Ασθένειες μυοσκελετικού συστήματος

Εγκεφαλική παράλυση

Τι είναι η εγκεφαλική παράλυση;

Ο όρος «εγκεφαλική παράλυση» αναφέρεται σε μία ομάδα διαταραχών που επηρεάζουν την κίνηση και το συντονισμό των μυών. Σε πολλές περιπτώσεις επηρεάζονται η ακοή, η όραση και η αίσθηση.

Η εγκεφαλική παράλυση είναι η πιο κοινή αιτία κινητικών αναπηριών στην παιδική ηλικία. Σύμφωνα με τα Κέντρα Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ, επηρεάζει τουλάχιστον 1,5 με 4 στα 1.000 παιδιά παγκοσμίως.

Συμπτώματα Αίτια Τύποι Σταδιοποίηση Διάγνωση Επιπλοκές Θεραπεία Πρόληψη Έκβαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της εγκεφαλικής παράλυσης;

Τα συμπτώματα της εγκεφαλικής παράλυσης ποικίλουν από άτομο σε άτομο και κυμαίνονται από ήπια ως σοβαρά. Κάποια άτομα δυσκολεύονται να περπατούν και να κάθονται. Άλλα εμφανίζουν πρόβλημα στο να κρατούν αντικείμενα.

Τα συμπτώματα μπορεί να γίνονται περισσότερο ή λιγότερο σοβαρά με την πάροδο του χρόνου. Επίσης ποικίλουν ανάλογα με το τμήμα του εγκεφάλου που επηρεάζεται.

Ορισμένα από τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Τρόμο (ακούσιες κινήσεις)
  • Καθυστέρηση στην επίτευξη ορισμένων βασικών κινήσεων στα μωρά, όπως να μπουσουλάνε, να σηκώνονται μόνα τους ή να γυρίζουν
  • Δυσκολία στο περπάτημα
  • Σπαστικότητα (άκαμπτοι μύες και υπερευαίσθητα αντανακλαστικά)
  • Προτίμηση χρήσης της μιας πλευράς του σώματος, δηλαδή να πιάνουν αντικείμενα μόνο με το ένα χέρι
  • Εναλλαγές στο μυϊκό τόνο, όπως πολύ χαλαρός ή πολύ άκαμπτος
  • Αταξία (έλλειψη μυϊκού συντονισμού)
  • Υπερβολική σιελόρροια και δυσκολία στην κατάποση
  • Νευρολογικά προβλήματα, όπως επιληπτικές κρίσεις, μαθησιακές δυσκολίες και τύφλωση

Τα περισσότερα παιδιά γεννιούνται με εγκεφαλική παράλυση, αλλά μπορεί να μην εκδηλώσουν ενδείξεις της διαταραχής για μήνες ή χρόνια. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται πριν την ηλικία των 3 ή 4 ετών.

Καλέστε αμέσως το γιατρό σας αν υποπτεύεσθε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει εγκεφαλική παράλυση. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι καταλυτικές.

Αίτια

Ποια είναι η αιτία της εγκεφαλικής παράλυσης;

Μη φυσιολογική εγκεφαλική ανάπτυξη ή τραύμα στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλική παράλυση. Η βλάβη επηρεάζει το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τις κινήσεις, το συντονισμό και τη στάση του σώματος,

Η εγκεφαλική βλάβη συνήθως συμβαίνει πριν τη γέννηση, αλλά μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια του τοκετού ή κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ακριβής αιτία είναι άγνωστη. Κάποια πιθανά αίτια περιλαμβάνουν:

  • Γενετικές μεταλλάξεις που οδηγούν σε μη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου
  • Τραυματισμούς στο κεφάλι από αυτοκινητιστικό δυστύχημα, πτώση ή κακοποίηση
  • Σοβαρό ίκτερο
  • Περιγεννητική ασφυξία (έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο κατά τον τοκετό)
  • Ενδοκρανιακή αιμορραγία
  • Εγκεφαλικές μολύνσεις, όπως η εγκεφαλίτιδα ή η μηνιγγίτιδα
  • Μητρικές μολύνσεις, όπως ο ιός του απλού έρπητα και η ιλαρά

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εγκεφαλικής παράλυσης;

Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο των μωρών για εγκεφαλική παράλυση, όπως:

  • Το χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση
  • Ο πρόωρος τοκετός
  • Η ασυμβατότητα Ρέζους (Rhesus), η οποία συμβαίνει όταν ο τύπος ρέζους της μητέρας δεν είναι συμβατός με του εμβρύου
  • Ο τοκετός με ισχιακή προβολή, ο οποίος συμβαίνει όταν τα πόδια ή τα οπίσθια του μωρού βγαίνουν πρώτα κατά τον τοκετό
  • Η μητρική έκθεση σε τοξικές ουσίες, όπως ο μεθυλυδράργυρος, κατά τη διάρκεια της κύησης
  • Το μικρό σκορ Apgar, το οποίο χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της υγείας των μωρών κατά τη γέννηση
  • Η πολλαπλή κύηση (δίδυμα ή τρίδυμα μωρά)

Τύποι

Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι εγκεφαλικής παράλυσης;

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι εγκεφαλικής παράλυσης που επηρεάζουν διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου. Κάθε τύπος προκαλεί συγκεκριμένες κινητικές διαταραχές.

Σπαστική εγκεφαλική παράλυση

Η σπαστική εγκεφαλική παράλυση είναι ο πιο κοινός τύπος εγκεφαλικής παράλυσης και επηρεάζει περίπου το 80% των ασθενών. Προκαλεί μυϊκή ακαμψία και υπερευαίσθητα αντανακλαστικά, καθιστώντας δύσκολο το περπάτημα.

Πολλοί άνθρωποι με σπαστική εγκεφαλική παράλυση έχουν ανωμαλίες στη βάδιση, όπως το να σταυρώνουν τα γόνατά τους σαν ψαλίδι καθώς περπατούν. Μυϊκή αδυναμία και παράλυση μπορεί επίσης να είναι παρούσες.

Τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν σε ολόκληρο το σώμα ή μόνο στη μία μεριά.

Δυσκινητική εγκεφαλική παράλυση

Τα άτομα με δυσκινητική εγκεφαλική παράλυση έχουν πρόβλημα στον έλεγχο των κινήσεων του σώματος. Η διαταραχή προκαλεί ακούσιες, μη φυσιολογικές κινήσεις στα χέρια και τα πόδια.

Σε ορισμένες περιπτώσεις επηρεάζονται το πρόσωπο και η γλώσσα. Οι κινήσεις μπορεί να είναι αργές ή γρήγορες και σπασμωδικές και να δυσκολεύουν τον ασθενή να κάτσει, να περπατήσει, να καταπιεί και να μιλήσει.

Υποτονική εγκεφαλική παράλυση

Η υποτονική εγκεφαλική παράλυση προκαλεί μειωμένο μυϊκό τόνο και υπερβολικά χαλαρούς μύες. Τα χέρια και τα πόδια κινούνται πολύ εύκολα και δείχνουν πως θα καταρρεύσουν.

Τα μωρά με το συγκεκριμένο τύπο δεν έχουν επαρκή έλεγχο της κεφαλής και μπορεί να παρουσιάσουν αναπνευστικά προβλήματα. Καθώς μεγαλώνουν, είναι δύσκολο να καθίσουν ευθεία, ως αποτέλεσμα των αδύναμων μυών. Επιπλέον, μπορεί να έχουν δυσκολία στην ομιλία, αδύναμα αντανακλαστικά και ανωμαλίες στη βάδιση.

Αταξική εγκεφαλική παράλυση

Η αταξική εγκεφαλική παράλυση είναι ο λιγότερο κοινός τύπος της νόσου. Χαρακτηρίζεται από εκούσιες μυϊκές κινήσεις που συχνά εμφανίζονται ως ασυντόνιστες ή σπασμωδικές.

Τα άτομα με τον συγκεκριμένο τύπο συνήθως έχουν προβλήματα ισορροπίας και συντονισμού. Μπορεί ακόμη να δυσκολεύονται να περπατήσουν και να πραγματοποιήσουν συντονισμένες κινητικές λειτουργίες, όπως το γράψιμο.

Μικτή εγκεφαλική παράλυση

Κάποια άτομα παρουσιάζουν συνδυασμό συμπτωμάτων από διάφορους τύπους εγκεφαλικής παράλυσης. Αυτό ονομάζεται μικτή εγκεφαλική παράλυση.

Στις περισσότερες περιπτώσεις μικτής παράλυσης, τα άτομα βιώνουν συνδυασμό σπαστικής και δυσκινητικής εγκεφαλικής παράλυσης.

Σταδιοποίηση

Πώς κατηγοριοποιείται η εγκεφαλική παράλυση;

Η εγκεφαλική παράλυση κατηγοριοποιείται με βάση το Σύστημα Ταξινόμησης Αδρής Κινητικής Λειτουργίας (GMFCS). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) και η Ευρωπαϊκή Επιτήρηση Εγκεφαλικής Παράλυσης ανέπτυξαν το GMFCS ως ένα παγκόσμιο κριτήριο για τον καθορισμό των σωματικών δυνατοτήτων στα άτομα με εγκεφαλική παράλυση.

Το σύστημα εστιάζει:

  • Στην ικανότητα να καθίσουν
  • Στην ικανότητα κίνησης και κινητικότητας
  • Στη χρήση επιβοηθητικής τεχνολογίας
  • Στην ανεξαρτησία των ατόμων

Τα πέντε επίπεδα του GMFCS αυξάνονται καθώς η κινητικότητα μειώνεται:

Επίπεδο 1 εγκεφαλικής παράλυσης

Το επίπεδο 1 χαρακτηρίζεται από την ικανότητα βάδισης χωρίς περιορισμούς.

Επίπεδο 2 εγκεφαλικής παράλυσης

Ένα άτομο με εγκεφαλική παράλυση επιπέδου 2 μπορεί να περπατήσει μακρινές αποστάσεις χωρίς περιορισμούς, αλλά δεν μπορεί να τρέξει ή να κάνει άλματα.

Μπορεί να χρειαστεί επιβοηθητικές συσκευές, όπως νάρθηκες χεριών ή ποδιών, όταν πρωτομαθαίνει να περπατά. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί αναπηρικό αμαξίδιο για να κυκλοφορεί εκτός σπιτιού.

Επίπεδο 3 εγκεφαλικής παράλυσης

Ένα άτομο με εγκεφαλική παράλυση επιπέδου 3 μπορεί να κάθεται με μικρή βοήθεια και να σηκώνεται χωρίς καμία βοήθεια.

Θα χρειαστεί βοηθητικές συσκευές, όπως μπαστούνι ή πι, όταν κινείται εντός του σπιτιού και αναπηρικό αμαξίδιο, όταν κινείται εκτός του σπιτιού.

Επίπεδο 4 εγκεφαλικής παράλυσης

Ένα άτομο με εγκεφαλική παράλυση επιπέδου 4 μπορεί να περπατά με τη χρήση βοηθητικών συσκευών.

Μπορεί να κινείται αυτόνομα χρησιμοποιώντας αναπηρικό αμαξίδιο και χρειάζεται κάποιου είδους βοήθεια όταν κάθεται.

Επίπεδο 5 εγκεφαλικής παράλυσης

Ένα άτομο με εγκεφαλική παράλυση επιπέδου 5 χρειάζεται υποστήριξη για να διατηρήσει το κεφάλι και τον αυχένα στη σωστή θέση.

Χρειάζεται βοήθεια για να κάθεται και να σηκώνεται και μπορεί να είναι σε θέση να χειρίζεται ένα ηλεκτρικό αναπηρικό αμαξίδιο.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η εγκεφαλική παράλυση;

Ο γιατρός θα διαγνώσει εγκεφαλική παράλυση λαμβάνοντας ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό, πραγματοποιώντας μια κλινική εξέταση, που περιλαμβάνει μία λεπτομερή νευρολογική εξέταση, και αξιολογώντας τα συμπτώματα. Επιπρόσθετες εξετάσεις που μπορεί να πραγματοποιηθούν είναι οι εξής:

  • Ένα ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου. Μπορεί να ζητηθεί όταν κάποιος εμφανίζει σημάδια επιληψίας, η οποία προκαλεί κρίσεις.
  • Μία μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιεί ισχυρούς μαγνήτες και ραδιοκύματα για την παραγωγή εικόνων του εγκεφάλου και μπορεί να εντοπίσει οποιεσδήποτε ανωμαλίες ή τραυματισμούς.
  • Μία αξονική τομογραφία δημιουργεί καθαρές εικόνες διατομής του εγκεφάλου. Επίσης μπορεί να αποκαλύψει εγκεφαλική βλάβη.
  • Ένας κρανιακός υπέρηχος είναι μια σχετικά γρήγορη και φθηνή μέθοδος χρήσης υπερήχων υψηλής συχνότητας για την παραγωγή βασικών εικόνων του εγκεφάλου στα μωρά.
  • Ένα δείγμα αίματος μπορεί να ληφθεί προκειμένου να αναλυθεί εργαστηριακά και να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες, όπως οι αιμορραγικές διαταραχές.

Αν ο γιατρός επιβεβαιώσει τη διάγνωση της εγκεφαλικής παράλυσης, θα σας συστήσει έναν εξειδικευμένο ιατρό που θα ελέγξει για νευρολογικά προβλήματα που συχνά σχετίζονται με την πάθηση. Οι εξετάσεις θα ανιχνεύσουν:

  • Κινητικές διαταραχές
  • Βλάβη και απώλεια όρασης, όπως θολή όραση σε ένα ή και στα δύο μάτια
  • Μαθησιακές δυσκολίες
  • Κώφωση
  • Καθυστέρηση ομιλίας

Επιπλοκές

Ποιες παθήσεις σχετίζονται με την εγκεφαλική παράλυση;

Τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση μπορεί να εμφανίσουν κι άλλα προβλήματα, όπως:

  • Οστεοαρθρίτιδα
  • Σιελόρροια
  • Οστεοπενία (μειωμένη οστική πυκνότητα που καθιστά τα οστά εύθραυστα)
  • Οδοντικά προβλήματα
  • Ανικανότητα
  • Δυσκολίες στην επικοινωνία, όπως διαταραχές του λόγου
  • Ανωμαλίες στη σπονδυλική στήλη, όπως σκολίωση, λόρδωση και κύφωση
  • Συσπάσεις (όταν οι μύες «κλειδώνουν» σε επώδυνες θέσεις)

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η εγκεφαλική παράλυση;

Ο στόχος της θεραπείας είναι η βελτίωση των περιορισμών και η πρόληψη των επιπλοκών. Η αντιμετώπιση της πάθησης περιλαμβάνει βοηθητικές συσκευές, φάρμακα και εγχείρηση.

Βοηθητικές συσκευές

Οι βοηθητικές συσκευές περιλαμβάνουν:

  • Γυαλιά όρασης
  • Βοηθήματα ακοής
  • Νάρθηκες
  • Μπαστούνια ή πι
  • Αναπηρικά αμαξίδια

Φαρμακευτική αγωγή

Από το στόματος χορηγούμενα αντισπασμωδικά και μυοχαλαρωτικά φάρμακα είναι αυτά που συνήθως χρησιμοποιούνται ως θεραπεία πρώτης γραμμής για την εγκεφαλική παράλυση. Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει:

  • Διαζεπάμη
  • Τιζανιδίνη
  • Δαντρολένη
  • Βακλοφένη

Επίσης, μπορεί να σας προτείνει τοπικές ενέσεις με βοτουλινική τοξίνη τύπου Α (Botox) ή ενδορραχιαία χορήγηση βακλοφένης, όπου το φάρμακο δίδεται μέσω μιας εμφυτευμένης αντλίας.

Εγχείρηση

Ορθοπεδική εγχείρηση μπορεί να πραγματοποιηθεί για την ανακούφιση του πόνου και τη βελτίωση της κινητικότητας. Μπορεί ακόμη να χρειαστεί για την χαλάρωση άκαμπτων μυών ή για τη διόρθωση οστικών ανωμαλιών που προκαλούνται από τη σπαστικότητα.

Η εκλεκτική ραχιαία ριζοτομή μπορεί να προταθεί ως η τελευταία επιλογή για τη μείωση του χρόνιου πόνου και της σπαστικότητας. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει το κόψιμο νεύρων κοντά στη βάση της σπονδυλικής στήλης.

Άλλες θεραπείες

Άλλοι τύποι θεραπειών της εγκεφαλικής παράλυσης περιλαμβάνουν:

  • Εργοθεραπεία
  • Λογοθεραπεία
  • Φυσικοθεραπεία
  • Συμβουλευτική ή ψυχοθεραπεία
  • Ψυχαγωγική θεραπεία

Παρόλο που η θεραπεία με βλαστοκύτταρα ερευνάται ως πιθανή θεραπεία για την εγκεφαλική παράλυση, οι έρευνες είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η εγκεφαλική παράλυση;

Η πλειονότητα των προβλημάτων που προκαλούν εγκεφαλική παράλυση δεν μπορεί να προληφθεί. Παρόλα αυτά, αν είστε έγκυος ή σχεδιάζετε μια εγκυμοσύνη μπορείτε να λάβετε ορισμένα προληπτικά μέτρα για την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών.

Είναι πολύ σημαντικό να εμβολιαστείτε εναντίον ασθενειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εμβρυϊκή εγκεφαλική βλάβη, όπως η ερυθρά. Επίσης, είναι κρίσιμο να λαμβάνετε επαρκή προγεννητική φροντίδα. Τα τακτικά ραντεβού με το γυναικολόγο σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορούν να προλάβουν τον πρόωρο τοκετό, το χαμηλό βάρος γέννησης και τις μολύνσεις.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση;

Δεν υπάρχει θεραπεία για την εγκεφαλική παράλυση, αλλά η πάθηση μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Ο εκάστοτε τύπος θεραπείας ποικίλει από άτομο σε άτομο. Κάποιοι άνθρωποι με εγκεφαλική παράλυση μπορεί να μη χρειάζονται ιδιαίτερη βοήθεια, ενώ άλλοι να απαιτούν εντατική και μακροχρόνια φροντίδα για τα συμπτώματά τους.

Ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα της πάθησης, η θεραπεία βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Τα παρακάτω μπορεί να βοηθήσουν πολλούς ανθρώπους να ενισχύσουν τις κινητικές τους δεξιότητες και την ικανότητα επικοινωνίας:

  • Βοηθητικές συσκευές
  • Φαρμακευτική αγωγή
  • Ποικίλες θεραπείες
  • Εγχείρηση

+ 4 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved