Παθολογικά

Διατροφικές ανεπάρκειες (Κακή θρέψη)

Τι είναι οι διατροφικές ανεπάρκειες;

Ο οργανισμός χρειάζεται μία πληθώρα βιταμινών και μετάλλων, απαραίτητα τόσο για την ανάπτυξή του όσο και για την πρόληψη ασθενειών, τα οποία καλούνται μικροθρεπτικά συστατικά. Είναι στοιχεία που δεν παράγονται φυσιολογικά από τον οργανισμό, για αυτό πρέπει να λαμβάνονται μέσω της διατροφής.

Διατροφική ανεπάρκεια υφίσταται όταν το σώμα δεν προσλαμβάνει ή δεν μπορεί να απορροφήσει από τις τροφές την απαιτούμενη ποσότητα ενός θρεπτικού συστατικού. Οι ανεπάρκειες μπορούν να οδηγήσουν σε πολυάριθμα προβλήματα υγείας, όπως πεπτικά προβλήματα, δερματικές διαταραχές, ανώμαλη ανάπτυξη των οστών, ακόμη και άνοια.

Η απαραίτητη ποσότητα του εκάστοτε θρεπτικού συστατικού εξαρτάται από την ηλικία. Στις ΗΠΑ, πολλά από τα προϊόντα που βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, όπως τα δημητριακά, το γάλα και το ψωμί, είναι εμπλουτισμένα σε θρεπτικά συστατικά με στόχο την πρόληψη κάποιας ανεπάρκειας.

Ωστόσο, κάποιες φορές το σώμα αδυνατεί να απορροφήσει τα εν λόγω στοιχεία, ακόμη κι αν τα καταναλώνετε σε επαρκείς ποσότητες. Επομένως, ανεπάρκεια μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε μικροθρεπτικό συστατικό.

Σίδηρος

Ανεπάρκεια σιδήρου

Η πλέον ευρέως διαδεδομένη ανεπάρκεια σε όλο τον κόσμο είναι αυτή του σιδήρου. Η έλλειψή του είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε αναιμία. Αναιμία είναι η κυκλοφορία μειωμένου αριθμού υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα και συνοδεύεται από ποικίλα συμπτώματα, όπως η αδυναμία και η κόπωση.

Πλούσιες σε σίδηρο τροφές είναι τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το κόκκινο κρέας και ο κρόκος των αυγών. Ο σίδηρος συνεισφέρει καταλυτικά στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, για αυτό σε περιπτώσεις ανεπάρκειας, ο αριθμός τους μειώνεται. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια που παράγονται είναι μικρότερα και λιγότερο αποτελεσματικά στην μεταφορά οξυγόνου σε ιστούς και όργανα.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), πάνω από το 30% του πληθυσμού της γης πάσχει από αναιμία και πολλές από αυτές τις περιπτώσεις οφείλονται σε ανεπάρκεια σιδήρου. Στην πραγματικότητα, είναι η μόνη διατροφική ανεπάρκεια που κυριαρχεί εξίσου στις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες. Εξαιτίας του γεγονότος ότι επηρεάζει έναν πολύ μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού, αναγνωρίζεται πλέον ως επιδημία.

Βιταμίνη Α

Ανεπάρκεια βιταμίνης Α

Η βιταμίνη Α συνιστά μία ομάδα θρεπτικών συστατικών απαραίτητων για την καλή λειτουργία των ματιών, την αναπαραγωγική υγεία ανδρών και γυναικών και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., η έλλειψη βιταμίνης Α είναι η κύρια αιτία πρόκλησης της αποτρέψιμης τύφλωσης στα παιδιά. Επίσης, έγκυες γυναίκες με ανεπάρκεια βιταμίνης Α έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.

Το β-καροτένιο είναι μία ουσία με αντιοξειδωτικές δράσεις, η οποία ανευρίσκεται στα κόκκινα, πορτοκαλί, κίτρινα και σκούρα πράσινα φρούτα και λαχανικά. Η ένωση αυτή μπορεί να μετατραπεί σε βιταμίνη Α, όταν το σώμα το απαιτεί.

Για τα νεογέννητα βρέφη η καλύτερη πηγή βιταμίνης Α είναι το μητρικό γάλα. Όλοι οι υπόλοιποι την λαμβάνουμε μέσω τροφών, όπως:

  • Πράσινα λαχανικά (σπανάκι, μπρόκολο, κέιλ)
  • Πορτοκαλί λαχανικά (καρότα, γλυκοπατάτες, κολοκύθα)
  • Κοκκινο-κίτρινα φρούτα (παπάγια, ροδάκινα, βερίκοκα, ντομάτες)
  • Αυγά
  • Γάλα

Β-1

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β-1

Μία ακόμη κοινή διατροφική ανεπάρκεια είναι αυτή της βιταμίνης Β-1, αλλιώς γνωστής ως θειαμίνη. Η θειαμίνη αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του νευρικού συστήματος, εμφανίζει δε εξαιρετικά σημαντικό ρόλο και στον μεταβολισμό των υδατανθράκων.

Η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε:

  • Σύγχυση
  • Κόπωση
  • Βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης
  • Απώλεια βάρους

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε νευρική και μυϊκή βλάβη, καθώς και να επηρεάσει την λειτουργία της καρδιάς.

Στις ΗΠΑ, η ανεπάρκεια αυτή παρατηρείται πιο συχνά σε όσους καταναλώνουν υπερβολικά μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Αυτό συμβαίνει, διότι το αλκοόλ μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να απορροφά την βιταμίνη Β-1, να την αποθηκεύει στο ήπαρ και να την μετατρέπει σε κάποια χρήσιμη μορφή. Η έλλειψή της είναι μια κοινή αιτία του συνδρόμου Wernicke-Korsakoff, το οποίο συνιστά μία μορφή άνοιας.

Πολλά δημητριακά και προϊόντα σιτηρών που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ είναι εμπλουτισμένα σε Β-1. Πέραν αυτών, άλλες καλές πηγές θεωρούνται:

  • Το χοιρινό
  • Οι σπόροι
  • Οι ξηροί καρποί
  • Τα όσπρια
  • Τα αυγά
  • Το σπέρμα σίτου

Β-3

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β-3

Η βιταμίνη Β-3, αλλιώς νιασίνη, είναι ένα ακόμη μικροθρεπτικό συστατικό που συνεισφέρει στον μεταβολισμό των τροφών.

Μία σοβαρή ανεπάρκεια βιταμίνης Β-3 συχνά αναφέρεται ως πελλάγρα. Η νιασίνη βρίσκεται στα περισσότερα ζωικής προέλευσης προϊόντα, καθώς και στα φιστίκια. Ως αποτέλεσμα, η εν λόγω πάθηση είναι σπάνια στις ανεπτυγμένες χώρες ή στους πληθυσμούς που καταναλώνουν κρέας.

Ανάμεσα στα συμπτώματα της πελλάγρας ανήκουν η διάρροια, η άνοια και οι δερματικές διαταραχές. Είναι, όμως, αντιμετωπίσιμη με μια ισορροπημένη διατροφή και συμπληρώματα βιταμίνης Β-3.

Β-9

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β-9

Η βιταμίνη Β-9 βοηθά στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και ονομάζεται και φολικό οξύ. Διαδραματίζει επίσης σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Πρέπει να σημειωθεί ότι το φολικό οξύ δεν είναι η φυσική, αλλά η συνθετική μορφή της βιταμίνης Β-9, η οποία απαντά σε συμπληρώματα διατροφής και επεξεργασμένα τρόφιμα. Η φυσική μορφή καλείται φυλλικό οξύ.

Η ένωση αυτή είναι κρίσιμη για την εμβρυϊκή ανάπτυξη, εφόσον είναι απαραίτητη για την φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Η ανεπάρκεια φολικού οξέος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές γενετικές ανωμαλίες, αναπτυξιακά προβλήματα ή αναιμία.

Τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ είναι:

  • Τα μαλάκια
  • Τα σιτηρά
  • Τα σπαράγγια
  • Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά
  • Τα φασόλια και οι φακές
  • Κρέατα, όπως το κοτόπουλο και το χοιρινό
  • Τα «ενισχυμένα» σιτηρά
  • Τα κιτρώδη φρούτα

Μπορεί μεν τα φασόλια να αναφέρονται ως εξαιρετική πηγή φυλλικού οξέος, ωστόσο το περιεχόμενο φυλλικό οξύ στα φασόλια κονσέρβας είναι περίπου το μισό από ότι στα μαγειρεμένα ή αποξηραμένα φασόλια.

Οι περισσότεροι άνθρωποι λαμβάνουν τις απαραίτητες ποσότητες βιταμίνης Β-9. Όμως, παρατηρείται συχνά οι έγκυες γυναίκες να μην την καταναλώνουν επαρκώς, θέτοντας σε κίνδυνο μία υγιή και ασφαλή εγκυμοσύνη.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ προτείνει ότι οι γυναίκες που κυοφορούν ή προσπαθούν να μείνουν έγκυες θα πρέπει να λαμβάνουν ως 400 μg φολικού οξέος την ημέρα, ώστε να αποτρέψουν γενετικές ανωμαλίες του εμβρύου.

Σύμφωνα με έρευνες, ορισμένοι άνθρωποι φέρουν γενετικές μεταλλάξεις οι οποίες εμποδίζουν την μεθυλίωση του φολικού οξέος ή την μετατροπή του σε μία χρήσιμη για τον οργανισμό μορφή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ενώ η πρόσληψη φολικού μπορεί να είναι επαρκής, ένα συμπλήρωμα μεθυλιωμένου φολικού ίσως να κριθεί απαραίτητο για την πρόληψη της ανεπάρκειας.

Β-12

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12

Η βιταμίνη Β-12 (αλλιώς κοβαλαμίνη) είναι μία από τις υπεύθυνες βιταμίνες για την παραγωγή υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η έλλειψή της απαντά συνήθως μεταξύ ατόμων τα οποία:

  • Είναι vegan
  • Είναι άνω των 60 ετών
  • Κάνουν χρόνια χρήση αντιόξινων
  • Έχουν κάνει κάποια γαστρική χειρουργική επέμβαση
  • Πάσχουν από διαβήτη και παίρνουν μετφορμίνη
  • Έχουν έλλειψη του ενδογενούς παράγοντα

Ο ενδογενής παράγοντας είναι μία πρωτεΐνη-μεταφορέας που εκκρίνεται από τα κύτταρα του στομάχου, δεσμεύει την βιταμίνη Β-12 και την μεταφέρει στο λεπτό έντερο για απορρόφηση. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα απορροφά και χρησιμοποιεί την βιταμίνη. Η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου μέσω της διατροφής απαιτείται, ώστε ο ενδογενής παράγοντας να βοηθήσει στην απορρόφηση της Β-12.

Ανεπάρκεια της Β-12 μπορεί να οδηγήσει σε επίκτητη κακοήθη αναιμία, η οποία προκαλείται από την μειωμένη ικανότητα απορρόφησής της. Είναι πιο κοινή στα άτομα με αυτοάνοσες διαταραχές και φλεγμονώδεις ή πεπτικές νόσους.

Η συμπτωματολογία της ανεπάρκειας της βιταμίνης Β-12 περιλαμβάνει:

  • Ζάλη
  • Απώλεια βάρους
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Ναυτία ή μειωμένη όρεξη
  • Ωχρό ή κιτρινωπό χρώμα δέρματος
  • Κόπωση και αδυναμία των άκρων
  • Ερυθρή ή πρησμένη γλώσσα

Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και γίνει χρόνια, η ανεπάρκεια Β-12 μπορεί να προκαλέσει μη αντιστρέψιμη βλάβη στο νευρικό σύστημα. Αυτό θα καταστεί εμφανές από τα πολύ σοβαρά συμπτώματα, όπως:

  • Ευερεθιστότητα
  • Μυϊκή αδυναμία
  • Δυσκολία στο περπάτημα
  • Κατάθλιψη
  • Απώλεια μνήμης
  • Άνοια

Ο γιατρός θα ζητήσει ποικίλες εξετάσεις αίματος προκειμένου να αποφανθεί αν πρόκειται για ανεπάρκεια Β-12, όπως:

  • Τα επίπεδα της βιταμίνης Β-12
  • Αντισώματα έναντι του ενδογενούς παράγοντα
  • Ανίχνευση μεθυλμαλονικού οξέος

Οι τρόποι αντιμετώπισης και θεραπείας εμπερικλείουν:

  • Την αύξηση της προσλαμβανόμενης από την τροφή βιταμίνης Β-12
  • Την λήψη συμπληρωμάτων Β-12
  • Την ενδοφλέβια χορήγηση Β-12
  • Τις μεταγγίσεις αίματος

Η βιταμίνη Β-12 εμπεριέχεται κυρίως στο κόκκινο κρέας και τα ζωικά παράγωγα. Χορτοφαγικές πηγές της αποτελούν το εμπλουτισμένο σε Β-12 φυτικό γάλα και η διατροφική μαγιά.

Βιταμίνη D

Ανεπάρκεια βιταμίνης D

Σύμφωνα με την σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη έχουν έλλειψη βιταμίνης D, με τα άτομα σκουρότερου δέρματος να διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο ανεπάρκειας.

Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τα υγιή οστά. Βοηθά το σώμα να διατηρήσει τα φυσιολογικά επίπεδα ασβεστίου, με στόχο την ανάπτυξη δοντιών και οστών. Η έλλειψη αυτής της ένωσης μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ή καθυστερημένη ανάπτυξη του σκελετού. Η οστεοπόρωση, που προκαλείται από έλλειψη ασβεστίου και βιταμίνης D, οδηγεί σε πορώδη και εύθραυστα οστά.

Η βιταμίνη D βρίσκεται φυσικά σε λίγα τρόφιμα και αυτά είναι:

  • Τα μανιτάρια
  • Τα λιπαρά ψάρια
  • Ο κρόκος των αυγών
  • Το συκώτι
  • Έλαια από το συκώτι ψαριών

Η καλύτερη πηγή βιταμίνης D είναι η ηλιακή ακτινοβολία. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, 5 ως 30 λεπτά έκθεσης του προσώπου, των χεριών, του λαιμού ή της πλάτης στον μεσημεριανό ήλιο δύο φορές την εβδομάδα σας εφοδιάζει με την απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης D.

Ωστόσο, τα αντηλιακά εμποδίζουν την απορρόφησή της από το δέρμα. Για αυτό συνίσταται η έκθεση στον ήλιο για λίγα λεπτά πριν την εφαρμογή του αντηλιακού.

Ασβέστιο

Ανεπάρκεια ασβεστίου

Το ασβέστιο βοηθά τον οργανισμό να χτίσει ισχυρά οστά και δόντια και συνεισφέρει στην φυσιολογική λειτουργία της καρδιάς, των νεύρων και των μυών.

Μία έλλειψη ασβεστίου δεν εκδηλώνει αμέσως συμπτώματα, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα με την πάροδο του χρόνου. Και αυτό συμβαίνει διότι, αν δεν λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο, το σώμα θα χρησιμοποιήσει το ασβέστιο από τα οστά, προκαλώντας οστική απώλεια.

Ενώ ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η ανεπάρκεια ασβεστίου σχετίζεται με την απώλεια οστικής μάζας και την αδυναμία των οστών λόγω οστεοπόρωσης, το ζήτημα παραμένει αμφιλεγόμενο. Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., τα ευρήματα υποστηρίζουν την σημασία του ασβεστίου σε συνδυασμό με την βιταμίνη D για υγιή οστά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η συσχέτιση αυτή δεν είναι τόσο ισχυρή για νεαρότερα άτομα.

Μία πληθυσμιακή μελέτη από τον Π.Ο.Υ. επίσης αποκαλύπτει ότι στις χώρες που παρατηρείται χαμηλότερη πρόσληψη ασβεστίου δεν καταγράφονται υψηλότερα ποσοστά ασθενειών των οστών. Αλλά χώρες με υψηλότερη πρόσληψη ασβεστίου παρουσιάζουν και περισσότερα περιστατικά καταγμάτων των ισχύων. Στις εν λόγω χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών και η μη άθληση συνεισφέρουν στα ανεπαρκή επίπεδα ασβεστίου και στην κακή υγεία των οστών.

Η ανεπάρκεια αυτή μπορεί ακόμη να οδηγήσει σε ανώμαλο καρδιακό ρυθμό, κάτι που δύναται να απειλήσει την ζωή του ατόμου.

Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση βιώνουν μεγαλύτερη οστική απώλεια εξαιτίας ορμονικών αλλαγών και παρουσιάζουν μεγαλύτερα προβλήματα στην απορρόφηση ασβεστίου.

Οι καλύτερες πηγές ασβεστίου είναι:

  • Τα γαλακτοκομικά προϊόντα
  • Το tofu εμπλουτισμένο με ασβέστιο
  • Τα μικρά ψάρια με κόκαλα

Λαχανικά, όπως το κέιλ και το μπρόκολο, επίσης περιέχουν ασβέστιο. Πολλά δημητριακά και σιτηρά είναι εμπλουτισμένα στο στοιχείο αυτό.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το ποιο θρεπτικό συστατικό βρίσκεται σε έλλειψη. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα γενικά συμπτώματα που πιθανώς να βιώσετε, όπως:

  • Αδυναμία και κόπωση
  • Τριχόπτωση
  • Υπνηλία
  • Ζάλη
  • Λιποθυμία
  • Κατάθλιψη
  • Μειωμένη συγκέντρωση
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Ασυνήθιστες λιγούρες
  • Χλωμό δέρμα
  • Δυσκοιλιότητα
  • Μούδιασμα στις αρθρώσεις
  • Προβλήματα στην εμμηνόρροια, όπως πολύ μεγάλη απώλεια αίματος ή διακοπή της έμμηνου ρύσης
  • Ανώμαλος καρδιακός παλμός

Μπορεί να εμφανίσετε όλα ή κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα.

Με την πάροδο του χρόνου οι περισσότεροι άνθρωποι προσαρμόζονται στα συμπτώματά τους και αυτό οδηγεί στην μη διάγνωση της πάθησης. Προγραμματίστε έναν έλεγχο με τον γιατρό σας αν βιώνετε παρατεταμένες περιόδους κόπωσης, αδυναμίας ή μειωμένης συγκέντρωσης. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι η ένδειξη της αρχής μιας σοβαρής ανεπάρκειας.

Αίτια

Οι κύριες αιτίες για τις διατροφικές ανεπάρκειες είναι μία πτωχή σε θρεπτικά συστατικά διατροφή, μία ασθένεια ή φαρμακευτική αγωγή που εμποδίζει την απορρόφηση των συστατικών, ή ο συνδυασμός των παραπάνω. Ο οργανισμός έχει την ικανότητα να αποθηκεύει θρεπτικά συστατικά, επομένως μία ανεπάρκεια δεν καθίσταται αμέσως εμφανής, παρά μόνο όταν το σώμα έχει αδειάσει τις «αποθήκες» του για αρκετό χρονικό διάστημα.

Ένας μεγάλος αριθμός ασθενειών και παθήσεων, για παράδειγμα, μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια σιδήρου, όπως:

  • Η νόσος του Chron
  • Ο καρκίνος του παχέος εντέρου
  • Η διαταραγμένη εντερική χλωρίδα
  • Η κοιλιοκάκη

Η εγκυμοσύνη μπορεί επίσης να προκαλέσει ανεπάρκεια σιδήρου λόγω του γεγονότος ότι το σώμα διοχετεύει τον σίδηρο στο έμβρυο.

Ερευνητές έχουν βρει συσχέτιση μεταξύ της βαριατρικής επέμβασης, η οποία μειώνει το μέγεθος του στομάχου για να βοηθήσει την απώλεια κιλών, και της διατροφικής ανεπάρκειας. Βέβαια, άτομα στα οποία πρόκειται να γίνει αυτή η εγχείρηση μπορεί να παρουσιάζουν ήδη κάποια ανεπάρκεια λόγω της μη ισορροπημένης διατροφής. Συμβουλευτείτε τον γιατρό και τον διατροφολόγο σας πριν και μετά την επέμβαση, ώστε να χτίσετε ένα υγιές διατροφικό πλάνο.

Διάγνωση

Ο γιατρός θα σας ζητήσει πληροφορίες για τις διατροφικές σας συνήθειες, αν υποπτεύεται την ύπαρξη κάποιας ανεπάρκειας, καθώς και για τα συμπτώματα που αντιμετωπίζετε. Πρέπει να αναφέρετε αν έχετε βιώσει περιόδους δυσκοιλιότητας ή διάρροιας ή αν έχετε παρατηρήσει αίμα στα κόπρανα.

Οι διατροφικές ανεπάρκειες διαγιγνώσκονται μέσω μιας εξέτασης αίματος, η οποία συμπεριλαμβάνει και ένα πλήρες αιμοδιάγραμμα, με το οποίο οι γιατροί συχνά διαγιγνώσκουν την αναιμία.

Θεραπεία

Η θεραπεία πάντοτε εξαρτάται από τον τύπο και την σοβαρότητα της ανεπάρκειας, καθώς και από την πιθανότητα πρόκλησης μακροπρόθεσμων προβλημάτων. Για αυτό, πριν καταλήξει σε κάποιο θεραπευτικό πλάνο, ο γιατρός θα σας ζητήσει περαιτέρω εξετάσεις για να ελέγξει αν υπάρχει οποιαδήποτε άλλη βλάβη.

Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν όταν ακολουθείται μία ισορροπημένη διατροφή ή λαμβάνονται συμπληρώματα.

Διατροφικές αλλαγές

Ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει πώς να αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες στην περίπτωση κάποιας μικρής έλλειψης. Για παράδειγμα, άτομα με σιδηροπενική αναιμία θα πρέπει να περιλαμβάνουν περισσότερο κρέας, αυγά, πουλερικά, λαχανικά και όσπρια στην διατροφή τους.

Παραταύτα, ο γιατρός πιθανώς να σας συστήσει κάποιον διατροφολόγο αν η ανεπάρκεια είναι πιο σοβαρή. Μπορεί να σας ζητηθεί να κρατάτε ένα ημερολόγιο διατροφής για λίγες εβδομάδες. Στο ραντεβού με τον διατροφολόγο θα κοιτάξετε το ημερολόγιο και θα εντοπίσετε τις αλλαγές που οφείλετε να κάνετε. Τυπικά, οι συναντήσεις με τον ειδικό γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ύστερα από κάποια χρονική περίοδο θα χρειαστούν εξετάσεις αίματος για να επιβεβαιώσουν την θεραπεία της ανεπάρκειας.

Συμπληρώματα

Οι επίσημες διατροφικές οδηγίες των ΗΠΑ αναφέρουν ότι λαμβάνετε τα περισσότερα μικροθρεπτικά συστατικά μέσω της διατροφής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, βέβαια, μπορεί να χρειαστούν συμπληρώματα ή πολυβιταμίνες. Πιθανώς να χρειαστείτε και επιπρόσθετα συμπληρώματα για να ενισχύσετε την απορρόφηση των συμπληρωμάτων βιταμινών και μετάλλων, όπως για παράδειγμα η λήψη ασβεστίου και βιταμίνης D μαζί.

Η δοσολογία εξαρτάται από την σοβαρότητα τη ανεπάρκειας και καθορίζεται από τον γιατρό ή τον διατροφολόγο.

Πάντοτε να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα διατροφής.

Παρεντερική χορήγηση

Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις (όταν, για παράδειγμα, η διατροφική ανεπάρκεια δεν βελτιώνεται με από του στόματος φάρμακα ή βιταμίνες) πιθανώς να κριθεί απαραίτητο να σας χορηγηθεί το εκάστοτε συστατικό παρεντερικά, ενδοφλέβια ή ενδομυϊκά. Η διαδικασία αυτή αυξάνει τον κίνδυνο παρενεργειών και για αυτό πραγματοποιείται συνήθως σε νοσοκομειακό περιβάλλον.

Η παρεντερική χορήγηση σιδήρου, για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες οι οποίες περιλαμβάνουν:

  • Πυρετό
  • Ζάλη
  • Μυϊκό πόνο
  • Ρίγη
  • Πόνο στην πλάτη
  • Λιποθυμία

Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αλλεργική αντίδραση.

Όταν έχετε λάβει την κατάλληλη θεραπεία, ο γιατρός θα σας ζητήσει να επαναλάβετε τις εξετάσεις αίματος, ώστε να επιβεβαιωθεί η επιτυχία της. Ίσως χρειαστούν κάποια επιπλέον ραντεβού στο νοσοκομείο, έως ότου η ανεπάρκεια πάψει να υφίσταται.

Επιπλοκές

Η πλειονότητα των προβλημάτων που προκαλούνται από τις διατροφικές ανεπάρκειες παύουν να υπάρχουν με την θεραπεία της πάθησης. Παρατηρούνται, όμως, και περιπτώσεις όπου μπορεί να εμφανιστεί μία παρατεταμένη βλάβη, ιδιαίτερα σε καταστάσεις μακροχρόνιας και σοβαρής ανεπάρκειας.

Για παράδειγμα, η παρατεταμένη ανεπάρκεια θειαμίνης συνδέεται με μειωμένη ανάπτυξη και κατάθλιψη. Οι διατροφικές ανεπάρκειες σε παιδιά μπορεί να είναι πολύ σοβαρές και να οδηγήσουν σε αρνητικά για την υγεία αποτελέσματα.

Αν βιώνετε συμπτώματα και ανησυχείτε πως δεν λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες κάποιου μικροθρεπτικού συστατικού, μιλήστε με τον γιατρό σας. Είναι ο ειδικός που θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε την όποια ανεπάρκεια και να προλάβετε περαιτέρω βλάβες.

+ 14 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Calcium: Fact Sheet for Consumers [Fact sheet]. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-Consumer/

2. Department of Health and Human Services. (2015). 2015–2020 dietary guidelines: Key elements of healthy eating patterns. health.gov/dietaryguidelines/2015/guidelines/chapter-1/healthy-eating-patterns/

3. Folate: Fact Sheet for Consumers [Fact sheet]. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/Folate-Consumer/

4. Gletsu-Miller N, et al. (2013). Mineral malnutrition following bariatric surgery. DOI: 10.3945/an.113.004341

5. Higdon J, et al. (2013). Niacin. lpi.oregonstate.edu/mic/vitamins/niacin

6. Micronutrient deficiencies: Iron deficiency anaemia. (n.d.). who.int/nutrition/topics/ida/en/

7. Micronutrient deficiencies: Vitamin A deficiency. (n.d.). who.int/nutrition/topics/vad/en/

8. Recommendations for preventing osteoporosis. (n.d.). who.int/nutrition/topics/5_population_nutrient/en/index25.html

9. Thiamin: Fact Sheet for Health Professionals [Fact sheet]. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/Thiamin-HealthProfessional/

10. Vitamin A: Fact Sheet for Health Professionals [Fact sheet]. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-HealthProfessional/

11. Vitamin B12 deficiency: Causes and symptoms. (n.d.). hsph.harvard.edu/nutritionsource/b-12-deficiency/

12. Vitamin B12: Fact sheet for health professionals. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB12-HealthProfessional/#h5

13. Vitamin D and health. (n.d.). hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-d

14. Vitamin D: Fact Sheet for Health Professionals [Fact sheet]. (2016). ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/