Δερματολογικές παθήσεις

Απλός έρπης

Τι είναι ο απλός έρπης;

Ο ιός του απλού έρπητα (HSV) είναι η αιτία μιας ευρέως διαδεδομένης μόλυνσης που ονομάζεται έρπης. Ο έρπης μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα μέρη του σώματος, με πιο κοινή εμφάνιση στα γεννητικά όργανα και το στόμα. Υπάρχουν δύο τύποι του εν λόγω ιού:

  • Τύπος 1 (HSV-1): Γνωστός και ως στοματικός έρπης, αυτός ο τύπος μπορεί να προκαλέσει ψυχρά έλκη γύρω από το στόμα και αλλού στο πρόσωπο.
  • Τύπος 2 (HSV-2): Αυτός ο τύπος είναι γενικά υπεύθυνος για τον έρπητα των γεννητικών οργάνων.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο ανάπτυξης απλού έρπητα;

Ο οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από τον HSV ανεξάρτητα από την ηλικία. Ο κίνδυνος εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την έκθεση στη μόλυνση.

Σε περιπτώσεις σεξουαλικής μετάδοσης του ιού, τα άτομα βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης όταν συμμετέχουν σε σεξουαλικές πράξεις χωρίς την απαραίτητη προστασία, όπως το προφυλακτικό. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για τον HSV-2 περιλαμβάνουν:

  • Την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας σε μικρή ηλικία
  • Την εναλλαγή πολλών ερωτικών συντρόφων
  • Το αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
  • Την ύπαρξη κάποιου σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος
  • Το θηλυκό γένος

Αν μία έγκυος γυναίκα εμφανίσει έξαρση του έρπητα των γεννητικών οργάνων κατά την περίοδο του τοκετού, μπορεί να εκθέσει το βρέφος και στους δύο τύπους του HSV και να το θέσει σε κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών.

♦ Τι θα πρέπει να γνωρίζω αν βγαίνω με κάποιον που έχει έρπητα; Ή αν έχω εγώ έρπητα και βγαίνω με κάποιον που δεν έχει;

Ο ιός του απλού έρπητα μπορεί να μεταδοθεί από ένα προσβεβλημένο άτομο, ακόμη κι αν δεν υπάρχουν ορατές πληγές. Οπότε απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή. Κάποιοι επιθυμούν να λαμβάνουν ως προφύλαξη καθημερινά το από τους στόματος χορηγούμενο αντιϊικό Valtrex, προκειμένου να μειώσουν την εξάπλωση του ιού. Ο έρπητας μπορεί να μεταδοθεί παντού στο δέρμα, όπως στα δάχτυλα, τα χείλη, κ.λπ. Αναλόγως τις σεξουαλικές πρακτικές, ο έρπητας μπορεί να μεταφερθεί στα γεννητικά όργανα και στα οπίσθια από τα χείλη κάποιου που έχει έξαρση. Η ειλικρίνεια μεταξύ των συντρόφων είναι πολύ σημαντική, ώστε τέτοιου είδους θέματα να συζητώνται ανοιχτά.

♦ Μπορώ να ζήσω μια φυσιολογική ζωή με έρπη;

Τα άτομα με έρπητα κάνουν σχέσεις και ζουν μια απόλυτα φυσιολογική ζωή. Υπάρχουν ποικίλοι τρόποι αντιμετώπισης του ιού και πρόληψης της μετάδοσής του στους σεξουαλικούς σας συντρόφους (προφυλακτικά, οδοντικά διαφράγματα, κ.α.).

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Πρόληψη Έκβαση

Συμπτώματα

Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθείτε ότι κάποιος μπορεί να μην έχει εμφανείς πληγές ή συμπτώματα και παρόλα αυτά να φέρει και να μπορεί δυνητικά να μεταδώσει τον ιό.

Ορισμένα από τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Πληγές σαν φουσκάλες (στο στόμα ή στα γεννητικά όργανα)
  • Πόνο κατά την ούρηση (έρπης γεννητικών οργάνων)
  • Φαγούρα

Μπορεί επίσης να βιώσετε συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης, όπως:

  • Πονοκεφάλους
  • Πυρετό
  • Απώλεια όρεξης
  • Πρησμένους λεμφαδένες
  • Κόπωση

Ο HSV μπορεί να εξαπλωθεί στα μάτια προκαλώντας ερπητική κερατίτιδα. Τα συμπτώματα της εν λόγω πάθησης περιλαμβάνουν πόνο, εκκρίσεις (δάκρυα) και μία αίσθηση σαν να έχετε άμμο στα μάτια.

Αίτια

Ο ιός του απλού έρπητα μεταδίδεται μέσω της άμεσης επαφής. Τα παιδιά συχνά μολύνονται από HSV-1 εξαιτίας της επαφής με έναν προσβεβλημένο ενήλικα και φέρουν τον ιό για το υπόλοιπο της ζωής τους.

HSV-1

Η μόλυνση με HSV-1 μπορεί να προκληθεί από τους παρακάτω τύπους επαφής:

  • Φιλί
  • Κοινή χρήση ποτών και τροφίμων
  • Κοινή χρήση προϊόντων χειλιών

Ο ιός μεταδίδεται ταχύτερα όταν ένα προσβεβλημένο άτομο έχει έναν εμφανή έρπητα. Το 30% με 95% των ενηλίκων είναι θετικοί στην ύπαρξη του HSV-1, παρόλο που μπορεί να μην εμφανίσουν ποτέ έρπητα. Επίσης, είναι πιθανό να αναπτύξετε έρπητα γεννητικών οργάνων εξαιτίας του HSV-1 αν κάνετε στοματικό σεξ με κάποιον που έχει ενεργά ψυχρά έλκη.

HSV-2

O HSV-2 μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής με προσβεβλημένο άτομο. Εκτιμάται ότι περίπου το 20% των σεξουαλικά ενεργών ενηλίκων στις ΗΠΑ φέρουν τον εν λόγω ιό, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας. Ενώ οι μολύνσεις με τον HSV-2 μεταδίδονται μέσω επαφής με μία πληγή έρπητα, η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας αναφέρει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονται από τον HSV-1 από ένα ασυμπτωματικό άτομο ή από κάποιον που δεν φέρει εμφανείς πληγές έρπητα.

Διάγνωση

Ο απλός έρπητας συνήθως διαγιγνώσκεται με μια κλινική εξέταση. Ο γιατρός θα εξετάσει το σώμα σας για την ύπαρξη πληγών έρπητα και θα σας ρωτήσει αναφορικά με τα συμπτώματά σας. Επίσης, είναι πολύ πιθανό να ζητήσει εξέταση για HSV, η οποία ονομάζεται καλλιέργεια έρπητα. Αυτή θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση αν έχετε πληγές στα γεννητικά σας όργανα. Ο γιατρός θα λάβει δείγμα από το υγρό των πληγών σας χρησιμοποιώντας μια μπατονέτα και θα το στείλει στο εργαστήριο για ανάλυση.

Εξετάσεις αίματος για την ανίχνευση αντισωμάτων έναντι των HSV-1 και HSV-2 μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη διάγνωση. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο αν δεν υπάρχουν ορατές πληγές.

Θεραπεία

Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία για τον ιό. Η αντιμετώπιση εστιάζει στην επούλωση των πληγών και την ελαχιστοποίηση των εξάρσεων.

Είναι πιθανό ο έρπης να εξαφανιστεί χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, ο γιατρός μπορεί να κρίνει ότι χρειάζεστε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω φάρμακα:

  • Ακυκλοβίρη
  • Βαλακυκλοβίρη
  • Φαμκυκλοβίρη

Τα φάρμακα αυτά βοηθούν τα προσβεβλημένα άτομα να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού σε άλλους. Επίσης ελαττώνουν την ένταση και την συχνότητα των εξάρσεων. Διατίθενται είτε ως δισκία είτε ως τοπικές κρέμες. Σε περιπτώσεις πολύ σοβαρών εξάρσεων, τα προαναφερθέντα φάρμακα μπορεί να σας χορηγηθούν ενδοφλέβια.

Πρόληψη

Παρόλο που δεν υπάρχει θεραπεία για τον έρπητα, μπορείτε να λάβετε προληπτικά μέτρα για να μην μολυνθείτε ή να μην μεταδώσετε τη μόλυνση στους άλλους.

Αν έχετε έξαρση του HSV-1, ορισμένα προληπτικά μέτρα είναι τα εξής:

  • Προσπαθήστε να αποφύγετε την άμεση σωματική επαφή με άλλα άτομα.
  • Μην μοιράζεστε οποιαδήποτε αντικείμενα θα μπορούσαν να μεταδώσουν τον ιό, όπως πετσέτες, lip balms, ποτήρια, μαχαιροπίρουνα, ρούχα, προϊόντα μακιγιάζ.
  • Μην συμμετέχετε σε κανενός είδους σεξουαλική δραστηριότητα (φιλιά, στοματικό σεξ, κ.α.) κατά τη διάρκεια μιας ϊικής έξαρσης.
  • Πλένετε τα χέρια σας σχολαστικά και εφαρμόστε οποιαδήποτε τοπικά φάρμακα με καθαρές μπατονέτες, ώστε να αποφύγετε την επαφή με την πληγή.

Άτομα με HSV-2 θα πρέπει να αποφεύγουν οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα με άλλα άτομα κατά τη διάρκεια μιας ϊικής έξαρσης. Αν το άτομο δεν παρουσιάζει συμπτώματα αλλά έχει διαγνωστεί με τον ιό, θα πρέπει να γίνεται χρήση προφυλακτικού κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης. Αλλά ακόμη και με τη χρήση προφυλακτικού, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από το ένα άτομο στο άλλο από το τμήμα του δέρματος που μένει ακάλυπτο. Οι έγκυες γυναίκες που έχουν μολυνθεί από τον ιό πιθανώς θα πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα για την πρόληψη της μόλυνσης των αγέννητων μωρών τους.

Έκβαση

Όσοι έχουν μολυνθεί από τον HSV θα φέρουν τον ιό για το υπόλοιπο της ζωής τους. Ακόμη και δίχως συμπτώματα, ο ιός θα συνεχίσει να ζει εντός των νευρικών τους κυττάρων. Ορισμένα άτομα βιώνουν συχνές εξάρσεις, ενώ άλλοι μπορεί να εμφανίσουν έρπητα μόνο μία φορά μετά την αρχική μόλυνση και ύστερα ο ιός να παραμείνει αδρανής. Όμως, ακόμη και αν ο ιός είναι αδρανής, υπάρχουν ερεθίσματα που μπορούν να πυροδοτήσουν μια έξαρση, όπως:

  • Πυρετός ή ασθένεια
  • Άγχος
  • Έκθεση στον ήλιο ή έγκαυμα
  • Έμμηνος ρύση

Θεωρείται ότι οι εξάρσεις γίνονται λιγότερο συχνές με την πάροδο του χρόνου, διότι το σώμα αναπτύσσει αντισώματα. Αν ένα γενικά υγιές άτομο προσβληθεί από τον ιό, συνήθως δεν υπάρχουν επιπλοκές.