Παθολογικά

Ανεπάρκεια βιταμίνης Κ

Τι είναι η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ;

Υπάρχουν δύο κύρια είδη βιταμίνης Κ. H βιταμίνη K1 (φυλλοκινόνη) προέρχεται από φυτά, ειδικά από τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι και το κέιλ. Η βιταμίνη Κ2 (μενακινόνη) παράγεται φυσικά στον εντερικό σωλήνα και δρα με παρόμοιο τρόπο με την Κ1.

Η βιταμίνη Κ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος. Η πήξη είναι μία διαδικασία που αποτρέπει την υπερβολική αιμορραγία εντός και εκτός του σώματος.

Το σώμα χρειάζεται βιταμίνη Κ, ώστε να παράγει τις πρωτεΐνες που συμμετέχουν στη διαδικασία θρόμβωσης. Αν έχετε ανεπάρκεια βιταμίνης Κ, το σώμα δεν παράγει επαρκή ποσότητα αυτών των πρωτεϊνών. Η χαρακτηριστική ένδειξη ανεπάρκειας βιταμίνης Κ είναι υπερβολική αιμορραγία.

Οι ερευνητές επίσης πιστεύουν ότι η βιταμίνη Κ βοηθά στην ανάπτυξη των οστών και την διατήρηση της υγείας του σώματος, αλλά συνεχίζουν να μελετούν αυτή τη συσχέτιση.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ είναι σπάνια στους ενήλικες, επειδή οι τροφές που καταναλώνουμε περιέχουν επαρκείς ποσότητες της βιταμίνης Κ1 και επειδή το σώμα παράγει φυσικά τη βιταμίνη Κ2. Επιπλέον, το σώμα ανακυκλώνει τα υπάρχοντα αποθέματα βιταμίνης Κ. Ωστόσο, συγκεκριμένες παθήσεις και ορισμένα φάρμακα μπορούν να παρεμποδίσουν την απορρόφηση και δημιουργία βιταμίνης Κ οδηγώντας σε ανεπάρκεια.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ εμφανίζεται πολύ πιο συχνά στα βρέφη. Η πάθηση ονομάζεται αιμορραγία λόγω ανεπάρκειας βιταμίνης Κ (VKDB).

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση Πρόληψη

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της ανεπάρκειας βιταμίνης Κ;

Το κύριο σύμπτωμα ανεπάρκειας βιταμίνης K είναι η υπερβολική αιμορραγία. Να θυμάστε ότι η αιμορραγία μπορεί να εκδηλωθεί και σε άλλες περιοχές του σώματος πέρα από μία πληγή. Η αιμορραγία είναι επίσης εμφανής εάν κάποιος:

  • Εμφανίζει εύκολα μώλωπες
  • Εμφανίζει μικρούς θρόμβους κάτω από τα νύχια
  • Αιμορραγεί σε βλεννογόνους που καλύπτουν περιοχές εντός του σώματος
  • Παράγει σκούρα κόπρανα που περιέχουν μικρή ποσότητα αίματος

Στα βρέφη, οι γιατροί θα παρατηρήσουν ανεπάρκεια βιταμίνης Κ εάν υπάρχει:

  • Αιμορραγία από την περιοχή που αφαιρέθηκε ο ομφάλιος λώρος
  • Αιμορραγία στο δέρμα, τη μύτη, το γαστρεντερικό σωλήνα ή άλλες περιοχές
  • Αιμορραγία στο πέος αν το βρέφος έχει υποστεί περιτομή
  • Ξαφνική αιμορραγία στον εγκέφαλο, η οποία είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και απειλητική για τη ζωή

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες ανεπάρκειας της βιταμίνης Κ;

Παρόλο που η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ είναι ασυνήθης στους ενήλικες, ορισμένα άτομα βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εάν:

  • Λαμβάνουν κουμαρινικά αντιπηκτικά, όπως η βαρφαρίνη
  • Λαμβάνουν αντιβιοτικά
  • Πάσχουν από μία πάθηση που καθιστά δύσκολη την απορρόφηση λιπών
  • Ακολουθούν μία διατροφή η οποία παρουσιάζει έλλειψη σε βιταμίνη Κ

Τα κουμαρινικά αντιπηκτικά παρεμποδίζουν την παραγωγή πρωτεϊνών που εμπλέκονται στη διαδικασία θρόμβωσης.

Ορισμένα αντιβιοτικά κάνουν το σώμα να παράγει λιγότερη βιταμίνη Κ. Άλλα αντιβιοτικά καθιστούν τη βιταμίνη Κ λιγότερο αποτελεσματική.

Η δυσαπορρόφηση λιπών που οδηγεί σε ανεπάρκεια βιταμίνης Κ μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα με:

  • Κοιλιοκάκη
  • Κυστική ίνωση
  • Μία διαταραχή των εντέρων ή των χοληφόρων οδών (ήπαρ, χοληδόχος κύστη και χοληφόροι πόροι)
  • Χειρουργική αφαίρεση τμήματος του εντέρου τους

Τα νεογέννητα βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Κ για μία πληθώρα αιτιών:

  • Το μητρικό γάλα είναι πολύ χαμηλό σε βιταμίνη Κ
  • Η βιταμίνη Κ δεν μεταφέρεται καλά από τον πλακούντα στο έμβρυο
  • Το ήπαρ του νεογέννητου δε χρησιμοποιεί τη βιταμίνη Κ αποτελεσματικά
  • Τα νεογέννητα δεν παράγουν βιταμίνη Κ2 από μόνα τους τις πρώτες μέρες της ζωής τους

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ;

Αρχικά, ο γιατρός θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας για να κατανοήσει αν βρίσκεστε σε κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Κ. Τα άτομα που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο είναι γενικά όσοι:

  • Λαμβάνουν αντιπηκτικά
  • Λαμβάνουν αντιβιοτικά
  • Έχουν μία πάθηση που προκαλεί δυσαπορρόφηση λιπών

Είναι πιθανό ότι ο γιατρός θα πραγματοποιήσει ένα τεστ θρόμβωσης που ονομάζεται χρόνος προθρομβίνης (ΡΤ) για να διαπιστώσει εάν η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ προκαλεί τα συμπτώματά σας. Αυτή η εξέταση αίματος μετρά πόσο χρόνο χρειάζεται το αίμα σας για να πήξει.

Αφότου ληφθεί το κατάλληλο δείγμα αίματος με μία λεπτή βελόνα, στη συνέχεια θα προστεθούν τα κατάλληλα χημικά ώστε να διαπιστωθεί πώς το αίμα αντιδρά. Το αίμα συνήθως χρειάζεται 11 με 13,5 δευτερόλεπτα για να δημιουργήσει θρόμβο. Εάν χρειάζεται περισσότερο, ο γιατρός μπορεί να καθορίσει ότι πάσχετε από ανεπάρκεια βιταμίνης Κ.

Το εργαστήριο στο οποίο θα πραγματοποιηθούν οι αναλύσεις μπορεί να μετρήσει το Διεθνές Κανονικοποιημένο Πηλίκο (INR). Το INR βασίζεται σε μία κλίμακα που συγκρίνει τα αποτελέσματα των διαφορετικών εργαστηρίων σε όλο τον κόσμο. Ένα φυσιολογικό INR είναι περίπου 0,9 με 1,1. Για κάποιον που λαμβάνει αντιπηκτικά μπορεί να είναι 2 με 3,5.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ;

Η θεραπεία για τη βιταμίνη Κ είναι το φάρμακο φυτοναδιόνη, το οποίο είναι βιταμίνη Κ1. Ως επί το πλείστον, οι γιατροί τη συνταγογραφούν ως από του στόματος χορηγούμενο φάρμακο. Ωστόσο, μπορεί να χορηγηθεί και η υποδόρια. Η δοσολογία για τους ενήλικες κυμαίνεται από 1 έως 25 mg.

Οι γιατροί θα συνταγογραφήσουν μία μικρότερη δοσολογία φυτοναδιόνης για κάποιον που λαμβάνει αντιπηκτικά. Τυπικά, αυτή η δοσολογία κυμαίνεται από 1 έως 10 mg. Και αυτό για να αποφευχθούν επιπλοκές λόγω των αντιθρομβωτικών που παρεμποδίζουν την παραγωγή της βιταμίνης Κ από το σώμα.

Στα βρέφη, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων συστήνει να λαμβάνουν μία ένεση 0,5 έως 1 mg βιταμίνης K1 κατά τη γέννηση. Υψηλότερη δόση μπορεί να κριθεί απαραίτητη εάν η μητέρα λαμβάνει αντιθρομβωτικά ή αντιεπιληπτικά φάρμακα.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για την ανεπάρκεια βιταμίνης Κ;

Εάν δεν αντιμετωπιστεί στους ενήλικες, η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική αιμορραγία και να γίνει επικίνδυνη. Όμως, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις η ανεπάρκεια είναι αντιμετωπίσιμη.

Τα βρέφη τα οποία διαγιγνώσκονται με ανεπάρκεια βιταμίνης Κ και λαμβάνουν άμεση θεραπεία έχουν καλή έκβαση. Ωστόσο, εάν η αιμορραγία, γνωστή ως ενδοκρανιακή αιμορραγία, διαρκέσει πολύ ή δεν αντιμετωπιστεί, οι επιπτώσεις κυμαίνονται από εγκεφαλική βλάβη έως θάνατο.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η ανεπάρκεια βιταμίνης Κ;

Δεν υπάρχει μία σαφής ποσότητα βιταμίνης Κ που πρέπει να καταναλώνετε καθημερινά. Αλλά κατά μέσο όρο οι διατροφολόγοι συνιστούν 120 μg για τους άνδρες και 90 μg και τις γυναίκες. Ορισμένες τροφές, όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, έχουν πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ και λαμβάνετε την απαιτούμενη ημερήσια ποσότητα μέσω μόνο μιας ημερίδας.

Μία ένεση βιταμίνης Κ κατά τη γέννηση μπορεί να αποτρέψει το πρόβλημα στα νεογέννητα.

Τα άτομα με παθήσεις, όπως η δυσαπορρόφηση λιπών, θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους αναφορικά με τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης Κ και τον έλεγχο της βιταμίνης στο αίμα. Το ίδιο ισχύει και για τα άτομα που λαμβάνουν βαρφαρίνη και παρόμοια αντιθρομβωτικά.

+ 7 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Committee on Fetus and Newborn. (2003). Controversies concerning vitamin K and the newborn. pediatrics.aappublications.org/content/112/1/191.long

2. Facts about vitamin K deficiency bleeding. (2014). cdc.gov/ncbddd/vitamink/facts.html

3. Johnson LE. (2016). Vitamin K. merckmanuals.com/professional/nutritional-disorders/vitamin-deficiency,-dependency,-and-toxicity/vitamin-k

4. Nutrient intakes from food and beverages: mean amounts consumed per individual, by gender and age, in the United States, 2013-2014. (2016). ars.usda.gov/ARSUserFiles/80400530/pdf/1314/Table_1_NIN_GEN_13.pdf

5. Pazirandeh S, et al. (2016). Overview of vitamin K. uptodate.com/contents/overview-of-vitamin-k

6. Vitamin K [Fact sheet]. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminK-HealthProfessional/

7. Why do parents decline vitamin K for their newborns? (2014). https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/1817806