Εγκεφαλοπάθεια

Τύποι και Αίτια

Ποιοι είναι οι τύποι και οι αιτίες της εγκεφαλοπάθειας;

Χρόνια τραυματική εγκεφαλοπάθεια

Αυτός ο τύπος εγκεφαλοπάθειας συμβαίνει όταν υπάρχουν πολλαπλά τραύματα στον εγκέφαλο. Χτυπήματα στο κεφάλι μπορεί να οδηγήσουν σε νευρική βλάβη του εγκεφάλου. Η ασθένεια συνήθως εμφανίζεται στους μποξέρ, στους παίκτες rugby και σε στρατιώτες που έχουν τραυματιστεί σε εκρήξεις.

Εγκεφαλοπάθεια εκ γλυκίνης

Η εγκεφαλοπάθεια εκ γλυκίνης είναι μία γενετική, ή κληρονομική, ασθένεια στην οποία υπάρχουν μη φυσιολογικά υψηλά επίπεδα γλυκίνης (ένα αμινοξύ) στον εγκέφαλο. Τα συμπτώματα της εγκεφαλοπάθειας εκ γλυκίνης συνήθως εμφανίζονται στα βρέφη λίγο μετά τη γέννηση.

Εγκεφαλοπάθεια Hashimoto

Αυτός είναι ένας σπάνιος τύπος εγκεφαλοπάθειας που συνδέεται με μία αυτοάνοση πάθηση γνωστή ως ασθένεια Hashimoto. Στην ασθένεια Hashimoto, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον θυρεοειδή αδένα. Ο θυρεοειδής αδένας είναι υπεύθυνος για την παραγωγή πολλών ρυθμιστικών ορμονών του σώματος. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη πώς οι δύο παθήσεις συνδέονται.

Ηπατική εγκεφαλοπάθεια

Η ηπατική εγκεφαλοπάθεια είναι αποτέλεσμα νόσου του ήπατος. Όταν το ήπαρ δεν λειτουργεί φυσιολογικά, οι τοξίνες, που συνήθως το όργανο απομακρύνει από το σώμα, συσσωρεύονται στο αίμα και μπορεί να φτάσουν στον εγκέφαλο.

Υπερτασική εγκεφαλοπάθεια

Η υπερτασική εγκεφαλοπάθεια είναι αποτέλεσμα σοβαρής υπέρτασης η οποία δεν αντιμετωπίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στη διόγκωση του εγκεφάλου, καταλήγοντας σε εγκεφαλική βλάβη και υπερτασική εγκεφαλοπάθεια.

Υποξική-ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια

Αυτή η πάθηση είναι ένας τύπος εγκεφαλικής βλάβης που προκαλείται όταν ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει επαρκή ποσότητα οξυγόνου. Αυτό οδηγεί σε μόνιμη εγκεφαλική βλάβη ή δυσλειτουργία και προκαλείται από έλλειψη οξυγόνου, όπως στην περίπτωση που το αναπτυσσόμενο έμβρυο εκτίθεται σε αλκοόλ.

Τοξική-μεταβολική εγκεφαλοπάθεια

Η τοξική-μεταβολική εγκεφαλοπάθεια είναι το αποτέλεσμα λοιμώξεων, τοξινών ή οργανικής ανεπάρκειας. Όταν οι ηλεκτρολύτες, οι ορμόνες ή άλλα χημικά στο σώμα αποκλίνουν της φυσιολογικής ισορροπίας, επηρεάζεται η λειτουργία του εγκεφάλου. Αυτό περιλαμβάνει την παρουσία λοίμωξης στο σώμα ή την παρουσία τοξικών χημικών. Η εγκεφαλοπάθεια συνήθως υποχωρεί όταν η υποκείμενη χημική ανισορροπία αποκαθίσταται ή όταν απομακρύνεται υπεύθυνη λοίμωξη/τοξίνη.

Λοιμώδεις εγκεφαλοπάθειες

Οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες είναι επίσης γνωστές ως ασθένειες prion. Τα prion είναι πρωτεΐνες που φυσικά υπάρχουν στο σώμα, αλλά μπορούν να μεταλλαχθούν και να προκαλέσουν ασθένειες που δημιουργούν σταδιακή βλάβη και επιδείνωση στον εγκέφαλο (νευροεκφυλιστικές ασθένειες). Οι ασθένειες prion περιλαμβάνουν:

• Ασθένεια Kuru
• Θανατηφόρος οικογενής αϋπνία
• Νόσος Creutzfeldt-Jakob
• Χρόνια εξασθενητική νόσος

Ουραιμική εγκεφαλοπάθεια

Η ουραιμική εγκεφαλοπάθεια είναι το αποτέλεσμα νεφρικής ανεπάρκειας. Θεωρείται ότι προκαλείται από τη συσσώρευση ουραιμικών τοξινών στο αίμα. Η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει από ήπια σύγχυση μέχρι βαθύ κώμα.

Εγκεφαλοπάθεια Wernicke

Επίσης γνωστή ως νόσος του Wernicke, αυτή η πάθηση είναι το αποτέλεσμα ανεπάρκειας της βιταμίνης B-1. Ο μακροχρόνιος αλκοολισμός, οι κακές διατροφικές συνήθειες και η κακή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών μπορούν να προκαλέσουν ανεπάρκεια βιταμίνης B-1. Αν εγκεφαλοπάθεια Wernicke δεν αντιμετωπισθεί ταχέως, μπορεί να οδηγήσει στο σύνδρομο Wernicke-Korsakoff.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της εγκεφαλοπάθειας;

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την αιτία και τη σοβαρότητα της εγκεφαλοπάθειας.

Πνευματικές αλλαγές

Μπορεί να έχετε δυσκολία στη μνήμη ή τη συγκέντρωση ή σε δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.

Άλλα άτομα μπορεί να παρατηρήσουν τα συμπτώματα πριν από εσάς. Η αλλαγή στην προσωπικότητα είναι ένα τέτοιο σύμπτωμα. Για παράδειγμα, μπορεί να είστε πιο εξωστρεφείς από ό, τι ήσαστε πριν την εγκεφαλοπάθεια. Επίσης, μπορεί να είστε περισσότερο ή λιγότερο ήρεμοι συγκριτικά με την περίοδο πριν την ασθένεια.

Ακόμη, μπορεί να είστε ληθαργικοί ή νυσταγμένοι.

Νευρολογικά συμπτώματα

Πιθανά νευρολογικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Μυϊκή αδυναμία σε μία περιοχή του σώματος
• Ακούσια σύσπαση των μυών
• Μειωμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων ή συγκέντρωσης
• Τρέμουλο
• Δυσκολία στην ομιλία ή την κατάποση
• Επιληπτικές κρίσεις

Πότε πρέπει να αναζητήσω ιατρική φροντίδα;

Θα πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα το γιατρό σας εάν βιώνετε συμπτώματα εγκεφαλοπάθειας. Εάν έχετε ήδη λάβει θεραπεία για κάποια εγκεφαλική ασθένεια, θα πρέπει να είστε σε επαγρύπνηση για τις ακόλουθες ενδείξεις:

• Έντονη σύγχυση
• Έντονος αποπροσανατολισμός
• Κώμα

Τα προαναφερθέντα συμπτώματα αποτελούν επείγον ιατρικό περιστατικό, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η κατάστασή σας επιδεινώνεται.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η εγκεφαλοπάθεια;

Για τη διάγνωση της εγκεφαλοπάθειας, ο γιατρός θα σας κάνει ερωτήσεις αναφορικά με το ιατρικό ιστορικό και τα συμπτώματά σας. Επίσης, θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση για τον έλεγχο πνευματικών και νευρολογικών συμπτωμάτων.

Αν ο γιατρός υποπτεύεται ότι μπορεί να έχετε κάποια εγκεφαλική ασθένεια, θα πραγματοποιήσει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις για να καθορίσει την αιτία και τη σοβαρότητα της νόσου:

• Εξετάσεις αίματος για τον εντοπισμό ασθενειών, βακτηρίων, ιών, τοξινών, ορμονικών ή χημικών ανωμαλιών ή prions
• Οσφυονωτιαία παρακέντηση (ο γιατρός θα λάβει δείγμα του εγκεφαλονωτιαίου υγρού για τον εντοπισμό ασθενειών, βακτηρίων, ιών, τοξινών ή prions)
• Αξονική ή μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου για τον εντοπισμό ανωμαλιών ή βλάβης
• Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα για τη μέτρηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η εγκεφαλοπάθεια;

Η αντιμετώπιση της εγκεφαλοπάθειας ποικίλει ανάλογα με την αιτία. Η θεραπεία περιλαμβάνει φάρμακα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και φάρμακα ή χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας.

Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει συμπληρώματα διατροφής για την επιβράδυνση της βλάβης στον εγκέφαλο ή μία ειδική δίαιτα για την αντιμετώπιση των υποκειμένων αιτιών. Σε μερικές περιπτώσεις της ασθένειας, όπως όταν ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει επαρκή ποσότητα οξυγόνου, μπορεί να πέσετε σε κώμα. Σε μία τόσο σοβαρή περίπτωση, ο γιατρός θα σας συνδέσει με μηχανική υποστήριξη για να σας κρατήσει στη ζωή.

Πρόληψη

Μπορεί να προληφθεί η εγκεφαλοπάθεια;

Ορισμένοι τύποι εγκεφαλοπάθειας, όπως οι κληρονομικοί τύποι, δεν μπορούν να προληφθούν. Ωστόσο, για άλλους τύπους υπάρχει πρόληψη.

Κάνοντας τις ακόλουθες αλλαγές, μειώνετε τον κίνδυνο ανάπτυξης πολλών υποκειμένων αιτιών εγκεφαλοπάθειας:

• Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Μειώστε την έκθεση σε τοξικές ουσίες, όπως τα ναρκωτικά
• Ακολουθήστε μία υγιεινή διατροφή
• Επισκεφτείτε το γιατρό σας τακτικά

Ένας υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να μειώσει τους προδιαθεσικούς παράγοντες για νόσους του εγκεφάλου.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση της εγκεφαλοπάθειας;

Η μακροπρόθεσμη έκβαση εξαρτάται από την αιτία και τη σοβαρότητα της εγκεφαλοπάθειας. Πολλοί τύποι εγκεφαλοπάθειας είναι αναστρέψιμοι εάν η αιτία μπορεί να ταυτοποιηθεί και να αντιμετωπισθεί. Όλοι οι τύποι μπορούν να αποβούν θανατηφόροι εάν εξελιχθούν και φράσουν σε προχωρημένο στάδιο. Ορισμένοι τύποι είναι πάντα θανατηφόροι.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών και Εγκεφαλικού των ΗΠΑ, η μεταδοτική σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια συνήθως καταλήγει στο θάνατο μέσα σε τρεις μήνες ως λίγα χρόνια από την έναρξη της ασθένειας.

Η αντιμετώπιση της αιτίας της εγκεφαλικής νόσου μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα ή να απομακρύνει τελείως την εγκεφαλοπάθεια. Ανάλογα με τον τύπο της εγκεφαλοπάθειας, μπορεί να υποστείτε ή όχι μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο. Η ομάδα των θεραπόντων ιατρών θα συνεργαστεί μαζί σας και με την οικογένειά σας όσον αφορά στο θεραπευτικό πλάνο και την υποστήριξη της καθημερινής ζωής σε περιπτώσεις εγκεφαλικής βλάβης.