Χρόνια δυσκοιλιότητα

Αίτια

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο χρόνιας δυσκοιλιότητας;

Η δυσκοιλιότητα είναι μία από τις πιο κοινές γαστρεντερικές διαταραχές στους ενήλικες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια άτομα επισκέπτονται το γιατρό κάθε χρόνο για τη δυσκοιλιότητα. Ετησίως, οι Αμερικανοί ξοδεύουν σχεδόν 800 εκατομμύρια δολάρια σε καθαρτικά για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.

Οι παρακάτω ομάδες ατόμων βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιας δυσκοιλιότητας:

• Γυναίκες
• Άτομα άνω των 65 ετών
• Άτομα που δεν αθλούνται ή είναι κλινήρη λόγω σωματικής αναπηρίας, όπως κάκωση νωτιαίου μυελού
• Έγκυες γυναίκες

Ποιες είναι οι αιτίες της χρόνιας δυσκοιλιότητας;

Παρόλο που η κακή διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας μπορεί να οδηγήσουν σε βραχυπρόθεσμα προβλήματα με τις κενώσεις του εντέρου, η χρόνια δυσκοιλιότητα προκαλείται από προβλήματα υγείας και φαρμακευτική αγωγή, όπως τα παρακάτω:

• Δυσλειτουργία πυελικού εδάφους που καθιστά δύσκολο τον συντονισμό των μυϊκών συσπάσεων στο ορθό
• Ενδοκρινικά ή μεταβολικά προβλήματα, όπως διαβήτης και υποθυρεοειδισμός
• Νευρολογικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της πολλαπλής σκλήρυνσης, της νόσου του Parkinson, των κακώσεων του νωτιαίου μυελού και του εγκεφαλικού
• Ρήξη στον πρωκτό και το ορθό
• Στένωση του παχέος εντέρου
• Ψυχικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές και άγχος
• Ασθένειες του παχέος εντέρου, όπως νόσος του Crohn, καρκίνος του παχέος εντέρου, εκκολπωματίτιδα και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Αναπηρίες που οδηγούν σε ακινησία

Η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί επίσης να προκληθεί από λήψη συνταγογραφούμενων ή μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων για μία άλλη πάθηση. Ορισμένα από τα φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν χρόνια δυσκοιλιότητα είναι τα εξής:

• Οπιοειδή
• Αναστολείς διαύλων ασβεστίου
• Αντιχολινεργικά
• Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά
• Φάρμακα για τη νόσο του Parkinson
• Συμπαθομιμητικά
• Αντιψυχωτικά
• Διουρητικά
• Αντιόξινα, ιδιαίτερα τα αντιόξινα με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο
• Συμπληρώματα ασβεστίου
• Συμπληρώματα σιδήρου
• Αντιδιαρροϊκά
• Αντιισταμινικά

Δεν είναι πάντα άγνωστη αιτία της χρονιάς δυσκοιλιότητας. Η χρόνια δυσκοιλιότητα που εμφανίζεται για άγνωστες αιτίες ονομάζεται χρόνια ιδιοπαθής δυσκοιλιότητα (CIC).

Διάγνωση

Ποια είναι τα διαγνωστικά κριτήρια για τη χρόνια δυσκοιλιότητα;

Αυτό που θεωρείται μία «φυσιολογική» κένωση του εντέρου μπορεί να αλλάζει από άτομο σε άτομο. Για κάποιους σημαίνει κένωση του εντέρου τρεις φορές την εβδομάδα ή δύο φορές την ημέρα. Για άλλους, σημαίνει κάθε μέρα. Δεν υπάρχει ένας σαφής αριθμός για το πόσες πρέπει να είναι οι κενώσεις του εντέρου.

Εξαιτίας αυτού, οι γιατροί έχουν προσπαθήσει να δημιουργήσουν μία λίστα κριτηρίων που τους βοηθά στη διάγνωση της χρόνιας δυσκοιλιότητας. Τα τυπικά διαγνωστικά κριτήρια (Rome IV) για τη λειτουργική δυσκοιλιότητα απαιτούν τα συμπτώματα να περιλαμβάνουν δύο ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

• Λιγότερες από τρεις αυτόματες κενώσεις του εντέρου την εβδομάδα
• Σφίξιμο τουλάχιστον στο 25% των κενώσεων του εντέρου
• Σκληρά κόπρανα τουλάχιστον στο 25% των κενώσεων του εντέρου
• Αίσθηση ατελούς κένωσης τουλάχιστον στο 25% των κενώσεων του εντέρου
• Αίσθηση παρεμπόδισης ή απόφραξης τουλάχιστον στο 25% των κενώσεων του εντέρου
• Χειρωνακτική προσπάθεια (για παράδειγμα με χρήση των δακτύλων) για να βοηθήσετε την αποβολή των κοπράνων τουλάχιστον στο 25% των κενώσεων του εντέρου

Το κύριο κριτήριο για τη χρόνια δυσκοιλιότητα, ωστόσο, είναι ότι τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από τρεις μήνες.

Ποιες διαγνωστικές εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τη χρόνια δυσκοιλιότητα;

Ο γιατρός θα σας κάνει ερωτήσεις αναφορικά με τα συμπτώματα, το ιατρικό ιστορικό σας και τα φάρμακα (συνταγογραφούμενα, μη συνταγογραφούμενα και συμπληρώματα) που λαμβάνετε. Αν έχετε συμπτώματα δυσκοιλιότητας για περισσότερο από τρεις μήνες και πληροίτε άλλα διαγνωστικά κριτήρια της χρόνιας δυσκοιλιότητας, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση.

Η κλινική εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος, καθώς και δακτυλική εξέταση. Για τη δακτυλική εξέταση, ο γιατρός θα εισάγει το δάχτυλό του (αφότου έχει φορέσει γάντι) στο ορθό για τον έλεγχο αποφράξεων, ευαισθησίας ή αίματος.

Μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε επιπλέον εξετάσεις για να εντοπιστεί η αιτία των συμπτωμάτων σας, όπως:

• Διάβαση του παχέος εντέρου: Θα καταπιείτε ένα δισκίο που περιέχει ουσίες οι οποίες εμφανίζονται σε μία ακτινογραφία ακτίνων-Χ. Ο γιατρός θα διαπιστώσει πώς οι τροφές κινούνται μέσω των εντέρων και πόσο καλά λειτουργούν οι εντερικοί μύες.
• Ορθοπρωκτική μανομετρία: Ο γιατρός εισάγει ένα σωλήνα με ένα μπαλόνι στην άκρη εντός του πρωκτού. Φουσκώνει το μπαλόνι και το τραβά αργά προς τα έξω. Αυτό επιτρέπει στο γιατρό να μετρήσει πόσο σφιχτοί είναι οι μύες γύρω από τον πρωκτό και πόσο καλά λειτουργεί το ορθό.
• Κλύσμα βαρίου: Ο γιατρός εισάγει ένα σκιαγραφικό υγρό με βάριο εντός του ορθού χρησιμοποιώντας ένα καθετήρα. Το βάριο σκιαγραφεί το ορθό και το παχύ έντερο, επιτρέποντας στο γιατρό να εξετάσει καλύτερα αυτές τις δομές σε μία ακτινογραφία ακτίνων-Χ.
• Κολονοσκόπηση: Ο γιατρός εξετάζει το παχύ έντερο χρησιμοποιώντας το κολονοσκόπιο, το οποίο φέρει κάμερα και φακό στην άκρη. Η διαδικασία συνήθως περιλαμβάνει νάρκωση και παυσίπονα.

Σύνοψη

Η κύρια διαφορά μεταξύ της χρόνιας και της βραχυπρόθεσμης δυσκοιλιότητας είναι η χρονική διάρκεια των συμπτωμάτων. Σε αντίθεση με τη βραχυπρόθεσμη δυσκοιλιότητα, η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να επηρεάσει την εργασιακή και κοινωνική ζωή ενός ατόμου.

Η δυσκοιλιότητα που διαρκεί περισσότερο από τρεις μήνες και δεν βελτιώνεται με κατανάλωση περισσότερων φυτικών ινών, πρόσληψη νερού και σωματική δραστηριότητα, θεωρείται χρόνια.

Είναι σημαντικό να επισκεφθείτε το γιατρό σας για μία ακριβή διάγνωση. Ο γιατρός θα σας κάνει ερωτήσεις αναφορικά με τις κενώσεις του εντέρου και θα χρησιμοποιήσει διαγνωστικά κριτήρια για να εντοπίσει την αιτία της δυσκοιλιότητας. Θα σας συνταγογραφήσει φάρμακα ή θα σας προτείνει να σταματήσετε τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων. Δύο φαρμακευτικές ουσίες που έχουν λάβει έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), το lubiprostone και η λινακλοτίδη, έχει δειχθεί ότι βελτιώνουν με ασφάλεια τα συμπτώματα της χρόνιας δυσκοιλιότητας.

Αν έχετε αίμα στα κόπρανα, ανεξήγητη απώλεια βάρους ή έντονο πόνο στις κενώσεις του εντέρου, επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας.