πραγματοποιηθεί εντός έξι ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για το εγκεφαλικό επεισόδιο;

Όπως και άλλα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, τα εμβολικά εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να εμφανιστούν λόγω υποκείμενων παραγόντων κινδύνου, όπως

• Αθηροσκλήρωση (σκλήρυνση των αρτηριών)
• Διαταραχές της πήξης
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Στεφανιαία νόσος
• Νόσος της καρδιακής βαλβίδας

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ηλικία: Η πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου διπλασιάζεται περίπου κάθε 10 χρόνια μετά την ηλικία των 55 ετών. Ενώ το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι συχνό στους ηλικιωμένους, πολλά άτομα κάτω των 65 ετών παθαίνουν επίσης από εγκεφαλικά επεισόδια.
• Οικογενειακό ιστορικό: Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου μπορεί να είναι υψηλότερος εάν κάποιος γονέας, παππούς ή γιαγιά, αδελφή ή αδελφός έχει πάθει εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Φύλο: Κάθε χρόνο, οι γυναίκες παθαίνουν περισσότερα εγκεφαλικά επεισόδια από τους άνδρες και τα εγκεφαλικά επεισόδια σκοτώνουν περισσότερες γυναίκες από τους άνδρες. Η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών, η εγκυμοσύνη, το ιστορικό προεκλαμψίας/εκλαμψίας ή διαβήτη κύησης, το κάπνισμα και η ορμονοθεραπεία μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να θέτουν ιδιαίτερους κινδύνους εγκεφαλικού επεισοδίου για τις γυναίκες.
• Καρδιακή προσβολή: Εάν έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή, διατρέχετε επίσης υψηλότερο κίνδυνο να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (TIA ή μίνι εγκεφαλικό επεισόδιο): Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου για κάποιον που έχει ήδη υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο είναι πολλαπλάσιος σε σχέση με κάποιον που δεν έχει υποστεί. Τα TIA είναι “προειδοποιητικά εγκεφαλικά επεισόδια” που προκαλούν συμπτώματα που μοιάζουν με εγκεφαλικό επεισόδιο χωρίς μόνιμη βλάβη.

Πώς γίνεται η πρόγνωση του εγκεφαλικού επεισοδίου;

Τα εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να είναι θανατηφόρα ή να έχουν καταστροφικές μακροχρόνιες συνέπειες εάν δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα. Επειδή τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να πεθαίνουν αμέσως μετά τη διακοπή της ροής του αίματος, ο χρόνος είναι κρίσιμος.

Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσατε να επηρεαστείτε από εγκεφαλικό επεισόδιο είναι ποια αρτηρία μπλοκαρίστηκε, η διάρκεια της απόφραξης και ποια περιοχή του εγκεφάλου στερήθηκε οξυγόνο.

Για παράδειγμα, εάν έχει μπλοκαριστεί η βασική αρτηρία, το οξυγονωμένο αίμα μπορεί να μην φτάσει στους ινιακούς λοβούς, το στέλεχος του εγκεφάλου και την παρεγκεφαλίδα – περιοχές που ελέγχουν λειτουργίες όπως η αναπνοή, η όραση και η κίνηση. Εάν ένα άτομο επιβιώσει από εγκεφαλικό επεισόδιο βασικής αρτηρίας, οι λειτουργίες αυτές μπορεί να επηρεαστούν ή να χαθούν.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η επανένταξη παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση από το εγκεφαλικό επεισόδιο και πρέπει να αρχίσει το συντομότερο δυνατό μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα ατομικά σχέδια αποκατάστασης επικεντρώνονται στην επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και στην αντιμετώπιση των σοβαρών και δυνητικά μακροχρόνιων επιπτώσεων στη γνωστική, σωματική και συναισθηματική υγεία.

Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι σοβαρά ιατρικά επείγοντα περιστατικά που μπορεί να προκαλέσουν σημαντική, μόνιμη αναπηρία ή ακόμη και θάνατο. Είναι σημαντικό να κατανοήσετε τι προκαλεί εμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο και αν κινδυνεύετε. Η λήψη μέτρων για τη μείωση του κινδύνου σας είναι το κλειδί για τη διατήρηση της υγείας σας και την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Εάν εσείς ή κάποιος γνωστός σας εμφανίζει συμπτώματα εγκεφαλικού επεισοδίου, αναζητήστε αμέσως επείγουσα ιατρική φροντίδα.