Αιματολογικές παθήσεις

Επίκτητη διαταραχή της λειτουργίας των αιμοπεταλίων

Τι είναι η επίκτητη διαταραχή της λειτουργίας των αιμοπεταλίων;

Τα αιμοπετάλια είναι ένας τύπος  κυττάρων του αίματος, τα οποία διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην επούλωση αιμορραγικών πληγών. Βοηθούν το σώμα να σχηματίσει θρόμβους και να σταματήσει την αιμορραγία.

Τα αιμοπετάλια ορισμένων ατόμων δεν λειτουργούν φυσιολογικά. Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως διαταραχή της λειτουργίας των αιμοπεταλίων. Τέτοιου είδους διαταραχές μπορεί να είναι κληρονομικές, αλλά και επίκτητες. Οι επίκτητες διαταραχές της λειτουργίας των αιμοπεταλίων προκαλούνται από φάρμακα, ασθένειες, ακόμη και από ορισμένα φαγητά. Είναι ένας από τους πιο κοινούς τύπους διαταραχών του αίματος.

Τι είναι τα αιμοπετάλια και ποια η λειτουργία τους;

Τα αιμοπετάλια «συνεργάζονται» με πρωτεΐνες γνωστές ως παράγοντες θρόμβωσης, ώστε να βοηθήσουν το σώμα να σταματήσει την αιμορραγία ύστερα από ένα τραυματισμό. Όταν ένα αγγείο υφίσταται βλάβη, τα αιμοπετάλια είναι τα πρώτα κύτταρα που καταφθάνουν. Καλύπτουν το σημείο της βλάβης, ώστε να παρεμποδίσουν τη ροή του αίματος, και σταδιακά δημιουργούν ένα προσωρινό φραγμό. Αυτό είναι το πρώτο στάδιο της θρόμβωσης. Στα επόμενα στάδια, ο θρόμβος ενισχύεται και το σώμα επουλώνεται.

Όταν κάποιος φέρει διαταραχή των αιμοπεταλίων, ο φραγμός δεν σχηματίζεται και η αιμορραγία συνεχίζεται για περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Οι διαταραχές των αιμοπεταλίων μπορούν επίσης να επηρεάσουν τα μεταγενέστερα στάδια της θρόμβωσης. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο μετά από ένα τραυματισμό ή ένα χειρουργείο.

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της επίκτητης διαταραχής της λειτουργίας των αιμοπεταλίων;

Τα συμπτώματα των εν λόγω διαταραχών ποικίλουν. Μπορεί να είναι είτε ήπια είτε έντονα και περιλαμβάνουν:

  • Αιμορραγία κάτω από το δέρμα
  • Ανεξήγητους μώλωπες σε όλο το σώμα
  • Εσωτερική αιμορραγία
  • Αιμορραγία από τη μύτη, το στόμα, τα ούλα
  • Μικρά κόκκινα οιδήματα στο δέρμα (πετέχειες)
  • Έντονη ή παρατεταμένη αιμορραγία κατά τον έμμηνο κύκλο
  • Αιμορραγία στους μύες και τις αρθρώσεις
  • Αίμα στον εμετό ή τα κόπρανα

Αίτια

Ποια είναι τα αίτια της επίκτητης διαταραχής της λειτουργίας των αιμοπεταλίων;

Οι διαταραχές της λειτουργίας των αιμοπεταλίων έχουν τρεις κύριες αιτίες: τα φάρμακα, τις ασθένειες και τα τρόφιμα. Μπορούν επίσης να προκληθούν και από συμπληρώματα διατροφής.

Η αιμοπεταλική λειτουργία μπορεί να επηρεαστεί με ποικίλους τρόπους. Μπορεί, για παράδειγμα, να υπάρξουν αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο το σώμα δίνει σήμα στα αιμοπετάλια. Ακόμη, τα κύτταρα αυτά μπορεί να γίνουν λιγότερο κολλώδη μεταξύ τους. Επίσης, η νόσος των αιμοπεταλίων μπορεί να επηρεάσει και άλλα στάδια της διαδικασίας θρόμβωσης.

Οι επιστήμονες δεν είναι πάντα σε θέση να εξηγήσουν γιατί ή πώς η αιμοπεταλική λειτουργία επηρεάζεται. Παρόλα αυτά, μπορούν να δουν τις αλλαγές που συμβαίνουν. Ορισμένες γνωστές αιτίες των διαταραχών της λειτουργίας των αιμοπεταλίων περιλαμβάνουν:

Φάρμακα

  • Αντιβιοτικά
  • Ασπιρίνη
  • Αντιισταμινικά
  • Χημειοθεραπευτικά φάρμακα
  • Παυσίπονα, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξαίνη
  • Φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης (στατίνες)
  • Φάρμακα για το άσθμα
  • Αναστολείς διαύλων ασβεστίου
  • Σιλδεναφίλη (Viagra)
  • Αντιπηκτικά, όπως η κλοπιδογρέλη (Plavix)
  • Αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωτικά φάρμακα
  • Κοκαΐνη

Τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής

  • Νιτρικά σε τρόφιμα, όπως το μπέικον
  • Βιταμίνη Ε
  • Σκόρδο
  • Ω-3 λιπαρά οξέα
  • Πιπερόριζα (τζίντερ)
  • Φλοιός ιτιάς
  • Ginseng
  • Τριφύλλι
  • Gingo biloba
  • Dong quai
  • Κουρκουμάς

Ασθένειες

  • Λευχαιμία
  • Νεφρική ανεπάρκεια
  • Ηπατική ανεπάρκεια
  • Μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο
  • Καρδιοπάθειες
  • Χρόνιες λεμφοπολλαπλασιαστικές διαταραχές
  • Παραπρωτεϊναιμία
  • Διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη
  • Επίκτητη νόσος von Willebrand
  • Αυτοάνοσες διαταραχές
  • Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα – Αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η επίκτητη διαταραχή της λειτουργίας των αιμοπεταλίων;

Η διάγνωση ενός προβλήματος των αιμοπεταλίων περιλαμβάνει αρκετά βήματα. Ο γιατρός θα σας ρωτήσει σχετικά με προβλήματα αιμορραγίας, καθώς και για όποια φάρμακα ή συμπληρώματα λαμβάνετε. Είναι πολύ σημαντικό να τα αναφέρετε όλα, διότι ακόμη και φυσικά προϊόντα μπορούν να επηρεάσουν την αιμοπεταλική λειτουργία.

Εργαστηριακές αναλύσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την αναζήτηση προβλημάτων αιμορραγίας.

  • Το αιμοδιάγραμμα μετρά τους διαφορετικούς τύπους κυττάρων του αίματος. Έτσι, ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει αν είναι φυσιολογικός ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων και να ελέγξει αν τα κύτταρα αυτά υπάρχουν στις σωστές αναλογίες.
  • Ο χρόνος προθρομβίνης (PT) δείχνει πόσο γρήγορα το αίμα σχηματίζει θρόμβους.
  • Ο μερικός χρόνος θρομβοπλαστίνης (PPT) είναι μία ακόμη εξέταση για το χρόνο θρόμβωσης.
  • Οι μελέτες χρόνου αιμορραγίας ελέγχουν πόσος χρόνος απαιτείται για τον τερματισμό της αιμορραγίας μετά από ένα τραυματισμό.
  • Οι μελέτες συσσωμάτωσης των αιμοπεταλίων δείχνουν κατά πόσο προσκολλώνται τα αιμοπετάλια μεταξύ τους.
  • Η καταμέτρηση αιμοπεταλίων δείχνει τον αριθμό τους.
  • Ο έλεγχος αζώτου ουρίας αίματος και η εξέταση κρεατινίνης αξιολογούν τη νεφρική λειτουργία.

Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας εξετάσει για υποκείμενες παθήσεις που προκαλούν δυσλειτουργία των αιμοπεταλίων.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η επίκτητη διαταραχή της λειτουργίας των αιμοπεταλίων;

Υπάρχει μια πληθώρα θεραπευτικών επιλογών για την εν λόγω πάθηση. Η επιλογή του γιατρού θα καθοριστεί από το εάν επιθυμεί:

  • Να σταματήσει άμεσα μια αιμορραγία
  • Να θεραπεύσει τη νόσο που προκαλεί το πρόβλημα θρόμβωσης
  • Να μειώσει τον κίνδυνο αιμορραγίας κατά τη διάρκεια ενός χειρουργείου

Έλεγχος αιμορραγίας

Οι γιατροί έχουν πολλές επιλογές για να σταματήσουν μια αιμορραγία. Μπορούν να σας κάνουν έγχυση αιμοπεταλίων από δότη. Μπορούν επίσης να σας συνταγογραφήσουν ένα παράγοντα θρόμβωσης, ώστε να διευκολυνθεί η δημιουργία θρόμβων. Πολλές φορές χρησιμοποιείται ένα φάρμακο που ονομάζεται δεσμοπρεσσίνη και δίνει την «εντολή» στο σώμα να απελευθερώσει αποθηκευμένες ποσότητες παράγοντα θρόμβωσης. Αυτό σας δίνει μια γρήγορη, αλλά βραχυπρόθεσμη, ενίσχυση της θρομβωτικής ικανότητας.

Θεραπεία υποκείμενης πάθησης

Αν δεν έχετε κάποια ενεργή αιμορραγία, ο στόχος του γιατρού είναι να αποτρέψει μελλοντικές αιμορραγίες. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως θα πρέπει να θεραπεύσει οτιδήποτε προκαλεί το πρόβλημα θρόμβωσης. Αυτό μπορεί να είναι εύκολο αν απλά χρειάζεται η διακοπή ενός φαρμάκου ή ενός συμπληρώματος, για παράδειγμα. Ωστόσο, μπορεί και να απαιτεί τη διάγνωση και θεραπεία κάποιας ασθένειας. Κάποιες φορές, η θεραπεία της αιτίας που προκαλεί τη δυσλειτουργία των αιμοπεταλίων δεν είναι εφικτή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός θα εστιάσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Μείωση του κινδύνου αιμορραγίας πριν από ένα χειρουργείο

Αν έχετε διαταραχή των αιμοπεταλίων, μιλήστε με το γιατρό σας πριν κάνετε κάποιο χειρουργείο. Υπάρχουν τρόποι για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος αιμορραγίας. Ο γιατρός θα προσπαθήσει να ενισχύσει τους φυσικούς παράγοντες θρόμβωσης και τα αιμοπετάλια με φάρμακα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστείτε έγχυση αιμοπεταλίων πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά από το χειρουργείο. Επίσης, θα πρέπει να αποφύγετε την ασπιρίνη και άλλα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που αυξάνουν τον κίνδυνο αιμορραγίας.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τις επίκτητες διαταραχές των αιμοπεταλίων;

Μερικές φορές, τα προβλήματα των αιμοπεταλίων λύνονται εύκολα. Μπορεί να χρειαστεί απλώς να αποφεύγετε ορισμένα τρόφιμα ή να λάβετε ένα διαφορετικό φάρμακο. Σε άλλες περιπτώσεις, όμως, ο έλεγχος μπορεί να είναι πιο δύσκολος. Αν η διαταραχή των αιμοπεταλίων προκαλείται από μια σοβαρή νόσο, η έκβαση εξαρτάται από το πόσο καλά διαχειρίζεστε την υποκείμενη αιτία.

+ 3 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Heparin-induced thrombocytopenia antibody: The test. (2014, January 27) labtestsonline.org/understanding/analytes/heparin-induced-thrombocytopenia-antibody/tab/test

2. Konkle, B. A. (2011, December 10). Acquired disorders of platelet function. ASH Education Program Book, 2011(1), 391-396 asheducationbook.hematologylibrary.org/content/2011/1/391.long#T1

3. Sharathkumar, A. A., & Shapiro, A. (2008, April). Platelet function disorders. Treatment of hemophilia, 19 asheducationbook.hematologylibrary.org/content/2011/1/391.long#T1