Ατροφική γαστρίτιδα

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της ατροφικής γαστρίτιδας;

Η ατροφική γαστρίτιδα συχνά προκαλείται από το βακτήριο Η. pylori. Αυτή η βακτηριακή λοίμωξη εμφανίζεται συχνά κατά την παιδική ηλικία και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου αν δεν αντιμετωπιστεί.

Η άμεση επαφή με τα κόπρανα, τον εμετό ή το σάλιο ενός μολυσμένου ατόμου μπορεί να μεταδώσει την ατροφική γαστρίτιδα σε άλλο άτομο. Επιπλέον, μπορεί να συμβεί μόλυνση από την κατανάλωση τροφής ή νερού μολυσμένου με βακτήρια.

Η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα εμφανίζεται όταν το σώμα παράγει αντισώματα που επιτίθενται στα υγιή κύτταρα του στομάχου. Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που βοηθούν τον οργανισμό να αναγνωρίζει και να καταπολεμά λοιμώξεις. Επιτίθενται σε εξωγενείς «εισβολείς», όπως βακτήρια και ιούς. Όμως, τα αντισώματα στα άτομα με αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα λανθασμένα επιτίθενται στα κύτταρα του στομάχου που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή των όξινων χυμών της πέψης.

Τα αντισώματα επίσης δεσμεύονται σε μία πρωτεΐνη που ονομάζεται ενδογενής παράγοντας. Ο ενδογενής παράγοντας απελευθερώνεται από τα κύτταρα του στομάχου και βοηθά στην απορρόφηση της βιταμίνης Β-12. Η έλλειψη του ενδογενούς παράγοντα μπορεί να προκαλέσει μία ασθένεια που ονομάζεται κακοήθης αναιμία. Στην κακοήθη αναιμία, η ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12 καθιστά δύσκολη έως αδύνατη την παραγωγή υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων το σώμα.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες της ατροφικής γαστρίτιδας;

Είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε ατροφική γαστρίτιδα αν έχετε μία λοίμωξη από το H. pylori. Αυτός ο τύπος λοίμωξης είναι σχετικά κοινός σε όλο τον κόσμο, όμως επικρατεί σε φτωχές και πολυπληθείς χώρες.

Η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα είναι σχετικά σπάνια, όμως τα άτομα με θυρεοειδικές διαταραχές ή διαβήτη είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν την πάθηση. Επίσης βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο αν έχετε Αφροαμερικανή ή Βορειοευρωπαϊκή καταγωγή.

Η ατροφική γαστρίτιδα είναι περισσότερο κοινή στα άτομα Ισπανικής ή Ασιατικής καταγωγής.

Τόσο η ατροφική γαστρίτιδα όσο και η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της ατροφικής γαστρίτιδας;

Πολλές περιπτώσεις ατροφικής γαστρίτιδας δεν διαγιγνώσκονται, επειδή συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα. Όμως, αν υπάρχει λοίμωξη από το H. pylori, κοινά συμπτώματα είναι τα εξής:

• Στομαχικό άλγος
• Ναυτία και εμετός
• Απώλεια όρεξης
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Στομαχικά έλκη
• Σιδηροπενική αναιμία

Η αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12, κάτι που προκαλεί συμπτώματα αναιμίας, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

• Αδυναμία
• Ζάλη
• Πόνος στο στήθος
• Αίσθημα παλμών της καρδιάς
• Εμβοές

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12 μπορεί επίσης να προκαλέσει νευρική βλάβη η οποία μπορεί να οδηγήσει σε:

• Μούδιασμα και αίσθηση μυρμηγκιάσματος στα άκρα
• Αστάθεια κατά τη βάδιση
• Πνευματική σύγχυση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η ατροφική γαστρίτιδα;

Η διάγνωση της ατροφικής γαστρίτιδας συνήθως περιλαμβάνει συνδυασμό κλινικής παρατήρησης και εξετάσεων. Κατά την κλινική εξέταση, ο γιατρός θα ελέγξει το στόμαχο για ευαισθησία ασκώντας ελαφρά πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές του. Επίσης, θα αναζητήσει ενδείξεις ανεπάρκειας βιταμίνης Β-12, όπως ωχρό δέρμα, ταχυπαλμία και νευρολογικά προβλήματα.

Ο γιατρός επίσης θα ζητήσει εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο:

• Χαμηλών επιπέδων πεψινογόνου, μιας πρωτεΐνης που παράγεται από τα κύτταρα του στομάχου
• Υψηλών επιπέδων γαστρίνης, μιας ορμόνης που διεγείρει την παραγωγή στοματικών οξέων
• Χαμηλών επιπέδων βιταμίνης Β-12 (για άτομα με αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα)
• Αντισωμάτων που επιτίθενται στα κύτταρα του στομάχου και ενδογενούς παράγοντα (για τα άτομα που μπορεί να έχουν αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα)

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός θα χρειαστεί να πραγματοποιήσει μία βιοψία. Θα εισάγει ένα ενδοσκόπιο (ένα μακρύ, ευέλικτο όργανο) από το λαιμό εντός του στομάχου. Ακολούθως, θα λάβει δείγμα ιστού από το στόμαχο για τον εντοπισμό ενδείξεων ατροφικής γαστρίτιδας. Μέσω του δείγματος αυτού, μπορεί επίσης να εντοπίσει ενδείξεις λοίμωξης από το H. pylori.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η ατροφική γαστρίτιδα;

Τα περισσότερα άτομα με ατροφική γαστρίτιδα παρατηρούν βελτίωση στα συμπτώματά τους μόλις η πάθηση αντιμετωπιστεί.

Η θεραπεία συνήθως εστιάζει στην εξάλειψη της λοίμωξης από το H. pylori με τη χρήση αντιβιοτικών. Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα που μειώνουν ή εξουδετερώνουν τα στομαχικά οξέα. Ένα λιγότερο όξινο περιβάλλον βοηθά στην επούλωση του βλεννογόνου του στομάχου.

Τα άτομα με αυτοάνοση ατροφική γαστρίτιδα μπορεί να λάβουν θεραπεία με ενέσεις βιταμίνης Β-12.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η ατροφική γαστρίτιδα;

Η ατροφική γαστρίτιδα είναι δύσκολο να προληφθεί, αλλά μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης από το H. pylori εξασκώντας πρακτικές υγιεινής, όπως για παράδειγμα πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση της τουαλέτας και πριν και μετά τον χειρισμό τροφίμων. Οι γονείς ή οι φροντιστές μικρών παιδιών θα πρέπει να πλένουν τα χέρια τους μετά την αλλαγή της πάνας. Διδάξτε τα παιδιά σας πρακτικές καλής υγιεινής για να αποφευχθεί η εξάπλωση των βακτηρίων.