Αλλαντίαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της αλλαντίασης;

Τα συμπτώματα της αλλαντίασης μπορεί να εμφανιστούν από 6 ώρες έως 10 ημέρες μετά την αρχική μόλυνση. Κατά μέσο όρο, τα συμπτώματα της βρεφικής και τροφιμογενούς αλλαντίασης εμφανίζονται μεταξύ 12 και 36 ωρών μετά την κατανάλωση μολυσμένης τροφής.

Πρώιμα συμπτώματα της βρεφικής αλλαντίασης περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Δυσκοιλιότητα
• Ευερεθιστότητα
• Δυσκολία στην κατανάλωση τροφής
• Βλεφαρόπτωση
• Αδύναμο κλάμα
• Σιελόρροια
• Απώλεια ελέγχου της κεφαλής εξαιτίας εξασθένησης των μυών
• Παράλυση

Ενδείξεις της τροφιμογενούς ή τραυματικής αλλαντίασης περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία στην κατάποση ή την ομιλία
• Θολή όραση
• Ναυτία, εμετό και κοιλιακές κράμπες (μόνο στην τροφιμογενή αλλαντίαση)
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Αδυναμία στους μύες του προσώπου και στις δύο πλευρές
• Βλεφαρόπτωση
• Παράλυση

Αίτια

Τι προκαλεί την αλλαντίαση; Ποιος βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο;

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ αναφέρουν ότι 65% των περιστατικών αλλαντίασης συμβαίνουν σε βρέφη ή παιδιά κάτω του ενός έτους. Η βρεφική αλλαντίαση τυπικά είναι το αποτέλεσμα έκθεσης σε μολυσμένο χώμα ή κατανάλωσης τροφών που περιέχουν ενδοσπόρια του βακτηρίου Clostridium botulinum. Το μέλι και το σιρόπι καλαμποκιού είναι δύο παραδείγματα τροφών που μπορεί να έχουν υποστεί μόλυνση. Τα σπόρια του βακτηρίου μπορούν να αναπτύσσονται εντός του εντερικού σωλήνα των βρεφών απελευθερώνοντας την αλλαντική τοξίνη. Μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά και ενήλικες έχουν φυσικές άμυνες που προλαμβάνουν την ανάπτυξη των βακτηρίων.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, περίπου 15% των περιστατικών αλλαντίασης είναι τροφιμογενείς. Αυτά μπορεί να οφείλονται σε κονσερβοποιημένα τρόφιμα που δεν υφίσταται την κατάλληλη διαδικασία κονσερβοποίησης. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) αναφέρει ότι η αλλαντική τοξίνη έχει βρεθεί σε:

• Προϊόντα κρέατος, όπως τα λουκάνικα και το ζαμπόν
• Τόνο σε κονσέρβα
• Καπνιστά και αλατισμένα ψάρια
• Διατηρημένα λαχανικά με χαμηλό περιεχόμενο σε οξέα, όπως το σπανάκι, τα μανιτάρια τα φασόλια και τα παντζάρια

Η τραυματική αλλαντίαση αποτελεί το 20% όλων των περιστατικών αλλαντίασης και οφείλεται στην είσοδο βακτηριακών σπορίων σε μία ανοιχτή πληγή, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Ο ρυθμός εμφάνισης αυτού του τύπου αλλαντίασης έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της χρήσης ναρκωτικών, καθώς τα σπόρια είναι παρόντα συχνά στην ηρωίνη και την κοκαΐνη.

Η αλλαντίαση δεν μπορεί να μεταδοθεί από το ένα άτομο στο άλλο. Για να νοσήσει ένα άτομο, θα πρέπει να καταναλώσει τα σπόρια ή την αλλαντική τοξίνη μέσω της τροφής ή η τοξίνη να εισέλθει μέσω μιας πληγής.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η αλλαντίαση;

Αν υποπτεύεστε ότι εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε έχει αλλαντίαση, αναζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα. Η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία είναι κρίσιμες για την επιβίωση.

Για τη διάγνωση της αλλαντίασης, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση καταγράφοντας οποιαδήποτε συμπτώματα της ασθένειας. Θα σας ρωτήσει αναφορικά με το τι φάγατε τις τελευταίες ημέρες που πιθανόν να περιέχει την αλλαντική τοξίνη και αν κάποιος άλλος έφαγε το ίδιο φαγητό με σας. Επίσης, θα σας ρωτήσει αν έχετε πληγές.

Στα βρέφη, ο γιατρός θα ελέγξει κλινικά συμπτώματα και θα σας ρωτήσει τι έφαγε το μωρό, όπως μέλι ή σιρόπι καλαμποκιού.

Ο γιατρός μπορεί επίσης να λάβει δείγματα αίματος ή κοπράνων προκειμένου να το στείλει για ανάλυση για τον εντοπισμό τοξινών. Όμως, τα αποτελέσματα από αυτές τις εξετάσεις μπορεί να χρειαστούν μέρες, επομένως οι περισσότεροι γιατροί στηρίζονται στην κλινική παρατήρηση των συμπτωμάτων για να κάνουν τη διάγνωση.

Κάποια από τα συμπτώματα της αλλαντίασης μιμούνται αυτά άλλων ασθενειών. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει επιπρόσθετες εξετάσεις για να αποκλείσει έτερες αιτίες. Οι εξετάσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ηλεκτρομυογράφημα, για την αξιολόγηση της μυϊκής απόκρισης σε ηλεκτρικά ερεθίσματα
• Απεικονιστικές τεχνικές, για τον εντοπισμό οποιασδήποτε εσωτερικής βλάβης στο κεφάλι ή τον εγκέφαλο
• Έλεγχος εγκεφαλονωτιαίου υγρού, για να καθοριστεί εάν μόλυνση ή τραυματισμός στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό προκαλεί τα συμπτώματα

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η αλλαντίαση;

Όσον αφορά στην τροφιμογενή και τραυματική αλλαντίαση, ο γιατρός θα σας χορηγήσει μία αντιτοξίνη όσο το δυνατόν πιο σύντομα μετά τη διάγνωση. Στα βρέφη, η θεραπεία, γνωστή ως ανοσοσφαιρίνες αλλαντίασης, μπλοκάρει τη δράση των νευροτοξινών που κυκλοφορούν στο αίμα.

Σοβαρές περιπτώσεις αλλαντίασης μπορεί να απαιτούν τη χρήση μηχανικού αερισμού για την υποστήριξη της αναπνοής. Η ανάρρωση μπορεί να χρειαστεί εβδομάδες ή μήνες. Η μακροχρόνια θεραπεία και η αποκατάσταση μπορεί επίσης να κριθούν απαραίτητες σε σοβαρές περιπτώσεις. Υπάρχει εμβόλιο για την αλλαντίαση, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα κοινό, καθώς η αποτελεσματικότητά του δεν έχει πλήρως ελεγχθεί και φέρει ορισμένες παρενέργειες.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η αλλαντίαση;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αλλαντίαση είναι εύκολο να προληφθεί. Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο ακολουθώντας τα παρακάτω προληπτικά μέτρα:

• Απορρίψτε, χωρίς να καταναλώσετε, έτοιμες τροφές του εμπορίου που έχουν οποιοδήποτε άνοιγμα ή εξόγκωμα στη συσκευασία.
• Ακολουθήστε τις κατάλληλες τεχνικές όταν κάνετε κονσερβοποίηση στο σπίτι και βεβαιωθείτε ότι έχετε φτάσει στα κατάλληλα επίπεδα θερμότητας και οξέος.
• Προσέξτε οποιοδήποτε καπνιστό ψάρι καταναλώνετε.
• Το βράσιμο των τροφίμων για 10 λεπτά θα καταστρέψει την αλλαντική τοξίνη.
• Φυλάξετε στο ψυγείο έλαια που περιέχουν σκόρδο ή μπαχαρικά.
• Οι πατάτες που μαγειρεύονται τυλιγμένες σε αλουμινόχαρτο μπορεί να δημιουργήσουν ένα αναερόβιο περιβάλλον όπου το βακτήριο μπορεί να αναπτυχθεί. Διατηρήστε τες καυτές ή τοποθετήστε τες αμέσως στο ψυγείο.

Να θυμάστε πάντα ότι δεν πρέπει ποτέ να δίνετε στο βρέφος μέλι ή σιρόπι καλαμποκιού, διότι αυτές οι τροφές μπορεί να περιέχουν ενδοσπόρια του βακτηρίου Clostridium botulinum.