Εξετάσεις αυξητικής ορμόνης (GH)

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται οι εξετάσεις αυξητικής ορμόνης;

Οι εξετάσεις αυξητικής ορμόνης χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση διαταραχών, όπως:

• Ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης. Στα παιδιά, η αυξητική ορμόνη είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική ανάπτυξη. Η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης μπορεί να προκαλέσει καθυστερημένη ανάπτυξη και το παιδί να είναι πολύ κοντύτερο από τα παιδιά της ίδιας ηλικιακής ομάδας. Στους ενήλικες, η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή οστική πυκνότητα και μειωμένη μυϊκή μάζα.
• Γιγαντισμός. Αυτή είναι μία σπάνια παιδική διαταραχή όπου παράγεται μεγαλύτερη από το φυσιολογικό ποσότητα αυξητικής ορμόνης. Τα παιδιά με γιγαντισμό είναι πολύ ψηλά για την ηλικία τους και έχουν μεγάλα άκρα χεριών και ποδιών.
• Ακρομεγαλία. Αυτή η διαταραχή, η οποία επηρεάζει τους ενήλικες, προκαλεί την αυξημένη παραγωγή αυξητικής ορμόνης. Οι ενήλικες με ακρομεγαλία έχουν παχύτερα από το φυσιολογικό οστά και μεγάλα άκρα χεριών και ποδιών, καθώς και χαρακτηριστικά του προσώπου.

Ένας γιατρός μπορεί να παραγγείλει εξετάσεις αυξητικής ορμόνης εάν άλλες εξετάσεις αναδείξουν πρόβλημα της υπόφυσης.

Γιατί χρειάζομαι εξετάσεις αυξητικής ορμόνης;

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει μία εξέταση αυξητικής ορμόνης αν εσείς ή το παιδί σας παρουσιάζετε συμπτώματα σχετικής διαταραχής.

Συμπτώματα ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης σε παιδιά:

• Καθυστερημένος ρυθμός ανάπτυξης συγκριτικά με παιδιά ίδιας ηλικίας
• Χαμηλότερο ύψος, βραχύτερα χέρια και πόδια και μικρότερο βάρος συγκριτικά με παιδιά της ίδιας ηλικίας
• Μικρό πέος στους άρρενες
• Καθυστερημένη εφηβεία

Οι ενήλικες με ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα, όπως κόπωση και μειωμένη οστική πυκνότητα και μυϊκή μάζα. Ωστόσο, η εξέταση αυξητικής ορμόνης δεν είναι κοινή στους ενήλικες, καθώς άλλες διαταραχές είναι πολύ πιο πιθανό να προκαλούν τα εν λόγω συμπτώματα.

Συμπτώματα γιγαντισμού σε παιδιά:

• Υπερβολική ανάπτυξη συγκριτικά με παιδιά της ίδιας ηλικίας
• Μεγάλο κεφάλι
• Μεγαλύτερα από το φυσιολογικό άκρα χεριών και ποδιών
• Ήπια έως μέτρια παχυσαρκία

Συμπτώματα ακρομεγαλίας στους ενήλικες:

• Βαθιά και βαριά φωνή
• Μεγαλύτερα από το φυσιολογικό χαρακτηριστικά του προσώπου, όπως χείλη, μύτη και γλώσσα
• Υπερβολική εφίδρωση και δυσοσμία σώματος
• Πάχυνση των οστών
• Λιπαρό δέρμα
• Άτακτος εμμηνορροϊκός κύκλος στις γυναίκες
• Στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιούνται οι εξετάσεις αυξητικής ορμόνης;

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξέταση διέγερσης ή καταστολής της αυξητικής ορμόνης, ανάλογα με το εάν τα συμπτώματα υποδεικνύουν πιθανή ανεπάρκεια ή υπερπαραγωγή της ορμόνης.

Η εξέταση διέγερσης της αυξητικής ορμόνης χρησιμοποιείται για τον έλεγχο ανεπάρκειας. Κατά την εξέταση:

• Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα.
• Μετά την είσοδο της βελόνας, μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός σύριγγας ή φιαλιδίου.
• Στο παιδί (ή σε εσάς) θα δοθεί ένα φάρμακο ενδοφλέβια που διεγείρει την υπόφυση να παράγει αυξητική ορμόνη.
• Περαιτέρω δείγματα αίματος θα ληφθούν μέσα σε μία περίοδο 2 ωρών.
• Κάθε δείγμα θα εξεταστεί για να διαπιστωθεί αν τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης έχουν αυξηθεί.

Η εξέταση καταστολής της αυξητικής ορμόνης χρησιμοποιείται για τον έλεγχο υπερβολικής παραγωγής της. Κατά την εξέταση:

• Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα.
• Μετά την είσοδο της βελόνας, μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός σύριγγας ή φιαλιδίου.
• Εσείς ή το παιδί σας θα πιείτε ένα διάλυμα γλυκόζης (σάκχαρο) και νερού.
• Δύο επιπλέον δείγματα αίματος θα ληφθούν μέσα σε μία περίοδο μιας με δύο ωρών.
• Κάθε δείγμα θα εξεταστεί για να διαπιστωθεί αν τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης έχουν μειωθεί.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τις εξετάσεις αυξητικής ορμόνης;

Μπορεί να χρειαστεί να νηστέψετε (να μη φάτε και να μην πιείτε τίποτα) για αρκετές ώρες πριν την εξέταση.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις εξετάσεις αυξητικής ορμόνης;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος ή την ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκου. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος όσον αφορά στην κατανάλωση του διαλύματος γλυκόζης.

Κίνδυνοι εξέτασης

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Εάν τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης δεν αυξάνονται κατά την εξέταση διέγερσης, αυτό μπορεί να υποδεικνύει ανεπάρκεια.

Αν το παιδί σας διαγνωστεί με ανεπάρκεια, θα επωφεληθεί από τη θεραπεία με συμπλήρωμα αυξητικής ορμόνης. Πρόκειται για ένα ενέσιμο φάρμακο που περιέχει κατασκευασμένη ανθρώπινη αυξητική ορμόνη. Όταν η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης διαγιγνώσκεται και αντιμετωπίζεται έγκαιρα, κάποια παιδιά ψηλώνουν αρκετούς πόντους μέσα στον πρώτο χρόνο θεραπείας. Άλλα ψηλώνουν λιγότερο και πιο αργά, όμως επωφελούνται από τη θεραπεία.

Αν τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης δεν μειώνονται ως ένα συγκεκριμένο επίπεδο κατά την εξέταση καταστολής, αυτό πιθανώς σημαίνει ότι το παιδί πάσχει από γιγαντισμό ή εσείς έχετε ακρομεγαλία.

Ο γιγαντισμός και η ακρομεγαλία συχνά προκαλούνται από όγκο στην υπόφυση, ένα μικρό όργανο στη βάση του εγκεφάλου που ελέγχει πολλές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης. Η θεραπεία του όγκου περιλαμβάνει ακτινοθεραπεία, χειρουργική επέμβαση ή/και φαρμακευτική αγωγή. Εάν οι εν λόγω διαταραχές δεν προκαλούνται από όγκο, εσείς ή το παιδί σας θα χρειαστείτε περαιτέρω εξετάσεις.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τις εξετάσεις αυξητικής ορμόνης;

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει κι άλλες εξετάσεις αίματος που θα τον βοηθήσουν στη διάγνωση μιας διαταραχής αυξητικής ορμόνης. Τέτοιες εξετάσεις είναι οι εξής:

• Εξέταση IGF-1. Ο IGF-1 είναι μία ορμόνη που βοηθά στη διαχείριση της αυξητικής ορμόνης στο σώμα. Σε αντίθεση με την αυξητική ορμόνη, τα επίπεδα του IGF-1 παραμένουν σταθερά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Επομένως, είναι ένας χρήσιμος τρόπος να διαπιστωθεί εάν το σώμα παράγει τη σωστή ποσότητα αυξητικής ορμόνης.
• Εξέταση IGBP-3. Η IGBP-3 είναι μία πρωτεΐνη που αποτελεί τον κύριο μεταφορέα του IGF-1. Η εξέταση αυτή βοηθά στη διάγνωση ανεπάρκειας ή υπερβολικής παραγωγής αυξητικής ορμόνης.