Επιχείλιος έρπης

Αίτια

Τι προκαλεί τον επιχείλιο έρπητα;

Ο επιχείλιος έρπης είναι το αποτέλεσμα ενός ιού που καλείται ιός απλού έρπητα τύπου 1 (HSV-1). Η αρχική μόλυνση συνήθως συμβαίνει πριν την ηλικία των 20 ετών και τυπικά επηρεάζει τα χείλη και την περιοχή γύρω από το στόμα.

Μπορείτε να μολυνθείτε με τον ιό ύστερα από κοντινή επαφή με άτομο που τον φέρει. Η μόλυνση μπορεί επίσης να συμβεί και μέσω επαφής με αντικείμενα που φέρουν τον ιό, όπως πετσέτες, μαχαιροπίρουνα ή ξυραφάκια.

Ύστερα από την αρχική μόλυνση, ο ιός παραμένει αδρανής μέσα στα νευρικά κύτταρα του προσώπου για το υπόλοιπο της ζωής του ατόμου. Αυτό σημαίνει ότι τα συμπτώματα δεν είναι πάντα εμφανή. Ωστόσο, μερικά γεγονότα μπορούν να επανενεργοποιήσουν τον ιό και να οδηγήσουν σε έξαρση. Αυτά τα γεγονότα περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Πυρετό
• Άγχος
• Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
• Ορμονικές αλλαγές
• Λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού
• Πρόσφατη επέμβαση στο στόμα ή οποιαδήποτε οδοντιατρική εργασία

Συμπτώματα

Πώς μπορώ να αναγνωρίσω τα σημάδια του επιχείλιου έρπητα;

Η αρχική μόλυνση μπορεί να μην προκαλέσει καθόλου συμπτώματα. Αν προκαλέσει, φουσκάλες μπορεί να εμφανιστούν μέσα ή γύρω από το στόμα μία με τρεις εβδομάδες μετά την προσβολή από τον ιό. Αυτές μπορεί να διαρκέσουν μέχρι τρεις εβδομάδες. Γενικά, τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια είναι πιο ήπια από την αρχική μόλυνση.

Τα συμπτώματα των επαναλαμβανόμενων επεισοδίων περιλαμβάνουν:

• Φουσκάλες ή έλκη στο στόμα, τα χείλη, τη γλώσσα, τη μύτη ή τα ούλα
• Αίσθηση καψίματος γύρω από τα έλκη
• Κνησμό κοντά στα χείλη
• Μικρότερες φουσκάλες που αναπτύσσονται μαζί και μπορεί να είναι ερυθρές λόγω φλεγμονής

Η αίσθηση «μυρμηγκιάσματος» και η φαγούρα γύρω από τα χείλη είναι συνήθως προειδοποιητική ένδειξη ότι ψυχρά έλκη ή επιχείλιος έρπης θα εμφανιστoύν μέσα στις επόμενες δύο ημέρες.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται ο επιχείλιος έρπητας;

Ο γιατρός θα διαγνώσει επιχείλιο έρπητα εξετάζοντας τις φουσκάλες και τα έλκη στο πρόσωπό σας. Μπορεί επίσης να λάβει δείγμα από αυτά και να τα στείλει για εργαστηριακή ανάλυση, ώστε να ταυτοποιηθεί ο HSV-1.

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τον επιχείλιο έρπητα;

Δεν μπορείτε να εξαλείψετε τον ιό. Από την στιγμή που μολυνθείτε, ο HSV-1 θα παραμείνει στο σώμα σας για πάντα, ακόμη κι αν δεν εμφανίσετε επεισόδια. Τα συμπτώματα των επαναλαμβανόμενων επεισοδίων συνήθως υποχωρούν μέσα σε μία με δύο εβδομάδες χωρίς θεραπεία. Οι φουσκάλες συνήθως ξηραίνονται και σκάνε πριν εξαφανιστούν.

Κατ’ οίκον θεραπείες

Η εφαρμογή πάγου ή ενός ζεστού πανιού στο πρόσωπο ή η λήψη παυσιπόνων, όπως η ακεταμινοφαίνη, μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου. Κάποιοι επιλέγουν να χρησιμοποιούν μη συνταγογραφύμενες κρέμες. Ωστόσο, συνήθως αυτές οι κρέμες βραχύνουν την έξαρση του έρπητα κατά μία με δύο ημέρες.

Συνταγογραφούμενα φάρμακα

Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιϊικά για την αντιμετώπιση του ιού, όπως:

• Ακυκλοβίρη
• Βαλακυκλοβίρη
• Φαμκυκλοβίρη

Αυτά τα φάρμακα δρουν καλύτερα αν τα λάβετε όταν βιώνετε τα πρώτα συμπτώματα του έρπητα, όπως μούδιασμα στα χείλη, πριν εμφανιστούν οι φουσκάλες. Αυτά τα φάρμακα δεν θεραπεύουν τον έρπητα και δεν αποτρέπουν την μετάδοσή του σε άλλα άτομα.

Στις περιπτώσεις επαναλαμβανόμενου επιχείλιου έρπητα που καταλήγει σε συχνά έλκη, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει να χρησιμοποιείτε τα φάρμακα συνεχώς.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές του επιχείλιου έρπητα;

Ο επιχείλιος έρπης μπορεί να αποβεί επικίνδυνος αν τα έλκη εμφανιστούν κοντά στα μάτια. Η μόλυνση μπορεί να οδηγήσει σε ουλοποίηση του κερατοειδή χιτώνα. Ο κερατοειδής χιτώνας είναι η διάφανη μεμβράνη που καλύπτει τα μάτια και βοηθά να εστιάσετε σε αυτό που κοιτάτε.

Έτερες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Την εξάπλωση του ιού σε άλλες περιοχές του δέρματος
• Τις συχνές εξάρσεις του έρπητα που απαιτούν συνεχή θεραπεία
• Την εξάπλωση της μόλυνσης σε όλο το σώμα, που μπορεί να είναι σοβαρή σε άτομα που έχουν ήδη εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα άτομα με HIV

Πρόληψη

Πώς προλαμβάνεται η εξάπλωση του επιχείλιου έρπητα;

Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να αποτρέψουν την επανεμφάνιση ή τη μετάδοση της μόλυνσης.

• Πλύνετε όλα τα αντικείμενα τα οποία μπορεί να έχουν έρθει σε επαφή με τις μολυσμένες πληγές, όπως πετσέτες, σε καυτό νερό.
• Μη μοιράζεστε τις κρέμες που χρησιμοποιείτε για τον έρπητα με κανένα.
• Μη μοιράζεστε μαχαιροπίρουνα ή προσωπικά αντικείμενα με άτομα που έχουν έρπητα.
• Μη φιλάτε και μην κάνετε στοματικό σεξ με κάποιον που έχει επιχείλιο έρπητα.
• Για να αποφύγετε την εξάπλωση της μόλυνσης στο υπόλοιπο σώμα σας, μην αγγίζετε τις φουσκάλες. Αν το κάνετε, πλύνετε τα χέρια σας με σαπούνι αμέσως.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τον επιχείλιο έρπητα;

Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μέσα σε μία με δύο εβδομάδες. Ωστόσο, τα επεισόδια ψυχρών ελκών μπορεί να επιστρέφουν συχνά. Η συχνότητα και η σοβαρότητα των ελκών συνήθως μειώνονται με την πάροδο του χρόνου.

Οι μολύνσεις κοντά στα μάτια ή σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αποβούν σοβαρές. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας.