Εξετάσεις αιμοπεταλίων

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται οι εξετάσεις αιμοπεταλίων;

Η μέτρηση αριθμού αιμοπεταλίων συχνά χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση ή τη διάγνωση παθήσεων που προκαλούν έντονη αιμορραγία ή πήξη του αίματος. Η μέτρηση του αριθμού των αιμοπεταλίων συμπεριλαμβάνεται στη γενική εξέταση αίματος, που συνήθως πραγματοποιείται κατά το τακτικό check-up.

Οι εξετάσεις λειτουργίας αιμοπεταλίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν:

• Για τη διάγνωση συγκεκριμένων διαταραχών των αιμοπεταλίων
• Για τον έλεγχο της λειτουργίας των αιμοπεταλίων κατά τη διάρκεια περίπλοκων χειρουργικών επεμβάσεων, όπως καρδιακό bypass. Αυτά τα χειρουργεία ενέχουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας.
• Για τον έλεγχο των ασθενών πριν από μία χειρουργική επέμβαση εάν έχουν προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό αιμορραγικών διαταραχών.
• Για την παρακολούθηση ατόμων που λαμβάνουν αντιπηκτικά. Αυτά τα φάρμακα χορηγούνται για τη μείωση της πήξης σε άτομα που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού.

Γιατί χρειάζομαι εξετάσεις αιμοπεταλίων;

Μπορεί να χρειαστείτε μέτρηση αριθμού ή/και εξετάσεις λειτουργίας αιμοπεταλίων, αν έχετε συμπτώματα υπερβολικά αυξημένων ή μειωμένων αιμοπεταλίων.

Συμπτώματα χαμηλών επιπέδων αιμοπεταλίων είναι τα εξής:

• Παρατεταμένη αιμορραγία ύστερα από τραυματισμό
• Ρινορραγία
• Ανεξήγητη δημιουργία μωλώπων
• Μικροσκοπικές ερυθρές κηλίδες στο δέρμα (πετέχεια)
• Μωβ κηλίδες στο δέρμα (πορφύρα). Αυτές μπορεί να προκαλούνται από αιμορραγία κάτω από το δέρμα.
• Έντονη ή/και παρατεταμένη εμμηνόρροια

Συμπτώματα αυξημένων επιπέδων αιμοπεταλίων είναι τα εξής:

• Μούδιασμα στα άκρα των χεριών και των ποδιών
• Πονοκέφαλος
• Ζάλη
• Αδυναμία

Μπορεί επίσης να χρειαστείτε εξετάσεις λειτουργίας αιμοπεταλίων εάν:

• Πρόκειται να υποβληθείτε σε σοβαρή χειρουργική επέμβαση
• Λαμβάνετε φάρμακα για τη μείωση της πήξης

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιούνται οι εξετάσεις αιμοπεταλίων;

Οι περισσότερες εξετάσεις αιμοπεταλίων πραγματοποιούνται σε ένα δείγμα αίματος.

Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου. Μπορεί να αισθανθείτε ένα μικρό τσίμπημα κατά την είσοδο ή την έξοδο της βελόνας. Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε λιγότερο από πέντε λεπτά.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τις εξετάσεις αιμοπεταλίων;

Δεν απαιτείται καμία ειδική προετοιμασία για τη μέτρηση του αριθμού των αιμοπεταλίων.

Αν πρόκειται να υποβληθείτε σε κάποια εξέταση λειτουργίας αιμοπεταλίων, μπορεί να χρειαστεί να σταματήσετε τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως ασπιρίνη και ιβουπροφαίνη, πριν την εξέταση. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει αν πρέπει να ακολουθήσετε συγκεκριμένες οδηγίες.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις εξετάσεις αιμοπεταλίων;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Εάν τα αποτελέσματα δείξουν μικρότερο από το φυσιολογικό αριθμό αιμοπεταλίων (θρομβοπενία), αυτό μπορεί να υποδεικνύει:

• Καρκίνο που επηρεάζει το αίμα, όπως λευχαιμία ή λέμφωμα
• Ιογενή λοίμωξη, όπως μονοπυρήνωση, ηπατίτιδα ή ιλαρά
• Αυτοάνοση νόσο
• Λοίμωξη ή βλάβη στο μυελό των οστών
• Κίρρωση
• Ανεπάρκεια βιταμίνη Β-12
• Θρομβοπενία κύησης, μία κοινή και ήπια πάθηση που επηρεάζει τις έγκυες γυναίκες. Δεν είναι γνωστό ότι προκαλεί βλάβη στη μητέρα ή το έμβρυο. Συνήθως υποχωρεί από μόνη της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μετά τον τοκετό.

Εάν τα αποτελέσματα δείξουν υψηλότερο από το φυσιολογικό αριθμό αιμοπεταλίων (θρομβοκυττάρωση), αυτό μπορεί να υποδεικνύει:

• Συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, όπως καρκίνο των πνευμόνων και του μαστού
• Αναιμία
• Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
• Ρευματοειδή αρθρίτιδα
• Βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη

Εάν τα αποτελέσματα των εξετάσεων λειτουργίας αιμοπεταλίων δεν είναι φυσιολογικά, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε κάποια κληρονομική ή επίκτητη διαταραχή των αιμοπεταλίων. Οι κληρονομικές διαταραχές κληρονομούνται από τους γονείς στους απογόνους. Οι διαταραχές αυτές υπάρχουν από τη στιγμή της γέννησης του παιδιού, όμως μπορεί να μην εκδηλωθούν συμπτώματα μέχρι κάποια συγκεκριμένη ηλικία. Οι επίκτητες διαταραχές, από την άλλη πλευρά, δεν είναι κληρονομικές. Μπορεί να προκαλούνται από άλλες ασθένειες, φάρμακα ή περιβαλλοντικούς παράγοντες. Μερικές φορές η αιτία δεν είναι γνωστή.

Κληρονομικές διαταραχές των αιμοπεταλίων περιλαμβάνουν:

• Νόσο Von Willebrand, μία γενετική διαταραχή που μειώνει την παραγωγή ή τη λειτουργικότητα των αιμοπεταλίων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει παρατεταμένη αιμορραγία.
• Θρομβασθένεια Glanzmann, μία διαταραχή που επηρεάζει την ικανότητα συσσωμάτωσης των αιμοπεταλίων
• Σύνδρομο Bernard-Soulier, μία άλλη διαταραχή που επηρεάζει επίσης τη συσσωμάτωση των αιμοπεταλίων
• Νόσος των δεξαμενών, μία πάθηση που επηρεάζει την ικανότητα των αιμοπεταλίων να απελευθερώνουν ουσίες που βοηθούν στη συσσωμάτωσή τους

Οι επίκτητες διαταραχές των αιμοπεταλίων μπορεί να οφείλονται σε χρόνιες ασθένειες, όπως:

• Νεφρική ανεπάρκεια
• Συγκεκριμένοι τύποι λευχαιμίας
• Μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο, μία ασθένεια του μυελού των οστών

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τις εξετάσεις αιμοπεταλίων;

Οι εξετάσεις αιμοπεταλίων συχνά παραγγέλλονται μαζί με τις ακόλουθες εξετάσεις αίματος:

• Μέσος όγκος αιμοπεταλίων (MPV), που μετράει το μέγεθος των αιμοπεταλίων
• Χρόνος μερικής θρομβοπλαστίνης (PTT), που μετράει το χρόνο που απαιτείται για το σχηματισμό θρόμβων αίματος
• Χρόνος προθρομβίνης (PT) και INR, τα οποία ελέγχουν την ικανότητα του σώματος να σχηματίζει θρόμβους