Έλεγχος παχυσαρκίας

ΔΜΣ και Παχυσαρκία

Τι είναι ο δείκτης μάζας σώματος;

Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι ένας υπολογισμός με βάση το ύψος και το βάρος σας. Παρόλο που είναι δύσκολο να μετρηθεί απευθείας το λίπος στο σώμα, ο δείκτης μάζας σώματος παρέχει μία καλή εκτίμηση.

Μπορείτε να υπολογίσετε τον δείκτη μάζας σώματός σας εδώ.

Τα αποτελέσματα εμπίπτουν σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες:

• Κάτω από 18,5: ελλιποβαρής
• 18,5 – 24,9: Φυσιολογικό βάρος
• 25 – 29,9: Υπέρβαρος/η
• >30: Παχύσαρκος/η
• >40: Νοσογόνος παχυσαρκία

Ο δείκτης μάζας σώματος χρησιμοποιείται και για τη διάγνωση της παχυσαρκίας σε παιδιά, αλλά υπολογίζεται διαφορετικά από ό, τι στους ενήλικες. Ο γιατρός υπολογίζει το δείκτη μάζας σώματος με βάση την ηλικία, το φύλο, το βάρος και το ύψος του παιδιού και συγκρίνει τα αποτελέσματα με αυτά άλλων παιδιών με παρόμοια χαρακτηριστικά.

Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται ως εκατοστιαία θέση. Η εκατοστιαία θέση είναι ένας τύπος σύγκρισης ενός ατόμου με μία ομάδα. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας έχει δείκτη μάζας σώματος στην 50^η εκατοστιαία θέση, σημαίνει ότι 50% των παιδιών της ίδιας ηλικίας και φύλου έχουν χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος και 50% υψηλότερο. Τα αποτελέσματα εμπίπτουν σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες:

• Κάτω από την 5^η εκατοστιαία θέση: Ελλιποβαρής
• 5^η – 84^η εκατοστιαία θέση :Φυσιολογικό βάρος
• 85^η – 94^η εκατοστιαία θέση: Υπέρβαρος/η
• >95^η εκατοστιαία θέση: Παχύσαρκος/η

Ποιες είναι οι αιτίες της παχυσαρκίας;

Η παχυσαρκία προκύπτει όταν προσλαμβάνετε περισσότερες θερμίδες από αυτές που το σώμα χρειάζεται σε τακτική βάση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μία πληθώρα παραγόντων μπορούν να οδηγήσουν σε παχυσαρκία. Για πολλά άτομα, η διατροφή και η δύναμη της θέλησης από μόνες τους δεν επαρκούν για τον έλεγχο του βάρους. Η παχυσαρκία μπορεί να προκαλείται από ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

• Διατροφή. Βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας αν η διατροφή σας περιλαμβάνει πολλά επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα και σακχαρούχα ροφήματα.
• Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Αν δεν αθλείστε, ώστε να καταναλώνετε τις θερμίδες που προσλαμβάνετε, είναι πιθανό ότι το βάρος σας θα αυξηθεί.
• Οικογενειακό ιστορικό. Είναι πιο πιθανό να γίνετε παχύσαρκοι εάν έχετε κάποιο στενό μέλος της οικογένειάς σας με παχυσαρκία.
• Γήρανση. Καθώς μεγαλώνετε, ο μυϊκός ιστός ελαττώνεται και ο μεταβολισμός επιβραδύνει. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους και τελικά παχυσαρκία, ακόμη και αν είχατε φυσιολογικό βάρος όταν ήσαστε νεότεροι.
• Εγκυμοσύνη. Είναι φυσιολογικό και υγιές να αυξηθεί το βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν όμως δεν χάσετε τα επιπλέον κιλά μετά τον τοκετό, αυτό μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα υγείας.
• Εμμηνόπαυση. Πολλές γυναίκες παίρνουν βάρος μετά την εμμηνόπαυση. Αυτό προκαλείται από αλλαγές στα επίπεδα ορμονών ή/και μείωση στις καθημερινές δραστηριότητες.
• Φυσιολογία. Το σώμα διαθέτει ένα σύστημα που διατηρεί το βάρος σε ένα υγιές επίπεδο. Σε κάποια άτομα, αυτό το σύστημα δεν λειτουργεί φυσιολογικά και καθιστά δύσκολη την απώλεια κιλών.
• Ορμονικές διαταραχές. Συγκεκριμένες διαταραχές προκαλούν την αυξημένη ή μειωμένη παραγωγή σημαντικών ορμονών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους και μερικές φορές παχυσαρκία.

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται ο έλεγχος παχυσαρκίας;

Ο έλεγχος παχυσαρκίας χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί αν εσείς ή το παιδί σας βρίσκεστε σε μη φυσιολογικό βάρος. Εάν δείξει ότι είστε υπέρβαρος/η ή παχύσαρκος/η, ο γιατρός θα πρέπει να διαπιστώσει εάν υπάρχει κάποιο ιατρικό πρόβλημα πίσω από το πλεονάζον βάρος. Επίσης, θα σας προτείνει τρόπους απώλειας κιλών και βελτίωσης της υγείας σας.

Γιατί χρειάζομαι έλεγχο παχυσαρκίας;

Οι περισσότεροι ενήλικες και παιδιά άνω των 6 ετών θα πρέπει να ελέγχονται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο με το δείκτη μάζας σώματος. Αν ο γιατρός σας διαπιστώσει ότι έχετε υψηλό ή αυξανόμενο ΔΜΣ, θα σας προτείνει τρόπους πρόληψης της παχυσαρκίας.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται ο έλεγχος παχυσαρκίας;

Επιπρόσθετα με το δείκτη μάζας σώματος, ο έλεγχος παχυσαρκίας μπορεί να περιλαμβάνει:

• Κλινική εξέταση
• Μέτρηση της περιφέρειας της μέσης. Η συσσώρευση λίπους γύρω από την κοιλιακή χώρα αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως καρδιοπάθειες και διαβήτης τύπου 2.
• Εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο διαβήτη και άλλων παθήσεων που μπορεί να προκαλούν αύξηση βάρους.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τον έλεγχο παχυσαρκίας;

Μπορεί να χρειαστεί να νηστέψετε (να μη φάτε και να μην πιείτε τίποτα) αρκετές ώρες πριν από ορισμένες εξετάσεις αίματος. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει αν χρειάζεται να ακολουθήσετε συγκεκριμένες οδηγίες.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τον έλεγχο παχυσαρκίας;

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αναφορικά με το δείκτη μάζας σώματος ή τη μέτρηση της περιφέρειας της μέσης. Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα του δείκτη μάζα σώματος και της μέτρησης της περιφέρειας της μέσης θα αναδείξουν σε ποια από τις ακόλουθες κατηγορίες ανήκετε:

• Ελλιποβαρής
• Φυσιολογικό βάρος
• Υπέρβαρος/η
• Παχύσαρκος/η
• Νοσογόνος παχυσαρκία

Οι εξετάσεις αίματος θα αναδείξουν εάν έχετε κάποια ορμονική διαταραχή και αν έχετε ήδη ή βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τον έλεγχο παχυσαρκίας;

Εάν τα αποτελέσματα δείξουν ότι εσείς ή το παιδί σας είστε υπέρβαρος/η ή παχύσαρκος/η, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με τις επιλογές αντιμετώπισης. Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την αιτία της αύξησης βάρους και ποιος είναι ο στόχος της απώλειας κιλών. Οι επιλογές είναι οι ακόλουθες:

• Πιο ισορροπημένη διατροφή, με λιγότερες θερμίδες
• Περισσότερη άθληση
• Βοήθεια από έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας ή/και μια ομάδα υποστήριξης
• Συνταγογραφούμενα φάρμακα απώλειας βάρους
• Χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους. Αυτός ο τύπος χειρουργείου (βαριατρική επέμβαση) πραγματοποιεί αλλαγές στο πεπτικό σύστημα, περιορίζοντας την ποσότητα των τροφών που είστε σε θέση να καταναλώνετε. Πραγματοποιείται μόνο σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία που έχουν ήδη δοκιμάσει άλλες μεθόδους απώλειας κιλών και έχουν αποτύχει.