Διαγνωστικές εξετάσεις

Εξετάσεις μυελού των οστών

Τι είναι οι εξετάσεις μυελού των οστών;

Ο μυελός των οστών είναι ένας μαλακός, σπογγώδης ιστός πού εντοπίζεται στο εσωτερικό των περισσότερων οστών. Ο μυελός των οστών παράγει τους διαφορετικούς τύπους κυττάρων του αίματος:

  • Τα ερυθρά αιμοσφαίρια (αλλιώς ερυθροκύτταρα), τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο από τους πνεύμονες σε όλο το σώμα
  • Τα λευκά αιμοσφαίρια (αλλιώς λευκοκύτταρα), που βοηθούν στην καταπολέμηση λοιμώξεων
  • Τα αιμοπετάλια, τα οποία βοηθούν στο σχηματισμό θρόμβων

Οι εξετάσεις μυελού των οστών ελέγχουν αν ο συγκεκριμένος ιστός λειτουργεί φυσιολογικά και παράγει τις σωστές ποσότητες κυττάρων του αίματος. Οι εξετάσεις αυτές βοηθούν στη διάγνωση και τον έλεγχο μιας πληθώρας διαταραχών του μυελού των οστών, διαταραχών του αίματος και συγκεκριμένων τύπων καρκίνου. Υπάρχουν δύο τύποι εξετάσεων του μυελού των οστών:

  • Η αναρρόφηση μυελού των οστών, όπου αφαιρείται μικρή ποσότητα υγρού του μυελού των οστών
  • Η βιοψία μυελού των οστών, όπου αφαιρείται μικρή ποσότητα ιστού μυελού των οστών

Η αναρρόφηση και η βιοψία μυελού των οστών συνήθως πραγματοποιούνται ταυτόχρονα.

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται οι εξετάσεις μυελού των οστών;

Οι εξετάσεις μυελού των οστών χρησιμοποιούνται:

  • Για τον εντοπισμό της αιτίας προβλημάτων των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των λευκών αιμοσφαιρίων ή των αιμοπεταλίων
  • Για τη διάγνωση και τον έλεγχο διαταραχών του αίματος, όπως αναιμία, αληθή πολυερυθραιμία και θρομβοπενία
  • Για τη διάγνωση διαταραχών μυελού των οστών
  • Για τη διάγνωση και τον έλεγχο συγκεκριμένων τύπων καρκίνου, όπως λευχαιμία, πολλαπλό μυέλωμα και λέμφωμα
  • Για τη διάγνωση λοιμώξεων που μπορεί να έχουν ξεκινήσει ή να έχουν εξαπλωθεί στο μυελό των οστών

Γιατί χρειάζομαι εξέταση μυελού των οστών;

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει αναρρόφηση και βιοψία μυελού των οστών αν άλλες εξετάσεις αίματος δείξουν ότι τα επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων, ερυθρών αιμοσφαιρίων ή αιμοπεταλίων δεν είναι φυσιολογικά. Αυξημένη ή μειωμένη συγκέντρωση των εν λόγω κυττάρων μπορεί να συνεπάγεται κάποια διαταραχή, όπως καρκίνο του αίματος ή του μυελού των οστών. Αν λαμβάνετε θεραπεία για άλλο τύπο καρκίνου, αυτές οι εξετάσεις βοηθούν να διαπιστωθεί εάν είχε γίνει μετάσταση στο μυελό των οστών.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιούνται οι εξετάσεις μυελού των οστών;

Η αναρρόφηση και η βιοψία μυελού των οστών συνήθως πραγματοποιούνται ταυτόχρονα. Πριν την εξέταση, θα σας ζητηθεί να φορέσετε νοσοκομειακή ρόμπα. Ο γιατρός θα ελέγξει την αρτηριακή σας πίεση, τον καρδιακό παλμό και τη θερμοκρασία σας. Επίσης θα σας δοθεί ένα ήπιο ηρεμιστικό για να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης:

  • Θα ξαπλώστε στο πλάι ή σε πρηνή θέση (μπρούμυτα), ανάλογα με το ποιο οστό χρησιμοποιείται για την εξέταση. Τα περισσότερα δείγματα μυελού των οστών λαμβάνονται από το οστό του ισχίου.
  • Το σώμα σας θα είναι καλυμμένο με τη ρόμπα, με εξαίρεση την περιοχή λήψης του δείγματος.
  • Το σημείο θα καθαριστεί με αντισηπτικό διάλυμα.
  • Θα σας χορηγηθεί τοπικό αναισθητικό με ένεση. Μπορεί να νιώσετε ένα μικρό τσίμπημα.
  • Μόλις η περιοχή μουδιάσει, ο γιατρός θα λάβει το δείγμα. Θα πρέπει να παραμείνετε εντελώς ακίνητος/η.
    • Για την αναρρόφηση μυελού των οστών, η οποία συνήθως πραγματοποιείται πρώτη, ο γιατρός θα εισάγει μία βελόνα μέσω του οστού και θα συλλέξει υγρό και κύτταρα από το μυελό των οστών. Μπορεί να νιώσετε έναν οξύ αλλά σύντομο πόνο κατά την είσοδο της βελόνας.
    • Για τη βιοψία μυελού των οστών, ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει ένα ειδικό εργαλείο που εισέρχεται στο οστό για να λάβει δείγμα του ιστού. Μπορεί να νιώσετε πίεση στο σημείο λήψης του δείγματος.
  • Και οι δύο εξετάσεις πραγματοποιούνται μέσα σε 10 λεπτά.
  • Μετά την εξέταση, ο γιατρός θα καλύψει το σημείο με αποστειρωμένη γάζα.
  • Θα πρέπει να έχετε ζητήσει από κάποιον να σας επιστρέψει στο σπίτι, διότι η λήψη ηρεμιστικού πριν την εξέταση μπορεί να προκαλέσει υπνηλία.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τις εξετάσεις μυελού των οστών;

Θα σας ζητηθεί να υπογράψετε μία φόρμα όπου παραχωρείτε την έγκρισή σας για την πραγματοποίηση των εξετάσεων. Προτού υπογράψετε, ρωτήστε το γιατρό σας οποιεσδήποτε απορίες έχετε.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις εξετάσεις μυελού των οστών;

Πολλοί νιώθουν δυσφορία μετά την αναρρόφηση και βιοψία μυελού των οστών. Μετά από την εξέταση, μπορεί να αισθάνεστε ακαμψία ή πόνο στο σημείο της ένεσης. Αυτό συνήθως υποχωρεί μέσα σε λίγες μέρες. Ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει ένα παυσίπονο. Τα σοβαρά συμπτώματα είναι πολύ σπάνια, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Μακροπρόθεσμο πόνο ή δυσφορία στο σημείο της ένεσης
  • Ερυθρότητα, οίδημα ή υπερβολική αιμορραγία στο σημείο
  • Πυρετό

Αν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, καλέστε το γιατρό σας.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Μπορεί να χρειαστούν αρκετές ημέρες ή ακόμα και εβδομάδες για να λάβετε τα αποτελέσματα των εξετάσεων μυελού των οστών. Τα αποτελέσματα θα αναδείξουν εάν έχετε κάποια ασθένεια του μυελού των οστών, διαταραχή του αίματος ή καρκίνο. Αν λαμβάνετε θεραπεία για καρκίνο, τα αποτελέσματα θα δείξουν:

  • Εάν η θεραπεία είναι αποτελεσματική
  • Πόσο έχει εξελιχθεί η ασθένεια

Εάν τα αποτελέσματα δεν είναι φυσιολογικά, ο γιατρός θα ζητήσει περισσότερες εξετάσεις ή θα συζητήσει μαζί σας τις θεραπευτικές επιλογές. Αν έχετε απορίες αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, ρωτήστε το γιατρό σας.

+ 7 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Lab Tests Online [Internet]. Washington D.C.: American Association for Clinical Chemistry; c2001–2017. Bone Marrow Aspiration and Biopsy: The Test Sample [updated 2015 Oct 1; cited 2017 Oct 4]; [about 3 screens]. Available from: https://labtestsonline.org/understanding/analytes/bone-marrow/tab/sample

2. Leukemia & Lymphoma Society [Internet]. Rye Brook (NY): Leukemia & Lymphoma Society; c2015. Bone Marrow Tests [cited 2017 Oct 4]; [about 5 screens]. Available from: https://www.lls.org/managing-your-cancer/lab-and-imaging-tests/bone-marrow-tests

3. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2017. Tests and Procedures: Bone marrow biopsy and aspiration: Risks; 2014 Nov 27 [cited 2017 Oct 4]; [about 4 screens]. Available from: http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/bone-marrow-biopsy/basics/risks/prc-20020282

4. Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2017. Bone Marrow Examination [cited 2017 Oct 4]; [about 2 screens]. Available from: http://www.merckmanuals.com/home/blood-disorders/symptoms-and-diagnosis-of-blood-disorders/bone-marrow-examination

5. National Cancer Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; NCI Dictionary of Cancer Terms: bone marrow aspiration and biopsy [cited 2017 Oct 4]; [about 3 screens]. Available from: https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms?cdrid=669655

6. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Bone Marrow Tests [updated 2016 Dec 9; cited 2017 Oct 4]; [about 3 screens]. Available from: https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/bmt

7. University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2017. Health Encyclopedia: Bone Marrow Biopsy [cited 2017 Oct 4]; [about 2 screens]. Available from: https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=92&contentid;=P07679