Παθολογικά

Αλλεργία σε φάρμακα

Τι είναι η φαρμακευτική αλλεργία;

Φαρμακευτική αλλεργία είναι μία αλλεργική αντίδραση σε ένα φάρμακο. Κατά την αλλεργική αντίδραση, το ανοσοποιητικό σας σύστημα, το οποίο καταπολεμά μολύνσεις και ασθένειες, αντιδρά σε ένα φάρμακο. Αυτό προκαλεί συμπτώματα, όπως πυρετό, εξάνθημα και δυσκολία στην αναπνοή.

Η πραγματική φαρμακευτική αλλεργία δεν είναι ιδιαίτερα κοινή. Λιγότερο από 5 με 10% των αρνητικών φαρμακευτικών αντιδράσεων προκαλούνται από μία πραγματική αλλεργία. Τα υπόλοιπα είναι παρενέργειες των φαρμάκων. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε αν έχετε αλλεργία σε κάποιο φάρμακο και πώς να την αντιμετωπίσετε.

Αίτια Συμπτώματα Φάρμακα Παρενέργειες Θεραπεία Έκβαση Επίσκεψη στο γιατρό

Αίτια

Γιατί συμβαίνουν οι φαρμακευτικές αλλεργίες;

Το ανοσοποιητικό σας σύστημα σας προστατεύει από ασθένειες. Είναι σχεδιασμένο να καταπολεμά εξωγενείς «εισβολείς», όπως ιούς, βακτήρια, παράσιτα και οποιεσδήποτε επικίνδυνες ουσίες. Στην περίπτωση της φαρμακευτικής αλλεργίας, το ανοσοποιητικό σύστημα λανθασμένα θεωρεί ότι το φάρμακο που εισέρχεται στο σώμα είναι ένας τέτοιος εισβολέας. Ως απόκριση, αρχίζει να παράγει αντισώματα έναντι αυτού. Τα αντισώματα είναι ειδικές πρωτεΐνες προγραμματισμένες να επιτίθενται στον εισβολέα – σε αυτή την περίπτωση στο φάρμακο.

Η ανοσολογική απόκριση οδηγεί σε εμφάνιση φλεγμονής, η οποία μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως εξάνθημα, πυρετό ή δυσκολία στην αναπνοή. Η ανοσολογική απόκριση μπορεί να συμβεί την πρώτη φορά που θα λάβετε το φάρμακο ή μετά από αρκετές λήψεις του.

Συμπτώματα

Είναι πάντα μία φαρμακευτική αλλεργία επικίνδυνη;

Όχι πάντα. Τα συμπτώματα μιας φαρμακευτικής αλλεργίας μπορεί να είναι τόσο ήπια που ίσως να μην τα παρατήσετε. Για παράδειγμα, μπορεί να μη βιώσετε τίποτα άλλο πέρα από ένα πολύ ασθενές εξάνθημα.

Μία σοβαρή φαρμακευτική αλλεργία, όμως, μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή. Μπορεί, για παράδειγμα, να προκαλέσει αναφυλαξία. Η αναφυλαξία είναι μία ξαφνική, απειλητική για τη ζωή αντίδραση ολόκληρου του σώματος σε φάρμακο ή σε άλλο αλλεργιογόνο. Η αναφυλακτική αντίδραση μπορεί να συμβεί μέσα σε λίγα λεπτά από τη λήψη του φαρμάκου. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν και 12 ώρες από την κατανάλωσή του. Τα συμπτώματα της αναφυλαξίας περιλαμβάνουν:

  • Πρήξιμο του προσώπου και του λαιμού
  • Ανώμαλο καρδιακό παλμό
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Απώλεια αισθήσεων

Η αναφυλαξία μπορεί να αποβεί θανατηφόρος αν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως. Αν έχετε οποιοδήποτε από τα προαναφερθέντα συμπτώματα μετά τη λήψη ενός φαρμάκου, καλέστε αμέσως το 166 ή κατευθυνθείτε στα πλησιέστερα Επείγοντα.

Τύπου αλλεργικές αντιδράσεις

Κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν μία αντίδραση τύπου αναφυλαξίας την πρώτη φορά που χρησιμοποιούνται. Τέτοια φάρμακα είναι τα ακόλουθα:

  • Ασπιρίνη
  • Μορφίνη
  • Σκιαγραφικά υγρά που χρησιμοποιούνται σε κάποιες ακτινογραφίες
  • Κάποια χημειοθεραπευτικά φάρμακα

Αυτός ο τύπος αντίδρασης τυπικά δεν περιλαμβάνει την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και δεν είναι μία πραγματική αλλεργία. Όμως, τα συμπτώματα και η θεραπεία είναι ακριβώς τα ίδια όπως και στην πραγματική αναφυλαξία, καθώς είναι εξίσου επικίνδυνα.

Φάρμακα

Ποια φάρμακα προκαλούν τις περισσότερες φαρμακευτικές αλλεργίες;

Τα διάφορα φάρμακα έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στους ανθρώπους. Παρόλα αυτά, υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα που τείνουν να προκαλούν περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις από ό,τι άλλα και περιλαμβάνουν:

  • Ασπιρίνη
  • Αντιβιοτικά, όπως η πενικιλίνη, και sulfa αντιβιοτικά (σουλφοναμίδες), όπως η σουλφαμεθοξαζόλη-τριμεθοπρίμη
  • Αντισπασμωδικά, όπως η καρβαμαζεπίνη και η λαμοτριγίνη
  • Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη
  • Χημειοθεραπευτικά φάρμακα, όπως η πακλιταξέλη, η δοσεταξέλη και η προκαρβαζίνη
  • Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα, όπως η τραστουζουμάμπη και το ibritumomab tiuxetan

Παρενέργειες

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ μιας παρενέργειας και μιας αληθινής φαρμακευτικής αλλεργίας;

Μία φαρμακευτική αλλεργία επηρεάζει συγκεκριμένους ανθρώπους. Πάντα περιλαμβάνει το ανοσοποιητικό σύστημα και πάντα προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις.

Όμως, μία ανεπιθύμητη ενέργεια μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε άτομο λαμβάνει το φάρμακο και τυπικά δεν περιλαμβάνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μία παρενέργεια είναι οποιαδήποτε δράση του φαρμάκου – επιβλαβής ή ωφέλιμη – δεν σχετίζεται με την κύρια λειτουργία του.

Για παράδειγμα, η ασπιρίνη, η οποία χρησιμοποιείται για την ανακούφιση του πόνου, συχνά προκαλεί επιβλαβείς παρενέργειες, όπως διαταραχές στο στομάχι. Όμως, έχει την βοηθητική παρενέργεια να μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού. Η ακεταμινοφαίνη, η οποία επίσης χρησιμοποιείται για τον πόνο, μπορεί να προκαλέσει ηπατική βλάβη. Η νιτρογλυκερίνη, η οποία χρησιμοποιείται για την διάνοιξη των αγγείων και τη βελτίωση της αιματικής ροής, μπορεί να βελτιώσει την πνευματική λειτουργία ως παρενέργεια.

 

Παρενέργεια

Φαρμακευτική αλλεργία

Θετική ή αρνητική;

Μπορεί και τα δύο

Αρνητική

Ποιον επηρεάζει;

Οποιονδήποτε

Μόνο συγκεκριμένα άτομα

Περιλαμβάνει το ανοσοποιητικό σύστημα;

Σπάνια

Πάντα

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται μία φαρμακευτική αλλεργία;

Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται μία φαρμακευτική αλλεργία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της. Μία σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε ένα φάρμακο πιθανώς να απαιτεί την παντελή αποφυγή του. Ο γιατρός θα προσπαθήσει να αντικαταστήσει το φάρμακο με ένα διαφορετικό στο οποίο δεν είστε αλλεργικός/ή.

Αν έχετε μία ήπια αλλεργική αντίδραση σε ένα φάρμακο, ο γιατρός μπορεί να συνεχίσει να σας το συνταγογραφεί. Ταυτόχρονα, μπορεί να σας συνταγογραφήσει και ένα άλλο φάρμακο, ώστε να ελέγξει την αντίδραση. Συγκεκριμένα φάρμακα μπορούν να καταστείλουν την ανοσολογική απόκριση και να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα. Τα φάρμακα αυτά περιλαμβάνουν:

Αντιισταμινικά

Το σώμα παράγει ισταμίνη όταν θεωρεί πως μία ουσία, όπως ένα αλλεργιογόνο, είναι επιβλαβής. Η απελευθέρωση της ισταμίνης πυροδοτεί αλλεργικά συμπτώματα, όπως πρήξιμο, κνησμό ή ερεθισμό. Τα αντιισταμινικά παρεμποδίζουν την παραγωγή ισταμίνης και βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων μιας αλλεργικής αντίδρασης. Τα φάρμακα αυτά είναι διαθέσιμα σε δισκία, οφθαλμικές σταγόνες, κρέμες και ρινικά σπρέι.

Κορτικοστεροειδή

Μία φαρμακευτική αλλεργία μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των αεραγωγών και άλλα σοβαρά συμπτώματα. Τα κορτικοστεροειδή βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής που οδηγεί σε αυτά τα προβλήματα. Τα κορτικοστεροειδή είναι διαθέσιμα σε δισκία, ρινικά σπρέι, οφθαλμικές σταγόνες και κρέμες. Μπορεί επίσης να τα βρείτε σε μορφή σκόνης ή υγρού για εισπνοές, καθώς και σε ενέσιμη μορφή.

Βρογχοδιαστολείς

Εάν η φαρμακευτική αλλεργία προκαλεί ασθμαίνουσα αναπνοή ή βήχα, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει έναν βρογχοδιαστολέα. Αυτό το φάρμακο θα βοηθήσει στη διάνοιξη των αεραγωγών και θα κάνει ευκολότερη την αναπνοή. Η βρογχοδιαστολείς είναι διαθέσιμοι σε υγρή μορφή η μορφή σκόνης για εισπνοές.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για κάποιον με φαρμακευτική αλλεργία;

Το ανοσοποιητικό σας σύστημα μπορεί να αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Είναι πιθανό η αλλεργία σας να εξασθενίσει, να υποχωρήσει ή να επιδεινωθεί. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας για το πώς να διαχειρίζεστε ένα φάρμακο. Αν σας πει ότι θα πρέπει να αποφεύγετε ένα συγκεκριμένο φάρμακο ή παρόμοια αυτού, θα πρέπει οπωσδήποτε να το πράξετε.

Επίσκεψη στο γιατρό

Μιλήστε με τον γιατρό σας

Αν έχετε οποιοδήποτε σύμπτωμα φαρμακευτικής αλλεργίας ή οποιαδήποτε σοβαρή παρενέργεια από φάρμακο, μιλήστε αμέσως με τον γιατρό σας.

Αν γνωρίζετε ότι είστε αλλεργικός σε κάποιο φάρμακο, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:

  • Οφείλετε να ενημερώνετε πάντα τους επαγγελματίες υγείας για την αλλεργία σας. Αυτό περιλαμβάνει τον οδοντίατρο σας και οποιονδήποτε άλλο επαγγελματία υγείας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακο.
  • Σκεφτείτε να έχετε μαζί σας μία κάρτα ή να φοράτε ένα βραχιόλι ή κολιέ προειδοποίησης το οποίο θα αναγράφει τη φαρμακευτική σας αλλεργία. Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, αυτή η πληροφορία μπορεί να σας σώσει τη ζωή.

Ρωτήστε ελεύθερα το γιατρό σας οποιεσδήποτε απορίες έχετε αναφορικά με την αλλεργία σας, όπως:

  • Τι είδους αλλεργική αντίδραση θα πρέπει να περιμένω όταν λαμβάνω αυτό το φάρμακο;
  • Υπάρχουν άλλα φάρμακα τα οποία θα πρέπει να αποφεύγω εξαιτίας της αλλεργίας μου;
  • Θα πρέπει να έχω κάποιο φάρμακο μαζί μου σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης;

+ 5 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Allergies: Anaphylaxis. (n.d.) acaai.org/allergies/anaphylaxis

2. Drug allergy. (n.d.) aaaai.org/conditions-and-treatments/allergies/drug-allergy

3. Macy, E. (2009). A practical drug allergy update: What you need to know about drug allergies but did not learn in medical school. The Permanente Journal, 13(4), 64–67 ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2911828/

4. Thong, B., & Vervloet, D. (2014). Drug allergies worldallergy.org/professional/allergic_diseases_center/drugallergy/

5. Types of allergies: Drug allergies. (n.d.) acaai.org/allergies/types/drug-allergies