Αυτισμός

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του αυτισμού;

Τα συμπτώματα του αυτισμού τυπικά εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας μεταξύ 12 και 14 μηνών. Ωστόσο, μπορεί και να εκδηλωθούν αργότερα στη ζωή του ατόμου.

Πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν μία χαρακτηριστική καθυστέρηση στη γλώσσα για την κοινωνική ανάπτυξη.

Το DSM-5 ταξινομεί τα συμπτώματα του αυτισμού σε δύο κατηγορίες: προβλήματα με την επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση και περιοριστικά ή επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς ή δραστηριοτήτων.

Προβλήματα με την επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση περιλαμβάνουν:

• Προβλήματα στην επικοινωνία, όπως δυσκολία εκδήλωσης συναισθημάτων, εκδήλωσης ενδιαφερόντων ή διατήρησης μιας συζήτησης
• Προβλήματα στη μη ομιλητική επικοινωνία, όπως δυσκολία διατήρησης οπτικής επαφής ή κατανόησης της γλώσσας του σώματος
• Δυσκολία στην ανάπτυξη και τη διατήρηση σχέσεων

Περιοριστικά ή επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς ή δραστηριοτήτων περιλαμβάνουν:

• Επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή πρότυπα λόγου
• Αυστηρή προσκόλληση σε συγκεκριμένες ρουτίνες και συμπεριφορές
• Αύξηση ή μείωση στην ευαισθησία σε συγκεκριμένες αισθητηριακές πληροφορίες από το περιβάλλον, όπως αρνητική αντίδραση σε ένα συγκεκριμένο ήχο
• Αμετάβλητα ενδιαφέροντα ή ενασχολήσεις

Τα άτομα αξιολογούνται στην κάθε κατηγορία και καταγράφεται η σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

Για να λάβει μία διάγνωση με διαταραχή αυτιστικού φάσματος, ένα άτομο θα πρέπει να παρουσιάζει και τα τρία συμπτώματα στην πρώτη κατηγορία και τουλάχιστον δύο από τα συμπτώματα της δεύτερης κατηγορίας.

Αίτια

Τι προκαλεί τον αυτισμό;

Η ακριβής αιτία των διαταραχών αυτιστικού φάσματος παραμένει άγνωστη. Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι δεν υπάρχει μία μοναδική αιτία.

Ορισμένοι πιθανοί προδιαθεσικοί παράγοντες του αυτισμού περιλαμβάνουν:

• Ύπαρξη ενός συγγενή πρώτου βαθμού με αυτισμό
• Γενετικές μεταλλαγές
• Σύνδρομο εύθραυστου Χ και άλλες γενετικές διαταραχές
• Μεγάλη ηλικία των γονέων
• Χαμηλό βάρος του μωρού κατά τη γέννηση
• Μεταβολικές ανισορροπίες
• Έκθεση σε βαρέα μέταλλα και περιβαλλοντικές τοξίνες
• Ιστορικό ιικών λοιμώξεων
• Έκθεση κατά το εμβρυϊκό στάδιο στα φάρμακα βαλπροϊκό οξύ ή θαλιδομίδη

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών και Εγκεφαλικού των ΗΠΑ, τόσο γενετικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες καθορίζουν εάν ένα άτομο θα εκδηλώσει αυτισμό.

Πολλές ερευνητικές πηγές, παλαιότερες και νεότερες, έχουν καταλήξει ότι η διαταραχή δεν προκαλείται από εμβόλιο.

Μία αμφιλεγόμενη μελέτη του 1998 πρότεινε μία σύνδεση μεταξύ του αυτισμού και του εμβολίου για την ιλαρά, την ερυθρά και την παρωτίτιδα (εμβόλιο MMR). Ωστόσο, αυτή η μελέτη ήταν αντίθετη με άλλες ερευνητικές μελέτες και εν τέλει αποσύρθηκε το 2010.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται ο αυτισμός;

Η διάγνωση των διαταραχών αυτιστικού φάσματος περιλαμβάνει πολλές εξετάσεις, γενετικά τεστ και αξιολογήσεις.

Αναπτυξιακοί έλεγχοι

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων συστήνει ότι όλα τα παιδιά πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο για τις διαταραχές αυτιστικού φάσματος μεταξύ 18 και 24 μηνών.

Ο έλεγχος αυτός θα βοηθήσει στην πρώιμη ταυτοποίηση παιδιών που θα μπορούσαν να έχουν διαταραχή αυτιστικού φάσματος. Αυτά τα παιδιά θα επωφεληθούν από την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση.

Η Τροποποιημένη Λίστα Ελέγχου για Αυτισμό σε Νήπια (M-CHAT) είναι ένα κοινό διαγνωστικό εργαλείο που χρησιμοποιείται από πολλούς παιδιάτρους. Είναι ένα ερωτηματολόγιο 23 ερωτήσεων που απαντούν οι γονείς. Οι παιδίατροι θα χρησιμοποιήσουν τις απαντήσεις ώστε να ταυτοποιήσουν εάν το παιδί μπορεί να βρίσκεται σε κίνδυνο εκδήλωσης αυτισμού.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο έλεγχος δεν είναι διάγνωση. Τα παιδιά που ελέγχονται θετικά για διαταραχές αυτιστικού φάσματος δεν σημαίνει ότι απαραίτητα έχουν τη διαταραχή. Επιπλέον, οι έλεγχοι αυτοί δεν ανιχνεύουν όλα τα παιδιά με αυτισμό.

Περαιτέρω έλεγχοι και εξετάσεις

Ο παιδίατρος μπορεί να σας προτείνει ένα συνδυασμό των παρακάτω εξετάσεων για τον αυτισμό:

• Τεστ DNA για γενετικές νόσους
• Συμπεριφορική αξιολόγηση
• Έλεγχος της όρασης και της ακοής για τον αποκλεισμό οπτικών και ακουστικών προβλημάτων που δεν σχετίζονται με τον αυτισμό
• Έλεγχος εργοθεραπείας
• Αναπτυξιακά ερωτηματολόγια, όπως το Πρόγραμμα Διαγνωστικής Παρατήρησης Αυτισμού (ADOS)

Η διάγνωση τυπικά πραγματοποιείται από μία ομάδα ειδικών ψυχολόγων, εργοθεραπευτών και λογοθεραπευτών.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται ο αυτισμός;

Δεν υπάρχει ίαση για τον αυτισμό, αλλά οι θεραπευτικές επιλογές μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να αισθανθούν καλύτερα ή να ανακουφιστούν από τα συμπτώματά τους.

Οι διαφορετικές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Συμπεριφορική θεραπεία
• Θεραπεία μέσω παιχνιδιού
• Εργοθεραπεία
• Φυσικοθεραπεία
• Λογοθεραπεία

Το μασάζ ή οι κουβέρτες και τα ρούχα με βάρος, καθώς και οι τεχνικές διαλογισμού, μπορεί επίσης να παρέχουν χαλαρωτικές επιδράσεις. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτών των μεθόδων ποικίλουν.

Κάποια άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος μπορεί να ανταποκρίνονται καλά σε συγκεκριμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις, ενώ άλλα όχι.

Εναλλακτικές θεραπείες

Οι εναλλακτικές θεραπείες για τη διαχείριση του αυτισμού περιλαμβάνουν:

• Υψηλές δόσεις βιταμινών
• Θεραπεία χηλίωσης, η οποία περιλαμβάνει την απομάκρυνση μετάλλων από το σώμα
• Θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο
• Μελατονίνη για τη διαχείριση προβλημάτων του ύπνου

Η έρευνα στις εναλλακτικές θεραπείες δεν καταλήγει σε ομόφωνο συμπέρασμα και ορισμένες από αυτές μπορεί να είναι επικίνδυνες.

Προτού επενδύσουν σε οποιαδήποτε από αυτές, γονείς και θεραπευτές θα πρέπει να κάνουν ενδελεχή έρευνα και να ζυγίσουν τα οικονομικά κόστη έναντι των πιθανών ωφελειών.

Διατροφή

Μπορεί η διατροφή να έχει επίδραση στον αυτισμό;

Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη διατροφή για τα άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Παρόλα αυτά, κάποια άτομα εξερευνούν τις διατροφικές αλλαγές ως τρόπο ελαχιστοποίησης των συμπεριφορικών προβλημάτων και βελτίωσης της γενικότερης ποιότητας της ζωής.

Ένας ακρογωνιαίος λίθος της διατροφής για τον αυτισμό είναι η αποφυγή των τεχνητών πρόσθετων συστατικών. Αυτά περιλαμβάνουν τα συντηρητικά, τις χρωστικές και τα γλυκαντικά.

Μία διατροφή για τον αυτισμό καλό θα ήταν να εστιάζει σε τροφές, όπως:

• Φρούτα και λαχανικά
• Άπαχο κρέας πουλερικών
• Ψάρια
• Ακόρεστα λιπαρά
• Άφθονο νερό

Κάποιοι επίσης υποστηρίζουν μία διατροφή ελεύθερη από γλουτένη. Η γλουτένη είναι μία πρωτεΐνη που απαντά στο σιτάρι, το κριθάρι και άλλα σιτηρά.

Οι υπέρμαχοι αυτής της θέσης πιστεύουν ότι η γλουτένη δημιουργεί φλεγμονή και ανεπιθύμητες αντιδράσεις στο σώμα σε συγκεκριμένα άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Ωστόσο, η επιστημονική έρευνα δεν έχει καταλήξει αναφορικά με τη σχέση μεταξύ του αυτισμού, της γλουτένης και άλλων πρωτεϊνών, όπως η καζεΐνη.

Κάποιες μελέτες και ευρήματα που δεν έχουν εκδοθεί ακόμη προτείνουν ότι η διατροφή μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), μιας πάθησης παρόμοια με τον αυτισμό.

Παιδιά

Πώς επηρεάζει ο αυτισμός τα παιδιά;

Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να μην φτάσουν στο ίδιο επίπεδο ανάπτυξης όπως οι συνομήλικοί τους ή μπορεί να παρουσιάσουν απώλεια κοινωνικών δεξιοτήτων ή δεξιοτήτων γλώσσας που είχαν παλαιότερα αναπτυχθεί.

Για παράδειγμα, ένα παιδί 2 ετών χωρίς αυτισμό μπορεί να εκδηλώνει ενδιαφέρον σε απλά παιχνίδια φαντασίας. Ένα παιδί 4 ετών χωρίς αυτισμό μπορεί να απολαμβάνει δραστηριότητες με άλλα παιδιά. Ένα παιδί με αυτισμό, από την άλλη πλευρά, μπορεί να παρουσιάσει προβλήματα στην αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά ή να μην επιθυμεί καθόλου την αλληλεπίδραση αυτή.

Τα παιδιά με αυτισμό επίσης παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, έχουν δυσκολία στον ύπνο ή έχουν την ψυχαναγκαστική τάση να καταναλώνουν μη φαγώσιμα αντικείμενα. Είναι δύσκολο να λειτουργήσουν χωρίς ένα πολύ καλά δομημένο περιβάλλον ή μία αυστηρή επαναλαμβανόμενη ρουτίνα.

Εάν το παιδί σας έχει αυτισμό, θα πρέπει να συνεργαστείτε στενά με τους δασκάλους για να βεβαιωθείτε ότι τα καταφέρνει εντός της τάξης.

Υπάρχουν πολλές πήγες διαθέσιμες για να βοηθήσουν τα παιδιά με αυτισμό, καθώς και τις οικογένειές τους.

Αυτισμός και άσκηση

Τα παιδιά με αυτισμό συνήθως βρίσκουν ότι συγκεκριμένες ασκήσεις διαδραματίζουν ρόλο στην ανακούφιση της σύγχυσης και την προώθηση της γενικότερης εικόνας της υγείας.

Οποιονδήποτε τύπο άσκησης και αν απολαμβάνει το παιδί σας, είναι ωφέλιμος. Ακόμη και αν απλά πάτε ένα περίπατο ή διασκεδάζετε στην παιδική χαρά.

Το κολύμπι, και γενικά η ύπαρξη εντός του νερού, δεν είναι μόνο άθληση, αλλά και μία ευχάριστη αισθητηριακή δραστηριότητα. Οι αισθητηριακές δραστηριότητες μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με αυτισμό τα οποία παρουσιάζουν δυσκολία στην επεξεργασία σημάτων από τις αισθήσεις τους.

Μερικές φορές τα αθλήματα επαφής μπορεί να είναι δύσκολα για τα παιδιά με αυτισμό. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να ενθαρρύνετε το παιδί σας να δοκιμάσει άλλες μορφές άθλησης.

Κορίτισια

Πώς επηρεάζει ο αυτισμός από τα κορίτσια;

Λόγω της κυριαρχίας στο φύλο, ο αυτισμός συχνά αναφέρεται στερεοτυπικά ως ασθένεια των αγοριών. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος είναι περίπου 4 φορές πιο κοινές στα αγόρια από ό, τι στα κορίτσια.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ο αυτισμός δεν μπορεί να εκδηλωθεί στα κορίτσια. Συγκεκριμένα, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων εκτιμούν ότι 0,66%, ή περίπου 1 στα 152 κορίτσια στην Αμερική, έχει αυτισμό.

Συγκριτικά με πρόσφατες δεκαετίες, ο αυτισμός εντοπίζεται πιο έγκαιρα και πιο συχνά πλέον. Αυτό οδηγεί σε περισσότερα περιστατικά να αναφέρονται τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια.

Ενήλικες

Πώς επηρεάζει ο αυτισμός τους ενήλικες;

Οικογένειες που έχουν άτομα με διαταραχή αυτιστικού φάσματος ανησυχούν πώς θα είναι η ζωή των ατόμων αυτών ως ενήλικες.

Ένα μικρό ποσοστό ενηλίκων με διαταραχές αυτιστικού φάσματος μπορούν να συνεχίσουν να ζουν ή να εργάζονται ανεξάρτητα. Ωστόσο, η πλειονότητα των περιπτώσεων απαιτούν συνεχή φροντίδα ή παρέμβαση για όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Η εισαγωγή των θεραπειών έγκαιρα στη ζωή του ατόμου μπορεί να το βοηθήσει να αποκτήσει κάποια ανεξαρτησία και καλύτερη ποιότητα ζωής.

Κάποια άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος δεν διαγιγνώσκονται παρά μονάχα πολύ αργότερα στη ζωή τους. Αυτό οφείλεται εν μέρει σε παλαιότερη έλλειψη γνώσεων των γιατρών.

Αναζητήστε βοήθεια αν είστε ενήλικας και υποπτεύεστε ότι μπορεί να έχετε αυτισμό. Ποτέ δεν είναι αργά για τη διάγνωση.

Ενημέρωση

Γιατί είναι σημαντική η ενημέρωση για τον αυτισμό;

Ο Απρίλιος είναι ο μήνας ενημέρωσης για τον αυτισμό. Ωστόσο, πολλοί ορθώς ζητούν να αυξηθεί η ενημέρωση αναφορικά με τις διαταραχές αυτιστικού φάσματος για όλο το χρόνο και όχι μόνο σε μία επιλεγμένη περίοδο 30 ημερών.

Η ενημέρωση για τον αυτισμό απαιτεί την κατανόηση ότι οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος είναι διαφορετικές για τον καθένα.

Συγκεκριμένες θεραπείες μπορεί να είναι αποτελεσματικές για κάποια άτομα, ενώ για άλλα όχι. Γονείς και θεράποντες ιατροί επίσης έχουν διαφορετικές απόψεις αναφορικά με τη βέλτιστη διαχείριση ενός παιδιού με αυτισμό.

ΔΕΠΥ

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ αυτισμού και της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερδραστηριότητας;

Ο αυτισμός και η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερδραστηριότητας (ΔΕΠΥ) συχνά συνδέονται.

Τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με ΔΕΠΥ έχουν διαρκή προβλήματα διαρκούς κίνησης, συγκέντρωσης και διατήρησης οπτικής επαφής με άλλους. Τα συμπτώματα αυτά επίσης παρατηρούνται σε κάποια άτομα με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.

Πέραν όμως από ορισμένες ομοιότητες, η ΔΕΠΥ δεν θεωρείται διαταραχή αυτιστικού φάσματος. Μία κύρια διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ δεν έχουν έλλειψη κοινωνικο-επικοινωνιακών δεξιοτήτων.

Αν πιστεύετε ότι το παιδί σας έχει συμπτώματα υπερδραστηριότητας, συμβουλευτείτε τον παιδίατρο αναφορικά με εξέταση για ΔΕΠΥ. Μία ξεκάθαρη διάγνωση είναι απαραίτητη για να βεβαιωθείτε ότι το παιδί λαμβάνει τη σωστή θεραπεία.

Επίσης, είναι πιθανό για ένα άτομο να έχει και αυτισμό και ΔΕΠΥ.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τα άτομα με αυτισμό;

Δεν υπάρχει ίαση για τις διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία περιλαμβάνει την έγκαιρη και εντατική συμπεριφορική παρέμβαση. Όσο νωρίτερα το παιδί ενταχθεί σε ένα θεραπευτικό πρόγραμμα τόσο καλύτερη θα είναι η έκβαση.

Θυμηθείτε ότι ο αυτισμός είναι μία περίπλοκη διαδικασία και χρειάζεται πολύ χρόνο για ένα άτομο με διαταραχή αυτιστικού φάσματος να βρει το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα.