Γιατί οι άνθρωποι βιώνουν κοινωνικό άγχος βγαίνοντας από την πανδημία;

Στην αρχή της πανδημίας COVID-19, πριν από περισσότερο από δύο χρόνια, η παραμονή στο σπίτι και οι κοινωνικές αποστάσεις, ήταν απαραίτητες για να επιβραδυνθεί η μετάδοση της νόσου και να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Σήμερα, καθώς επιστρέφουμε στην κανονικότητα και η υποχρεωτική χρήση μάσκας αναιρείται, οι κοινωνικές συναναστροφές με τους γύρω μας γίνονται ξανά μέρος της καθημερινότητάς μας.

Παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν αυτή την επαναπροσαρμογή, υπέροχη, άλλοι ενδέχεται να βιώνουν άγχος και να δυσκολεύονται να επανενταχθούν κοινωνικά και να συναναστραφούν με τους γύρω τους. (Κοινωνικό άγχος: Τι είναι και πώς θα το αντιμετωπίσετε;)

Πώς εκδηλώνεται το κοινωνικό άγχος;

Σύμφωνα με την Hillary Ammon, PsyD, επίκουρη καθηγήτρια κλινικής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή Perelman στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, τα πιο προφανή συμπτώματα του κοινωνικού άγχους περιλαμβάνουν:

• Έντονη ενόχληση σε κοινωνικές καταστάσεις
• Επιλογή αποφυγής των κοινωνικών εξόδων
• Φόβος και αμηχανία για την οποιαδήποτε έξοδο
• Σωματικά συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, ναυτία, ζάλη και έξαψη σε κοινωνικές καταστάσεις

Γιατί πολλοί άνθρωποι βιώνουν κοινωνικό άγχος κατά την έξοδο από την πανδημία;

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, οι άνθρωποι που δεν έχουν βιώσει ποτέ πιο πριν κοινωνικό άγχος, μπορεί να εκπλαγούν που το βιώνουν αυτή τη στιγμή, νιώθοντας πρωτόγνωρα συναισθήματα σε κοινωνικές περιστάσεις.

Σύμφωνα με τον Franklin Schneier , MD, συνδιευθυντή της Κλινικής Αγχωδών Διαταραχών στο Ψυχιατρικό Ινστιτούτο της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, ακόμα και οι άνθρωποι που δεν είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι κοινωνικά, ενδέχεται να αισθανθούν κάπως άβολα να συμμετάσχουν ξανά σε κοινωνικές δραστηριότητες που προηγουμένως τους προκαλούσαν όμορφα συναισθήματα.

Οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι πολλοί και μερικοί από αυτούς περιλαμβάνουν:

• Παρατεταμένος χρόνος κοινωνικής αποχής: Ο παρατεταμένος χρόνος που οι άνθρωποι έμειναν μακριά από τις κοινωνικές τους δραστηριότητες και την συναναστροφή τους με άλλους ανθρώπους, τους προκαλεί αμηχανία κατά την επαναπροσαρμογή.
• Πρωτόκολλα πανδημίας: Η αβεβαιότητα σχετικά με τα πρωτόκολλα της πανδημίας σε κοινωνικά περιβάλλοντα, μπορεί να προκαλέσει άγχος. Δεν είναι βέβαιο αν η αγκαλιά ή η χειραψία μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση, την ίδια ώρα που οι οδηγίες συνεχώς αλλάζουν. Αυτό προσθέτει άγχος στους ανθρώπους, που τελικά επιλέγουν να μην παρευρίσκονται σε κοινωνικές εκδηλώσεις.
• Διαφορετικά επίπεδα άνεσης: Οι άνθρωποι πλέον, πριν πλησιάσουν έναν άλλον άνθρωπο πρέπει να σκέφτονται αν αυτό θα τον κάνει ή όχι να νιώσει άβολα. Αυτή η νέα πραγματικότητα είναι αγχωτική.
• Χρήση μάσκας: Πλέον στις περισσότερες χώρες, η χρήση μάσκας καθίσταται μη υποχρεωτική. Οι άνθρωποι που επιλέγουν να συνεχίσουν να φορούν μάσκα, συνήθως νιώθουν ότι οι γύρω τους τους βλέπουν με κριτική και αδιακρισία.

Πώς η πανδημία επηρέασε τους ανθρώπους που ήδη ζουν με κοινωνικό άγχος;

Οι άνθρωποι που αντιμετώπιζαν ήδη κοινωνικό άγχος πριν από την πανδημία, είναι πολύ εξοικειωμένοι με την ανησυχία που συνήθως επιφέρουν οι κοινωνικές καταστάσεις. Παρόλα αυτά, δεν βιώνουν την πανδημία όλοι με τον ίδιο τρόπο.

Πολλοί από αυτούς είδαν την πανδημία σαν την ιδανική ευκαιρία να αποφύγουν καταστάσεις που τους προκαλούσαν άγχος. Ως εκ τούτου, εξέλαβαν την εξ΄αποστάσεως εκπαίδευση, την εργασία και την κοινωνικοποίηση, ως κάτι ειδυλλιακό και προτιμούσαν τα πρωτόκολλα της κοινωνικής αποστασιοποίησης, από την κανονικότητα. (Πώς θα περιοριστούν οι ψυχολογικές επιπτώσεις του κορωνοϊού;)

Καθώς όμως η κανονικότητα επιστρέφει και οι κοινωνικές υποχρεώσεις γίνονται ξανά μέρος της καθημερινότητάς τους, αρχίζουν να ξαναβιώνουν κοινωνικό άγχος. Μάλιστα το άγχος τους, είναι ακόμη χειρότερο λόγω της παρατεταμένης αποχής, κατά την οποία δεν εξασκούσαν και δεν εξέλισσαν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. (3 τρόποι για να διαχειριστείτε το άγχος που είναι εκτός ελέγχου)

Πώς θα αντιμετωπίσετε το κοινωνικό άγχος και θα επανενταχθείτε κοινωνικά;

Αρχικά πρέπει να γνωρίζετε ότι το άγχος σε κοινωνικές καταστάσεις, είναι απολύτως φυσιολογικό τώρα με την πανδημία. Για την αντιμετώπισή του μπορείτε να ακολουθήσετε τις πιο κάτω στρατηγικές, οι οποίες είναι ίδιες, είτε είχατε από πριν κοινωνικό άγχος, είτε όχι.

• Αποδεχτείτε το άγχος και αντιμετωπίστε αυτό που σας φοβίζει: Μια κοινή στρατηγική για την αντιμετώπιση του άγχους σε μια κοινωνική κατάσταση είναι απλώς η αγνόηση του. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει για το ήπιο άγχος, αλλά είναι αναπαραγωγικό, επειδή δεν αντιμετωπίζεται πραγματικά ο φόβος. Δείτε λοιπόν το πρόβλημα και αντιμετωπίστε το. (7 τρόποι για να μειώσετε φυσικά το άγχος σας)
• Δημιουργείστε ένα σχέδιο αντιμετώπισης: Αν γνωρίζετε τι προκαλεί το άγχος σας, δημιουργήστε ένα σχέδιο αντιμετώπισης και βρείτε τρόπους διαχείρισης. Αν κριθεί απαραίτητο ζητήστε εξειδικευμένες συμβουλές από επαγγελματίες.
• Εξασκηθείτε: Όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα στη ζωή μας, η εξάσκηση κάνει θαύματα. Τα άτομα που βιώνουν συχνά αγχωτικά επεισόδια, θα είναι πιθανότατα πιο εξοικειωμένα με τέτοιου είδους «πειράματα».
• Μετά την κοινωνική αλληλεπίδραση «συζητήστε με τον εαυτό σας»: Επανεξετάστε τις αρχικές σας ανησυχίες, ρωτώντας τον εαυτό σας μετά την κοινωνική σας αλληλεπίδραση αν η εμπειρία σας ήταν τόσο αγχωτική όσο αναμένατε.

Πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια για την αντιμετώπιση του κοινωνικού άγχους;

Ζητήστε βοήθεια για την αντιμετώπιση του κοινωνικού σας άγχους εάν:

• Όταν βγαίνετε έξω βιώνετε στιγμές ακραίου άγχους σε σημείο πανικού
• Συνεχίζετε να βιώνετε αγχωτικά συναισθήματα σε πιο απλές και καθημερινές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, όπως το σχολείο και η δουλειά.

Μιλήστε με έναν επαγγελματία γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας για την αντιμετώπιση του κοινωνικού σας άγχους, με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για ενδεχόμενη φαρμακευτική αγωγή και στραφείτε προς τον διαλογισμό για περεταίρω ψυχική ηρεμία. (Διαλογισμός: Είναι ο νέος τρόπος θεραπείας άγχους και κατάθλιψης;)