Γρίπη των χοίρων H1N1

Άτομα υψηλού κινδύνου

Ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο από τον ιό Η1Ν1;

Όταν πρωτοεμφανίστηκε η γρίπη αυτή, ήταν πιο κοινή σε μικρά παιδιά κάτω των 5 ετών και σε ηλικιωμένα άτομα, το οποίο δεν είναι συνηθισμένο καθώς τα άτομα αυτά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών, μετά από μια ιική λοίμωξη. Σήμερα, φαίνεται ότι αυτό δεν ισχύει και ο κίνδυνος μόλυνσης είναι ίδιος για όλα τα άλλα ιικά στελέχη της γρίπης. Ενώ φαίνεται ότι αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης έχουν μόνο τα άτομα που έρχονται σε καθημερινή επαφή με πολύ κόσμο και ιδιαίτερα με άλλα άρρωστα άτομα, όπως το προσωπικό των νοσοκομείων.

Παρ' όλα αυτά, κάποια άτομα εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών σε περίπτωση που μολυνθούν από τον ιό και επομένως θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά ή να τους χορηγείται κατάλληλο αντιγριπικό εμβόλιο. Στα άτομα υψηλού κινδύνου ανήκουν:

• Ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών.
• Μικρά παιδιά κάτω των 5 ετών.
• Παιδιά ή νεαροί ενήλικες κάτω των 19 ετών που λαμβάνουν μακροχρόνια χορήγηση ασπιρίνης.
• Άτομα με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό, εξαιτίας κάποιας νόσου ή φαρμακευτικής αγωγής.
• Έγκυες γυναίκες.
• Άτομα με χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, το άσμα ή διάφορα καρδιαγγειακά και νευρομυϊκά προβλήματα.

Συμπτώματα

Τι συμπτώματα εμφανίζει ένα άτομο με γρίπη Η1Ν1;

Τα συμπτώματα της νόσου είναι πολύ όμοια με αυτά της συνηθισμένης γρίπης, διαρκούν 3 με 7 ημέρες και περιλαμβάνουν:

• Ρίγος
• Πυρετό
• Βήχα
• Πονόλαιμο
• Ρινική καταρροή ή βουλωμένη μύτη
• Πόνο στο σώμα
• Κούραση
• Διάρροια
• Ναυτία και εμετό

Αίτια

Τι προκαλεί την γρίπη των χοίρων;

Η γρίπη αυτή προκαλείται από ένα συγκεκριμένο ιικό στέλεχος που αποκαλείται Η1Ν1 και συνήθως μολύνει μόνο γουρούνια. Ο ιός αυτός κάποια στιγμή μεταδόθηκε στον άνθρωπο και πλέον μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και όχι από τα ζώα στον άνθρωπο. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί κάποιος να κολλήσει τον ιό καταναλώνοντας μαγειρεμένο χοιρινό κρέας.

Ο ιός μεταδίδεται μόνο από άτομα που νοσούν μέσω σταγονιδίων της ατμόσφαιρας ή μέσω αντικειμένων σε άλλους. Συγκεκριμένα, μπορεί να μεταδοθεί μέσω του βήχα, του φταρνίσματος ή μέσω επαφής με μολυσμένα αντικείμενα τα οποία έχει αγγίξει προηγουμένως ένας ασθενής ή έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένα σταγονίδια του αέρα.

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση της γρίπης των χοίρων;

Για να διαγνωστεί ότι κάποιος πάσχει από το συγκεκριμένο ιικό στέλεχος Η1Ν1 που προκαλεί την γρίπη των χοίρων, θα πρέπει να ληφθεί δείγμα υγρού ή βλέννας από την μύτη ή τον λαιμό, ώστε να γίνουν οι κατάλληλες εξετάσεις. Συγκεκριμένα, το δείγμα αυτό θα αναλυθεί με την χρήση γενετικών και άλλων εργαστηριακών τεχνικών προκειμένου να διερευνηθεί η ύπαρξη του ιού σε αυτό.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η γρίπη των χοίρων;

Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν απαιτείται φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση του ιού και επομένως δεν απαιτείται να πάει κάποιος στον ιατρό εφόσον νοσεί. Ένα άτομο θα πρέπει να επισκεφτεί κάποιον ιατρό μόνο εφόσον διατρέχει αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσει επιπλοκές από την λοίμωξη από τον ιό, ανήκει δηλαδή σε κάποια από τις ομάδες υψηλού κινδύνου που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Σε κάθε άλλη περίπτωση, ένα άτομο που νοσεί συστήνεται να μένει σπίτι του προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού. Ακόμη, συνίσταται η εστίαση στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και η χρήση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, όπως τα αντιπυρετικά σε περίπτωση που αυτά είναι απαραίτητα. 

Ακόμη, για τον συγκεκριμένο ιό υπάρχουν διαθέσιμα 2 αντιικά φάρμακα το seltamivir (Tamiflu) και το zanamivir (Relenza), τα οποία όμως δεν χρησιμοποιούνται ευρέως καθώς υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ιός να αποκτήσει γρήγορα ανθεκτικότητα σε αυτά, καθιστώντας τα αναποτελεσματικά. Επομένως, χορηγούνται μόνο σε άτομα υψηλού κινδύνου που το έχουν ανάγκη, καθώς ο οργανισμός τους δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τον ιό μόνος του, όπως σε ένα φυσιολογικό υγιές άτομο.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να ανακουφιστεί από τον ιό στο σπίτι του;

Κατά κύριο λόγο, ισχύει ότι και για το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη και το άτομο γενικά θα πρέπει:

• Να ξεκουράζεται αρκετά, ώστε το ανοσοποιητικό του να μπορεί να καταπολεμήσει τον ιό.
• Να πίνει πολλά υγρά και ιδιαίτερα νερό, προκειμένου να αποφευχθεί η πιθανότητα αφυδάτωσης. Συγκεκριμένα, ζεστές σούπες και χυμοί φρούτων θα βοηθήσουν στην αναπλήρωση των υγρών αλλά και των θρεπτικών συστατικών που έχει ανάγκη ο οργανισμός.
• Να καταναλώνει μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, μόνο εάν αυτά είναι απαραίτητα, για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Μπορεί η γρίπη των χοίρων να οδηγήσει στον θάνατο ενός ασθενούς;

Γενικά, μόνο πολύ σοβαρές περιπτώσεις λοίμωξης από τον συγκεκριμένο ιό μπορεί να οδηγήσουν στον θάνατο του ασθενούς και αυτές συμβαίνουν κυρίως σε άτομα που πάσχουν από χρόνιες σοβαρές παθήσεις, όπως ο ΗΙV. Ενώ, η μεγάλη πλειοψηφία των ατόμων που μολύνονται από τον Η1Ν1 ανακάμπτουν γρήγορα, χωρίς επιπλοκές και ζουν μια φυσιολογική ζωή, τις περισσότερες φορές χωρίς καν την παρέμβαση κάποιου ιατρού.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να αποφύγει κάποιος να νοσήσει από την γρίπη των χοίρων;

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης είναι ο ετήσιος εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, ειδικότερα εάν κάποιος ανήκει σε κάποια ευάλωτη ή υψηλού κινδύνου πληθυσμιακή ομάδα. Ενώ, άλλοι εύκολοι τρόποι πρόληψης περιλαμβάνουν:

• Συχνό πλύσιμο χεριών με σαπούνι ή χρήση αντισηπτικού.
• Να μην αγγίζει κάποιος τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα του, καθώς ο ιός μπορεί να επιβιώσει για αρκετές ώρες σε επιφάνειες, όπως το κινητό τηλέφωνο ή το πόμολο μιας πόρτα και να μεταδοθεί μέσω αυτών.
• Να μένει σπίτι κάποιος όταν είναι άρρωστος, προκειμένου να μη μεταδώσει τον ιό.
• Να αποφεύγονται μέρη με πολυκοσμία, ιδιαίτερα όταν είναι κλειστοί χώροι και ειδικότερα εάν είναι περίοδος που κυκλοφορεί η γρίπη. 

Οι παραπάνω προτάσεις, όπως και οι συστάσεις από διεθνής οργανισμούς υγείας ή από εθνικούς ή τοπικούς φορείς είναι σημαντικό να τηρούνται προκειμένου να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία, με δεδομένο την υψηλή μεταδοτικότητα του ιού. 

Η εποχή της γρίπης Η1Ν1 δεν είναι σταθερή κάθε χρόνο,  συνήθως κυμαίνεται από τον Οκτώβριο μέχρι και τα τέλη Μαΐου, ενώ κάποιος είναι δυνατόν να νοσήσει οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου.