Εξάρθρωση

Αίτια

Τι προκαλεί την εξάρθρωση;

Η εξάρθρωση τυπικά είναι το αποτέλεσμα ενός απρόσμενου χτυπήματος στην άρθρωση. Αυτό μπορεί να συμβεί αν πέσετε ή αν βιώσετε ένα έντονο χτύπημα στην πάσχουσα περιοχή. Όταν η άρθρωση εξαρθρωθεί, είναι πιο πιθανό να εξαρθρωθεί ξανά στο μέλλον.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εξάρθρωσης;

Οποιοσδήποτε μπορεί να υποστεί εξάρθρωση μιας άρθρωσης εάν υποστεί πτώση ή κάποιου άλλου είδους τραύμα. Ωστόσο, τα ηλικιωμένα άτομα τείνουν να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο, ειδικά εάν έχουν μειωμένη κινητικότητα ή δεν μπορούν να αποτρέψουν εύκολα μία πτώση.

Τα παιδιά επίσης βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εξαρθρώσεων εάν παίζουν χωρίς επίβλεψη σε μία περιοχή όπου δεν είναι ασφαλής για παιδιά. Επιπλέον, όσοι παρουσιάζουν μη ασφαλείς συμπεριφορές κατά τη διάρκεια σωματικών δραστηριοτήτων θέτουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο για ατυχήματα, όπως η εξάρθρωση.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα μιας εξάρθρωσης;

Στις περισσότερες περιπτώσεις θα είστε σε θέση να δείτε την εξάρθρωση. Η πάσχουσα περιοχή θα υποστεί διόγκωση ή μπορεί να εκδηλώσει μώλωπες. Μπορεί να παρατηρήσετε ερυθρότητα ή δυσχρωμία στο δέρμα. Η περιοχή επίσης θα αποκτήσει ένα περίεργο σχήμα ή θα παραμορφωθεί, ως αποτέλεσμα της εξάρθρωσης.

Ορισμένα επιπλέον συμπτώματα που σχετίζονται με την εξάρθρωση περιλαμβάνουν:

• Απώλεια κίνησης
• Πόνο κατά τη διάρκεια της κίνησης
• Μούδιασμα στην πάσχουσα περιοχή
• Αίσθηση μυρμηγκιάσματος

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η εξάρθρωση;

Μπορεί να είναι δύσκολο να καθορίσετε εάν το οστό σας έχει υποστεί κάταγμα ή εξάρθρωση. Για αυτό, θα πρέπει να κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα επείγοντα όσο το δυνατόν συντομότερα.

Ο γιατρός θα εξετάσει την πάσχουσα περιοχή. Θα ελέγξει την αιματική κυκλοφορία στην περιοχή, θα αναζητήσει παραμόρφωση και θα διαπιστώσει εάν υπάρχει ρήξη του δέρματος. Εάν ο γιατρός πιστεύει ότι το οστό σας έχει υποστεί κάταγμα ή εξάρθρωση, θα ζητήσει μία ακτινογραφία ακτίνων-Χ. Περιστασιακά, ειδικές απεικονιστικές τεχνικές, όπως η μαγνητική τομογραφία, μπορεί να κριθούν απαραίτητες. Οι εν λόγω τεχνικές θα δώσουν τη δυνατότητα στο γιατρό να δει ακριβώς τι συμβαίνει εντός της άρθρωσης και ποια οστά εμπλέκονται.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η εξάρθρωση;

Το θεραπευτικό πλάνο που θα ορίσει ο γιατρός εξαρτάται από την άρθρωση που έχει υποστεί εξάρθρωση. Επιπλέον, εξαρτάται και από τη σοβαρότητα της εξάρθρωσης. Σύμφωνα με το Johns Hopkins University, η αρχική θεραπεία για οποιουδήποτε τύπου εξάρθρωση περιλαμβάνει τη μέθοδο RICE: ξεκούραση (rest), πάγος (ice), συμπίεση (compression), ανύψωση (elevation). Σε μερικές περιπτώσεις, η εξαρθρωμένη άρθρωση μπορεί να επανέλθει στη φυσιολογική της θέση φυσικά μετά από αυτή τη θεραπεία.

Εάν η άρθρωση δεν επιστρέψει στη φυσιολογική της θέση, ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία από τις ακόλουθες θεραπείες:

• Ανάταξη
• Ακινητοποίηση
• Φαρμακευτική αγωγή
• Αποκατάσταση

Ανάταξη

Αυτή τη μέθοδο ο γιατρός θα επανατοποθετήσει την άρθρωση στη σωστή της θέση. Θα σας δοθεί ένα ηρεμιστικό ή αναισθησία, ώστε να είστε ήρεμοι και να μην νιώθετε πόνο και να χαλαρώσουν οι μύες γύρω από την άρθρωση, κάτι το οποίο θα διευκολύνει τη διαδικασία.

Ακινητοποίηση

Αφότου η άρθρωση επιστρέψει στη φυσιολογική της θέση, ο γιατρός θα σας ζητήσει να φοράτε νάρθηκα ή γύψο για αρκετές εβδομάδες. Αυτό θα αποτρέψει την κίνηση της άρθρωσης και θα επιτρέψει την πλήρη ανάρρωση της περιοχής. Ο χρόνος ακινητοποίησης ποικίλει ανάλογα με την άρθρωση και τη σοβαρότητα του τραυματισμού.

Φαρμακευτική αγωγή

Ο πόνος συνήθως υποχωρεί όταν η άρθρωση επιστρέψει στη σωστή της θέση. Ωστόσο, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει παυσίπονο ή κάποιο μυοχαλαρωτικό αν εξακολουθείτε να βιώνετε πόνο.

Χειρουργική επέμβαση

Θα χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση μόνο εάν η εξάρθρωση έχει προκαλέσει βλάβη σε νεύρα ή αιμοφόρα αγγεία ή εάν ο γιατρός δεν είναι σε θέση να επαναφέρει τα οστά στη σωστή τους θέση. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να χρειαστεί σε άτομα που υφίστανται συχνά εξάρθρωση στην ίδια άρθρωση, όπως για παράδειγμα στον ώμο. Για να αποτραπεί μία μελλοντική εξάρθρωση, μπορεί να χρειαστεί η επανακατασκευή της άρθρωσης και η αποκατάσταση των δομών που έχουν υποστεί βλάβη. Περιστασιακά, μία άρθρωση μπορεί να αντικατασταθεί, όπως στην περίπτωση του ισχίου.

Αποκατάσταση

Η αποκατάσταση συνήθως ξεκίνα αφότου ο γιατρός έχει επανατοποθετήσει την άρθρωση στη σωστή της θέση και δεν χρειάζεστε πλέον νάρθηκα ή γύψο. Εσείς και ο γιατρός σας θα καθορίσετε το βέλτιστο πλάνο αποκατάστασης. Ο στόχος της αποκατάστασης είναι να αυξήσετε σταδιακά τη δύναμη της άρθρωσης και να επανακτήσετε το εύρος κίνησης. Θυμηθείτε, είναι πολύ σημαντικό να κάνετε αργή και σταθερή πρόοδο και δεν πρέπει να τραυματιστείτε ξανά προτού η διαδικασία αποκατάστασης ολοκληρωθεί.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί μία εξάρθρωση;

Μπορείτε να αποτρέψετε την εξάρθρωση εάν επιδεικνύετε ασφαλή συμπεριφορά. Γενικές συμβουλές για την πρόληψη των εξαρθρώσεων είναι οι εξής:

• Χρησιμοποιήστε την κουπαστή όταν ανεβοκατεβαίνετε σκάλες.
• Έχετε ένα κιτ πρώτων βοηθειών στο σπίτι σας, στην εργασία σας ή στο χώρο που αθλείστε.
• Χρησιμοποιήστε αντιολισθητικά δάπεδα σε υγρές επιφάνειες, όπως το μπάνιο.
• Απομακρύνετε ηλεκτρικά καλώδια από το δάπεδο.
• Αποφύγετε τη χρήση χαλιών που γλιστρούν εύκολα.

Για την πρόληψη πιθανών εξαρθρώσεων σε παιδιά ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές:

• Διδάξτε στα παιδιά σας ασφαλής συμπεριφορές.
• Επιβλέπετε τα παιδιά σας όταν είναι απαραίτητο.
• Βεβαιωθείτε ότι το σπίτι είναι ασφαλές για τα παιδιά.
• Τοποθετήστε κάγκελα στις σκάλες, ώστε να αποτρέψετε τις πτώσεις.

Εάν είστε ενήλικας και θέλετε να προστατευτείτε από εξαρθρώσεις θα πρέπει:

• Να φοράτε πάντα προστατευτικό εξοπλισμό κατά τη διάρκεια σωματικών η αθλητικών δραστηριοτήτων.
• Να απομακρύνετε οποιαδήποτε ολισθηρά χαλιά ή να τα αντικαταστήσετε με αντιολισθητικά δάπεδα.
• Να μην στέκεστε σε ασταθείς επιφάνειες, όπως οι καρέκλες.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση της εξάρθρωσης;

Κάθε εξάρθρωση έχει το δικό της χρόνο επούλωσης. Τα περισσότερα άτομα ανακάμπτουν πλήρως μέσα σε μερικές εβδομάδες. Για κάποιες αρθρώσεις, όπως τα ισχία, η πλήρης ανάρρωση μπορεί να χρειαστεί αρκετούς μήνες, ακόμη και χρόνια, ή επιπρόσθετες χειρουργικές επεμβάσεις.

Εάν λάβατε έγκαιρη θεραπεία για την εξάρθρωσή σας, οι πιθανότητες είναι ότι δεν θα επιδεινωθεί σε μόνιμο τραυματισμό. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι η περιοχή θα είναι αδύναμη και είναι πιο πιθανό να υποστεί ξανά εξάρθρωση στο μέλλον.

Ο χρόνος επούλωσης είναι επίσης μεγαλύτερος εάν τα αιμοφόρα αγγεία ή τα νεύρα στην περιοχή έχουν υποστεί βλάβη. Υπάρχει περίπτωση τα αιμοφόρα αγγεία που διοχετεύουν οξυγονωμένο αίμα στα οστά να υποστούν μόνιμη βλάβη.

Εάν η εξάρθρωση είναι σοβαρή ή δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να εκδηλωθούν μόνιμα προβλήματα, όπως επίμονος πόνος ή κυτταρικός θάνατος σε μέρη του οστού γύρω από την άρθρωση.