Αξιολόγηση κινδύνου πτώσης

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η αξιολόγηση κινδύνου πτώσης;

Η αξιολόγηση κινδύνου πτώσης χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί εάν βρίσκεστε σε χαμηλό, μέτριο ή αυξημένο κίνδυνο πτώσης. Εάν η αξιολόγηση δείξει ότι έχετε αυξημένες πιθανότητες πτώσης, ο γιατρός ή ο φροντιστής σας θα σας προτείνει στρατηγικές και μεθόδους ώστε να αποτρέψετε τις πτώσεις και να μειώσετε τις πιθανότητες τραυματισμού.

Γιατί χρειάζομαι την αξιολόγηση κινδύνου πτώσης;

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ και η Αμερικανική Γηριατρική Εταιρεία συστήνουν ετήσια αξιολόγηση κινδύνου πτώσης για ενήλικες άνω των 65 ετών. Εάν ο αρχικός έλεγχος (screening) δείξει αυξημένο κίνδυνο, τότε θα χρειαστείτε αξιολόγηση, η οποία περιλαμβάνει μία σειρά διεργασιών που ονομάζονται εργαλεία αξιολόγησης πτώσης.

Επιπλέον, μπορεί να χρειαστείτε αξιολόγηση εάν παρουσιάζετε συγκεκριμένα συμπτώματα. Οι πτώσεις συχνά εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση, όμως αν έχετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα μπορεί να βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο:

• Ζάλη
• Ανώμαλο ή γρήγορο καρδιακό ρυθμό

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται η αξιολόγηση κινδύνου πτώσης;

Πολλοί γιατροί και επαγγελματίες υγείας χρησιμοποιούν μία προσέγγιση που αναπτύχθηκε από το Αμερικανικό CDC που ονομάζεται STEADI (Stopping Elderly Accidents, Deaths, and Injuries). Η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει έλεγχο, αξιολόγηση και παρέμβαση. Οι παρεμβάσεις είναι οδηγίες που μειώνουν τον κίνδυνο πτώσης.

Κατά τον αρχικό έλεγχο, θα ερωτηθείτε ερωτήσεις, όπως:

• Έχετε πέσει τον τελευταίο χρόνο;
• Αισθάνεστε αστάθεια όταν στέκεστε ή περπατάτε;
• Ανησυχείτε για πιθανή πτώση;

Κατά την αξιολόγηση, ο γιατρός θα ελέγξει τη δύναμη, την ισορροπία και το βάδισμά σας, χρησιμοποιώντας τα ακόλουθα εργαλεία:

• Timed Up-and-Go (Tug). Αυτό το τεστ ελέγχει το βάδισμα. Θα καθίσετε σε μία καρέκλα, θα σηκωθείτε και ύστερα θα περπατήσετε για περίπου τρία μέτρα με κανονικό ρυθμό. Ακολούθως, θα καθίσετε ξανά. Ο γιατρός θα μετρήσει πόσος χρόνος απαιτείται για να το πραγματοποιήσετε. Αν απαιτείται περισσότερο από 12 δευτερόλεπτα, αυτό σημαίνει ότι βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο πτώσης.
• 30-Second Chair Stand Test. Αυτό το τεστ ελέγχει τη δύναμη και την ισορροπία. Θα καθίσετε σε μία καρέκλα με τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος. Όταν ο γιατρός πει «πάμε», θα σηκωθείτε και θα καθίσετε ξανά. Η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται για 30 δευτερόλεπτα και ο γιατρός θα μετρήσει πόσες φορές μπορείτε να το κάνετε. Ένας μικρός αριθμός σημαίνει ότι βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο πτώσης. Ο ακριβής αριθμός που υποδεικνύει κίνδυνο εξαρτάται από την ηλικία σας.
• 4-Stage Balance Test. Αυτό το τεστ ελέγχει πόσο καλά μπορείτε να διατηρήσετε την ισορροπία σας. Θα σταθείτε σε τέσσερις διαφορετικές θέσεις για 10 δευτερόλεπτα κάθε φορά. Οι στάσεις θα δυσκολεύουν προοδευτικά.
  • Θέση 1: Θα σταθείτε με τα πόδια το ένα δίπλα στο άλλο.
  • Θέση 2: Θα κινήσετε το ένα πόδι προς τα εμπρός, ώστε η καμάρα του να αγγίξει το μεγάλο δάχτυλο του σταθερού ποδιού.
  • Θέση 3: Θα κινήσετε πλήρως το ένα πόδι μπροστά από το άλλο, ώστε τα δάχτυλα του ενός να αγγίζουν την πτέρνα του άλλου ποδιού.
  • Θέση 4: Θα σταθείτε στο ένα πόδι.

Εάν δεν μπορείτε να κρατήσετε τη θέση 2 ή 3 για 10 δευτερόλεπτα ή δεν μπορείτε να σταθείτε στο ένα πόδι για 5 δευτερόλεπτα, αυτό σημαίνει ότι βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο πτώσης.

Υπάρχουν πολλά ακόμη εργαλεία αξιολόγησης πτώσης.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για την αξιολόγηση κινδύνου πτώσης;

Δεν απαιτείται καμία ειδική προετοιμασία.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την αξιολόγηση κινδύνου πτώσης;

Ο κίνδυνος να πέσετε κατά την αξιολόγηση είναι πολύ μικρός.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα θα δείξουν χαμηλό, μέτριο ή αυξημένο κίνδυνο πτώσης. Επίσης, θα αναδείξουν πού ακριβώς εντοπίζεται το πρόβλημα (στη βάδιση, τη δύναμη ή/και την ισορροπία). Ανάλογα με τα αποτελέσματα, ο γιατρός θα σας προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για να μειώσει τον κίνδυνο πτώσης, όπως:

• Άθληση για τη βελτίωση της δύναμης και της ισορροπίας. Θα σας δοθούν συγκεκριμένες οδηγίες για συγκεκριμένες ασκήσεις ή θα παραπεμφθείτε σε έναν φυσικοθεραπευτή.
• Αλλαγή ή μείωση της δοσολογίας των φαρμάκων που μπορεί να επηρεάζουν τη βάδιση ή την ισορροπία. Ορισμένα φάρμακα έχουν παρενέργειες που προκαλούν ζάλη, υπνηλία ή σύγχυση.
• Λήψη βιταμίνης D για την ενδυνάμωση των οστών.
• Έλεγχος της όρασης από έναν οφθαλμίατρο.
• Έλεγχος των υποδημάτων για να διαπιστωθεί εάν αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο πτώσης. Μπορεί να παραπεμφθείτε σε έναν ποδίατρο.
• Έλεγχος του σπιτιού για πιθανούς κινδύνους, όπως χαμηλό φωτισμό η και καλώδια στο δάπεδο. Αυτός ο έλεγχος μπορεί να γίνει από εσάς, το/τη σύντροφό σας ή έναν εργοθεραπευτή.

Εάν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.