Εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων (ER) και υποδοχέων προγεστερόνης (PR)

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων/υποδοχέων προγεστερόνης;

Η εξέταση αυτή χρησιμοποιείται για την καθοδήγηση της θεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού.

Γιατί χρειάζομαι την εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων/υποδοχέων προγεστερόνης;

Μπορεί θα χρειαστείτε αυτή την εξέταση αν έχετε διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού. Η γνώση της κατάστασης ορμονικών υποδοχέων θα βοηθήσει το γιατρό να επιλέξει τη βέλτιστη θεραπεία. Εάν ο καρκίνος είναι ER-θετικός, PR-θετικός ή HR-θετικός, φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα ορμονών ή σταματούν την τροφοδότηση του καρκίνου από τις ορμόνες μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Αν έχετε HR-αρνητικό καρκίνο, αυτά τα φάρμακα δεν θα φέρουν αποτέλεσμα.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται η εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων/υποδοχέων προγεστερόνης;

Ο γιατρός θα λάβει δείγμα μαστικού ιστού σε μία διαδικασία που ονομάζεται βιοψία μαστού. Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι βιοψίας μαστού:

• Αναρρόφηση δια λεπτής βελόνης, όπου χρησιμοποιείται μία πολύ λεπτή βελόνα για την αφαίρεση δείγματος κυττάρων μαστικού ιστού ή υγρού
• Βιοψία μαστού με κόπτουσα βελόνα, όπου χρησιμοποιείται μία μεγαλύτερη βελόνα για την αφαίρεση δείγματος
• Χειρουργική βιοψία, όπου πραγματοποιείται μία μικροεπέμβαση χωρίς να απαιτείται νοσηλεία

Η αναρρόφηση δια λεπτής βελόνης και η βιοψία μαστού με κόπτουσα βελόνα συνήθως περιλαμβάνουν τα ακόλουθα βήματα:

• Θα ξαπλώσετε στο πλάι ή θα καθίσετε πάνω στο εξεταστικό τραπέζι.
• Ο γιατρός θα απολυμάνει το σημείο της βιοψίας και θα χορηγήσει τοπικό αναισθητικό, ώστε να μην αισθάνεστε πόνο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
• Μόλις η περιοχή μουδιάσει, ο γιατρός θα εισάγει είτε μία λεπτή βελόνα είτε μία κόπτουσα βελόνα βιοψίας στο σημείο και θα απομακρύνει δείγμα ιστού ή υγρού.
• Μπορεί να αισθανθείτε ήπια πίεση κατά τη λήψη του δείγματος.
• Ακολούθως, θα εφαρμοστεί πίεση στο σημείο της βιοψίας ή έως ότου σταματήσει η αιμορραγία.
• Ο γιατρός θα καλύψει το σημείο με αποστειρωμένη γάζα.

Κατά τη χειρουργική βιοψία, ο χειρουργός πραγματοποιεί μία μικρή τομή στο δέρμα για την αφαίρεση μέρους ή ολόκληρου του οζιδίου του μαστού. Η χειρουργική βιοψία πραγματοποιείται εάν το οζίδιο δεν είναι προσβάσιμο με βελόνα. Οι χειρουργικές βιοψίες συνήθως περιλαμβάνουν τα ακόλουθα βήματα:

• Θα ξαπλώσει στο χειρουργικό κρεβάτι. Θα τοποθετηθεί φλεβοκαθετήρας στο χέρι σας.
• Μπορεί να σας δοθεί ηρεμιστικό για να χαλαρώσετε.
• Θα σας χορηγηθεί τοπική ή ολική αναισθησία, ώστε να μην αισθάνεστε πόνο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας:
  • Για την τοπική αναισθησία, ο γιατρός θα χορηγήσει με ένεση το φάρμακο στο σημείο της βιοψίας.
  • Για την ολική αναισθησία, ο αναισθησιολόγος θα χορηγήσει το φάρμακο.
• Όταν το σημείο της βιοψίας μουδιάσει ή επέλθει ολική νάρκωση, ο χειρουργός θα πραγματοποιήσει μία μικρή τομή στο μαστό και θα αφαιρέσει μέρος ή ολόκληρο το οζίδιο. Συνήθως αφαιρείται και ιστός γύρω από το οζίδιο.
• Η τομή κλείνει με ράμματα.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για την εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων/υποδοχέων προγεστερόνης;

Δεν χρειάζεται καμία ειδική προετοιμασία αν υποβληθείτε σε τοπική αναισθησία. Αν χρειαστεί ολική αναισθησία, πιθανώς θα πρέπει να νηστέψετε (να μη φάτε και να μην πιείτε τίποτα) για αρκετές ώρες πριν την επέμβαση. Ο χειρουργός θα σας δώσει συγκεκριμένες οδηγίες. Επίσης, αν πρόκειται να λάβετε ηρεμιστικό ή ολική αναισθησία, θα πρέπει να έχετε προγραμματίσει ποιος θα σας επιστρέψει στο σπίτι. Μπορεί να έχετε ζάλη και σύγχυση όταν ξυπνήσετε.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων/υποδοχέων προγεστερόνης;

Μπορεί να σχηματιστεί μώλωπας ή να εμφανιστεί αιμορραγία στο σημείο της βιοψίας. Μερικές φορές, το σημείο υφίσταται μόλυνση. Εάν αυτό συμβεί, θα λάβετε αντιβιοτικά. Η χειρουργική βιοψία προκαλεί επιπλέον πόνο και δυσφορία. Για αυτό, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει τα κατάλληλα φάρμακα ώστε να νιώσετε καλύτερα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα θα δείξουν εάν έχετε HR-θετικό ή αρνητικό τύπο καρκίνου. Εάν πρόκειται για HR-θετικό καρκίνο, η εξέταση θα αναδείξει και τα επίπεδα των υποδοχέων οιστρογόνων και προγεστερόνης. Όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα των υποδοχέων τόσο πιο αποτελεσματικά είναι συγκεκριμένα φάρμακα στη θεραπεία του καρκίνου. Αν η κατάσταση των ορμονικών υποδοχέων είναι αρνητική αυτά τα φάρμακα δεν θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με την εξέταση υποδοχέων οιστρογόνων/υποδοχέων προγεστερόνης;

Η εξέταση συχνά πραγματοποιείται ταυτόχρονα με την εξέταση HER2. Και αυτό διότι κάποιοι καρκίνοι με ορμονικούς υποδοχείς είναι επίσης HER2-θετικοί. Το HER2 είναι μία πρωτεΐνη που εντοπίζεται στην επιφάνεια όλων των κυττάρων του μαστού. Οι θεραπείες για HER2-θετικό καρκίνο του μαστού είναι πολύ αποτελεσματικές, αλλά δεν είναι αποτελεσματικές για HER2-αρνητικούς καρκίνους.