Τι είναι το ερύθημα νιασίνης;
Το ερύθημα νιασίνης είναι μια κοινή παρενέργεια κατανάλωσης υψηλών δόσεων συμπληρωμάτων νιασίνης. Είναι ενοχλητικό αλλά αβλαβές.
Εμφανίζεται σαν έξαψη ερυθρού δέρματος, η οποία μπορεί να συνοδεύεται από φαγούρα ή αίσθημα τσουξίματος.
Η νιασίνη είναι γνωστή και ως βιταμίνη Β-3. Αποτελεί τμήμα του συμπλέγματος Β των βιταμινών που παίζουν σημαντικό ρόλο στην μετατροπή της τροφής σε ενέργεια για τον οργανισμό.
Ως συμπλήρωμα, η νιασίνη κυρίως χρησιμοποιείται για την θεραπεία των υψηλών επιπέδων της χοληστερίνης. Η πιο συνηθισμένη μορφή συμπληρώματος που χρησιμοποιούν οι ασθενείς για τον σκοπό αυτό είναι το νικοτινικό οξύ.
Η άλλη μορφή συμπληρώματος, η νιασιναμίδη, δεν προκαλεί έξαψη. Η μορφή αυτή όμως δεν είναι αποτελεσματική στην μετατροπή των αιματολογικών λιπαρών, όπως η χοληστερίνη.
Υπάρχουν δυο κύριες μορφές συμπληρωμάτων νικοτινικού οξέος: αυτό της άμεσης απελευθέρωσης, που ολόκληρη η δόση απορροφάται άμεσα, κι εκείνο της παρατεταμένης απελευθέρωσης, το οποίο έχει ειδική επικάλυψη ώστε να διαλύεται με αργότερους ρυθμούς.
Το ερύθημα νιασίνης είναι η πιο συνηθισμένη παρενέργεια που οφείλεται στην κατανάλωση του νικοτινικού οξέως άμεσης απελευθέρωσης. Είναι τόσο συνηθισμένο που το παρουσιάζουν τουλάχιστον τα μισά από τα άτομα που λαμβάνουν υψηλές δόσεις συμπληρώματος νιασίνης άμεσης απελευθέρωσης.
Οι υψηλές δόσεις νικοτινικού οξέως πυροδοτούν μια αντίδραση που προκαλεί μεγέθυνση των τριχοειδών αγγείων η οποία αυξάνει την ροή του αίματος στην επιφάνεια του δέρματος.
Σύμφωνα με κάποιες αναφορές, σχεδόν κάθε άτομο που λαμβάνει υψηλές δόσεις νικοτινικού οξέος θα παρουσιάσει έξαψη.
Άλλα φάρμακα, τα οποία περιλαμβάνουν κάποια αντικαταθλιπτικά και κάποιες θεραπείες για την αποκατάσταση των ορμονών, μπορούν επίσης να πυροδοτήσουν κάποια έξαψη.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το ερύθημα νιασίνης είναι μια συνηθισμένη αντίδραση στις υψηλές δόσεις νιασίνης. Εμφανίζεται όταν διαστέλλονται τα τριχοειδή αγγεία, αυξάνοντας την ροή του αίματος προς την επιφάνεια του δέρματος.
Συμπτώματα
Ποια είναι τα συμπτώματα του ερυθήματος νιασίνης;
Όταν εμφανιστεί ερύθημα νιασίνης, τα συμπτώματα τυπικά παρουσιάζονται περίπου 15-30 λεπτά μετά την λήψη του συμπληρώματος και υποχωρούν περίπου μια ώρα αργότερα.
Τα συμπτώματα κυρίως επηρεάζουν το πρόσωπο και τω άνω τμήμα του σώματος, και περιλαμβάνουν:
- Κοκκίνισμα του δέρματος: Μπορεί να εμφανιστεί ως ήπια έξαψη ή να είναι ερυθρό όπως το έγκαυμα.
- Μυρμήγκιασμα, τσούξιμο ή κνησμός: Μπορεί να είναι ενοχλητικό ή ακόμη και επίπονο.
- Δέρμα ζεστό στην αφή: Όπως και στην περίπτωση του εγκαύματος, το δέρμα μπορεί να είναι χλιαρό ή ζεστό στην αφή.
Οι άνθρωποι γενικότερα αναπτύσσουν ανοχή στις υψηλές δόσεις νιασίνης. Συνεπώς, ακόμη και αν εμφανίσετε ερύθημα νιασίνης όταν ξεκινήσετε την λήψη του συμπληρώματος, πιθανό να διακοπεί με την πάροδο του χρόνου.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το ερύθημα μπορεί να ομοιάζει κατά πολύ και σε εμφάνιση και σε αίσθηση σαν έγκαυμα. Τα συμπτώματα ωστόσο υποχωρούν μετά από μια ώρα και οι ασθενείς συνήθως αναπτύσσουν ανοχή στα συμπληρώματα με την πάροδο του χρόνου.
Πρόληψη
Πώς προλαμβάνεται το ερύθημα νιασίνης;
Ακολουθούν οι κύριες στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι ασθενείς ώστε να προλάβουν το ερύθημα νιασίνης:
- Δοκιμάστε κάποιο διαφορετικό σχήμα: Το 50% των ατόμων που λαμβάνουν νιασίνη άμεσης απελευθέρωσης εμφανίζουν έξαψη, αλλά η νιασίνη παρατεταμένης απελευθέρωσης έχει λιγότερες πιθανότητες να προκαλέσει έξαψη. Ακόμη και να την προκαλέσει όμως, τα συμπτώματα δεν είναι τόσο έντονα και δεν διαρκούν το ίδιο.
- Λάβετε ασπιρίνη: Η λήψη 325 mg ασπιρίνης 30 λεπτά πριν την λήψη νιασίνης μπορεί να βοηθήσει στην μείωση του κινδύνου έξαψης. Τα αντί-ισταμινικά και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη, μπορούν επίσης να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο.
- Διευκολύνετε την κατάσταση: Κάποιοι ειδικοί συστήνουν να ξεκινήσετε με μια μικρότερη δόση των 500 mg για παράδειγμα και μέσα σε δυο μήνες να την αυξήσετε σε 1000mg πριν την τελική αύξηση των 2000 mg. Με αυτή την στρατηγική μπορεί να μην εμφανίσετε καθόλου έξαψη.
- Καταναλώστε ένα σνακ: Προσπαθήστε να καταναλώσετε την νιασίνη ταυτόχρονα με κάποιο γεύμα ή με ένα βραδινό σνακ χαμηλών λιπαρών.
- Καταναλώστε ένα μήλο: Κάποιες πρώιμες μελέτες αναφέρουν ότι η κατανάλωση ενός μήλου ή πουρέ μήλου πριν την λήψη νιασίνης μπορεί να επιφέρει παρόμοια αποτελέσματα με την λήψη ασπιρίνης. Φαίνεται ότι η πηκτίνη που περιέχουν τα μήλα είναι υπεύθυνη για το προστατευτικό αυτό αποτέλεσμα.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Ίσως να μπορέσετε να προλάβετε το ερύθημα νιασίνης αν λάβετε ασπιρίνη ή αν καταναλώσετε ένα σνακ ή αν αυξήσετε σταδιακά την δοσολογία ή αν αλλάξετε το σχήμα των δόσεων.
Επιπλοκές
Είναι βλαβερό το ερύθημα νιασίνης;
Το ερύθημα νιασίνης είναι μια κοινή παρενέργεια της κατανάλωσης υψηλών δόσεων συμπληρώματος νιασίνης, το οποίο χορηγείται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που οφείλονται στην χοληστερίνη.
Αν και δεν είναι βλαβερό, τα συμπτώματά του – ερυθρό, ζεστό δέρμα με κνησμό – μπορεί να είναι ενοχλητικά. Στην πραγματικότητα, αποτελούν τον λόγο που οι ασθενείς διακόπτουν την λήψη νιασίνης.
Είναι θετικό το ότι μπορείτε να μειώσετε την πιθανότητα να εμφανίσετε ερύθημα νιασίνης.
Ενημερωθείτε για το τι ακριβώς είναι το ερύθημα νιασίνης, ποια είναι τα αίτια του και πώς μπορείτε να το αντιμετωπίσετε.
Είναι επικίνδυνο το ερύθημα νιασίνης;
Το ερύθημα νιασίνης είναι ακίνδυνο.
Ωστόσο, οι υψηλές δόσεις νιασίνης μπορούν να προκαλέσουν άλλες, πιο επικίνδυνες παρενέργειες, αν και αυτό είναι σπάνιο.
Η πιο βλαβερή παρενέργεια από αυτές είναι τα νοσήματα που σχετίζονται με το ήπαρ. Οι υψηλές δόσεις νιασίνης μπορεί επίσης να προκαλέσουν κράμπες του στομάχου, συνεπώς δεν θα πρέπει να λαμβάνετε νιασίνη αν υποφέρετε από έλκος στομάχου ή ενεργή αιμορραγία.
Δεν θα πρέπει επίσης να λαμβάνετε υψηλές δόσεις νιασίνης αν είστε έγκυος, αφού η νιασίνη θεωρείται φάρμακο κατηγορίας Γ, δηλαδή η υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες.
Είναι ωστόσο ενδιαφέρον ότι παρόλο που η έξαψη δεν είναι βλαβερή, οι ασθενείς συχνά την αναφέρουν ως τον κύριο λόγο που επιθυμούν να διακόψουν την θεραπεία τους.
Αυτό από μόνο του αποτελεί πρόβλημα, αφού αν δεν λάβετε την νιασίνη όπως σας έχει συνταγογραφηθεί δεν θα επιφέρει κανένα αποτέλεσμα στην πρόληψη της καρδιοπάθειας.
Σύμφωνα με τις αναφορές, το 5-20% των ανθρώπων στους οποίους έχουν χορηγήσει νιασίνη διακόπτουν την θεραπεία τους λόγω της έξαψης.
Αν εμφανίσετε ερύθημα νιασίνης ή ανησυχείτε για αυτό ως πιθανή παρενέργεια από τα συμπληρώματα αυτά, συζητείστε με τον ιατρό σας. Μπορεί να σας βοηθήσει να ανακαλύψετε πώς να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης έξαψης ή να συζητήσετε για εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης.
Επίσης λόγω της ύπαρξης άλλων, πιο επικίνδυνων παρενεργειών που σχετίζονται με την λήψη των συμπληρωμάτων αυτών, μην δοκιμάσετε τρόπους αυτό-ίασης με νιασίνη.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το ερύθημα νιασίνης είναι ακίνδυνο. Ωστόσο τα συμπληρώματα νιασίνης μπορεί να έχουν άλλες βλαβερές παρενέργειες και κάποιοι άνθρωποι δεν θα πρέπει να τα λαμβάνουν.
Αίτια λήψης νιασίνης
Ποια είναι τα αίτια λήψης υψηλών δόσεων νιασίνης;
Οι ιατροί χορηγούν εδώ και πολλά χρόνια υψηλές δόσεις νιασίνης, ώστε να βοηθήσουν τους ασθενείς να βελτιώσουν τα επίπεδα της χοληστερίνης τους και να προλάβουν καρδιοπάθειες.
Η λήψη υψηλών δόσεων νιασίνης έχει αποδειχτεί ότι προωθεί τις ακόλουθες βελτιώσεις σχετικά με την χοληστερίνη του αίματος και τα λιπίδια:
- Αύξηση της HDL χοληστερίνης: Προλαμβάνει την καταστροφή της απολιποπρωτεΐνης Α-1, η οποία χρησιμεύει στην παραγωγή της ¨καλής¨ HDL χοληστερίνης. Μπορεί να αυξήσει την HDL χοληστερίνη μέχρι και άνω του 20-40%.
- Μείωση της LDL χοληστερίνης: Η νιασίνη επιταχύνει την καταστροφή της απολιποπρωτεΐνης Β στην ¨κακή¨ LDL χοληστερίνη, προκαλώντας λιγότερη ποσότητα απελευθέρωσης της από το ήπαρ. Μπορεί να μειώσει την LDL χοληστερίνη ως και 5-20%.
- Μείωση των τριγλυκεριδίων: Η νιασίνη εμπλέκεται με ένα ένζυμο απαραίτητο για την δημιουργία τριγλυκεριδίων. Μπορεί να μειώσει τα τριγλυκερίδια στο αίμα ως και 20-50%.
Οι άνθρωποι μπορούν να βιώσουν τα θετικά αυτά αποτελέσματα σχετικά με τα λιπαρά του αίματος μόνο όταν λαμβάνουν θεραπεία με νιασίνης με δόσεις που ποικίλλουν από 1000-2000 mg ημερησίως.
Για να μπορέσετε να αντιληφθείτε πώς έχει η κατάσταση η προτεινόμενη ημερήσια δόση για άντρες και γυναίκες είναι τα 14–16 mg ημερησίως.
Τυπικά, η θεραπεία με νιασίνη δεν είναι η πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια στα προβλήματα χοληστερίνης αφού μπορεί να προκαλέσει κι άλλες παρενέργειες εκτός από την έξαψη.
Ωστόσο, χορηγείται συχνά σε άτομα των οποίων τα επίπεδα χοληστερίνης δεν ανταποκρίνονται στην θεραπεία με στατίνες, που είναι ο προτιμώμενος τρόπος αντιμετώπισης.
Κάποιος φορές, χορηγείται και ως συνοδευτική θεραπεία ταυτόχρονα με τις στατίνες.
Τα συμπληρώματα νιασίνης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως φάρμακα και να λαμβάνονται μόνο υπό ιατρική παρακολούθηση, αφού μπορεί να παρουσιάσουν παρενέργειες.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Οι υψηλές δόσεις νιασίνης τυπικά χρησιμοποιούνται για την βελτίωση των επιπέδων της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων. Θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο υπό ιατρική παρακολούθηση, αφού ενέχουν κίνδυνο παρενεργειών.
Συμπέρασμα
Ποιο είναι το συμπέρασμα;
Το ερύθημα νιασίνης μπορεί να είναι ανησυχητικό και ενοχλητικό.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα είναι μια ακίνδυνη παρενέργεια της θεραπείας με υψηλές δόσεις νιασίνης. Επιπλέον, μπορεί να το προλάβετε.
Παρόλα αυτά, οι υψηλές δόσεις νιασίνης μπορεί να έχουν άλλες, πιο επικίνδυνες παρενέργειες.
Συνεπώς, αν επιθυμείτε να λάβετε υψηλές δόσεις νιασίνης για λόγους υγείας, βεβαιωθείτε ότι βρίσκεστε υπό την κατάλληλη ιατρική παρακολούθηση.