Γαστροπάρεση

Αίτια

Τι προκαλεί τη γαστροπάρεση;

Παρόλο που δεν υπάρχει ακριβής γνωστή αιτία για τη γαστροπάρεση, πιστεύεται ότι σχετίζεται με διακοπτόμενα νευρικά σήματα στο στομάχι. Θεωρείται πως, όταν τα νεύρα στο στομάχι επηρεάζονται από μία πληθώρα παραγόντων, η τροφή μετακινείται μέσω αυτού πολύ αργά. Άλλα προβλήματα, όπως η υπερευαισθησία του στομάχου σε νευρικά σήματα και η αδυναμία του να αντιδρά σε ένα γεύμα, θεωρείται ότι επίσης διαδραματίζουν ρόλο στην πάθηση.

Οι περισσότεροι τύποι γαστροπάρεσης εμπίπτουν σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες:

• Ιδιοπαθής, ή άγνωστη
• Σχετιζόμενη με τον διαβήτη
• Μετεγχειρητική

Περίπου 36% των περιπτώσεων γαστροπάρεσης δεν σχετίζονται με μία γνωστή αιτία. Αυτό είναι γνωστό ως ιδιοπαθής γαστροπάρεση. Πολλές φορές, η πάθηση προκύπτει μετά από μία ιική λοίμωξη, αλλά οι μηχανισμοί δεν είναι πλήρως κατανοητοί.

Μία κοινή αιτία βλάβης του νευρικού συστήματος που επηρεάζει την πέψη είναι ο διαβήτης, ιδιαίτερα ο διαβήτης ο οποίος δεν ελέγχεται σωστά. Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα νεύρα με την πάροδο του χρόνου.

Η εγχείρηση στο στομάχι ή σε άλλα όργανα του πεπτικού συστήματος μπορεί επίσης να αλλάξει τα νευρικά σήματα προς το στομάχι. Περίπου 13% των ατόμων με γαστροπάρεση έχουν τον μετεγχειρητικό τύπο.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εμφάνισης γαστροπάρεσης;

Άλλες ιατρικές παθήσεις σχετίζονται με τη γαστροπάρεση, αλλά είναι λιγότερο κοινές και περιλαμβάνουν:

• Κυστική ίνωση
• Ικές λοιμώξεις
• Φάρμακα που αναγκάζουν στομάχι να αδειάζει πιο αργά
• Κάποιοι καρκίνοι
• Αυτοάνοσες νόσους
• Διαταραχές του θυρεοειδούς
• Νόσο του Πάρκινσον
• Αμυλοείδωση, μία πάθηση που προκαλεί τη συσσώρευση μη φυσιολογικής πρωτεΐνης στα όργανα

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της γαστροπάρεσης;

Τα συμπτώματα της γαστροπάρεσης μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Εμφανίζονται πιο συχνά σε μερικούς ανθρώπους από ό, τι σε άλλους.

Η συμπτωματολογία της ασθένειας μπορεί να περιλαμβάνει:

• Πόνο στην άνω κοιλιακή περιοχή
• Φούσκωμα
• Ναυτία
• Εμετό
• Ακούσια απώλεια βάρους
• Κακή θρέψη
• Απώλεια όρεξης
• Αίσθημα πληρότητας μετά την κατανάλωση μικρής ποσότητας φαγητού

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η γαστροπάρεση;

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση και θα σας ρωτήσει αναφορικά με το ιατρικό ιστορικό σας. Με στόχο να αποκλείσει άλλες πιθανές αιτίες των συμπτωμάτων σας, θα ζητήσει ορισμένες διαγνωστικές εξετάσεις, όπως:

• Υπερηχογράφημα. Το υπερηχογράφημα χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τη δημιουργία εικόνων των εσωτερικών οργάνων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποκλείσει ασθένειες του ήπατος, παγκρεατίτιδα και νόσους της χοληδόχου κύστης.
• Εξετάσεις αίματος. Οι εξετάσεις αίματος ελέγχουν για διαβήτη και άλλες παθήσεις.
• Ενδοσκόπηση άνω γαστρεντερικού. Σε μία ενδοσκόπηση άνω γαστρεντερικού, ο γιατρός καθοδηγεί έναν μακρύ λεπτό σωλήνα από τον οισοφάγο εντός του στομάχου για τον έλεγχο αποφράξεων στο στομάχι, καθώς και άλλων παθήσεων.

Μόλις ο γιατρός αποκλείσει άλλες πιθανές αιτίες των συμπτωμάτων σας, θα ζητήσει εξετάσεις για να διαπιστώσει πόσο καλά αδειάζει το στομάχι. Αυτές οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Σπινθηρογράφημα γαστρικής κένωσης. Το σπινθηρογράφημα γαστρικής κένωσης περιλαμβάνει την κατανάλωση μιας μικρής ποσότητας φαγητού που περιέχει ένα αβλαβές ραδιενεργό συστατικό, ώστε ο γιατρός να μπορέσει να δει πόσο γρήγορα το φαγητό πέπτεται και φεύγει από το στομάχι.
• SmartPill. Το SmartPill είναι μία κάψουλα που περιέχει μία συσκευή για τον εντοπισμό του πόσο γρήγορα κινείται το φαγητό στο πεπτικό σωλήνα.
• Έλεγχος άνθρακα αναπνοής. Σε αυτή την εξέταση, μετράται το παραγόμενο από το πεπτικό σύστημα διοξείδιο του άνθρακα στην αναπνοή.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η γαστροπάρεση;

Αν η γαστροπάρεση προκαλείται από μία πάθηση, όπως ο διαβήτης, το πρώτο βήμα είναι η βελτίωση ή ο έλεγχος της υποκείμενης πάθησης. Στη συνέχεια, ο γιατρός θα προτείνει φάρμακα, διατροφικές αλλαγές, ακόμη και εγχείρηση σε κάποιες περιπτώσεις.

Φάρμακα

Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει ένα ή περισσότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση της γαστροπάρεσης.

Φάρμακα που ελέγχουν τη ναυτία και τον εμετό που προκαλείται από τη γαστροπάρεση περιλαμβάνουν:

• Προχλωροπεραζίνη
• Προμεθαζίνη
• Ονδανσετρόνη

Άλλα φάρμακα που διεγείρουν τους μύες του στομάχου και βοηθούν στην πέψη είναι τα εξής:

• Ερυθρομυκίνη
• Μετοκλοπραμίδη
• Δομπεριδόνη

Τα προαναφερθέντα φάρμακα, ωστόσο, μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας και ζυγίστε τα υπέρ και τα κατά κάθε φαρμάκου για να διαπιστώσετε ποιο είναι το καταλληλότερο για εσάς.

Χειρουργική επέμβαση

Αν βιώνετε κακή θρέψη ή ο εμετός παραμένει πρόβλημα ακόμη και με τη χρήση φαρμάκων, ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει ότι η χειρουργική επέμβαση στο στομάχι είναι απαραίτητη. Ο στόχος της χειρουργικής επέμβασης για τη γαστροπάρεση είναι να βοηθήσει το στομάχι να αδειάζει πιο αποτελεσματικά.

Μία συσκευή διέγερσης του στομάχου, γνωστή ως γαστρικός ηλεκτρικός διεγέρτης, μπορεί να εμφυτευτεί εντός του οργάνου. Η εν λόγω συσκευή εγκρίνεται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) για άτομα που δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι στον πρώτο χρόνο μετά την χειρουργική επέμβαση περίπου το 97% των ατόμων βιώνουν λιγότερη ναυτία και έμετο και μπορούν να πάρουν βάρος ξανά. Η συσκευή μπορεί επίσης να βελτιώσει το προσδόκιμο ζωής σε ασθενείς με γαστροπαρεση.

Διατροφικές αλλαγές

Η επίσκεψη σε έναν διατροφολόγο είναι αναπόσπαστο τμήμα της θεραπείας για τη γαστροπάρεση. Ο ειδικός μπορεί να σας προτείνει τροφές που το σώμα σας πέπτει πιο εύκολα επιτρέποντας την απορρόφηση περισσότερων θρεπτικών συστατικών. Θα σας ενθαρρύνει επίσης να κάνετε ορισμένες διατροφικές αλλαγές, όπως:

• Να περιορίσετε συγκεκριμένα κρέατα και γαλακτοκομικά προϊόντα
• Να τρώτε 4 έως 6 γεύματα την ημέρα
• Να αποφεύγετε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως το μπρόκολο και τα πορτοκάλια
• Να πίνετε υγρά υψηλά σε θερμίδες
• Να καταναλώνετε τρόφιμα χαμηλά σε λιπαρά
• Να περιορίσετε το αλκοόλ και τα ανθρακούχα ροφήματα
• Να αντικαταστήσετε στερεές τροφές με υγρές ή με πουρέ
• Να καταναλώνετε καλά μαγειρεμένα φρούτα και λαχανικά, ώστε να μειώσετε την ποσότητα φυτικών ινών που περιέχουν
• Να λαμβάνετε καθημερινώς μία πολυβιταμίνη
• Να περνά επαρκής χρόνος μετά από το φαγητό προτού ξαπλώσετε

Αν είστε ένα σοβαρό περιστατικό γαστροπάρεσης, μπορεί να μην είστε σε θέση να καταναλώνετε στερεές τροφές και να πίνετε υγρά. Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να χρειαστείτε ένα καθετήρα σίτισης έως ότου η κατάστασή σας βελτιωθεί.

Ο τερματισμός του τσιγάρου θα είναι επίσης βοηθητικός για τη γενικότερη υγεία σας.

Πειραματικές θεραπευτικές επιλογές

Αλλαντική τοξίνη τύπου Α

Η αλλαντική τοξίνη τύπου Α είναι μία τοξίνη που μειώνει την μυϊκή δραστηριότητα. Έχει μελετηθεί στη γαστροπάρεση και σε άλλες διαταραχές του γαστρεντερικού σωλήνα.

Η ένεση του φαρμάκου εντός του μυϊκού πυλωρικού σφιγκτήρα βελτιώνει την πάθηση σε ορισμένες μελέτες. Ωστόσο, εξαιτίας των αντικρουόμενων αποτελεσμάτων και του μικρού αριθμού ερευνών, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα προτού προταθεί ως θεραπεία.

Διέγερση πνευμονογαστρικού νεύρου

Το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι πολύ σημαντικό στην πέψη. Το 2018 ξεκίνησε μία έρευνα για τη χρήση της διέγερσης του πνευμονογαστρικού νεύρου σε ασθενείς με γαστροπάρεση. Η έρευνα εστιάζει στην αποτελεσματικότητα της χορηγούμενης από τον ασθενή νευρικής διέγερσης 2 φορές την ημέρα.

Η ελπίδα είναι ότι η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου θα βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και των νευρικών προβλημάτων που σχετίζονται με τη γαστροπάρεση.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές της γαστροπάρεσης;

Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη γαστροπάρεση, όπως ο εμετός και η μειωμένη όρεξη, μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση και κακή θρέψη. Αυτά με τη σειρά τους προκαλούν πληθώρα προβλημάτων, όπως:

• Ταχυπαλμία
• Διαταραχές ηλεκτρολυτών
• Μυϊκή αδυναμία
• Ταχεία αναπνοή
• Μειωμένη αρτηριακή πίεση
• Αργή επούλωση πληγών
• Μειωμένη ποσότητα ούρων
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα

Εφόσον η γαστροπάρεση οδηγεί στην παραμονή της τροφής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εντός του στομάχου, μπορεί να προκαλέσει υπερβολική ανάπτυξη βακτηρίων. Η τροφή μπορεί επίσης να σκληρύνει και να δημιουργήσει μάζες που προκαλούν ναυτία, εμετό και απόφραξη του στομάχου.

Η διαχείριση των επιπέδων της γλυκόζης του αίματος είναι απαραίτητη στα άτομα με διαβήτη. Η γαστροπάρεση μπορεί να δυσκολέψει τον έλεγχο της γλυκόζης.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τα άτομα με γαστροπάρεση;

Αν υποπτεύεστε ότι έχετε γαστροπάρεση, μιλήστε με το γιατρό σας. Θα πραγματοποιήσει μία ενδελεχή κλινική εξέταση πριν τη διάγνωση της νόσου. Εάν πράγματι έχετε γαστροπάρεση, συνεργαστείτε με το γιατρό σας, ώστε να αναπτύξετε το βέλτιστο θεραπευτικό πλάνο που θα ανταποκρίνεται στις δικές σας ανάγκες.