Δερματική καντιντίαση

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες και οι προδιαθεσικοί παράγοντες της δερματικής καντιντίασης;

Οι δερματικές λοιμώξεις από τον μύκητα candida μπορεί να εκδηλωθούν σχεδόν σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος, αλλά εντοπίζονται κυρίως στις παρατριμματικές περιοχές, δηλαδή στα σημεία όπου δυο περιοχές του δέρματος αγγίζουν η μία την άλλη ή αναπτύσσεται τριβή μεταξύ τους. Τέτοιες περιοχές περιλαμβάνουν τις μασχάλες, τη βουβωνική περιοχή και πτυχώσεις του δέρματος, καθώς και τις περιοχές μεταξύ των δακτύλων των χεριών και των ποδιών. Ο μύκητας αναπτύσσεται σε ζεστές, υγρές συνθήκες παρουσία ιδρώτα.

Φυσιολογικά, το δέρμα σας δρα ως ένας αποτελεσματικός φραγμός εναντίον της λοίμωξης. Ωστόσο, οποιαδήποτε ασυνέχεια στα επιφανειακά στρώματα του δέρματος μπορεί να επιτρέψει στο μύκητα να προκαλέσει μόλυνση. Ο μύκητας candida γίνεται παθογόνος (δηλαδή μπορεί να προκαλέσει ασθένεια) όταν οι συνθήκες του επιτρέπουν να πολλαπλασιαστεί. Ζεστός και υγρός καιρός, κακή στοματική υγιεινή ή περιοριστικά ρούχα αποτελούν ορισμένες ευνοϊκές συνθήκες.

Αυτοί, όμως, δεν είναι οι μόνοι προδιαθεσικοί παράγοντες που πρέπει να λάβετε υπόψιν. Οι λοιμώξεις από το μύκητα candida τείνουν να κυριαρχούν:

• Στα μικρά παιδιά
• Στα παχύσαρκα άτομα
• Στα άτομα με διαβήτη
• Στα άτομα με υποθυρεοειδισμό
• Στα άτομα με φλεγμονώδεις διαταραχές
• Στα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Σε άτομα που εργάζονται σε υγρές συνθήκες
• Στις έγκυες γυναίκες

Συγκεκριμένα φάρμακα επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο της εν λόγω μυκητιασικής λοίμωξης. Τα τοπικά κορτικοστεροειδή είναι τα περισσότερα προβληματικά, αλλά τα αντισυλληπτικά δισκία και τα αντιβιοτικά είναι μερικές ακόμη πιθανές αιτίες. Αν λαμβάνετε αυτούς τους τύπους φαρμάκων, θα πρέπει να ελέγχετε τακτικά το δέρμα σας για ενδείξεις λοίμωξης από το μύκητα candida.

Συμπτώματα

Αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα μιας καντιντίασης

Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση του σώματος, αλλά περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Εξανθήματα
• Ερυθρές ή μωβ κηλίδες δέρματος
• Μία λευκή ουσία σαν νιφάδες πάνω από τις πάσχουσες περιοχές
• Φολιδωτό δέρμα
• Ρωγμές στο δέρμα
• Ερύθημα, το οποίο οδηγεί σε ερυθρότητα
• Εμφάνιση λευκού μαλακού δέρματος
• Πυώδης φλύκταινες στις πάσχουσες περιοχές (σπυράκια γεμάτα με πύον)
• Ερυθρές και λευκές κακώσεις στο στόμα, όπως στη μυκητώδη στοματίτιδα

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η δερματική καντιντίαση;

Η διάγνωση της λοίμωξης από candida βασίζεται κυρίως στην εμφάνιση του δέρματος και στην εξέταση δειγμάτων δέρματος. Ο γιατρός θα λάβει ένα μικρό δείγμα από το δέρμα σας, τα νύχια σας ή τρίχες από την πάσχουσα περιοχή του τριχωτού της κεφαλής και θα το τοποθετήσει σε μία αντικειμενοφόρο πλάκα για μικροσκοπική παρατήρηση. Μόλις διαγνωστεί η λοίμωξη από το μύκητα candida, το πρώτο βήμα είναι η αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές του τρόπου ζωής, όπως καλύτερη υγιεινή, απώλεια βάρους, αν είστε υπέρβαρος/η, ή διαχείριση του διαβήτη.

Την πρώτη φορά που θα παρατηρήσετε συμπτώματα καντιντίασης θα πρέπει να πραγματοποιήσετε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας. Ο γιατρός θα μπορέσει να διαγνώσει την πάθηση και να σας προτείνει τις βέλτιστες θεραπευτικές επιλογές. Η καντιντίαση είναι μία λοίμωξη που τείνει να επανεμφανίζεται. Σε μελλοντικά περιστατικά καντιντίασης, μπορείτε απλά να επισκεφτείτε το φαρμακείο σας και να ρωτήσετε ποιο είναι το βέλτιστο για εσάς φάρμακο.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η δερματική καντιντίαση;

Η θεραπεία της δερματικής καντιντίασης είναι συνήθως απλή. Δεν θα χρειαστεί να νοσηλευτείτε, εκτός και αν έχετε προβλήματα με το ανοσοποιητικό σας σύστημα ή ο μύκητας candida έχει εξαπλωθεί στην αιματική κυκλοφορία. Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιμυκητιασικές κρέμες, αλοιφές ή λοσιόν που εφαρμόζονται απευθείας στο δέρμα. Υπόθετα και από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα είναι επίσης διαθέσιμα.

Πιθανώς, ο γιατρός θα σας προτείνει μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως η κετοκοναζόλη ή η κλοτριμαζόλη. Και τα δύο είναι τοπικής εφαρμογής και ανήκουν σε μία κλάση αντιμυκητιασικών φαρμάκων γνωστά ως αζόλες. Είναι διαθέσιμα σε μορφή αλοιφής, δισκίου και κρέμας. Δεν έχουν τις ίδιες σοβαρές παρενέργειες όπως άλλοι αντιμυκητιασικοί παράγοντες (νυστατίνη ή αμφοτερικίνη Β). Η αμφοτερικίνη Β είναι ένα ενδοφλέβιο φάρμακο που χρησιμοποιείται μόνο στα νοσοκομεία.

Διαφορετικά είδη φαρμάκων θα χρησιμοποιηθούν ανάλογα με τον τύπο λοίμωξης και το πάσχον μέλος του σώματος. Για παράδειγμα:

• Κολπικά τζελ ή κρέμες, όπως μικοναζόλη, συχνά χρησιμοποιούνται για κολπικές μυκητιασικές λοιμώξεις.
• Η μυκητώδης στοματίτιδα συχνά αντιμετωπίζεται με αντιμυκητιασικά σε μορφή στοματικού διαλύματος, δισκίων ή παστίλιας.
• Το πόδι του αθλητή συνήθως αντιμετωπίζεται με spray, σκόνες και αλοιφές.
• Οι σοβαρές λοιμώξεις αντιμετωπίζονται ως επί το πλείστον με από του στόματος ή ενδοφλέβια φάρμακα.

Τα περισσότερα αντιμυκητιασικά φάρμακα χρησιμοποιούνται μία με δύο φορές την ημέρα.

Ορισμένα φάρμακα, όπως η μικοναζόλη και η κλοτριμαζόλη, μπορούν με ασφάλεια να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση καντιντίασης σε οποιοδήποτε τρίμηνο της κύησης. Συμβουλευτείτε πρώτα το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας εάν το εν λόγω φάρμακο είναι ασφαλές για εσάς.

Όλα τα φάρμακα έχουν πιθανές παρενέργειες. Παρενέργειες των αντιμυκητιασικών φαρμάκων συχνά περιλαμβάνουν:

• Κνησμό στο σημείο της εφαρμογής
• Ερυθρότητα ή ήπια αίσθηση καψίματος στο σημείο της τοπικής εφαρμογής
• Πονοκέφαλο
• Δυσπεψία ή αναστάτωση του στομάχου
• Εξανθήματα στο δέρμα

Ενδοφλέβια αντιμυκητιασικά είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν αρνητικές παρενέργειες, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Απώλεια όρεξης
• Γενικότερη αδιαθεσία
• Διάρροια
• Πόνο στους μύες και τις αρθρώσεις
• Εξανθήματα

Σε σπάνιες περιπτώσεις, τα αντιμυκητιασικά μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή αλλεργική αντίδραση, όπως ξεφλούδισμα ή φυσαλίδες.

Τα άτομα με πρόβλημα στο ήπαρ δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν αντιμυκητιασικά φάρμακα χωρίς την επίβλεψη του γιατρού. Τα αντιμυκητιασικά μπορεί να οδηγήσουν σε ηπατική βλάβη σε υγιείς κατά τα άλλα ασθενείς, αλλά είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν σοβαρό πρόβλημα σε άτομα που έχουν ήδη κάποιο ηπατικό πρόβλημα.

Φάρμακα που μπορεί να αλληλεπιδράσουν με αντιμυκητιασικά περιλαμβάνουν:

• Ριφαμπικινη (ένα αντιβιοτικό)
• Βενζοδιαζεπίνες, τα οποία χρησιμοποιούνται ως υπνωτικά και για τη μείωση του άγχους
• Οιστρογόνα και προγεστερόνη, που βρίσκονται σε αντισυλληπτικά δισκία και σε θεραπεία αποκατάστασης ορμονών
• Φαινυτοΐνη, η οποία χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της επιληψίας

Υπάρχουν φυσικές ή κατ’ οίκον θεραπείες αποτελεσματικές έναντι των λοιμώξεων από το μύκητα candida;

Η καλύτερη πιο αποτελεσματική θεραπεία εναντίον του μύκητα candida είναι τα αντιμυκητιασικά φάρμακα. Δεν υπάρχουν αποδεδειγμένα σπιτικές θεραπείες για την ίαση μιας μυκητιασικής λοίμωξης από τη στιγμή που εμφανιστεί. Θεραπείες, όπως η εμβάπτιση ενός ταμπόν σε γιαούρτι ή λάδι τεϊόδεντρου και η τοποθέτησή του εντός του κόλπου για την αντιμετώπιση μιας μυκητιασικής λοίμωξης, δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές και μάλιστα μπορεί να αποβούν επικίνδυνες. Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν αρκετοί τρόποι πρόληψης μιας μυκητιασικής λοίμωξης. Άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να διατηρείτε το ανοσοποιητικό σας σύστημα υγιές είναι να κοιμάστε οκτώ ώρες κάθε βράδυ, να αθλείστε και να ακολουθείτε μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.

Παιδιά

Καντιντίαση σε παιδιά

Τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή σε λοιμώξεις του μύκητα candida συγκριτικά με τους ενήλικες. Τα παιδιά είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν ιγμορίτιδα, δερματικά εξανθήματα, συμπεριλαμβανομένης της δερματίτιδας της πάνας, μυκητώδη στοματίτιδα και ωταλγίες από την υπερανάπτυξη του μύκητα candida.

Τα συμπτώματα σε βρέφη και μωρά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Επίμονο και έντονο εξάνθημα στην περιοχή της πάνας
• Δερματικά εξανθήματα που μοιάζουν με έκζεμα
• Λευκές ή κίτρινες κηλίδες στη γλώσσα ή στο εσωτερικό του στόματος ή στις παριές
• Κολικό για περισσότερο από τρεις μήνες
• Επαναλαμβανόμενα προβλήματα στα αυτιά
• Συμπτώματα που επιδεινώνονται σε υγρά περιβάλλοντα ή σε υγρό καιρό

Τα συμπτώματα σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας περιλαμβάνουν:

• Διαρκή λιγούρα για γλυκό
• Μαθησιακές δυσκολίες
• Συχνή ευερεθιστότητα ή δυσαρέσκεια
• Επαναλαμβανόμενα προβλήματα στα αυτιά
• Συμπτώματα που επιδεινώνονται σε υγρά περιβάλλοντα ή σε υγρό καιρό

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το συγκεκριμένο τύπο καντιντίασης. Μπορεί να χρειάζεται ένα τοπικό φάρμακο για δερματικές λοιμώξεις ή αντιμυκητιασικά από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα.

Η θεραπεία μπορεί να χρειαστεί έως δύο εβδομάδες και η επανεμφάνιση είναι ιδιαίτερα συχνή.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η δερματική καντιντίαση;

Υπάρχουν ορισμένα απλά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης δερματικής καντιντίασης. Για παράδειγμα:

• Φορέστε αθλητικά ρούχα που στεγνώνουν εύκολα και δεν εγκλωβίζουν την υγρασία στο δέρμα σας.
• Διατηρήστε τις μασχάλες, τη βουβωνική περιοχή και άλλες περιοχές που είναι επιρρεπείς σε λοιμώξεις καθαρές και στεγνές.
• Πάντα να κάνετε ντους και να στεγνώνετε το δέρμα σας πολύ προσεκτικά ύστερα από δραστηριότητες κατά τις οποίες ιδρώνετε.
• Αν είστε υπέρβαρος/η ή παχύσαρκος/η, στεγνώστε κατάλληλα τις δερματικές πτυχώσεις.
• Φοράτε σανδάλια ή παπούτσια που αφήνουν τα δάχτυλα εκτεθειμένα όταν ο καιρός είναι ζεστός.
• Αλλάζετε τις κάλτσες και τα εσώρουχά σας τακτικά.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση της δερματικής καντιντίασης;

Στους υγιείς ενήλικες, η καντιντίαση είναι ήπια και αντιμετωπίζεται εύκολα. Η λοίμωξη μπορεί να είναι πιο σοβαρή σε ηλικιωμένους και μικρά παιδιά, καθώς και σε ομάδες ατόμων με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει την εξάπλωση της λοίμωξης σε άλλα μέρη του σώματος, ιδιαίτερα στην περίπτωση της μυκητώδους στοματίτιδας. Οι περιοχές στις οποίες η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί περιλαμβάνουν:

• Τον οισοφάγο
• Τις καρδιακές βαλβίδες
• Τα έντερα
• Το ήπαρ
• Τους πνεύμονες

Τα προληπτικά μέτρα καθώς και η έγκαιρη θεραπεία μπορούν να συνεισφέρουν στην πρόληψη της ανάπτυξης του μύκητα candida. Όσο πιο έγκαιρα αναζητήσετε θεραπεία για την καντιντίαση τόσο καλύτερη είναι η έκβαση. Αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα εάν το εξάνθημα συνοδεύεται από κοιλιακό άλγος ή υψηλό πυρετό.