Επείγοντα οφθαλμολογικά περιστατικά

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα ενός τραυματισμού στους οφθαλμούς;

Τα επείγοντα οφθαλμολογικά περιστατικά καλύπτουν μία πληθώρα περιστατικών και παθήσεων, καθεμία από τις οποίες έχει τα δικά της χαρακτηριστικά συμπτώματα.

Θα πρέπει να επικοινωνήσετε αμέσως με το γιατρό σας αν αισθάνεστε ότι έχει εισέλθει ξένο αντικείμενο στο μάτι σας ή αν βιώνετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Απώλεια όρασης
• Αίσθηση καψίματος ή τσιμπήματος
• Ανισοκορία
• Το ένα μάτι δεν κινείται όπως το άλλο
• Το ένα μάτι προεξέχει
• Πόνος στο μάτι
• Μειωμένη όραση
• Διπλή όραση
• Ερυθρότητα και ερεθισμός
• Ευαισθησία στο φως
• Μώλωπες γύρω από το μάτι
• Αίμα στο λευκό μέρος του ματιού
• Έκκριση υγρού από το μάτι
• Έντονος κνησμός
• Νέος ή πολύ έντονος πονοκέφαλος

Εάν υπάρχει τραυματισμός στο μάτι ή αν ξαφνικά βιώνετε απώλεια όρασης, διόγκωση, αιμορραγία ή πόνο στο μάτι, κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα επείγοντα.

Τι να ΜΗΝ κάνετε

Τι δεν πρέπει να κάνετε αν έχετε υποστεί τραυματισμό στο μάτι

Από ένα τραυματισμό στο μάτι μπορεί να προκύψουν πολύ σοβαρές επιπλοκές. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να προσπαθήσετε να θεραπεύσετε τον τραυματισμό μόνοι σας. Παρόλο που είναι η φυσική παρόρμηση, μην προσπαθήσετε:

• Να τρίψετε ή να εφαρμόσετε πίεση στο μάτι σας
• Να προσπαθήσετε να αφαιρέσετε ξένα αντικείμενα που έχουν εισέλθει στο μάτι σας
• Να χρησιμοποιήσετε λαβίδα ή οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο στο μάτι (μόνο μπατονέτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αλλά μόνο για το βλέφαρο)
• Να εφαρμόσετε φάρμακα ή αλοιφές στο μάτι σας

Αν φοράτε φακούς επαφής, μην τους βγάλετε αν πιστεύετε ότι έχετε υποστεί τραυματισμό στο μάτι. Η αφαίρεση των φακών επαφής μπορεί να επιδεινώσει τον τραυματισμό.

Οι μόνες εξαιρέσεις σε αυτόν τον κανόνα είναι οι περιπτώσεις όπου έχετε υποστεί χημικό τραυματισμό και οι φακοί επαφής δεν ξεπλύθηκαν με το νερό, ή όταν δεν μπορείτε να λάβετε άμεση ιατρική φροντίδα.

Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε σε μία περίπτωση επείγοντος οφθαλμολογικού περιστατικού είναι να καλέσετε αμέσως το γιατρό σας.

Χημικοί τραυματισμοί

Τα χημικά εγκαύματα είναι το αποτέλεσμα καθαριστικών προϊόντων, χημικών κηπουρικής ή βιομηχανικών χημικών που μπορεί να εισέλθουν εντός των οφθαλμών σας. Μπορεί επίσης να βιώσετε έγκαυμα στο μάτι από προωθητικά αέρια και αναθυμιάσεις.

Αν εισέλθει οξύ στα μάτια σας, η έγκαιρη αντιμετώπιση γενικά έχει καλή πρόγνωση. Ωστόσο, τα βασικά προϊόντα (προϊόντα των οποίων το pH είναι μεγαλύτερο του 7), όπως τα καθαριστικά αποχετεύσεων, το υδροξείδιο του νατρίου ή η αλισίβα, μπορούν να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στον κερατοειδή χιτώνα.

Εάν εισέλθει οποιοδήποτε χημικό στο μάτι σας, θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:

• Πλύνετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό για να αφαιρέσετε οποιαδήποτε ποσότητα χημικού έχει μείνει σε αυτά.
• Γείρετε το κεφάλι σας, ώστε το πάσχον μάτι να κοιτάζει προς τα κάτω και προς το πλάι.
• Κρατήστε το βλέφαρο ανοιχτό και ξεπλύνετε με άφθονο νερό για 15 λεπτά. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί και στο μπάνιο σας.
• Αν φοράτε φακούς επαφής και παραμένουν εντός των οφθαλμών μετά το ξέπλυμα, προσπάθησαν να τους αφαιρέσετε.
• Κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα επείγοντα ή καλέστε το 166. Εάν είναι δυνατόν, συνεχίζετε να ξεπλένετε το μάτι σας με άφθονο νερό για όσο διάστημα περιμένετε να καταφθάσει η ιατρική βοήθεια ή μέχρι να πάτε στο νοσοκομείο.

Ξένα αντικείμενα

Μικρά ξένα αντικείμενα εντός του οφθαλμού

Εάν πιστεύετε ότι έχει εισέλθει κάτι στο μάτι σας, αυτό μπορεί να προκαλέσει οφθαλμική βλάβη ή απώλεια της όρασης. Ακόμη και κάτι τόσο μικρό, όπως η άμμος ή η σκόνη, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό.

Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα αν πιστεύετε ότι έχει εισέλθει κάτι τόσο μικρό στο μάτι ή το βλέφαρό σας:

• Προσπαθήστε να ανοιγοκλείνετε το μάτι σας για να δείτε αν καθαρίζει. Μην τρίψετε το μάτι σας.
• Πλύνετε τα χέρια σας πριν αγγίξετε το μάτι σας. Κοιτάξτε στον καθρέφτη – αν υπάρχει διαθέσιμος – ώστε να προσπαθήσετε να εντοπίσετε το ξένο αντικείμενο μέσα στο μάτι. Αν δεν έχετε καθρέφτη, ζητήστε τη βοήθεια ενός άλλου ατόμου.
• Εάν χρειάζεται, κοιτάξτε πίσω από το κάτω βλέφαρο τραβώντας το ελαφρά προς τα κάτω. Μπορείτε να κοιτάξετε και κάτω από το άνω βλέφαρο τοποθετώντας μία μπατονέτα στο βλέφαρο και γυρνώντας το ανάποδα.
• Χρησιμοποιήστε οφθαλμικές σταγόνες για να ξεπλύνετε οποιαδήποτε μικρά ξένα σώματα.
• Εάν το ξένο σώμα έχει κολλήσει σε ένα από τα βλέφαρά σας, ξεπλύνετε με άφθονο νερό. Εάν το αντικείμενο είναι εντός του οφθαλμού, ξεπλύνετε το μάτι με κρύο νερό.
• Εάν δεν μπορείτε να αφαιρέσετε το αντικείμενο ή αν ο ερεθισμός συνεχίζεται, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.

Μεγάλα αντικείμενα εντός του οφθαλμού

Γυαλί, μέταλλο ή αντικείμενα που έχουν εισέλθει εντός του οφθαλμού σας με μεγάλη ταχύτητα μπορεί να προκαλέσουν πολύ σοβαρή βλάβη. Εάν ένα τέτοιο αντικείμενο έχει εισέλθει στο μάτι σας, αφήστε το όπως είναι.

Μην το αγγίζετε, μην εφαρμόζετε πίεση και μην προσπαθήσετε να το αφαιρέσετε.

Είναι ένα επείγον ιατρικό περιστατικό για το οποίο θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική φροντίδα. Προσπαθήστε να κινείτε το μάτι σας όσο το δυνατόν λιγότερο, ενώ περιμένετε να καταφθάσει το ασθενοφόρο. Εάν το αντικείμενο είναι μικρό και είστε μαζί με κάποιο άλλο άτομο, ζητήστε βοήθεια ώστε να καλύψετε και τα δύο σας μάτια με ένα καθαρό ύφασμα. Αυτό θα μειώσει την κίνηση των οφθαλμών έως ότου σας εξετάσει ο γιατρός σας.

Εκδορές

Αν έχετε εκδορά (αμυχή) στον οφθαλμό ή στο βλέφαρο, χρειάζεστε άμεσα ιατρική φροντίδα. Μπορείτε να εφαρμόσετε ένα χαλαρό επίδεσμο ενώ περιμένετε να καταφθάσει η ιατρική βοήθεια, αλλά θα πρέπει να είστε εξαιρετικά προσεκτικοί να μην εφαρμόσετε καθόλου πίεση.

Μώλωπας

Μπορεί να εκδηλώσετε μώλωπα στο μάτι (το λεγόμενο «μαυρισμένο μάτι») όταν κάποιος σας χτυπήσει στο μάτι ή στην περιοχή γύρω από αυτό. Η αιμορραγία κάτω από το δέρμα προκαλεί αυτή τη δυσχρωμία.

Τυπικά, ο μώλωπας θα έχει μαύρο και μπλε χρώμα και στη συνέχεια θα γίνει μωβ, πράσινος και κίτρινος μέσα στις επόμενες ημέρες. Το μάτι θα πρέπει να επιστρέψει στο φυσιολογικό του χρώμα μέσα σε μία με δύο εβδομάδες. Οι μώλωπες στο μάτι συνήθως συνοδεύονται από διόγκωση.

Ένα χτύπημα στο μάτι μπορεί δυνητικά να προκαλέσει βλάβη στο εσωτερικό του οφθαλμού, για αυτό θα πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό σας αν έχετε μώλωπα στο μάτι.

Ο μώλωπας στο μάτι μπορεί επίσης να προκαλείται από ένα κάταγμα του κρανίου. Εάν ο μώλωπας συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική φροντίδα.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί ο τραυματισμός στο μάτι;

Οι τραυματισμοί στο μάτι μπορεί να συμβούν οπουδήποτε, στο σπίτι, στη δουλειά, σε αθλητικά γεγονότα, ακόμη και στην παιδική χαρά. Τα ατυχήματα μπορεί να συμβούν κατά τη διάρκεια επικίνδυνων δραστηριοτήτων, αλλά και σε μέρη που δεν τα περιμένετε.

Υπάρχουν ορισμένα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να μειώσετε τον κίνδυνο τραυματισμών του οφθαλμού:

• Φοράτε πάντα προστατευτικό εξοπλισμό για τα μάτια όταν χρησιμοποιείτε επικίνδυνα εργαλεία ή συμμετέχετε σε επικίνδυνα αθλητικά γεγονότα. Βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού οποιαδήποτε στιγμή είστε κοντά σε ιπτάμενα αντικείμενα, ακόμη και αν εσείς δεν συμμετέχετε στη δραστηριότητα.
• Ακολουθήστε αυστηρά τις οδηγίες όταν εργάζεστε με χημικά ή καθαριστικά προϊόντα.
• Κρατήστε ψαλίδια, μαχαίρια και άλλα αιχμηρά αντικείμενα μακριά από τα μικρά παιδιά. Διδάξτε τα μεγαλύτερα παιδιά πώς να τα χρησιμοποιούν με ασφάλεια και να επιβλέπετε πάντα κατά τη χρήση τους.
• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να παίζουν με αιχμηρά αντικείμενα, όπως βέλη.
• Θα πρέπει να αφαιρέσετε ή να καλύψετε οποιαδήποτε αιχμηρές γωνίες υπάρχουν στο σπίτι σας αν έχετε μικρά παιδιά.
• Θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί όταν μαγειρεύετε με λάδι.
• Θα πρέπει να κρατάτε θερμαινόμενες συσκευές περιποίησης των μαλλιών, όπως πιστολάκι ή συσκευές ισιώματος, μακριά από τα μάτια σας.
• Μείνετε μακριά από ερασιτεχνικά πυροτεχνήματα.

Για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης μόνιμης οφθαλμικής βλάβης, θα πρέπει πάντα να επισκέπτεστε το γιατρό σας ύστερα από οποιονδήποτε τραυματισμό στο μάτι.