Παθολογικά

Ασκίτης

Γενική προεπισκόπηση

Όταν περισσότερα από 25 ml υγρών συσσωρεύονται στην περιτοναϊκή κοιλότητα, δημιουργείται μια κατάσταση η οποία ονομάζεται ασκίτης. Ο ασκίτης συνήθως εμφανίζεται όταν το ήπαρ παύει να λειτουργεί φυσιολογικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την συγκέντρωση υγρού μεταξύ του περιτόναιου και των οργάνων.

Σύμφωνα με τις κλινικές οδηγίες που δημοσιεύτηκαν το 2010 στο επιστημονικό περιοδικό “Journal of Hepatology”, το ποσοστό διετούς επιβίωσης είναι 50%. Αν βιώνετε συμπτώματα ασκίτη, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας όσο τον δυνατόν συντομότερα.

Προδιαθεσικοί παράγοντες για ασκίτη

Η ηπατική βλάβη συνιστά τον βασικότερο παράγοντα για ασκίτη. Ορισμένες από τις αιτίες της ηπατικής βλάβης περιλαμβάνουν:

  • Ηπατίτιδα Β ή C
  • Κίρρωση
  • Ιστορικό κατάχρησης αλκοόλ

Άλλες παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο ασκίτη είναι:

  • Η παγκρεατίτιδα
  • Ο υποθυρεοειδισμός
  • Ο καρκίνος των ωοθηκών, του παγκρέατος, του ήπατος ή του ενδομητρίου
  • Η φυματίωση
  • Η καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια
Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Επιπλοκές Σύνοψη

Συμπτώματα

Πότε πρέπει να καλέσετε τον γιατρό σας;

Τα συμπτώματα του ασκίτη μπορούν να εμφανιστούν είτε σταδιακά είτε ξαφνικά, αναλόγως της αιτίας που προκαλεί την συσσώρευση υγρών.

Τα συμπτώματα δεν σηματοδοτούν πάντοτε μια επείγουσα κατάσταση, αλλά θα πρέπει να μιλήσετε στον γιατρό σας αν βιώνετε κάποιο από τα παρακάτω:

  • Ξαφνική αύξηση του βάρους
  • Πρήξιμο στην κοιλιά
  • Μειωμένη όρεξη για φαγητό
  • Ναυτία και εμετούς
  • Διεσταλμένο ή πρησμένο θώρακα
  • Καούρες
  • Δυσκολία στην αναπνοή όταν ξαπλώνετε
  • Πόνο στον θώρακα

Έχετε υπόψιν σας ότι τα συμπτώματα του ασκίτη μπορούν να προκληθούν και από άλλες καταστάσεις.

Αίτια

Ο ασκίτης προκαλείται κυρίως από την ουλοποίηση του ήπατος, αλλιώς γνωστή ως κίρρωση. Η κατάσταση αυτή αυξάνει την πίεση μέσα στα αιμοφόρα αγγεία του εν λόγω οργάνου και αυτό με την σειρά του οδηγεί στην εξώθηση υγρών στην θωρακική κοιλότητα, προκαλώντας ασκίτη.

Διάγνωση

Η διάγνωση του ασκίτη περιλαμβάνει πολλά στάδια. Ο γιατρός θα ελέγξει πρώτα για πρήξιμο στον θώρακα.

Στην συνέχεια, θα χρησιμοποιήσει κάποια απεικονιστική ή άλλη τεχνική για την ανίχνευση υγρών. Ορισμένες από τις εξετάσεις είναι οι εξής:

  • Εξετάσεις αίματος
  • Υπέρηχος
  • Αγγειογραφία
  • Μαγνητική τομογραφία
  • Λαπαροσκόπηση
  • Αξονική τομογραφία

Θεραπεία

Η θεραπεία του ασκίτη εξαρτάται από την αιτία της νόσου.

Διουρητικά

Τα διουρητικά χρησιμοποιούνται ευρέως για την θεραπεία του ασκίτη και είναι αποτελεσματικά για την πλειονότητα των ασθενών. Τα συγκεκριμένα φάρμακα αυξάνουν την ποσότητα αλατιού και νερού που απεκκρίνεται από το σώμα και αυτό ελαττώνει την πίεση που ασκείται στις φλέβες γύρω από το ήπαρ.

Όταν λαμβάνετε διουρητικά, ο γιατρός θα πρέπει να παρακολουθεί την σύσταση του αίματός σας. Πιθανώς θα χρειαστεί να ελαττώσετε την πρόσληψη αλατιού και την κατανάλωση αλκοόλ.

Παρακέντηση

Σε αυτήν την διαδικασία, μία λεπτή μακριά βελόνα χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση των περιττών υγρών και εισάγεται μέσω του δέρματος στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Καθώς υπάρχει ο κίνδυνος μόλυνσης, τα άτομα που υποβάλλονται σε παρακέντηση συνήθως λαμβάνουν αντιβιοτικά.

Ο συγκεκριμένος τρόπος θεραπείας χρησιμοποιείται όταν ο ασκίτης είναι ιδιαίτερα σοβαρός ή επαναλαμβανόμενος. Τα διουρητικά δεν είναι αρκετά αποτελεσματικά σε τόσο προχωρημένα στάδια.

Εγχείρηση

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ένας σωλήνας (παροχέτευση) εμφυτεύεται μόνιμα στο σώμα, ώστε να επαναδρομολογεί την αιματική ροή γύρω από το ήπαρ.

Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει μεταμόσχευση ήπατος αν ο ασκίτης δεν ανταποκρίνεται στην θεραπεία. Αυτή η επιλογή αφορά στην ηπατική νόσο τελικού σταδίου.

Επιπλοκές

Οι επιπλοκές που σχετίζονται με τον ασκίτη περιλαμβάνουν:

  • Βακτηριακές μολύνσεις, όπως αυτόματη βακτηριακή περιτονίτιδα
  • Θωρακικό πόνο
  • Ηπατονεφρικό σύνδρομο, έναν σπάνιο τύπο προοδευτικής νεφρικής ανεπάρκειας
  • Κήλη, όπως βουβωνοκήλη
  • Υπεζωκοτική συλλογή, ή αλλιώς «υγρό στους πνεύμονες», το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην αναπνοή

Σύνοψη

Ο ασκίτης δεν μπορεί να προληφθεί. Όμως, μπορείτε να ελαττώσετε τον κίνδυνο εμφάνισής του προστατεύοντας το ήπαρ σας. Δοκιμάστε να υιοθετήσετε τις παρακάτω συμβουλές:

  • Εμβολιαστείτε για ηπατίτιδα Β
  • Μην χρησιμοποιείτε ήδη χρησιμοποιημένες βελόνες, καθώς μέσω αυτών μπορεί να μεταδοθεί η ηπατίτιδα
  • Καταναλώστε αλκοόλ μετριοπαθώς για την πρόληψη της κίρρωσης
  • Χρησιμοποιείστε προφυλακτικό κατά την σεξουαλική επαφή, διότι η ηπατίτιδα είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα
  • Μάθετε τις πιθανές παρενέργειες των φαρμάκων που λαμβάνετε. Αν υπάρχει κίνδυνος βλάβης του ήπατος, μιλήστε στον γιατρό σας αναφορικά με το εάν θα πρέπει να κάνετε εξετάσεις για τον έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας.

+ 6 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Ascites. (2015). my.clevelandclinic.org/health/diseases/14792-ascites

2. Cesario KB, et al. (2017). Cirrhotic ascites. clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/hepatology/complications-of-cirrhosis-ascites/

3. Chalasani NP, et al. (2013). Ascites: A common problem in people with cirrhosis. patients.gi.org/topics/ascites

4. European Association for the Study of the Liver. (2010). EASL clinical practice guidelines on the management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis, and hepatorenal syndrome in cirrhosis. DOI: 10.1016/j.jhep.2010.05.004

5. Fluid in the abdomen (ascites). (2018). cancerresearchuk.org/about-cancer/coping/physically/fluid-abdomen-ascites/about

6. Pedersen JS, et al. (2015). Management of cirrhotic ascites. DOI: 10.1177/2040622315580069