Δερματολογικές παθήσεις

Ακτινική χειλίτιδα

Τι είναι η ακτινική χειλίτιδα;

Η ακτινική χειλίτιδα είναι η μορφή ακτινικής υπερκεράτωσης που εμφανίζεται στα χείλη λόγω της χρόνιας έκθεσης στον ήλιο. Είναι επίσης γνωστή ως ηλιακή χειλίτιδα ή ακτινική χειλίτιδα με ιστολογική ατυπία.

Ο όρος ακτινική χειλίτιδα επίσης περιγράφει την εμπλοκή των χειλιών στην ακτινική κνήφη, μία σπάνια μορφή φωτοευαισθησίας.

Αίτια Συμπτώματα Επιπλοκές Διάγνωση Θεραπεία Πρόληψη Έκβαση

Αίτια

Ποιος μπορεί να εμφανίσει ακτινική χειλίτιδα;

Η ακτινική χειλίτιδα επηρεάζει κυρίως ενήλικες με ανοιχτόχρωμο δέρμα που ζουν σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές, ιδίως άτομα που εργάζονται σε εξωτερικό χώρο. Αυτά τα άτομα συχνά αναφέρουν ηλιακό έγκαυμα στα χείλη σε νεαρή ηλικία. Επίσης μπορεί να έχουν ακτινικές υπερκερατώσεις σε άλλα μέρη που εκτίθενται στον ήλιο, όπως το τριχωτό της κεφαλής, τα αυτιά, το πρόσωπο και τα χέρια.

Η ακτινική χειλίτιδα είναι τρεις φορές περισσότερο κοινή στους άντρες από ό, τι στις γυναίκες.

Ποιες είναι οι αιτίες της ακτινικής χειλίτιδας;

Η ακτινική χειλίτιδα απορρέει από τη χρόνια έκθεση του κάτω χείλους στην ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία. Το κάτω χείλος είναι περισσότερο ευαίσθητο από το περιβάλλον δέρμα, επειδή το βλεννογόνο επιθήλιο είναι πιο λεπτό και φέρει λιγότερες χρωστικές από την επιδερμίδα.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα κλινικά χαρακτηριστικά της ακτινικής χειλίτιδας;

Η ακτινική χειλίτιδα επηρεάζει κυρίως από το κάτω χείλος (90%) και παρουσιάζεται ως:

  • Ξηρότητα
  • Λεπτό, εύθραυστο δέρμα
  • Σκληρές, φολιδώδεις κηλίδες και πλάκες

Άλλα κλινικά χαρακτηριστικά της ακτινικής χειλίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Οίδημα
  • Ερυθρότητα
  • Πληγές
  • Συρίγγια, τοπικά έλκη και σχηματισμός κρούστας
  • Έλλειψη ξεκάθαρης οριοθέτησης μεταξύ των άκρων των χειλιών και του περιβάλλοντος δέρματος
  • Λευκωπές βλάβες (λευκοκεράτωση)
  • Αποχρωματισμός του δέρματος με ωχρές και κιτρινωπές περιοχές
  • Δυσκολία στην εφαρμογή κραγιόν, το οποίο τείνει να «διαρρέει» στις περιβάλλουσες γραμμές

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές της ακτινικής χειλίτιδας;

Η ακτινική χειλίτιδα είναι μία προ-κακοήθης πάθηση. Δηλώνει προδιάθεση σε:

  • Ενδοεπιδερμικό καρκίνωμα
  • Διηθητικό καρκίνωμα πλακωδών κυττάρων

Ο καρκίνος των χειλιών είναι περισσότερο κοινό στους καπνιστές από ό, τι στους μη καπνιστές. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), την κατάχρηση αλκοόλ και την ανοσοκαταστολή.

Θα πρέπει να υπάρξει υποψία διηθητικού καρκινώματος πλακωδών κυττάρων εάν το χείλος παρουσιάζει ευαισθησία, επίμονο έλκος ή εμφανίζεται διογκωμένος όζος.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η ακτινική χειλίτιδα;

Η ακτινική χειλίτιδα συνήθως διαγιγνώσκεται κλινικά. Μπορεί να ληφθεί βιοψία δέρματος εάν υπάρχει υποψία καρκίνου του δέρματος ή κάποιας φλεγμονώδους αιτίας της χειλίτιδας.

Τα ιστολογικά χαρακτηριστικά της ακτινικής χειλίτιδας είναι ποικίλη πάχυνση ή ατροφία του χείλους, επιδερμική δυσπλασία, ηλιακή ελάστωση και φλεγμονή στη θερμίδα.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η ακτινική χειλίτιδα;

Γενικά μέτρα αντιμετώπισης

Ο τερματισμός του καπνίσματος και η δια βίου προστασία από τον ήλιο όλο το χρόνο είναι απαραίτητες.

  • Περιορίστε την έκθεση στον ήλιο
  • Φορέστε καπέλο όταν εκτίθεστε στον ήλιο
  • Χρησιμοποιήστε lip balm που περιέχει αντηλιακό και εφαρμόστε συχνά

Συγκεκριμένες θεραπείες

Τοπικές θεραπεία για την ακτινική χειλίτιδα περιλαμβάνουν:

  • Τοπικά ρετινοειδή
  • Κρέμα που περιέχει 5-φθοριοουρακίλη
  • Κρέμα με ιμικιμόδη
  • Φωτοδυναμική θεραπεία

Φυσικές θεραπείες για την ακτινική χειλίτιδα είναι οι εξής:

  • Κρυοθεραπεία
  • Ηλεκτροκαυτηρίαση
  • Εκτομή και αποκατάσταση ερυθρού κρασπέδου
  • Επέμβαση με λέιζερ

Η εκτομή και αποκατάσταση ερυθρού κρασπέδου και η θεραπεία με διοξείδιο του άνθρακα (λέιζερ) έχουν τη βέλτιστη έκβαση και λιγότερες πιθανότητες υποτροπής συγκριτικά με το χημικό peeling και τη φωτοδυναμική θεραπεία.

Για περισσότερες συμβουλές για να απαλλαγείτε από τα σκασμένα χείλη, διαβάστε εδώ.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η ακτινική χειλίτιδα;

Η ακτινική χειλίτιδα μπορεί να προληφθεί προστατεύοντας τα χείλη από την έκθεση στον ήλιο. Στους καπνιστές, ο κίνδυνος καρκίνου μπορεί να μειωθεί τερματίζοντας το κάπνισμα.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για την ακτινική χειλίτιδα;

Η ακτινική χειλίτιδα μπορεί να βελτιωθεί με αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο και κατάλληλη θεραπεία. Η διαρκής έκθεση στον ήλιο και η έλλειψη θεραπείας αυξάνουν τον κίνδυνο καρκινώματος πλακωδών κυττάρων, το οποίο μπορεί να αποβεί απειλητικό για τη ζωή.

+ 4 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Cavalcante AS, Anbinder AL, Carvalho YR. Actinic cheilitis: clinical and histological features. J Oral Maxillofac Surg. 2008;66(3):498–503. doi:10.1016/j.joms.2006.09.016

2. Lai M, Pampena R, Cornacchia L, Pellacani G, Peris K, Longo C. Treatments of actinic cheilitis: a systematic review of the literature. J Am Acad Dermatol. 2020;83(3):876–87 doi:10.1016/j.jaad.2019.07.106

3. Trager MH, Farmer K, Ulrich C, et al. Actinic cheilitis: a systematic review of treatment options. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2021;35(4):815–23 doi:10.1111/jdv.16995

4. Vieira RA, Minicucci EM, Marques ME, Marques SA. Actinic cheilitis and squamous cell carcinoma of the lip: clinical, histopathological and immunogenetic aspects. An Bras Dermatol. 2012;87(1):105–14. doi:10.1590/s0365-05962012000100013. Available from: http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0365-05962012000100013&lng=en. http://dx.doi.org/10.1590/S0365-05962012000100013