Ασθένειες πεπτικού συστήματος

Χρόνια χολοκυστίτιδα

Τι είναι η χρόνια χολοκυστίτιδα;

Η χολοκυστίτιδα είναι η ξαφνική φλεγμονή της χοληδόχου κύστης. Αν η πάθηση παραμένει με την πάροδο του χρόνου (μήνες) με επαναλαμβανόμενα επεισόδια ή αν υπάρχουν προβλήματα με τη λειτουργία της χοληδόχου κύστης που εκδηλώνονται διαρκώς, αυτό είναι γνωστό ως χρόνια χολοκυστίτιδα.

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα μικρό όργανο σε σχήμα αχλαδιού που βρίσκεται κάτω από το ήπαρ. Αποθηκεύει τη χολή που παράγεται από το ήπαρ και την διανέμει στο λεπτό έντερο μέσω του κοινού χοληδόχου πόρου, για να βοηθήσει στην πέψη των λιπών. Ο χοληδόχος πόρος συνδέει το ήπαρ, τη χοληδόχο κύστη και το πάγκρεας με το λεπτό έντερο. Χολόλιθοι που αποφράσσουν το χοληδόχο πόρο είναι η κύρια αιτία χολοκυστίτιδας. Αυτή η απόφραξη προκαλεί τη συσσώρευση χολής εντός της χοληδόχου κύστης και η συσσώρευση προκαλεί με τη σειρά της τη φλεγμονή του οργάνου.

Όταν αυτό συμβεί, η χοληδόχος κύστη μπορεί να υποστεί ρήξη, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, κάτι που αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει αντιβιοτικά, παυσίπονα και αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.

Αίτια Συμπτώματα Επιπλοκές Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση Πρόληψη Ανάρρωση

Αίτια

Τι προκαλεί τη χρόνια χολοκυστίτιδα;

Η πάθηση συνήθως ξεκίνα με το σχηματισμό χολόλιθων στη χοληδόχο κύστη. Σύμφωνα με την Κλινική Cleveland, το εάν θα εμφανίσετε χολόλιθους εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, όπως:

  • Το βάρος
  • Τη γενετική προδιάθεση
  • Τις διατροφικές συνήθειες
  • Τη δραστηριότητα της χοληδόχου κύστης

Οι χολόλιθοι σχηματίζονται όταν ουσίες στη χολή δημιουργούν κρυσταλλοειδή σωματίδια. Το μέγεθός τους μπορεί να κυμαίνεται από το μέγεθος ενός κόκκου άμμου όσο το μέγεθος μιας μπάλας του γκολφ. Η παρουσία των χολόλιθων προκαλεί πίεση, ερεθισμό και πιθανώς μόλυνση. Τα τοιχώματα της χοληδόχου κύστης αρχίζουν να σκληραίνουν με την πάροδο του χρόνου και σταδιακά το όργανο συρρικνώνεται. Αυτές οι αλλαγές καθιστούν δυσκολότερη τη φυσιολογική λειτουργία του.

Επιπλέον με τους χολόλιθους, η χολοκυστίτιδα μπορεί να οφείλεται σε:

  • Μειωμένη παροχέτευση αίματος στη χοληδόχο κύστη εξαιτίας διαβήτη
  • Μόλυνση του συστήματος αποστράγγισης του χοληδόχου πόρου
  • Όγκους στο ήπαρ ή στο πάγκρεας
  • Απόφραξη του χοληδόχου πόρου
  • Πλεονάζουσα χοληστερόλη στη χοληδόχο κύστη, η οποία μπορεί να συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μετά από ταχεία απώλεια βάρους
  • Όγκος στη χοληδόχο κύστη (κάτι το οποίο είναι σπάνιο)

Αν βιώνετε επαναλαμβανόμενα ή παρατεταμένα επεισόδια χολοκυστίτιδας, η πάθηση έχει γίνει χρόνια.

Ποιος μπορεί να αναπτύξει χολοκυστίτιδα;

Μία πληθώρα παραγόντων αυξάνουν τις πιθανότητες ανάπτυξης χολοκυστίτιδας:

  • Η Κλινική Cleveland αναφέρει ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης της πάθησης αυξάνεται μετά την ηλικία των 40 ετών.
  • Οι χολόλιθοι είναι περισσότερο κοινοί στις γυναίκες από ό,τι στους άντρες. Έτσι, οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης χολοκυστίτιδας.
  • Τα παχύσαρκα άτομα, επίσης, είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν την πάθηση.
  • Αν έχετε διαβήτη, βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο χολοκυστίτιδας.
  • Πολλές φορές, ορμονικές αλλαγές ευθύνονται για τη χολοκυστίτιδα. Οι έγκυες γυναίκες ή τα άτομα που βρίσκονται σε ορμονοθεραπεία έχουν αυξημένο κίνδυνο.
  • Τα άτομα Ισπανικής και Αμερικανικής (αυτόχθονες) καταγωγής έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης χολόλιθων από ό,τι οι υπόλοιπες φυλές.
  • Η ταχεία απώλεια ή αύξηση βάρους μπορεί να συνεισφέρει στη διαταραχή.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας;

Τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά ή να αναπτύσσονται σταδιακά με την πάροδο των ετών. Τις περισσότερες φορές εκδηλώνονται μετά από ένα γεύμα πλούσιο σε λιπαρά και περιλαμβάνουν:

  • Έντονο κοιλιακό άλγος που μπορεί να είναι οξύ ή αμβλύ
  • Ναυτία
  • Εμετό
  • Κοιλιακές κράμπες και φούσκωμα
  • Πόνο που εκτείνεται στην πλάτη ή κάτω από την δεξιά ωμοπλάτη
  • Ρίγη
  • Πυρετό
  • Ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών)
  • Κνησμό
  • Υδαρά, ανοιχτόχρωμα κόπρανα

Ένα τυπικό επεισόδιο μπορεί να διαρκεί δύο με τρεις ημέρες αλλά τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Τα συμπτώματα εμφανίζονται στο δεξί ή μέσω άνω τμήμα του στομάχου και ο πόνος συνήθως διαρκεί για 30 λεπτά.

Τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι με παυσίπονα και ξεκούραση εάν έχει γίνει η κατάλληλη διάγνωση. Είναι σημαντικό να μιλήσετε με το γιατρό σας προτού πάρετε την απόφαση κατ’ οίκον θεραπείας. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να λάβετε αντιβιοτικά και να αποφεύγετε λιπαρές τροφές.

Θα πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική φροντίδα αν βιώνετε έντονο πόνο στην κοιλιακή χώρα ή αν ο πυρετός δεν υποχωρεί.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της χολοκυστίτιδας;

Πιθανές επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Διάτρηση της χοληδόχου κύστης ως αποτέλεσμα μόλυνσης
  • Παγκρεατίτιδα, μία φλεγμονή του παγκρέατος
  • Μόλυνση που μπορεί να προκαλέσει η συσσώρευση της χολής
  • Διογκωμένη χοληδόχο κύστη εξαιτίας φλεγμονής
  • Καρκίνο της χοληδόχου κύστης (αυτή είναι μία σπάνια μακροπρόθεσμη επιπλοκή)
  • Νέκρωση του ιστού της χοληδόχου κύστης (αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη του οργάνου)

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η χολοκυστίτιδα;

Ο γιατρός θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας και θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση. Τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας είναι παρόμοια με αυτά άλλων παθήσεων, τις οποίες ο γιατρός θα πρέπει να αποκλείσει.

Εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση της χολοκυστίτιδας είναι οι εξής:

  • Ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει έναν υπέρηχο κοιλίας για να δει τη χοληδόχο κύστη και το ήπαρ. Έτσι, θα εντοπίσει τυχόν χολόλιθους ή οποιαδήποτε απόφραξη του χοληδόχου πόρου.
  • Μία αξονική τομογραφία χρησιμοποιεί ακτίνες-Χ για την παραγωγή πολύ λεπτομερών εικόνων της κοιλιακής χώρας. Είναι η πιο ευαίσθητη τεχνική και η καλύτερη στον εντοπισμό του προβλήματος.
  • Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να ταυτοποιήσουν λοιμώξεις στην αιματική κυκλοφορία.
  • Στο ηπατοχολικό σπινθηρογράφημα (ή HIDA scan), η ένεση μιας μικρής ποσότητας ραδιενεργού υλικού μπορεί να βοηθήσει στην ταυτοποίηση μη φυσιολογικών αποφράξεων της χοληδόχου κύστης και του χοληδόχου πόρου. Η μέθοδος αυτή είναι πολύ ακριβής στον εντοπισμό του προβλήματος. Η εξαγωγή των αποτελεσμάτων μπορεί να διαρκέσει μία έως τέσσερεις ώρες.
  • Η ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία περιλαμβάνει τη χρήση ενός ενδοσκοπίου (ένας μακρύς ευέλικτος σωλήνας που εισάγεται από το λαιμό σας), ενός σκιαγραφικού υγρού και ακτίνων-Χ για την ενδελεχή εξέταση των εσωτερικών οργάνων και τον εντοπισμό του προβλήματος.
  • Στη διαδερμική διαηπατική χολαγγειογραφία, ο γιατρός θα χορηγήσει ένα σκιαγραφικό υγρό εντός του ήπατος με μία βελόνα. Αυτό θα βοηθήσει στην οπτικοποίηση του χοληδόχου πόρου με τη βοήθεια ακτίνων-Χ.

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τη χολοκυστίτιδα;

Η ακριβής αίτια της χολοκυστίτιδας θα καθορίσει και τη θεραπεία. Σαφώς, ο γιατρός θα λάβει υπόψιν του και τη γενικότερη εικόνα της υγείας σας. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

  • Αντιβιοτικά ευρέως φάσματος για την αντιμετώπιση της μόλυνσης
  • Από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα για τη διάλυση των χολόλιθων (αυτό είναι τυπικά η τελευταία επιλογή και προτείνεται σε άτομα που δεν μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση)
  • Παυσίπονα για τον έλεγχο του πόνου κατά τη διάρκεια της θεραπείας

Η χειρουργική επέμβαση συνήθως είναι η κύρια θεραπευτική επιλογή σε περιπτώσεις χρονιάς χολοκυστίτιδας. Σήμερα η επέμβαση στη χοληδόχο κύστη γίνεται λαπαροσκοπικά. Ο χειρουργός θα πραγματοποιήσει οι μικρές τομές στην κοιλιακή χώρα και θα εισάγει μικρά χειρουργικά εργαλεία για την πραγματοποίηση της επέμβασης. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η επέμβαση δεν απαιτεί νοσηλεία, κάτι το οποίο συνεπάγεται μικρότερο χρόνο ανάρρωσης.

Ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει αναφορικά με τις αλλαγές του τρόπου ζωής και της διατροφής που θα πρέπει να ακολουθήσετε για να βελτιώσετε την κατάστασή σας.

Αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής

Η ύπαρξη χολοκυστίτιδας σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνετε σημαντικές αλλαγές στη διατροφή σας. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, προτείνεται η κατανάλωση πέντε με έξι μικρών γευμάτων την ημέρα. Αυτό επιτρέπει τη σταθεροποίηση της χολής εντός του πεπτικού συστήματος. Ένα μεγάλο γεύμα μπορεί να αποδιοργανώσει το σύστημα και να προκαλέσει σπασμούς στη χοληδόχο κύστη και στο χοληδόχο πόρο.

Ακολουθήστε μία διατροφή χαμηλή σε λιπαρά με άπαχη πρωτεΐνη, όπως τα ψάρια και τα πουλερικά. Αποφύγετε λιπαρά γεύματα, τηγανητά φαγητά και οποιαδήποτε τρόφιμα είναι υψηλά σε λιπαρά, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τη χρόνια χολοκυστίτιδα;

Με την κατάλληλη αντιμετώπιση η μακροπρόθεσμη έκβαση είναι ευοίωνη. Η χοληδόχος κύστη δεν είναι απαραίτητη ούτε για την διαβίωση σας ούτε για την πέψη της τροφής. Αν η χοληδόχος κύστη σας αφαιρεθεί, η χολή θα ρέει από το ήπαρ απευθείας στο λεπτό έντερο.

Πρόληψη

Μπορεί να προληφθεί η χρόνια χολοκυστίτιδα;

Αν έχετε εμφανίσει ένα ή περισσότερα επεισόδια χολοκυστίτιδας, μιλήστε με το γιατρό σας για να μάθετε ποιες αλλαγές πρέπει να κάνετε ώστε να αποφύγετε τη χρόνια μορφή της πάθησης. Ζητήστε διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές που θα περιλαμβάνουν τη μείωση των λιπών που καταναλώνετε. Επίσης, η τακτική άσκηση είναι επιβοηθητική.

Οι χολόλιθοι είναι η κύρια αιτία χολοκυστίτιδας. Μπορείτε να ελαττώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης χολόλιθων διατηρώντας ένα υγιές βάρος. Αν χρειάζεται να χάσετε βάρος, προσπαθήστε να το κάνετε σταδιακά, διότι η ταχεία απώλεια κιλών αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης χολόλιθων.

Ανάρρωση

Πόσο διαρκεί συνήθως η πλήρης ανάρρωση από εγχείρηση για χρόνια χολοκυστίτιδα; Τι θα πρέπει να έχει υπόψιν του ένας ασθενής κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάρρωσης;

Η ανάρρωση από εγχείρηση αφαίρεσης χοληδόχου κύστης εξαρτάται από τον τύπο χειρουργικής επέμβασης στον οποίο υποβληθήκατε. Τα άτομα που υποβλήθηκαν σε λαπαροσκοπική επέμβαση θα αναρρώσουν ταχύτερα από εκείνους που υποβλήθηκαν σε ένα τυπικό ανοιχτό χειρουργείο. Ανεξάρτητα, όμως, από τον τύπο της επέμβασης, οι κατευθυντήριες οδηγίες για την περίοδο της ανάρρωσης είναι παρόμοιες. Η διάρκεια της ανάρρωσης διαρκεί τουλάχιστον έξι εβδομάδες. Θα πρέπει πάντα να ακολουθείτε πιστά όλες τις οδηγίες που σας έχει δώσει ο χειρουργός, όπως:

  • Την διατήρηση μιας διατροφής χαμηλής σε λιπαρά με συχνά μικρά γεύματα
  • Την παρακολούθηση των χειρουργικών τομών για ερυθρότητα, εμφάνιση υγρών ή πόνο
  • Την αποφυγή ανύψωσης βάρους άνω των 5 κιλών
  • Την ενυδάτωση
  • Την επαρκή ξεκούραση

+ 4 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Cholecystitis. (2011, September 1) mayoclinic.com/health/cholecystitis/DS01153

2. Gallstones: Digestive disease overview. (2014, November 20) my.clevelandclinic.org/disorders/gallstones/dd_overview.aspx

3. Mayo Clinic Staff. (2014, August). Cholecystitis complications mayoclinic.org/diseases-conditions/cholecystitis/basics/complications/con-20034277

4. Strasberg, S. (2008, June). Acute calculous cholecystitis nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMcp0800929