Ασθένειες πεπτικού συστήματος

Εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια

Τι είναι η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια;

Η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια (ΕΡΙ) συμβαίνει όταν το πάγκρεας δεν μπορεί να παράγει ή να απελευθερώσει επαρκή ποσότητα πεπτικών ενζύμων για τον καταβολισμό των τροφών και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Ως επί το πλείστον, επηρεάζεται η πέψη των λιπών. Καθώς το σώμα προσπαθεί να αποβάλει λίπη που έχουν υποστεί μερική πέψη, θα υπάρξει διαταραχή του εντέρου.

Είναι πιθανό ότι θα βιώσετε συμπτώματα, όπως κοιλιακό φούσκωμα, μετεωρισμό, κοιλιακό άλγος και διάρροια. Οι σοβαρές περιπτώσεις εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους, λιπαρή διάρροια και κακή θρέψη.

Η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια είναι σπάνια και τα συμπτώματα και οι αιτίες της αλληλεπικαλύπτονται με άλλες πεπτικές διαταραχές. Για αυτό το λόγο μπορεί να μην εντοπιστεί κατά τη διάρκεια της διάγνωσης.

Το πάγκρεας

Το πάγκρεας είναι ένα όργανο με μήκος περίπου 15 εκατοστά που βρίσκεται πίσω από το στομάχι. Έχει δύο κυρίες λειτουργίες: την παραγωγή ορμονών και πεπτικών ενζύμων.

Ως μέρος του ενδοκρινικού συστήματος, το πάγκρεας παράγει ορμόνες, όπως ινσουλίνη, που βοηθούν στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου του αίματος. Επίσης, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πεπτικό σύστημα απελευθερώνοντας ουσίες που βοηθούν στην πέψη των τροφών.

Όταν τα ένζυμα από το πάγκρεας εισέρχονται στο άνω τμήμα του λεπτού εντέρου, καταβολίζουν πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες σε μορφές στις οποίες το σώμα μπορεί να απορροφήσει. Αυτή είναι γνωστή ως εξωκρινής λειτουργία του παγκρέατος.

Συμπτώματα Θεραπεία Αίτια Διάγνωση Πρόληψη Επιπλοκές

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας;

Τα συμπτώματα της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας αλληλεπικαλύπτονται με αυτά άλλων παθήσεων που επηρεάζουν το πεπτικό σύστημα, όπως:

Τα συμπτώματα της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας μπορεί συχνά να μην εντοπιστούν. Κάποια από τα πιο κοινά εξ αυτών περιλαμβάνουν:

  • Στομαχικό άλγος
  • Απώλεια βάρους, λόγω της κακής θρέψης
  • Συμπτώματα ανεπάρκειας βιταμινών, όπως προβλήματα στην όραση, μυϊκοί σπασμοί και οστεοπόρωση
  • Μη φυσιολογικά λιπαρά και ογκώδη κόπρανα, λόγω της μειωμένης πρόσληψης λιπών στο έντερο
  • Διάρροια

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια;

Αν διαγνωστείτε με εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια, το θεραπευτικό πλάνο θα εστιάζει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και την φυσιολογική απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από το σώμα.

Διατροφικές αλλαγές και αλλαγές στον τρόπο ζωής

Η θεραπεία συχνά περιλαμβάνει συνδυασμό αλλαγών στη διατροφή και στον τρόπο ζωής για την ενίσχυση της πιο ομαλής πέψης. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ακολουθείτε μία υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή που περιέχει τις σωστές ποσότητες λιπών και δεν περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες.

Φάρμακα και συμπληρώματα

Μπορεί επίσης να χρειαστείτε συμπληρώματα βιταμινών, επειδή η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια καθιστά δύσκολη την απορρόφησή τους. Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει συμπληρώματα ενζύμων για την αντικατάσταση όσων ενζύμων δεν παράγονται από το πάγκρεας.

Αίτια

Τι προκαλεί την εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια;

Οτιδήποτε διακόπτει τη φυσιολογική διαδικασία της απελευθέρωσης των πεπτικών ενζύμων από το πάγκρεας μπορεί να προκαλέσει εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός παθήσεων που μπορούν να δημιουργήσουν αυτή τη διαταραχή.

Η παγκρεατίτιδα που δεν βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου και η κυστική ίνωση είναι οι πιο κοινές αιτίες. Άλλες παθήσεις που προκαλούν εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια μπορεί να είναι κληρονομικές, να προκαλούνται από άλλες διαταραχές του εντέρου ή να αποτελούν παρενέργειες κάποιας χειρουργικής επέμβασης.

Παθήσεις που σχετίζονται με την εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια περιλαμβάνουν:

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας;

Η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια συχνά σχετίζεται με άλλες παθήσεις. Τα περισσότερα άτομα με χρόνια παγκρεατίτιδα θα αναπτύξουν εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια. Η βαριά και διαρκής κατάχρηση αλκοόλ αυξάνει τις πιθανότητες εκδήλωσης μακροχρόνιας παγκρεατίτιδας. Η χρόνια παγκρεατίτιδα μπορεί επίσης να είναι κληρονομική. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει γνωστή αιτία της χρόνιας παγκρεατίτιδας.

Η κυστική ίνωση είναι μία κληρονομική πάθηση, επομένως αν φέρετε το γονίδιο, τα παιδιά σας είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν τη νόσο.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια;

Εφόσον τα συμπτώματα της εξωγενούς παγκρεατικής ανεπάρκειας είναι παρόμοια με αυτά άλλων πεπτικών παθήσεων δεν υπάρχει ένα μοναδικό σύμπτωμα που να επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία πληθώρα τεχνικών για τη διάγνωση της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας και την ανίχνευση των υποκειμένων αιτιών.

Ιστορικό και κλινική εξέταση

Μερικές φορές οι γιατροί μπορούν να διαγνώσουν σοβαρή εξωκρινή παγκρεατική ανεπάρκεια με βάση το ιατρικό ιστορικό σας και την παρουσία συγκεκριμένων χαρακτηριστικών συμπτωμάτων, όπως λιπαρά κόπρανα, διάρροια και απώλεια βάρους.

Απεικονιστικές τεχνικές

Απεικονιστικές τεχνικές, όπως η ακτινογραφία ακτίνων-Χ, η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία, θα βοηθήσουν το γιατρό να εντοπίσει ενδείξεις βλάβης του παγκρέατος.

Εργαστηριακός έλεγχος

Οι εργαστηριακές εξετάσεις θα ελέγξουν την ποσότητα λιπών στα κόπρανα, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κάποια δυσλειτουργία του πεπτικού συστήματος. Ένας έλεγχος αναπνοής θα μετρήσει έμμεσα την πέψη των λιπών αναζητώντας συγκεκριμένα χημικά στον αέρα που εκπνέετε.

Έλεγχος για σχετικές παθήσεις

Θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε επιπρόσθετες εξετάσεις για να διαπιστωθεί αν κάποια σχετική πάθηση, όπως η παγκρεατίτιδα ή ο διαβήτης, είναι η αιτία της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια;

Συχνά δεν υπάρχει τρόπος πρόληψης της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας, ειδικά εάν η πάθηση είναι το αποτέλεσμα μιας κληρονομικής νόσου, όπως η κυστική ίνωση. Για να μειωθούν οι πιθανότητες εκδήλωσης παγκρεατίτιδας, και επομένως και εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας, αποφύγετε την υπερκατανάλωση αλκοόλ, ακολουθήστε μία ισορροπημένη διατροφή και απέχετε από το κάπνισμα.

Επιπλοκές

Ποια είναι η έκβαση της εξωκρινούς παγκρεατικής ανεπάρκειας;

Μόνο περίπου μισά από τα άτομα με εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια θα μπορέσουν να επιστρέψουν στα φυσιολογικά επίπεδα πέψης λιπών. Η σοβαρή εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια είναι πολύ δύσκολο να θεραπευτεί.

Αν έχετε συμπτώματα που υποδεικνύουν τη νόσο, συζητήστε τα με το γιατρό σας, γιατί μπορεί να αποτελούν δείκτη μιας υποκείμενης πάθησης, όπως η παγκρεατίτιδα ή ο διαβήτης.

Η αντιμετώπιση της εξωγενούς παγκρεατικής ανεπάρκειας είναι πολύ σημαντική, επειδή θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής σας, θα αποτρέψει περαιτέρω βλάβη στο πάγκρεας, καθώς και σοβαρές επιπλοκές λόγω της κακής θρέψης. Η ακολούθηση του θεραπευτικού σας πλάνου και οι θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής θα αυξήσουν τις πιθανότητες να επαναφέρετε την πέψη σας στα φυσιολογικά επίπεδα και να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας.

+ 5 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Domínguez-Muñoz, JE. (2011, June). Pancreatic enzyme therapy for pancreatic exocrine insufficiency. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3151413

2. Lindkvist, B. (2013, November 14). Diagnosis and treatment of pancreatic exocrine insufficiency. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3831207/

3. Löhr JM, et al. (2013). Synopsis of recent guidelines on pancreatic exocrine insufficiency. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/2050640613476500

4. Pezzilli, R, et al. (2013, November 28). Exocrine pancreatic insufficiency in adults: A shared position statement of the Italian association for the study of the pancreas. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3848141/

5. Pongprasobchai, S. (2013, April). Maldigestion from pancreatic exocrine insufficiency. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jgh.12406